Διάλεξη 1: Είμαστε μια μικρή ομάδα και νομίζω ότι φαίνεται πιο ενδιαφέρον να είσαι στο μάθημα, έχοντας μια μικρή ομάδα και στα πρέστα του μαθήματος τα ηλεπιδρά μου καλύτερα. Είστε μια διακυματική ομάδα όπως σημαίνουμε νωρίτερα, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι είστε φοιτητές στις εφημίσεις μας. Αλλά έχουμε και δυο παιδιά του μαθηματικότημα και δυο παιδιά του ηθιολογία. Έτσι, τους λόγους τους οποίους έρχεστε τους ξέρουμε. Το μάθημα, ωστόσο, είναι εξαιρετικά χρήσιμο και για τους μελλοντικούς εκπαιδευτικούς όπως τα παιδιά τα οποία έχουμε εδώ. Όχι μόνο για τις τελικές προϋποθέσεις επιδικαίες στο Υπουργείο. Είναι εξαιρετικά χρήσιμο και για τους μελλοντικούς εκπαιδευτικούς όπως τα παιδιά τα οποία έχουμε εδώ, όχι μόνο για τις τελικές προϋποθέσεις επιδικαίες στο Υπουργείο. Αλλά κυρίως γιατί πρέπει να ξέρετε τι δουλειά τα κάνει ο σχολικός έρς ή μια σχολική ψυχολόγος εάν βρεθείτε ποτέ σε μια σχολική μονάδα μαζί. Πρώτα απ' να ξέρετε ποιες είναι οι υπηρεσίες τις οποίες μπορεί να παρέχει ο σχολικός ψυχολόγος στο σχολικό πλαίσιο και να η γνώση αυτή που θα έρχεται για τη δουλειά την οποία μπορεί να κάνει ένας σχολικός ψυχολόγος θα σας επιτρέψει να συνεργαστείτε καλύτερα μαζί του. Απ' την άλλη εσείς ως ψυχολόγοι δεν μπορείτε να δουλέψετε σε κανένα σχολείο αν δεν σας ασφαλίσετε πολύ καλή συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς. Άρα λοιπόν αυτή η επίδραση μεταξύ σας ήδη από τώρα από τα χρόνια της σπουδότσας νομίζω ότι είναι πολύ διευκολυντική γιατί βελτιώνει μεγάλυτη επικοινωνίας που μπορεί να υπάρχει μεταξύ των δύο ειδικοτήτων. Και αυτό ξέρουμε και από τις δράσεις τις οποίες όλο το ταθμό διάκομαι με τα σχολεία. Πολλές φορές αυτή η δυσκολία επικοινωνίας που μπορεί να υπάρχει ανάμεσα στους ψυχολόγους όταν υπάρχουν στις σχολεία και τους εκπαιδευτικούς και η όποια ενδεχόμενη καχυποψία από τη πλευρά στους εκπαιδευτικούς προς τη δουλειά και τον ρόλο του σχολικού ψυχολόγου κάποιες φορές μπορεί να δημιουργήσει και διάφορα προβλήματα και όταν υπάρχουν προβλήματα σε αυτή τη σχέση δεν λειτουργούν καλά και θα τα οποία θα μπορούσαν να λειτουργήσουν πολύ καλά στη σχολή όπως όπλος των παιδιών, του σχολείου, γενικά της σχολικής κοινότητας. Αλλά λοιπόν θεωρώ πλέον έκτιμο είδο μάθημα το ότι είστε μια μικρή ομάδα. Τώρα με κάποιους από εσάς τα είδαμε την προηγούμενη φορά, κάποιοι που είστε στιγμές ψυχολογιές και που έχετε παρακολουθείς από πέρυσι ξέρετε ουσιαστικά τι κάνει η σχολική ψυχολογία έτσι. Να δούμε λίγο το διάγραμμα του μαθήματος. Ένας από τους στόχους του μαθήματος είναι να κατανοήσετε βλέπεις αυτοίς που είναι το γνωστικό αντικείμενο της ψυχολογίας. Τι κάνει ο σχολικός ψυχολόγος, γιατί θεωρείται πολύ διάστατος ο ρόλος του σχολικού ψυχολόγου σήμερα. Θα το συζητήσουμε και παρακάτω γιατί άλλως και σήμερα το μάθημα μας είναι ισαγωγικό. Αυτό το οποίο εγώ, ως διδάσος του μαθήματος, περιμένω εσείς να ξέρετε με τον πέρος των μαθημάτων, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, με μεγαλύτερη ή μικρότερη πτυχία, είναι να γνωρίζετε το πλαίσιο δράσης του σχολικού ψυχολόγου και τις υπηρεσίες που μπορεί να παρέχει σε μαθητές εκπαιδευτικούς και γονείες, δηλαδή στη διαβημένη σχολική κοινότητα όπως λέμε. Να είστε σε θέση να οργανώσετε, οι μεξυχολόγοι, προγράμματα πρωτογενούς πρόληψης στη σχολική κοινότητα προάγοντας την ψυχική υγεία για τη μημάθηση των παιδιών και των αφίβων και εσείς ως υποδευκοί να συνεργαστείτε στην οργάνωση αυτών των προγραμμάτων πρωτογενούς πρόληψης με τους ψυχολόγους, γιατί όπως θα δούμε και παρακάτω θα έρθει η ώρα να μιλήσουμε για τα προγράμματα πρόληψης. Πάντα τα προγράμματα πρόληψης που οργανώνονται στη σχολική κοινότητα είναι πολύ πιο αποτελεσματικά όταν έχουν τη στήριση και την εκλογή των παιδιών των εκπαιδευτικών. Οι όπλοι είναι κάθε μέρα εκεί με τα παιδιά, έτσι χωρίσουν τα παιδιά καλύτερα, τα παιδιά τους συμπιστεύονται σε μεγάλο παθμό, έτσι άρα λοιπόν ένα πρόγραμμα πρόληψης ή παρέμβασης και άρα είναι αποτελεσματικό πρέπει να προϋποθέτει την καλή συναντασύνταση των πυρ που λέγαμε και νωρίτερα. Και το τρίτο αποτέλεσμα έτσι το μαθησιακό αποτέλεσμα που στέλνει ο στόγος του μαθήματος είναι να κατανοήσετε σε βάθος επιλεγμένα θέματα της σχολικής ψυχολογίας, γιατί να ξεχνάτε ότι αυτό είναι και ένα εισαγωγικό. Το πρώτο μάθημα της σχολικής ψυχολογίας δεν είναι στα σχολική ψυχολόγη με το συγκεκριμένο μάθημα παίρνει μια γεύση, έτσι. Αν έχετε κατανοήσει σε βάθος επιλεγμένα θέματα τα οποία εγώ θα διδάξω όσο το ξέρουμε, όπως είναι τα θέματα των μαθησιακών της σχολιών, της κοινωνικής και σχεσματικής αγωγής του σχολικού πλαίσιο και της διαχείρισης κρίσεων επίσης στη σχολική κοινότητα, έτσι ώστε να είστε σε θέση να στηρίζετε μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς, ο καθένας βέβαια με τον ρόλο τον οποίο θα έχει. Τα θέματα αυτά τα οποία επέλεξα δεν είναι τυχαία, είναι τα θέματα τα οποία κατεξοχήναν βασικά με τη σχολική κοινότητα όπως είναι τα ζητήματα των μαθησιακών της σχολιών και των ευρύτερων ειδικών υπηρετικών ανάγκων, θα κάνω μια μεγάλη ενόητα γι' αυτό, τα ζητήματα της προαγωγής, της ψυχικής υγείας και των μαθησιακών αποτελεσμάτων των παιδιών μέσα από προγράμματα πρόλοψης και παρέμβασης και τα ζητήματα της διαχείρισης κρίσεων στη σχολική κοινότητα, γιατί δυστυχώς έτσι όπως αυξάνουν τα προβλήματα στη σημερινή κοινωνία και οι κρίσεις είναι όλο και πιο συνεχώς στα σχολεία και χρήζουν ιδιαίτερες αντιμετώπισες που οι εκπαιδευτικοί μόνοι τους δεν μπορούν να βγάλουν πέρα και οι ψυχολόγοι είναι παροκλεισμένοι, εάν δεν τους δοθεί η θεσμική δυνατότητα για να βοηθήσουν τα σχολεία για να αντιμετωπίσουν τις κρίσεις. Λοιπόν τώρα, υπό το πρίσμα αυτό του μαθήματος, οι θεματικές ενόητες τις οποίες θα δούμε σήμερα, θα δούμε τα εισαγωγικά στοιχεία για τον δικαίωμα της σχολικής ψυχολογίας, το ρόλο και τις υπηρεσίες που μπορεί να παρέχει ο σχολικός ψυχολόγος και επίσης το κυριακό θεωρητικό πλαίσιο θα λέμε στη σχολική ψυχολογία. Την επόμενη φορά θα δοδετιάσουμε μια μεγάλη ενόητα για τα παιδιά, τους μαθητές και τις συμμαθήτες με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή ιδιαιτερότητες και σε αυτό το μεγάλο έγωστο ιδιοτερεοτήτων που θα καλύψουμε, αφορήσουμε βέβαια εννοιολογικά πριθυνώς πρώτε, θα καλύψουμε τόσο γενικές όσο και ιδικές κατηγορίες εκπαιδευτικών ανάγκων. Έτσι θα μιλήσουμε για τις σχολείες, για δέπι, για τα ρεχές λόγου και ομιλίας αλλά και για τα προβλήματα συμπεριφοράς και επίσης στο τέλος μια άλλη κατηγορία παιδιών και εφήβων που επίσης θεωρείται ανήκει στην ευρύτερη ομπρέλα των ειδικών εκπαιδευτικών ανάγκων που είναι τα χαρισματικά παιδιά. Και σε κάθε ειδική ή γενική κατηγορία την οποία θα συζητάμε, στο τέλος πάντα θα κάνουμε τα ζητήματα της συμβουλευτικής προς τους εκπαιδευτικούς. Τι δηλαδή οι σχολικοί, οι ψυχολόγοι, σε ποια επίπεδα και πώς μπορούν να συμβουλεύουν τους εκπαιδευτικούς στη διαχείριση των μαθητών με ιδιαιτερότητας. Οπότε και εσείς θα είστε πιο εξοικεωμένοι με αυτά τα ζητήματα. Από αυτές τώρα τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες επιλέγω για λόγους ευγνώητους, για λόγους αυξημένης συχνότητας, γιατί θα ασχολεί πάρα πολύ τη σχολική κοινότητα και στην πρώτη μάθηση και στη δευτερομάθηση, τις μαθησιακές δυσκολίες. Τύπου διαταραχή γραπτού ή κουβυλή, προφορικού λόγου, δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαρρυξία. Οπότε θα δούμε εκεί διάφορες ζητήματα, το πώς προσδιορίζονται ενγκαιολογικά, ποια είναι τα θεωρητικά πλαίσια, πώς ταξινομούνται. Επίσης γνωστικά, μεταγνωστικά και ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά το πεδιόλμα της εκπαιδευτικής σχολίας και θέματα αξιορόγησης, παρέμμασης και υποστήριξης των πεδιών, ολόκληρη των οικογένειών τους και των γονιών. Μετά θα πιάσουμε το κομμάτι της διαχείρισης κρίσεων στη σχολική κοινότητα, όπως είδαμε. Και όταν λέμε κρίση, δεν εννοούμε σε αυτή την ενότητα την οποία θα συζητήσουμε στο μάθημά μας τις αναπτυξιακές κρίσεις, δηλαδή τα παιδιά που από το νοικαιογωγείο πάλι στο δημοτικό ή από το δημοτικό στο δυνάσιο με την είσοδό τους στην εφηβλία. Αλλά κυρίως αναφερόμαστε στις άλλες κρίσεις, τις μη αναπτυξιακές, οι οποίες μπορεί να δημιουργηθούν από διάφορους λόγους, όπως για παράδειγμα μια μεγάλη φυσική καταστροφή. Τι συμβαίνει με τα παιδιά τα οποία μετά από έναν μεγάλο καταστροφικό σεισμό, τα οποία έχουν χάσει το σπίτι τους, τους αντακούμερους έχουν χάσει συγγενείς, σημαντικές, έχει χαθεί το σχολείο τους και θα πρέπει να κάνουμε μάθημα κάπου αλλού. Έτσι, αυτό είναι ένα παράδειγμα σοβαρής κρίσης στην οποία στην Ελλάδα την έχουμε ζήσει πολλές φορές στο παρελθόν, με τους μεγάλους σεισμούς στην Αθήνα. Παλιότερα, πολύ παλιά εσείς, μάλλον δεν είστε κυνηγμένοι στη Θεσσαλονίκη. Ή ένα άλλο παράδειγμα, πιο πρόσφατο του 2007, με τις μεγάλες πυρκαγίες στην Πελοκόνησο, αν θυμάστε, που έδιναν φοβερές καταστροφές και απόδιοργανώθηκε και έπρεπε να αναδιοργανωθεί η ζωή των πρατήκων της περιοχής, συμπεριλαμβαρωμένων των παιδιών και των εφήβων. Έτσι. Αλλά βεβαίως, η κρίση μπορεί να δημιουργηθεί στο σχολείο από μια ξεχνική απώλη ενός παιδιού, ενός εκπαιδευτικού, ενός νέα παιδιού. Έτσι, αν θυμιουργείται, ευτυχώς, η χώρα μας, τέτοια περιστατικά, θα λέγαμε ότι έδινα να μην υπάρχουν. Τα ευθέχνωνα είχαμε έτσι και να διώ πολύ αραιά περιστατικά, αλλά θα δεις στην Αμερική τι γίνεται με το να μπαίνει κάποιος οπισμένος και να αρχίσει να πυροβολεί. Αυτά είναι σοβαρά περιστατικά κρίσια και γι' αυτό δεν είναι τυχαίο ότι ο NASP, ο Εθνικός Σύλλογος Σχολικών Ψυχολόγων της Αμερικής, το National Association of School Psychologists, πολλές φορές θα αναφερθούμε σε αυτό το παιδιάκο των μαθημάτων μας, έχει κάνει ειδική ομάδα δράσεις και εκπαίδευσης και κατάρτισης σχολικών ψυχολόγων και εκπαιδευτικών για συνθήματα διαχείρισης τέτοιου για τους κρίσεων, επειδή, όπως καταλαβαίνετε, είναι φαινόματο αυτούς τους σχολούν δυστυχώς απ' τα συχνά. Οι επόμενες ενόητες είναι η ενόητα της ψυχικής αμφιεκτικότητας παιδιών και εφήβων. Όταν λένε ψυχικά-αμφιεκτικά παιδιά, εννοούμε παιδιά και εφήβους, αλλά δηλαδή αυτό πάει και στους εμήλικες και να έχουμε σχολική κοινότητα και στους ψυχικά-αμφιεκτικούς εκπαιδευτικούς. Πώς καταφέρνουν να έχουν θετικά ακαδημαϊκά επιτέλφματα ενώ βρίσκονται σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Υπάρχουν άτομα τα οποία παρά τις δυσκολίες τις οποίες ζουν, καταφέρνουν και επιβιώνουν, όχι απλώς επιβιώνουν περιοδικά, αλλά έχουν και θετικά εκπαιδεύματα, τα καταφέρνουν πολύ καλά. Υπάρχουν παιδιά έφηβοι ή και εμήλικες που σε δύσκολες συνθήκες αποδιογενώνονται παντελώς και θέλουν στήριξη από το περιγείο ή από ειδικούς πάρα πολλές φορές. Και το ερώτημα είναι ποια είναι τα χαρακτηριστικά που καθιστεύουν παιδιά εφήβους ή εκπαιδευτικούς ή γονείς ψυχικά αντικεικτικούς για να μην ξερχόνται των δυσκολιών να μπουν στη ζωή τους. Αυτά τα πρέπει να τη δουλειάσουμε. Πάντα στα σχέση με το σχολικό κλαίσιο, βέβαια. Και το τελευταίο είναι τα ζητήματα πρόληψης και παρένωσης της σχολικής κοινωνότητας. Μέσα το παράδειγμα ουσιαστικά της ενδυνάμωσης της κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης των παιδιών και των εφήβων. Έτσι, αυτό το τελείωσε ένα πρόγραμμα προαγωγής της ψυχικής υγείας και της μάθησης των παιδιών και των εφήβων. Και οι κυρίες ήταν εστιασμένες στην ενδυνάμωση των δεξιοτήτων επικοινωνίας των παιδιών, την ενίσχυση της αυτοεκτιμησίας, το στη διαχείριση της συναισθημάτων και άλλων. Και αν έχουμε χρόνο για το παράδειγμα του σχολικού επιφορησίου, το οποίο επίσης απασχολεί πολύ την διεθνή σχολική κοινότητα και όχι μόνο φυσικά την ελληνική. Τώρα, στο παράδειγμα όμως ότι η αξιολόγησή σας πρέπει να κάνει μόνο με τελικές εξετάσεις. Αυτό είναι κάτι το οποίο μπορούμε να συζητήσουμε σε αυτήν την ιδικά την ενότητα, της πρόλογης και παρέμβασης της σχολικής κοινότητας. Επειδή είμαστε και μια μικρή ομάδα, θα μπορούσαμε λίγο να βάλουμε και κάποιες δράσεις μέσα πιο εφαρμοσμένες. Δηλαδή, αυτά που θα σας πω εγώ θεωρητικά εδώ για την ενδυνάμωση ας πούμε αυτών των κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων των παιδιών. Τι σημαίνει όταν όμως ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης των δεξιοτήτων επικοινωνίας των παιδιών. Ή τι κάνω όταν θέλω να δουλέψω με την αυτοεκτείνηση, να ενισχύσω την αυτοεκτείνηση των παιδιών ή να διαχειριστώ το άγγιος των παιδιών, με παράδειγμα. Αν είστε πρόθυμα, αυτό βεβαιοξευάται από εσάς. Εγώ μπορώ να σας καθοδηγήσω και να κάνουμε, να επιλέξουμε τρεις, τέσσερις θηματικές για το τι σημαίνει ογκανόμενο πρόγραμμα πρόλογης ή παρέμβασης της σχολικής κοινότητας σε αυτά τα ζητήματα, το πώς το χωρίστηκα και να το εργατούμε αυτά που λέω προς το τέλος του εξαμήνου. Δηλαδή θα μπορούσαμε να συζητήσουμε λίγο την εβδομάδα πριν τα Χριστούγεννα και την εβδομάδα μετά τα Χριστούγεννα εκεί περίπου. Καλώς το χωρίστηκα. Καλά, καθίστε από κει δε σχοινείς για να... Λοιπόν, αυτά λίγο πολύ. Τα προτεινόμενα συγγράμματα είναι δύο, με όσους είμαστε μαζί την προηγούμενη φορά. Είναι το εγχειρήδιο της σχολικής ψυχολογίας της κυρίας της Χριστου, το οποίο είναι ένα εξαιρετικά πλήρες, νομίζω ότι υπάρχει πιο πλήρες οδηγίες της ψυχολογίας από αυτό. Είναι αρκετά ογκώδες, είμαι σας τρομοκρατής αυτό για τις εξετάσεις, τα παιδιά που ήσασταν πέρσι ξέρετε, όλα αυτά θα έχετε όλη τη μήλη. Και δεύτερον, αυτά τα οποία θα λέμε εδώ, θα τα έχετε και μέσα από τον blackboard, ό,τι υλικόδηλα έχουμε εδώ, θα τα έχετε και εσείς στη διάθεσή σας. Επίσης, όλα αυτά τα οποία σας λέω εδώ, δεν θα τα βρείτε υποχρεωτικά στο βιβλίο της Κυρίας Χατζηχρίστου, γιατί εγώ συνθέτω το μάθημα από διάφορες φυγές. Απλώς το βιβλίο της Κυρίας Χατζηχρίστου είναι ένας πάρα πολύ καλός οδηγός, είναι εγχειρήδιο, και τότε μπορεί να σας διαφροντίσει. Και βέβαια, έχει και πολλές άλλες ενότητες, γιατί ο κλάδος της σχολικής ψυχολογίας είναι πολύ διεκριμένος. Για παράδειγμα, το κομμάτι που ζητούμε και σήμερα της διαγνωστικής εκτίμησης, αξιολόγησης των παιδιών και των εφήβων, είναι δηλαδή ο σχολικός ψυχολόγος. Αλλά όμως, και πέρσι είχα πει όσοι είστε μαζί μου το μάθημα, ότι επειδή αυτό είναι ένα ισαγωγικό μάθημα της σχολικής ψυχολογίας, επιλέγω να μην ασχοληθώ με το θέμα της διαγνωστικής εκτίμησης, γιατί εσείς ως ψυχολόγοι, έχετε μαθήματα διαγνωστικών μεθόδων, οπότε εσείς θα τα δείτε εκτενοητικά, δεν υπάρχει λόγος εμείς, αν αναφερόμαστε σε αυτά που έχετε δικά μαθήματα, και εσείς επίσης ποτέ δεν θα είναι δουλειά σας να αξιολογήσετε τα παιδιά. Άρα λοιπόν, εσείς πρέπει να πάρτε το μήνυμα ότι δεν είναι δουλειά σας οι εκτίμεις των παιδιών, και εσείς θα τα ακούσετε πολύ πιο αναλυτικά στα μαθήματα των διαγνωστικών μεθόδων, εντάξει. Το άλλο βιβλίο είναι το βιβλίο της Κυρία Συμβολίου, λοιπόν αυτό είναι επίσης ένα πάρα πολύ καλό βιβλίο, αλλά είναι ένα συλληλικός τόμος αυτό. Δηλαδή δεν είναι ένα εγχειρίδιο σχολικής ψυχολογίας που έχει τις ενόητες, έχει επιλεγμένα θέματα, ας πούμε έχει ένα θέμα για τις μαθησιακές δυσκολίες, έχει ένα θέμα για τις συμπεριφορές αποφυγής στο σχολικό πλαίσιο, έχει ένα άλλο για την αυτοκτήμηση. Έχει δηλαδή επιλεγμένα θέματα από το παιδί της σχολικής ψυχολογίας που αφορούν την έννοια του εαυτού και τη λειτουργικότητα των παιδιών και των εφήβων στο σχολείο, έχει ένα θέμα για την οικοκριστέρηση. Και είναι ένας πάρα πολύ ωραίος συλληλικός τόμος, αλλά δεν είναι εγχειρίδιο. Τώρα εσείς μπορείτε να τα δείτε και τα διώσετε στη διοθήκη και να διαλέξετε ό,τι θέλετε. Επίσης στο διάγραμμα του μαθήματος έχουμε μια εκτεταμένη βιβλιογραφία, ελληνική γιατί στην παρουσιακάς, γιατί έχουμε στη διάθεσή μας κάποια ελληνικά κείμενα τα οποία μπορούν να σας βοηθήσουν και επειδή είστε ακόμα μικρά εξάμενα. Θες να πεις κάτι άλλο? Και όλα αυτά βρίσκονται βέβαια και στη διοθήκη μας και μπορείτε να τα δείτε. Αυτά τα διαδικαστικά. Είπαμε τα τέσσερις στάσεις τέλος στο εξαμήνωμο, αλλά θα δούμε για τις εργασίες και εντάχουμε κάθε φορασκευή δέκα με δώδεκα πάνω στο Λεωεστήριο Ψυχολογίας για αν θέλετε να κάνετε. Έχετε κάποια ερώτηση, κάτι διαδικαστικό που θέλετε να πληροφορηθείτε. Σαφή όλα. Εντάξει. Τα παιδιά που ήσουν τα πάλι ετοιμήματα, εσείς και τα άλλα παιδιά μη είσαι διογραμμένοι για το μαθήμα. Καλημέρα. Καλημέρα. Λοιπόν, άρα μπορούμε να ξεκινήσουμε τώρα. Λοιπόν, Σχολική Ψυχολογία, λοιπόν, το μαθημά μας. Αυτό θα σας το δείξω στο τέλος. Για λόγους τεχνικούς, έτσι. Μέχρι ένα βιδιάκι, όπως λέξεις, ένα βιδιάκι έτσι λίγο για να κυνητοποιηθούμε όλοι. Λοιπόν, τώρα. Θα ξεκινήσουμε φυσικά τον ημινολογικό προσδιορισμό της Σχολικής Ψυχολογίας. Ήδη εγώ, στις εισαγωγικά, σας είπα πέντε βασικά πράγματα. Η Σχολική Ψυχολογία αποτελεί εφαρμοσμένα κλάβα της Ψυχολογίας, ο οποίος βεβαίως, όπως υπονομοδεικνύει και το ονομάτο, έτσι, είναι άμεσα συνδεδεμένος με την καθημερινή σχολική πραγματικότητα. Θα μου επιτρέψει, λίγο, να εγγυμνήσω στο εφαρμοσμένος κλάβος της Ψυχολογίας, όπως κάθε επιστήμη, και το λέω κύριος για εσάς, τα παιδιά των άλλων που μάθαναν, αλλά και εσείς ακόμη στη μικρόεξάμενο, οπότε ίσως οι διακρίσεις να μη σας είναι πολύ σαφίες. Όπως κάθε, έτσι, περισσότερος επιστήμης, έτσι και η επιστήμη της Ψυχολογίας διακρίνεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Τα παιδιά τους κλάβους της βασικής έρευνας και τους κλάβους της εφαρμοσμένης έρευνας, τους πιο ερευνητικούς θα λέγαμε μάλλον, τους κλάβους που υπηρετούν την βασική έρευνα και τους κλάβους που υπηρετούν την εφαρμοσμένη έρευνα και την παροχή υπηρεσιών στην ευρύτερη κοινότητα. Γιατί η Ψυχολογία τώρα, όπως καταλάβατε, παιδιά, από τα μαθήματα τα οποία διευθύκατε πριν στο πρώτο έτος, ποιοι είναι οι κλάβοι της βασικής έρευνας. Σε αυτό το μάθημα, ενδιασκεφτείτε λίγο. Οι γνωστικοί, οι πειραματικοί, πολύ σωστά. Οι κληνικοί, οι κληνικοί. Οι κληνικοί είναι κλάβους βασικής έρευνας ή ασχολείται με την ποιότητα. Παππά οι κληνικοί είναι κλάβους βασικής έρευνας, οι κληνικοί είναι κλάβους πειραματικοί. Πολύ σωστά. Άρα θα δανείζεται τις θεωρίες από τους άλλους κλάβους βασικής έρευνας και τους μεταφέρει στο πεδίο εφαρμογής, άρα είναι εφαρμοσμένος κλάβος. Και η σχολική ψυχολογία, κατεξοχή είναι εφαρμοσμένη κλάβη. Λοιπόν, η γνωστική ψυχολογία, η κληνική ψυχολογία ή η εξελίπτική ψυχολογία είναι κλάδι βασικής έρευνας. Αλλά είχε δίκιο στην Φιβριάστης που λίγο πήγε να μπερδευτεί, διότι ακόμη και οι κλάδοι οι οποίοι θεωρούνται δυσκολογικοί είναι κλάδοι. Δεν σημαίνει ότι δεν κάνουν μία ιερά. Απλώς αξιοποιούν σε πολύ μεγάλο βαθμό τα εμβρύματα των κλάδων της βασικής έρευνας, έτσι, τα αξιοποιούν και τα προσαρμόζουν, θα λέμε, στο πεδίο με το οποίο σχολούνται και προσπαθούν να βρουν λύσεις και επίσης να βελτιώσουν, ας πούμε, για αυτή τη λίγο εφαρμοσμένη κλάδια την ιδιότητα ζωής παιδιών, εφήβων, ευηλίκων, ηλικιωμένων, αναλόγως με τι ασχολείται κάποιος. Η σχολική ψυχολογία αποτελεί έναν εφαρμοσμένο κλάδος της ψυχολογίας, ο οποίος βέβαια έχει σχέση με το σχολείο. Και επειδή έχει σχέση με την εφημερινή σχολική πραγματικότητα, σημαίνει ότι παρέχει υπηρεσίες ή στοχεύει, τουλάχιστον, επιχειρή, αισιοδοξή από σκοπή στο να παρέχει υπηρεσίες σε όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας. Και όταν λέμε όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας, βεβαίως εννοούμε εμπροτίστος όλους τους μαθητές, τους μαθητές όλων των λύκαιων προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Εδώ, αν θέλετε, μπορείτε να σημειώσετε ότι καθώς σήμερα μιλάμε και για συνεχιζόμενη εκπαίδευση. Τμήματα ενηλίκων, τα οποία βρίσκονται σε μια διαδικασία μάθησης, επίσης θα μπορούσαν να αποτελούν όπου υπάρχει δηλαδή η ιδιότητα του μαθητή σε οποιαδήποτε συνθήκη. Όχι όμως μόνο στους μαθητές όλων των λύκαιων προσχολικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας, αλλά και στις οικογένειες των μαθητών, στους εκπαιδευτικούς, βεβαίως, αλλά και σε όλες τις υπηρεσίες που εμπλέγονται στο εκπαιδευτικό σύστημα. Για παράδειγμα, της διευθύνσης πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τους διάφορους φορείς οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες αξιολόγησης, όπως είναι τα κέντρα διαφοροδιάγνωσης. Άρα λοιπόν, μαθητές, οικογένειες, εκπαιδευτικοί και όλες τις σχετικές υπηρεσίες, τα ΚΕΣΥ, παραδείγματα, συμβιλευκής και προσανατολισμού που υπάρχουν, όλα αυτά είναι φορείς οι οποίοι μπορούν τελικά να απολαύσουν τις υπηρεσίες της σχολικής έτσι των σχολικών ψυχολόγων. Λοιπόν, και εδώ τώρα, αν σας προβληματίζει λίγο όρος σχολική κοινότητα, θέλω λίγο να το διευκρινήσω, δεν μιλάμε πλέον, η σύγχρονη προσέγγιση που είναι έτσι η πιο συστημική όπως λέμε, θα το δούμε λίγο παρακάτω, δεν μιλάμε απλώς για το σχολείο, μιλάμε για τη διευρυμένη σχολική κοινότητα. Πρώτο, δηλαδή, για μια κοινότητα η οποία εκτός από το σχολείο που έχει μέσα τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, έτσι, περιλαμβάνει, διευρύνεται θα λέγαμε στο κλαίσιο, στο κοινωνικό περίοδο και περιλαμβάνει στην οικογένεια, την τοπική κοινότητα που βρίσκεται το σχολείο. Βρίσκεται το σχολείο, βρίσκεται στην τάδε ενωρία, βρίσκεται στην τάδε περιοχής, υποβαθυσμένη περιοχή, πλούσια περιοχή σε πόρους, άρα λοιπόν περιλαμβάνει την τοπική κοινότητα, έτσι, και αν κάνεις το δίκαιο σε ακόμη πιο διευρυμένο επίπεδο, το γενικότερο και γεωγραφικό πλαίσιο στο οποίο ανήκει ένα σχολείο. Άρα λοιπόν μιλάμε για τη διευρυμένη σχολική κοινότητα στην οποία περιλαμβάνουν το μαθητές, εκπαιδευτικοί, οικογένειες και η ευρύτερη τοπική κοινότητα. Συμφωνούμε σε αυτό, είναι σε θέση σε αυτό. Λοιπόν τώρα, με τι ασχολείτε, ποιος είναι ο ρόλος του σχολικού ψυχολόγου. Γενικά, σε γενική στιγμή, θεωρούμε ότι ο σχολικός ψυχολόγος θα ασχοληθεί βεβαίως με τη σχολική επιδοσία και την προσαρμογή, όπως λέμε, των μαθητών στο σχολείο και στην οικογένεια. Μέχρι την οικογένεια μπαίνει στο μορισμό πια. Με στόχο βαθέως, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση δυσκολιών, μάθησης και προσαρμογής που μπορούν παιδιά διαφορετικής ηλικίας να εκδηλώσουν. Άρα λοιπόν, ασχολείται πρώτα απ' όλα ο σχολικός ψυχολόγος και με την επιδοσία και την προσαρμογή των παιδιών στο σχολείο και στην οικογένεια. Έτσι ώστε, αν εντοπισή δυσκολίας, να παρέλει προτιμένου να μειώσει τις δυσκολίες και να διευκολύνει και την επίδοση και την προσαρμογή των παιδιών. Το δεύτερο σάξο μας, με τον οποίο σχολούνται οι σχολογοί ψυχολόγοι, είναι αυτό που είμαστε και στον διάγμα με την πρόλογη και την προαπογή της υγείας και της ανθεκτικότητας του αθλητικού πληθυσμού και της σχολικής κοινότητας. Άρα λοιπόν, ένα θέμα είναι να ασχολείται με την επίδοση και την προσαρμογή των παιδιών στο σχολείο και την οικογένεια. Και το άλλο πολύ σημαντικό θέμα της δουλειάς του σχολικού ψυχολόγου είναι το πεδίο της πρόληψης και της προαπογής της ψυχικής υγείας και της μάτσης βέβαια της ευρύτερης κοινότητας. Γιατί αυτό, γιατί πάντα η φιλοσοφία μας είναι το προλαμβάνουν, είναι προτιμότερο του θεραπεύει. Άρα λοιπόν, εάν εγώ κινηθώ στο επίπεδο πρόληψης του σχολικού εκφοβισμού για παράδειγμα, με το να ενδυναμώσω τις κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών, τις δεξιότητες της κοινωνίας, το να μπορώ να αντιμετωπίζω τη διαφορετικότητα, να είναι δεκτική, εν πάση περιπτώσει, στη διαφορετικότητα την οποία μπορώ να συναντήσω σε ένα σχολείο, είναι προτιμότερο να προλάβω φαινόμενα εκφοβισμού από ότι να έχω να αντιμετωπίσω φαινόμενα εκφοβισμού στη κοινότητα. Άρα λοιπόν, τα ζητήματα πρόληψης είναι πάρα πολύ σημαντική δουλειά για τον σχολικό ψυχολόγο. Και βέβαια ένας τρίτος τομέας με το οποίο ασχολείται η σχολική ψυχολογία είναι η προαδογή της διασύνδεσης του σχολείου με την οικογένεια. Και με την κοινότητα, βέβαια, στα πλαίσια αυτής της θεώρησης που είπαμε, της διαβημένης σχολικής κοινότητας. Και γιατί αυτό, γιατί πολύ απλά, ξέρετε, η οικογένεια και γενικά οι γονείς απασχόλησαν την ψυχολογία από πάρα πολύ παλιά. Ποιος κλάδος κυρίως της ψυχολογίας ασχολείται με τους γονείς και τις δινητικές εκδράσεις που μπορεί να έχουν οι γονείς και τη μέθοδη ανατροφής στην ανάπτυξη των παιδιών, την προσαγωγή τους, τα επιτεύματά τους. Η εξαιρετική ψυχολογία, έτσι. Κατά εξοχή είναι η εξοχητική ψυχολογία, όμως, δεν έχει άλλα κοινωνικά συμβουλικάσεις προφανώς. Η οικογένεια ως ανηκενωμικό πλαίσιο στο οποίο μεγαλώνει ένα παιδί ενδιαφέρει και τους κοινωνικούς ψυχολόγους, έτσι. Δεν ενδιαφέρει, βεβαίως, και τους κοινωνικούς ψυχολόγους, γιατί το παιδί όταν φτάσει σαν να πάει στο σχολείο, έχει περάσει γιατί κάποια χρόνια μέσα στην οικογένεια και έχει διαμοφώσει αρκετά χαρτηριστικά. Όμως, οι νέες προσεγγίσεις περί διεδλιμένη σχολικής κοινότητας και επίσης περί γονεϊκότητας, έτσι, δεν θεωρούν το σχολείο και την οικογένεια ως δύο ανεξάρτητους φορείς, ως δύο ανεξάρτητα συστήματα που το καθένα κάνει και τη δουλειά του ανεξάρτητα από το άλλο. Αυτό είναι σημαντικό να το καταλάβουμε. Γιατί και ιστορικά με τα δικασίες, έτσι, ή φτάσαμε μέσα από αλλαγές στη σύγχρονη αντίληψη για τη συνεργασία σχολείου-οικογένειας και πώς βλέπουμε το σχολείο και την οικογένεια ως δύο αλληλεπιδρώντα συστήματα μεταξύ τους. Δηλαδή δεν είναι γιατί παλιότερα υπήρχαν απόψεις ότι, α, το παιδί όσο είναι μέσα στη οικογένεια μέχρι να πάει στο σχολείο, έτσι, επηρεάζεται από την οικογένεια και μετά αναλαμβάνει το σχολείο. Ή, και όταν ακόμη ξεκινήσει το σχολείο, η οικογένεια προφανώς ασκεί επίδραση, αλλά άλλο κεφάλαιο η οικογένεια και άλλο κεφάλαιο το σχολείο. Αυτές οι αντιλήψεις θεωρούνται ξεπερασμένες πλέον, γιατί είναι η συστημική θεώρηση αυτή η οποία είναι κυριαρχή, θα το δούμε και λίγο παρακάτω, και δεν μπορούν η οικογένεια και το σχολείο να κοινούνται, θα λέγουν, πάνω σε δυο ράγες ενός τρέμου που δεν θα συναντηθούν ποτέ. Έτσι, γιατί τα παιδιά μεγαλώνουν και στους δύο χώρους και δεν μπορεί να έχουν ούτε αντιφατικά μηνύματα, ούτε διαφορετικές πρακτικές, πρέπει να υπάρχει καλή συνεργασία για το καλό, με γνώμα να πάντα, το καλό των παιδιών. Έτσι, κι αυτό κρατήστε το στο νου σας. Αν λοιπόν, βασικά χαρακτηριστικά... Α, ναι, συγχαρείτε, ναι, πες μου και το όνομά σου για να έωθω, έλα όλοι. Θα τα πούμε λίγο παρακάτω. Λοιπόν, βασικά χαρακτηριστικά της εργασίας του σχολικού ψυχολόγου είναι η διευκόληση της διαδικασίας της μάντησης και η προαγωγή των μαθησιακών αποτελεσμάτων όλων των μαθητών. Ουσέξτε, το όλων των μαθητών είναι σημαντικό πράγμα. Όλων των μαθητών έχουν όλο αυτό που μπορούν και αυτό που δεν μπορούν. Στο όπως πάντα το σχολείο θα πρέπει να είναι η ανάδειξη και η αξιοποίηση του δυναμικού όλων των παιδιών. Μπορεί να έχουμε, έτσι, 25 παιδιά σε μια τάξη, ο καθένας έχει διαφορετικό δυναμικό. Δουλειά του σχολείου και του εκπαιδευτικού και του ψυχολόγου είναι να διευκολυθεί αυτή η διαδικασία αξιοποίησης του δυναμικού για να έχουμε τα καλύτερα, τα βέρδιστα μαθησιακά αποτελέσματα για τον καθένα. Δεν σημαίνει ότι έχουμε τα καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα από όλα τα παιδιά όταν αυτοί είναι μαθητές άριστοι, όταν είναι μαθητές του 19 και του 20. Για τον καθένα μπορούν να υπάρχουν διαφορετικά βέρδιστα αποτελέσματα. Φυσικά ο εντοπισμός των δυσκολιών που εμποδίζουν τη μάθηση, και προσθέξτε, οι δυσκολίες αυτές που μπορεί να εμποδίζουν τη μάθηση δεν είναι μόνο το ατόμα, αλλά μπορεί να είναι και το πλησί. Τι σημαίνει αυτό το πράγμα, ότι ξεπερνάμε μία ατομοκεντρική θεώρηση όπου για ό,τι κακό συμβαίνει στο παιδί ή μάλλον για μια κακή μαθησιακή πορεία του παιδιού και η πορεία του παιδιού είναι το παιδί το υπέτειο, το παιδί φταίει, μπορεί να μην φταίει το παιδί, μπορεί να φταίει άλλοι λόγοι από το πλαίσιο. Μπορεί να φταίει, να φταίει, δηλαδή δεν μου αρέσει η λέξη φταίει, μπορεί να ευθύνεται η οικογένεια, μπορεί να ευθύνεται το ίδιο το σχολείο όμως, μπορεί να ευθύνεται ο εκπαιδευτικός, ο οποίος δεν κατάλαβε ότι θα πρέπει να αλλάξει την προσέγγιση του προκειμένου να αξιοποιήσει το δυναμικό του παιδιού που έχει απέναντήσει. Άρα λοιπόν δεν είναι πάντα στοχοποιημένο το παιδί και ξέρετε αυτό είναι κάτι το οποίο πάσχουν πάρα πολύ οι εκπαιδευτικοί. Αν ένα, όσο στην αντίληψη, αλλά δεν φταίει η εκπαιδευτική, φταίει οι εκπαίδες που έχουν, έτσι. Δεν είναι μόνο το παιδί το οποίο φταίει, αν αγαπήθηκε ποτέ μας το εκπαιδευτικό, όσο αν έχει εξαγκλήσει όλο το περιθώριο των προσεγγίσεων προς το παιδί για να διευκολυθεί το παιδί και να βγάλει αυτό το οποίο μπορεί. Το μικρό σου, ροδί, δεν θυμάμαι αυτό, θα σας μάθω σε λίγο. Μπορεί να φταίει το παιδί. Μπορεί να, το παιδί μπορεί να ευθύνεται γι' αυτό αν έχει μια ιδιαιτερότητα. Μπορεί, αλλά αυτό δεν σημαίνει όμως ότι είναι το παιδί πάντα το οποίο ευθύνεται για τη χαμηλή τοπίδωση. Μπορεί το παιδί να μην συγκινείται στο σχολείο, έτσι, να μην κατάφερε ένας εκπαιδευτικός να τραπήξει το ενδιαφέρον του, να το κινητοποιήσει, να αγαπήσει τη μάθηση και τις καινούργιες γνώσεις και τις νέες δεξιότητες. Αυτά είναι ζητήματα βεβαίως. Ξέρετε ότι, ανοίγω παρέμφυση, έχω ένα ζήτημα το οποίο τελευταία, και όταν μιλώ τελευταία μιλώ με το τελευταία λιγότερο από πέντε χρόνια. Είναι τρία-τέσσερα χρόνια στη διεθνή γλωγραφία και κυρίως στην Αμερική. Έχει ξεκινήσει ένα μεγάλο θέμα αυτό του, που δεν ξέρω πώς να το πω δώσω στα ελληνικά, accountability λέγεται ποιος ευθύνεται, έτσι, για αυτό το οποίο συμβαίνει, έτσι. Βεβαίως αυτό μπορεί να ανοίξει τους ασχούς του εώ, έτσι, δεν το συζητάμε. Ειδικά όταν μπαίνουν μέσα σε ζητήματα αξιολόγησης των σχολειών, των εκπαιδευτικών κλπ. Μπορεί όμως να κινητοποιήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη σχολική κοινότητα και την κοινότητα των εκπαιδευτικών στο να βρει καλύτερους τρόπους, έτσι, που θέλουν και πιο μητελισματικοί. Τώρα, η παροχή εξυδικευμένα με το άλλο. Ο άλλος τομέας παροχής υπηρεσιών των σχολικών ψυχολόγων είναι η παροχή, βεβαίως, εξυδικευμένων ψυχολογικών υπηρεσιών μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα. Γιατί σημαίνει εξυδικευμένες ψυχολογικές υπηρεσίες που δεν μπορεί να τις κάνει κανένας άλλος. Είναι εξυδικευμένες και μπορεί να τις κάνουν μόνο ψυχολόγοι. Ποιες είναι αυτές? Καταρχήν, η οργάνωση προγραμμάτων πρόληψης σε διαόσπους διάφορα πράγματα. Πρόληψης του άγγλους, άγγλους εξετάσεων, της πίεσης, συμπεριφοράς του οικονομίδου ανθρωπισμού, χρήσης ουσιών, ζητήματα ευθυσμού στο διαδίκτυο που είναι και πολύ επίκαιρα, προγράμματα κοινωνικής και συστηματικής αγωγής που θα δούμε, συμβουλευτική εκπαιδευτικών γεγονίων. Πολλοί εξειδικευμέρες ψυχολογικές κοινωσίες, τις οποίες οι ψυχολόγοι βεβαίως και κυρίως οι σχολικοί ψυχολόγοι που έχουν εκπαιδευθεί, γιατί αυτά είναι ζητήματα ειδικότητας, δίκευση σχολικής ψυχολογίας, μπορούν να τα προσφέρουν στην σχολική κοινότητα. Κανένα ερώτηση μέχρι εδώ? Σαφή όλα? Λοιπόν, τώρα, είδαμε και τον ρόλο του σχολικού ψυχολόγου, να περάσουμε λίγο σε πιο χειροκαιστά πράγματα. Πιο χειροκαιστά πράγματα, τι κάνει ο σχολικός ψυχολόγος. Γιατί ξέρετε, πολλές φορές, ακόμη και στην ίδια την εκπαιδευτική κοινότητα, είναι γνωστό το τι κάνει ο σχολικός ψυχολόγος. Έτσι λοιπόν, εμείς θα δούμε τι κάνει ο σχολικός ψυχολόγος, έτσι ώστε και εσείς που είστε στο κοινήμα ψυχολογίας να ξέρετε, εάν περάσε από το νου σας να ακολουθήσει αυτή την ειδικότητα, ποια θα είναι η δουλειά την οποία, αν και ακόμη είναι νορήση βέβαια. Τι θα κάνει στο πλαίσιο αυτής της ειδικότητας, και βέβαια εσείς που θα γίνετε εκπαιδευτικοί, να ξέρετε ότι αν έρθετε στο σχολείο που υπάρχει σχολικός ψυχολόγος, τι μπορείτε να περιμένετε από αυτόν, έτσι. Και τι περιφέρειες συνεργασίες, μεταξύ τι μπορείτε να έχετε, που είναι πολύ μεγάλο. Βεβαίως. Αν όπως όσα τώρα δεν υπάρχουν σχολικές ψυχολογίες στην Ελλάδα, αν όμως όμως υπάρχει μια κρίση, παράδειγμα, θα είναι και ευρωπαϊκή. Αυτό δεν είναι κρίση, γιατί οι παιδιά τα οποία έχουν μια ευθετική συμπεριφορά είναι κοινούς τόπος, δηλαδή μπορεί να εμφανιστεί πολύ συχνά. Κοιτάξτε, υπάρχει μια διαδικασία που προβλέπεται από το σχολικό κανονισμό, υπάρχουν οι σύμβουλοι, οι οποίοι όμως σύμβουλοι κυρίως έχουν αρμοτιόητα σε ζητήματα διδακτικής και λιγότερο σε ζητήματα κοινωνικής υπερηφοράς των ψυχολογικών, έτσι και διαταραχώνος μας σε επίπεδο συμπεριφοράς. Αλλά υπάρχει μια διαδικασία η οποία προβλέπει να επικοινωνήσει με τον σύμβουλο, παραπέμπεις με τη συνέντηση του γονέα στα κελί, υπάρχουν τα κέντα διαφοροδιάδουσης και λοιπά για αξιολόγηση του παιδιού και βεβαίως εσύ ο ίδιος ως εκπαιδευτικός προσπαθείς να ενημερωθείς η δεύτερη βιογραφία, είτε να πας ο ίδιος στο παιδί και να μιλήσεις με ψυχολόγους για να μιλήσεις τι θα πρέπει να κάνω σε ένα τέτο περιστατικό προσπαθώντας όχι οι άλλοι να σου κλείσουν το πρόβλημα αλλά και εσύ ο ίδιος πως μπορείς να βοηθήσεις αυτή την κατάσταση. Η κατάσταση διότι η λύση δεν είναι να πεις α δεν το θέλω αυτό το παιδί μέσα στη τάξη μου, έτσι διότι πέρσι ας πούμε από ένα σχολείο άκουσα το περιστατικό, γιατί ξέρετε και λόγω της ειδικότητάς μας και λοιπά, κουβεντιάζουμε πολύ με εκπαιδευτικούς και πολλοί φτάνουν σε εμάς. Ήταν ένα περιστατικό ενός παιδιού το οποίο ακριβώς είχε περιέλθει, δεν ήταν ακριβώς εκφοβερυτική συμπεριφορά αλλά τώρα υπάρχει μια γενικότερη σύγχυση και οι περισσότεροι δίνουν κάθε επιθετική συμπεριφορά να χαρακτηρίζουν εκφοβισμό. Όταν θα φτάσουμε στο εκφοβισμό θα δούμε ότι υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να θεωρηθεί εκφοβιστική συμπεριφορά. Εμπόσια πρώτα, εμείς θα σας πω και τις γεθομέρειες που δεν τις θυμάμαι πιο όλες, αυτό το οποίο προέταξαν από το σχολείο που ήταν το παιδί, ήταν να ζητήσουν από τους γονείς του παιδιού να πάρουν το παιδί και να φύγουν από το σχολείο. Όσο περίεργο για να σας φέρετε το 2014. Αυτό ζήτησαν από το γονέα του παιδιού. Τώρα, για να κλείσει λίγο το θέμα, γιατί δεν είναι έτσι, εξαρτάται λοιπόν όπως καταλαβαίνετε από ποιον γονέα το ζητάς. Έτσι, η οικογένεια, το παιδί ήταν μεταναστόχλου, ήταν η οικογένεια μεταναστών, οι γονείς, έτσι δηλαδή είναι το πλαίσιο, το συστημικό που με ρώτησες πιο μπροστά, Όλγα, είναι το πλαίσιο το οποίο σου επιτρέπει να κάνεις εμμηνίες, διότι αν θα τα χειδίσεις και απέναντί του ένα γονιό, ο οποίος ήταν υψηλού μορφωτικού επιπέδου ελληνικής καταγωγής, δεν είμαι σίγουρη αν θα προέκανε αυτήν την κλήση, αλλά του γονός, αδύναται, ήταν παιδί μεταναστών και δεν είχε μεγάλες αντιστάσεις, οι γονείς στο να υπημείνουν, τήραν οι άνθρωποι το παιδί και έφυγαν, έτσι. Αυτό είναι εξαιρετικά λυπηρό για το ελληνικό σχολείο σήμερα, όπως καταλαβαίνετε, έτσι δεν είναι, συμφωνούμε όλοι. Και για να σας πω ακόμη περισσότερα, δεν σούζεται μία ιστορία, ασκήθηκε πίεση από το γονιό του άλλου παιδιού, το οποίο αν υποθέσουμε ότι ήταν αυτό που υφίστατο την παρενόχληση, να εκδιωχθεί το παιδί απ' το σχολείο. Και η διέθυνση υπέκειψε, διευθύντιο υπάρχει ένα ζήτημα, έτσι, η διέθυνση του σχολείου και η εκπαιδευτική, οφείλουν να καθοδηγούν, είναι στα πλαίσια της συναργασίας που θα πούμε και παρακάτω, και να συμβουλεύουν τους φονείς και να προσπαθούν να βρουν λύσεις, όχι να κάνουν το χατήρι του ενός και να διώχνουν τον άλλον, όπως καταλαβαίνετε, έτσι. Εκεί λοιπόν σε αυτό το σχολείο, εάν υπήρχε σχολικός ψυχολόγος ή αμέσως η διέθυνση του σχολείου εγκαίως, έτσι, προσπαθούσε να συμβουλευτεί κάποιους ειδικούς από το κεδί, από οπουδήποτε και λοιπά, ή κατάληψε, ήταν λίγο δικαίως, κατάλαβα, έτσι δεν είναι. Λοιπόν, συνεχίζουμε, ε? Συνεχίζουμε. Τι κάνει, λοιπόν, ο σχολικός ψυχολόγος? Πρώτη βασική δουλειά, ψυχολογική και ψυχοεκπαιδευτική αξιολόγηση. Είπαμε και πιο μπροστά, το ζήτημα του εντοπισμού, των δυσκολιών, των παιδιών, αποτελεί μια βασική δουλειά του σχολικού ψυχολόγου. Άρα, λοιπόν, πώς θα εντοπίσουμε τις δυσκολίες, έτσι, παρέχοντας υπηρεσίας αξιολόγησης, ψυχολογικής και ψυχοεκπαιδευτικής, μαθησιακής αξιολόγησης, συνεργασία, το κομμάτι δεύτερο της ψυχοεκπαιδευτικής ή μαθησιακής αξιολόγησης, φυσικά σε συνεργασία της ουπερρυθούς, γιατί μιλά και ψυχολόγου δεν αξίδει το αναλυτικό πρόγραμμα στους πεντάδες τάξεις αγωτικού, όπως καταλαβαίνετε, έτσι. Λοιπόν, τι τους αξιολόγηση τώρα σε όλους τους τομείς αξιολόγησης που αφορούν όλους τους τομείς ανάπτυξης και προσαρμογής παιδιών και εφήβων, γνωστικής ανάπτυξης, γλωσσικής ανάπτυξης, μαθησιακής επάρκειας, ψυχοκινητικής ανάπτυξης, συναισθηματικής ανάπτυξης, αξιολόγηση προσωπικότητας, κοινωνικών εξειοτήτων, ακόμη ακόμα και για την επίδοση, έτσι. Επίσης, αξιολόγηση των ενδιαφερόντων, των στάσεων, των αξιών, των παιδιών πάρτε την περίπτωση του επαγγελματικού προσανατορισμού έτσι, του να στηρίξουμε ένα παιδί έναν έθιμος στην εκλογία επαγγελματοσύστη, γενικότερας εκπαιδευτικές και επαγγελματικές εκλογές, τις οποίες μπορεί να κάνει, έτσι. Άρα, λοιπόν, σε ένα μεγάλο έβρος πραγμάτων μπορεί να παρέχει υπηρεσίες ψυχολογικής και ψυχοεκπαιδευτικής αξιολόγησης προσωπικός ψυχολόγος. Σε ποιο άλλο επίπεδο, στο επίπεδο της οργάνωσης παρεμβάσεων, παρεμβάσεων που τις έχουμε αναφέρει μέχρι τώρα για την πρόληξη και την προαγωγή της ψυχικής υγείας, έτσι, παιδιών, εκπαιδευτικών, γονέων, έτσι, και την αξιοποίηση των ατομικών, οικογενειακών και σχολικών δυνατοτήτων σε επίπεδο ατόμου, ομάδας, συστήματος, συστήματος με την έννοια της ευρύτερης κοινότητας, έτσι. Άρα, λοιπόν, σχολική μονάδα, κοινότητα, περιφέρεια, έτσι, υπάρχει στην περιφέρεια υπεύθυνος γιατί υπεύθυνος εκπαίδευσης στην περιφέρεια, πώς να λέμε, περιφερειακός διευθυντής, ας πούμε, για την κεντρική Μακεδονία, δεν ξέρω από πώς πληκτομένες, έτσι. Άρα, λοιπόν, βλέπετε ότι απλώνεται το επίπεδο δράσης, έτσι. Και, βέβαια, σχεδιάζει ο σχολικός ψυχολόγος σε συνεργασία με τους άλλους φορείες και θαρμόζει προγράμματα πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης στη σχολική κοινότητα. Θυμάστε εσείς που είμαστε μαζί πέρσι, ποια είναι αυτά τα επίπεδα πρόληψης ή και παρέμβασης στη σχολική κοινότητα. Τι σημαίνει πρωτογενείς, τι σημαίνει δευτερογενείς, τι σημαίνει τριτογενείς, δεν το θυμάστε. Λοιπόν, πρωτογενείς πρόληψης, το λέει και, αν σκεφτείτε ότι έχουμε ένα τρίμωνο, μια πυραμίδα, έτσι. Πρωτογενείς πρόληψης είναι ένα πρόγραμμα πρωτογενείς πρόληψης αφορά το σύνολο του μαθητικού κληθισμού, ας το αγώσουμε είναι οι μαθητές. Το σύνολο, όλοι οι μαθητές. Έτσι, γι' αυτό λέγεται πρωτογενείς πρόληψης. Για παράδειγμα, θέλω να κάνω ένα πρόγραμμα πρόληψης της βίας στο σχολείο. Δεν ξεχωρίζω παιδιά που είναι εκθετικά ή είχαν ένα ιστορικό ή οτιδήποτε. Μπαίνω στις τάξεις, λέγω 10 σχολεία που θα κάνω την τράση και μπαίνω σε όλες τις τάξεις όλους τους μαθητές. Αυτό είναι ένα πρόγραμμα πρωτογενείς πρόληψης αφορά το σύνολο του μαθητικού κληθισμού για τα σχολεία τα οποία έχω επιλέξει. Και γι' αυτό λέγεται πρωτογενείς πρόληψης. Η δεύτερογενείς πρόληψης είναι πιο ιστιασμένη και αφορά ομάδες. Για παράδειγμα μπορεί να σας δώσω ένα πολύ συγκεκριμένο παράδειγμα. Στις σχολικές τάξεις υπάρχουν τα τμήματα ένταξης που έχετε ακούσει. Τα τμήματα ένταξης είναι προγράμματα δευτερογενείς πρόληψης. Γιατί έχω ομάδες οι οποίες έχουν κάποιες ιδιαιτερότητες και κάνουν στοχευμένη παρέμβαση προκειμένου να μειωθούν οι δυσκολίες τις οποίες έχει συγκεκριμένη ομάδα. Άρα λοιπόν στενεύει το έβρος του πληθυσμού στο οποίο απευθύνομαι. Είναι μικρό ότι είναι ομάδες που έχουν κάποια εκείνα χαρακτηριστικά. Και στην κορυφή θα λέμε της πυραμίδας του τριγόνου βρίσκεται η δευτερογενείς πρόληψη που πια δεν είναι πρόληψη, είναι παρέμβαση. Γιατί είναι η εξοτομικευμένη παρέμβαση που κάνω για ένα άτομο που έχει μια συγκεκριμένη διαταρχή, δυσκολία και χρειάζεται εξοτομικευμένη παρέμβαση. Άρα λοιπόν αν θυμάστε έτσι αυτό το τρίγωνο, στην βάση είναι τα πρόγραμματα πρωτογενείς πρόληψης. Στη μέση είναι τα πρόγραμματα δευτερογενείς πρόληψης που απευθύνεται στο σύνολο του πληθυσμού. Ή δευτερογενείς σε ομάδες που έχουν κάποια εκείνα χαρακτηριστικά. Πολύ απλά σας τα είπα, αυτά τα ακούμε και παρακάτω όταν φτάσουμε στο νόμος συγκεκριμένο μάθημα. Και η δευτερογενείς παρέμβαση αφορά άτομα που έχουν μια συγκεκριμένη διαταραχή ή κάποιο πρόβλημα και χρειζουν εξοτομικευμένη παρέμβαση. Εντάξει παιδιά. Λοιπόν τώρα να σχολιάσω λίγο κάτι εδώ και να δείτε γιατί πολλές φορές το σύστημα αυτοίς συστημικείο πληθυκή και συνεργασία με την κοινότητα είναι όχι απλώς χρήσιμο, είναι απαραίτητο. Για παράδειγμα για να σχεδιάσω πάρτε την περίπτωση ενός σχολικού μία σχολικής ψυχολόγου που βρίσκεται στο κεδί Ανατολικής Θεσσαλονίδας. Υποθέστε ότι αυτοί θέλουν να οργανώσουν ένα διαδικασμένο μεγάλο πρόγραμμα πρόληψης, ας πούμε, της βίας μια και αναφερόμαστε σε αυτό, του εκφοβισμού στα σχολιακές περιοχές. Θα πρέπει να υπάρχει μία συνέννηση γι' αυτό το πράγμα, γενικότερη, δηλαδή από που ξεκινάει αυτή η συνέννηση, αυτό ότι θα πρέπει η κοινότητα ή η σχολική να αναγνωρίζει την ανάγκη, την αναγκαιότητα μάλλον για το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν είναι σημαντικό, γιατί ανταποκρίνεται σε μία ανάγκη σύγχρονη της σχολικής κοινότητας. Αυτό σας το δίνω ως παράδειγμα για το πόσο απαραίτητη είναι η συνεργασία, διότι μπορεί ας πούμε το κεδί να στείλει ένα μήγμα ότι ξέρετε το κεδί ανατολικής της σαλονικής προγραμματίζει, να οργανώσει για την άνοιξη του 2015 αυτό το πρόγραμμα κλπ. Θα σταλήσω όλα τα σχολεία, ενδεχομένως θα χρειάζεται τα διεκτικά και τη συνέννηση της περιφέρειας, αν και νομίζω ότι είναι δημόσια υπηρεσία, ίσως όχι. Θα σταλήσω όλα τα σχολεία. Παρά το γεωμορρός ότι εμείς συζητώντας εδώ αναγνωρίζουμε την αναγκαιότητα αυτών των πραγμάτων. Θεωρείτε ότι όλα τα σχολεία θα αντεποκριθούν σε αυτήν την πρόσκληση ή θα συμμετέχουν? Όχι. Με κάπου διαφορεία. Έτσι. Δεν θα το πιστέψουν καν, αν θεωρήσουμε ότι θα σοβαρίσουν αυτές εμείς είμαστε ενέχρα. Δεν έχουμε κανένα πρωτοσχολείο μας, δεν θα αντιμετωπίζει πρόβλημα. Και πιστεύει καλύτερα θα δουλεύει. Έτσι, έτσι, έτσι. Άρα λοιπόν πρέπει να υπάρχει μια συνεργασία, έτσι, δηλαδή και εκεί πάει και η δουλειά του σχολόγου, αν θέλετε, και θα το δούμε και λίγο παρακάτω. Είναι να πείσει αν θέλετε και την κοινότητα την ευρύτερη, γιατί να είναι διότητα των υπηρεσιών που παρέχει. Έτσι. Πολύ σωστά όμως έδωσε διάφορα παραδειγματικά και καταθέτει μπορεί και ο διευθυντής, το οποίο είναι πολύ συχνό, να πει, ας το τώρα που να μπλέπει η εκπαιδευτική δεν πρόκειται να πάρει, ούτε κάνε το ανακοινώσου, ούτε κάνε να φτάσει στο σύλλογο των εκπαιδευτικών ήδη από τη διεύθυνση όταν φτάσει. Κι αυτό είναι πιθανόν να συμβεί. Ή να φτάσει ένας περιπτώσης στους εκπαιδευτικούς και ο διευθυντής να πει, παιδιά, ψυχώς συνάδελφοι, είστε δικαιυτό. Εάν ο διευθυντής δεν πει στους συναδεύους και δείτε πόσο σημασία, πόσο ρόλο παίζει ο τρόπος με τον εκπαιδευτό προς αυτούς, πεί, ξέρετε συνάδελφοι, το κεδί στο οποίο ανοίγει το σχολείο μας, ετοιμάζει μια σειρά προγραμμάτων που θεωρώ ότι είναι πολύ ενδιαφέροντα, σημαντικά, καλύπτουν ένα κενό στην εκπαίδευση σας και στη γνώση σας, έχουμε να αντιμετωπίσουμε τέτοια προβλήματα, θα ήρθε ο σχολείος μας να πάρει μέρος, να δώσει έναν τόνο από την ηγεσία του σχολείου. Γιατί η ηγεσία του σχολείου, η διεύθυνση του σχολείου, δεν είναι μόνον να διευπηρεώνει η χαρτιά, ξέρετε, διαδικαριστικά σε σχέση με το Υπουργείο, η διεύθυνση. Η διεύθυνση του σχολείου έχει και ρόλο λειτουργικό για την καλή λειτουργία του σχολείου και τα καλά αποτελεσματικά, έτσι. Άρα λοιπόν, είναι διαφορετικά λοιπόν κάποιος διευθυντής να δώσει το έγγραφο έτσι, και διαφορετικά να κάνει όλη αυτή την εισαγωγή και να δώσει το σφίγμα της ηγεσίας του σχολείου, ότι θέλω το σχολείο να πάρει μέρος. Μπορεί να μην παρακαλώ, καταλαβαίνω, μπορεί να έρθει της σχολίας, αλλά θα ήθελα μια ομάδα του σχολείου που θα λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά, θα παρακολουθήσει αυτά, θα συμμετέχει το σχολείο και θα τα μεταφέρει στο σχολείο μετά στους πολίτες, έτσι. Και βεβαίως, μπορεί η ιδέα αυτή στο κεντή, στην άλλη άκρη τώρα, να ξεκινήσει από το ίδιο το σχολείο. Δηλαδή, σχολεία τα οποία αντιμετωπίζουν τα προβλήματα αυτά και νιώθουν αγωήθητα, γιατί έκλειβως δεν ξέρουν τι να κάνουν οι εκπαιδευτικοί, κάνουν τύνατα στα κεδί ή στους φορείς, ότι διτάξει να αντιδέχουν σοβαρά προβλήματα σε αυτό το θέμα. Πώς θα μπορούσε να βοηθηθούμε, μπορεί να γίνει κάποια συνεργασία μαζί σας, να μας καταδικεί στην περιβάλλειά, γιατί μπορούμε να φτάσουμε και στον άλλο. Το ίδιο το σχολείο να αναζητήσει υποήθεια εξειδικευμένη για κάτι. Χρήστος, έλα Χρήστο. Για να γίνει αυτό, πρέπει να υπάρχει κατάλληλα εμπόδια. Που σημαίνει γνώση. Δεν ξέρω. Μάλλον σαν τέσσερα εβδομάδα, το μαθηματικό φυσικό, δεν της κάνει αγωήθητα. Για αυτό, λοιπόν, πολλές φορές οι εκπαιδευτικοί πιστεύουν, γιατί φταίει η εγκληματική τους εκπαίδευση σε αυτά τα συνθήματα. Πολλές φορές, το λέω στο μαθηματάκι, δυστυχώς πάρα πολλά από τα θέματα που εκπαιδεύουν μελλοντικούς εκπαιδευτικούς, ειδικά για τη Δευτεροβάλληνα Εκπαίδευση, σας εκπαιδεύουν μόνο για να γίνετε ερευνητές στα μαθηματικά, ή στη φυσική ή στη χημία, αυνοώντας ότι ο μεγαλύτερος ίσως αριθμός των αποφύγων δεδομάτων αυτόν, θα καταλήξει στην εκπαίδευση, είτε μέσα από τη δημόσια εκπαίδευση, είτε μέσα από την ιδιωτική, είτε μέσα από τα ιδιαίτερα μαθήματα, με κάποιον τρόπο σαν εκπαιδευτικό πλαίσιο, χωρίς να έχει τις στοιχειώδεις ψυχοπαιδαμικές γνώσεις που απαιτούν. Λοιπόν, προχωράμε, διαλεκτική συμβουλευτική, θα μου πείτε τι είναι αυτό τώρα, διαλεκτική συμβουλευτική, ο αγγλικός όρος, θέλω πριν να το συνακοπήσω, είναι consultation, και το μεταφράζουμε εδώ διαλεκτική συμβουλευτική, θα μου πείτε τι σχέση το ένα με το άλλο, αλλά προσπαθούμε να το αποδώσουμε περιφραστικά. Βλέπετε και τι είναι η διαλεκτική συμβουλευτική, είναι παροχή έμμεσων συμβουλευτικών υπηρεσιών σε εκπαιδευτικούς γονείς, άλλωστε πανδιαγματίες και φορείες που έχουν σχέση με την μάθηση, με ψυχοκοινωνική προσαρμογή, διαχείριση κρίσης και συνεργασίας σχολείων, οικογένειας, όπως λέγαμε και κοινότητες. Τι σημαίνει τώρα παροχή έμμεσων συμβουλευτικών υπηρεσιών σε εκπαιδευτικούς γονείς και λοιπά. Καταρχήν βάλετε για μία σχέση μεταξύ ειδικών και μη, πήχει ψυχολόγων εκπαιδευτικών, οι οποίοι όμως δεν είναι ιεραρχικοί, δεν είμαι εγώ ο ειδικός ο οποίος έχει την εξουσία και τα ξέρω όλοι εσείς αυτός ο οποίος είναι. Δεν υπάρχει δηλαδή, δεν είναι ιεραρχική σχέση. Ή είναι η σχέση συμβουλευτική, υπάρχει ο ειδικός και ο συμβουλευόμενος. Προσέξτε όμως, σε αυτή την περίπτωση είναι έμμεσες οι υπηρεσίες. Ο συμβουλευόμενος, ο εκπαιδευτικός δηλαδή, δεν αποδέχεται τις υπηρεσίες συμβουλευτής για τον εαυτό του γιατί τις χρειάζεται, αλλά ο συμβουλευόμενος είναι ο ιδιάμεσος. Αποδέχεται τις υπηρεσίες του ειδικού και την καθοδήση του ειδικού για να φανεί χρήσιμος και ωφέλιμος στους δικούς του πελάτες, για να χρησιμοποιήσουμε την ολογλωγία, που είναι οι μαθητές. Δηλαδή, γι' αυτό στο σχολείο η διαλεκτική συμβουλευτική αποτελεί και έναν πολύ ωραίο παράδειγμα θεωρητικό για το πώς παρέχονται οι υπηρεσίες. Ειδικά σε ιδρυπτώσεις που απουσιάζεται όλος ο σχολικός ψυχολόγος στο σχολείο, καταλαβαίνετε ότι η διαλεκτική συμβουλευτική μπορεί να είναι και ένας εξαιρετικός τρόπος για να φτάσουν κάποιες υπηρεσίες της τελικούς αποδέκτησης των παιδιά. Έτσι, εάν ο σχολικός ψυχολόγος δεν έχει τη δυνατότητα να βλέπει τα παιδιά, πώς θα μπορούσαν οι υπηρεσίες να φτάσουν στα παιδιά. Μέσω, άλλο, έμμεσα, συμβουλεύαντας τους εκπαιδευτικούς, τους γομείς, οι οποίοι αξιοποιώντας αυτές τις συγκεκριμένες πληροφορίες και γνώσεις, θα κινηθούν προς το καλό προσόφλους των τελικών αποδεκτών που είναι οι μαθητές. Εντάξει. Επίσης, τι άλλες δουλειές μπορεί να κάνει ο σχολικός ψυχολόγος. Μπορεί να είναι η εκπαίδευση, η εκτιμόρφωση και η ευριστοποίηση ατόμων και ομάδων. Παίρνουμε σε διάφορα ανοιχτά πανεπιστήμια, δήμων, συλλόγους, μοναεπιβιβεμόνων, σε ομάδες εκπαιδευτικών και πάμε. Γιατί πάμε, γιατί ξέρουμε τις δυσκολίες που έχουμε στη χώρα μας με την παροχή ψυχολογικών υπηρεσιών. Πάμε και καλύπτουμε πάρα πολλά ζητήματα, μάθησης, σχολικής προσοχής, αλλά και ειδικά θέματα που θέλεις να διαφάνε. Φοβισμός, διαδίκτυο, ουσίες, ποιο το καθεξής. Για να περάσει αυτή η γνώση στο κοινό που εμπλέκτηκε με τα τραγούδια της Ευρώπης. Έτσι, θα μου πείτε με μια ομιλία που θα κάνετε στο Σύλλογο Γονέμια και του Δαιμόνου που τα δυσκολίες θα αλλάξουν τα πράγματα. Όχι δεν. Αλλά από κάτω πρέπει να ξεκινήσεις. Τους 50, στους οποίους θα έχεις ένα πόγευμα, ή 10 να πιάσουν κάτι και να το αλλάξουν κάτι, γιατί θα πείσουν στον στυλική τους συμπεριφορά ότι έκανε λάθος. Είναι όφειλος, έτσι δεν είναι. Άρα, λοιπόν, εκπαίδευση, ειδημόρφωση, ειδιστοποίηση ατόμων κοιμών ομάδων. Επίσης, να σας δώσω ένα παράδειγμα σε αυτό. Το να εκπαιδεύσεις εκπαιδευτικούς σε καινοτόμες διδακτικές πρακτικές, στην προοδογή των κινήτρων των παιδιών, να τους δώσεις ιδέες για το πώς να γίνουν τα παιδιά. Όλα αυτά είναι ζητήματα τα οποία μπορεί να έχουν ειδημητικά πολύ καλά ωφέλη, έτσι. Βεβαίως, οι σχολικοί ψυχολόγοι είναι με ένα θαυμασμένος πλώδος όπως είπαμε, αλλά δεν σημαίνει ότι δεν κάνουν έρευνα. Και η έρευνα στη σχολική ψυχολογία, αλλά έρευνα και από άλλους κλάδους όπως είπαμε νωρίτερα, έτσι, πρέπει να οδηγεί στην πράξη. Η πράξη, η παρέμασή και όλα αυτά που λέγαμε για προγράμματα πρόλογες και παρέμασες, θα πρέπει να είναι πολύ σημαντικός όρος αυτός. Εμπειρικά τεκμηριωμένα όλα αυτά τα προγράμματα. Ο αγγλικός όρος είναι evidence based treatment. Δηλαδή είναι παρεμβάσεις οι οποίες είναι εμπειρικά θεμηλιωμένες, εμπειρικά τεκμηριωμένες. Τι σημαίνει αυτό? Ότι δεν ξυπνώ μια ωραία πρωία και μου έρχεται μια ωραία ιδέα στο μυαλό μου για το πώς θα κάνω ένα πρόγραμμα με τους μαθητές. Και ή με τους εκπαιδευτικούς, έτσι. Αλλά ψάχνω την βιβλιογραφία, βλέπω τι λέει η θεωρία, τι λέει η έρευνα για το θέμα αυτό. Έχουν γίνει άλλα προγράμματα παρέμασες, πώς έχουν οργανωθεί. Για παράδειγμα, παίζει ρόλο ηλικία, το ίδιο πρόγραμμα θα εφαρμόσω σε παιδιά παιχνιστηματικού, σε παιδιά τρίτης γυνασσίου, πρέπει να ψάξω την βιβλιογραφία και να βασιστώ στα ερευνητικά τα δομένα έτσι ώστε να οργανώσω το πρόγραμμα όσο το δυνατό μου πιο θεμελιωμένο, πιο τεκμηριωμένο στις ερευνητικές ευρήματα που έχω στη διάθεσή μου. Τα ερευνητικά ευρήματα γι' αυτό υπάρχουν, για να αξιοποιούνται από αυτούς που γίνονται στα παιδιά φορολογής, έτσι. Και βεβαίως οι σχολικοί ψυχολόγοι καλούνται επίσης να εκπροσωπίσουν και να υποστηρίξουν είτε εντός του εκπαιδευτικού συστήματος είτε στο ευρύτερο κοινωνικό σύστημα που έχει σε ένα δικαστήριο για παράδειγμα, έτσι, τις ανάγκες, τα δικαιώματα και το συμφέρον των παιδιών. Πάρτε την περίπτωση ενός περιστατικού κακοποίησης, για παράδειγμα, έτσι. Ο σχολικός ψυχολόγος θα μπορούσε, μπορεί να το διαπιστώσει, να εντοπίσει ένας εκπαιδευτικός ότι κάτι δεν πάει καλά με έναν μαθητός στην τάξη, ο εκπαιδευτικός να θελήσει να συμβουλευτεί κάποιος σχολικός ψυχολόγος από μια δημόσια υπηρεσία, από ένα εκπαιδευτικό κέντρο, από ένας σχολικός ψυχολόγος που μπορεί να ξέρει, έτσι, γιατί δεν υπάρχουν και πάντα οι φορείς, έτσι. Και μπορεί, ή στις διάφορες υπηρεσίες ανεξενταστεί το παιδί, μπορεί να κληθεί και σχολικός ψυχολόγος πέρα από τους άλλους μάρτρες να υποστηρίξει τα δικαιώματα του παιδιού, μπορεί να υποστηρίξει τα δικαιώματα της οικογένειας αν συνδέει κάτι, γενικώς κάθε εκπροσώπηση σε έναν φορέας που πήγε έναν δικαστήριο, όπως σας είπα, ή σε μια υπηρεσία που θα διεκδικήσει κάτι, πάντα βεβαίως με γνώμα της ανάγκης και των συμφέρον του παιδιού ή της οικογένειας. Λίγο πολύ αυτό είναι το εύρος, η γάμα των δραστηριοτήτων, των εργασιών, των υπηρεσιών που μπορεί να παρέχει ο σχολικός ψυχολόγος. Έχετε κάτι που θέλετε να συμβιρώσετε, να ρωτήστε, να δείχνουμε κάτι πιο αναλυτικά. Προχωράμε. Τώρα, με ποιους τρόπους όλα αυτά που είπαμε ότι μπορεί να κάνει ο σχολικός ψυχολόγος, τα κάνει και με ποια μέσα, βεβαίως υπάρχει μια συγκεκριμένη μεθοδολογία. Εφαρμόζει λοιπόν συγκεκριμένες μεθόδους και τεχνικές σε ατομικό, ομαδικό και συστημικό επίπεδο. Το ατομικό μπορεί να είναι ένας σημαντικός σε μία μαθητία, ένας εκπαιδευτικός σε μία εκπαιδευτικός. Το ομαδικό μπορεί να είναι μια ομάδα παιδιών, μπορεί να είναι μια ομάδα εκπαιδευτικών. Το συστημικό μπορεί να είναι μια ολόκληρη τάξη, μπορεί να είναι ένα ολόκληρο σχολείο, μπορεί να είναι μια κοινότητα σχολείο, μια περιφέρα. Τώρα, ποια είναι τα μέσα που διαθέτει και γενικώς τι διαδικασίες υπολουθεί, βεβαίως τα θέση της διάφορες δοκιμασίας ψυχοδιαγνωστικές. Τώρα βλέπετε εκεί τον όρο, σταθμισμένα ή μη ψυχοδιαγνωστικά θέσεις. Αυτά τα θέσεις, τώρα, οι δοκιμασίες μπορεί να αξιολογούν τη μάθηση, τη νοημοσύνη, την κοινωνική και συναισθηματική εφάρκεια, διάφορα πράγματα μπορεί να αξιολογούν τα θέσεις αυτά. Τι σημαίνει, μπορεί να είναι σταθμισμένα ή όχι σταθμισμένα, παιδιά. Σταθμισμένα, παιδιά. Έλα, Χριστίνα. Φώνα σε λίγο. Σταθμισμένα, σε περίπτωση διότι που έχουνε γίνει τις άλλες χώρες και έχουνε έρθει και στενάμενα σύνολο και στενάμενα, έχουνε σταθμισμένα, όταν δεν έχουνε σταθμιστή για το ολυμπισμό. Ωραία. Πολύ ωραία. Είπη, Χριστίνα, για εσάς που δεν είστε και εξηγημένοι αυτή την ολοκλογία, είναι ότι πολλές φορές, και χρησιμοποιούμε, και έχουμε όλοι σχολείς ψυχολόγοι, γενικώς και οι ψυχολόγοι, χρησιμοποιούν δοκιμασίες, τεστ, τα οποία έχουνε χρησιμοποιηθεί σε άλλες χώρες, πήγε στην Αμερική, στην Μεγάλη Βρετανία, και παίρνουμε επίσης ένα τεστ, το οποίο από την βιβλιογραφία θεωρείτε ότι είναι πολύ καλό, να το χρησιμοποιήσουμε εδώ στην Ελλάδα. Η διαδικασία προσαρμογής του τεστ, κατά την δεν μπορώ, το τεστ αυτό όπως είναι, πρόσωτο να μεταφράσω και να το δώσω. Γιατί δεν μπορώ, παιδιά, να το κάνω αυτό, και θα πρέπει να κάνω προσαρμογές και σταθμίσεις ενήλθε, γιατί άλλαγε, ε, Γιώργο. Γιατί κάθε κοινωνία είναι διαφορετική. Έτσι, πολύ σωστά. Κάθε κοινωνία είναι διαφορετική, έτσι δεν μπορούμε να πάρουμε ένα τεστ που αξιολογεί την μαθησιακή επάρκεια παιδιών, και υπάρχει επάρκεια παιδιών σε μία στην Αμερική και μάλιστα η Αμερική και μια χαμησχόρε, άλλο ανατολικοί, ανατολικές, πείτε το. Πολιτείες. Πολιτείες αυτό, ανατολικές πολιτείες, άλλα δυτικές πολιτείες, άλλα μόντιες πολύ περισσότερο που συνεργαζόμαστε με το Μεξικό κλπ. Λοιπόν, έτσι λοιπόν θα πρέπει η οποιαδήποτε δοκιμασία να προσαρμοστεί στα χαρακτηριστικά της χώρας, στην οποία δίνεται και να λεφτούν υπόψη πάρα πολλές παράδειγματα κοινωνικές, οικονομικές, ακαδημαϊκές, αναφορά τη μάθηση και τη νοημοσύνη, έτσι, αλλιώς είναι δομμένα τα εκπαιδευτικά συστήματα, έτσι. Λοιπόν, και αυτές οι προσαρμογές θα πρέπει να ακολουθούν μια μακρά διαδικασία έτσι ώστε να θεωρήσουμε ότι πλέον έχουμε μια σταθμισμένη έκδοση ενός τεστ για τον ελληνικό πληθυσμό, που σημαίνει ότι έχουν νόρμες όπως λέμε, δηλαδή για παράδειγμα στην ηλικία των 16 ετών να αναμένεται ένα παιδί σε αυτό το τεστ για να είναι φυσιολογικό, να έχει να σκοράει αυτό, έτσι. Αυτό, όπως είπα, είναι μια μακρά διαδικασία και απαιτεί δουλειά, εμπειροδομουσύνη, γνώση, ποιο-τον-το εξής. Όμως, και γι' αυτό, πάρα πολλές φορές μπορεί η διάφορα τεστ, λόγω της ένδυας σταθμισμένων δεξιωμασιών, να μην είναι σταθμισμένο. Αυτός ο οποίος, όμως, ξέρει από φορήγηση, κι αν ακόμη δεν έχει προηγηθεί η σταθμιση, μπορεί να σκεφτεί, έτσι, αν θα πρέπει να χορηγήσει όπως είναι ή με κάποιες ελαφρές προποίησεις μια δοκιμασία. Βεβαίως, η οδηγία την οποία οφείλουμε να ακολουθούμε είναι ότι τα τεστ θα πρέπει να είναι ανώχιστα, σταθμισμένα, προσαρμοσμένα τουλάχιστον, δηλαδή να έχουν προκύψει από δεδομένες λιγά, ακόμη κι αν δεν έχουν βγει νόρμες, ας πούμε, έτσι, τουλάχιστον να έχουμε κάποιους δείκτες για το τι συμβαίνει στη χώρα. Τώρα, ποιο άλλο μέσο έχει τη διάθεση το σχολικός ψυχολόγος, βεβαίως, του παρατήρηση. Να παρατηρεί την κλινική παρατήρηση της συμπεριφοράς του περιβείου και του περιβάλλοντος του. Όταν αξιολογήσει ένα παιδί, δεν είναι μόνο τα αποτελέσματα του τεστ που έχει ολογήσει το παιδί, αλλά ο σχολικός ψυχολόγος και όλοι οι άλλοι συνειδηγότητες παρατηρούν και όλες τις αντιδράσεις του παιδιού, την εξωτερική του εμφάνιση, αν θέλετε, το χρόνο που θέλει, το πώς αντιδράει. Όλα αυτά είναι μηλεκτικά σημεία της συμπεριφοράς, τα οποία οφείλουν καλά του κόψου. Άρα λοιπόν παρατηρεί το παιδί και το περιβάλλοντο, αν πάρει συνέντευξη αυτοσοκομείας. Κάποιες φορές θα χρειαστεί κοινωνική λειτουργός να πάει στη κλαίσιο του παιδιού και να παρατηρήσει την τρομογικότητα του παιδιού στο κλαίσιο του και να ενημερώσει το σχολικό ψυχολόγο. Άρα λοιπόν κλινική παρατήρηση. Τι άλλο, κλινική συνέντευξη με το παιδί, την οικογένεια του, τους εκπαιδευτικούς και τους άλλους εκπαιδευτικούς από το κλαίσιο. Η συνέντευξη θα έχει τι πράγμα, πληροφορίες γιατί τους πληροφορίες μπορεί να έχει η συνέντευξη με το παιδί, με τους γονείς, με τους εκπαιδευτικούς κλπ. Μπορείτε να φανταστείτε. Λέει παραπέμμετα έστω ότι παραπέμμετα είναι παιδί για μαθησιάκες δυσκολίες, ότι κολύπεται αρκετά των συμμαθητών του σε αυτά τα οποία θέλουν να ξέρει και είναι τρίτοι δημοτικού. Μέσω της συνέντευξη μπορεί να δεκριστώσουν ότι δεν έχει μαθησιάκες δυσκολίες, ότι νομίζει κάτι πράγμα στο κεντρικό του περιβάλλον το οποίο τον οδηγεί να έχει χαμηλή επίδοση. Και κατεπέκτηση χαμηλή επίδοση. Αν είναι δύσκολο το περιβάλλον, θα είναι καλύτερο. Η συνέντευξη λοιπόν θα μας δώσει τέτοιου είδους πληροφορίες τις οποίες μέσα από τα τέστα μπορούμε να τις έχουμε. Υπάρχουν και κάποια τέστα βέβαια, αλλά σε πώς χαζόμαστε στη συνέντευξη. Άρα θα πάρουμε στη συνέντευξη τι θα πάρουμε. Θα πάρουμε πληροφορίες για το ιστορικό του παιδιού καταρχήν. Οπωσδήποτε για το ατομικό ιστορικό του παιδιού, το αναπτυξιακό ιστορικό, πώς γεννήθηκε, αν είχε δυσκολίες και λοιπά. Πληροφορίες για το ιστορικό της οικογένειας. Για παράδειγμα, επίψανε στην οικογένεια συγγενείς οι οποίοι είχαν δυσκολίες με το σχολείο. Έτσι, γιατί υπάρχουν ευρύματα τα οποία δείχνουν ότι μπορεί να υπάρξει μια προδιάθεση, χωρίς αυτό να έχει σχέση επίσης με το αποτελεσμάτος. Τι άλλο που πάνε ασθενείς που πέρασε το παιδί, άλλο? Βεβαίως. Βεβαίως. Βεβαίως, έτσι, ή του αρέσει να σχολείται με τη σχολή των ελεύθερων. Πάρα πολλές πληροφορίες στη συνέντευξη μπορούμε να πάρουμε. Και η συνέντευξη από το παιδί, επίσης από τους γονείς, από τον εκπαιδευτικό, γιατί θα χρειαστεί στη συνέντευξη. Μα θα μου πείτε τώρα στις παιδί της εκπαιδευτικής θα πηγαίνουμε εμείς στα κεδί για να δίνουμε συνέντευξη από το παιδί και αυτό μπορεί να χρειαστεί. Και θα πρέπει να το κάνετε. Πολλές φορές βέβαια αυτό το οποίο γίνεται είναι τηλεφωνική συνέντευξη, έτσι με τον εκπαιδευτικό, γιατί ο σχοληγός του σχολόγου χρειάζεται την άποψη του εκπαιδευτικού. Τι λέτε, ε? Για να ακούσουμε τα παιδιά που δεν ξέρω πισχολογία. Λέγε, ρωδή. Η εκπαιδευτική συνέντευξη είναι η πιο αντικειμενική κλαδιά του όπου τα μάτια. Ο εκπαιδευτικός είναι αυτός που μπορεί να παρατηρήσει το παιδί για πολύ ώρα και να είναι πολύ μακριά από την υποκειμενική αντιμετώπιση της οικογένειάς. Καταρχήν ο εκπαιδευτικός ενδεχομένος να είναι αυτός ο οποίος έχει εντοπίσει και όλες τις σχολείες, έτσι δεν είναι, Γιώργο? Επίσης, μπορεί να υπάρχει μεγάλα πράγματα με το τρόπο που φέρνει μέσα στο σπίτι ή μέσα στο σχολείο. Βεβαίως. Μπορείς, στον υπογονείς, να μην εφιστώσουν κάποιες πράγματα συμπεριφορά του, αλλά μέσα στο σχολείο να συμπεριφέρεται με έναν τεράστιο συμπεριφορικό τρόπο. Ναι, για διάφορους λόγους, στις οποίους στην πορεία το εξαντήνα θα τους συζητήσουμε. Ο εκπαιδευτικός, επίσης, μπορεί να δώσει πάρα πολύ χρήσιμες πληροφορίες, για να συνοψίσουν και αυτά που λέτε και για τη μαθησιακή συμπεριφορά του παιδιού. Να δώσει πληροφορίες για τα συστηματικά λάθη. Πολλές φορές η σχολική ψυχολόγηπη διάγωστη ζητούν τετράδια των παιδιών, εργασίες των παιδιών. Πέρα από αυτά που βάζουν τα μαθησιακά τέστι να συμπληρώσουν, θέλουν να δουν και τα τετράδια για να δουν τη συνέπεια των λαθών. Πού υπολείπεται, έτσι. Πού υπολείπεται, τι. Δεν είπαμε μαθησιακή συμπεριφορά, κλαίει και κλαίει και κλαίει. Δεν θυμάμαι τι σας είπα, αλλά θα δώσω πληροφορίες για τη μαθησιακή συμπεριφορά και εδώ εξημούσα και επίσης και για τη κοινωνική συμπεριφορά. Πώς αλληλεπιδρά με τους άλλους, πώς αλληλεπιδρά με τον ίδιο. Στη μαθησιακή συμπεριφορά σημαίνει ότι θα δώσει πληροφορίες ο εκπαιδευτικός για τα λάθητα που κάνει, για το πώς αντιδρά απέναντι στις καινούργιες μαθησιακές δραστηριότητες. Θα στείλει δείγματα γραφής ή τετράδια του παιδιού, άρα λοιπόν θα δώσει πληροφορίες και για τη μαθησιακή συμπεριφορά του παιδιού, αλλά και για την κοινωνική του αλληλεπίδραση με τους άλλους, είτε αφήνει συμμαθητές, είτε είναι εκπαιδευτικοί. Εντάξει μέχρι τα βαθιά, καμιά ερώτηση ή κάτι άλλο που θέλετε να σχολιάσετε. Άρα λοιπόν ψυχοδιαγνωστικά θες, παρατήρηση, κλινική συνέντευξη, έτσι τα μέσα του χρησιμοποιεί και κατεπέκτεση αν θέλουμε λίγο να συνοψήσουμε αυτά τα οποία λέγαμε για τον ρόλο και την υπηρεσία του παρέχει ο σχολικός ψυχολόγος. Πώς φαίνεται ότι σήμερα είναι πολυδιάστατος ο σύγχρονος ρόλος του σχολικού ψυχολόγου και καθώς φάνηκε ότι αφορά επικίνους τομείς παροχής συμβουλευτικών και ψυχολογικών υπηρεσιών. Και μπορείτε λίγο να μου πείτε να σκεφτείτε γιατί σήμερα είναι τόσο πολυδιάστατος ο ρόλος που καλείται ο σχολικός ψυχολόγος στο σύγχρονο σχολείο σήμερα όπως είναι να επιτελέσει. Τι λέτε Χρήστο. Νομίζω ότι θα είναι γενικότερα το ιδιωτικό σχολείο σχολείο, το οποίο μπορεί να είναι όχι μόνο από το περιβάλλον και την ιδιαίτερη σχολική μαντά. Μα μπορεί να ρίχνει και από την ώρα και από την ώρα μπορεί και αυτό πρέπει να φτάσει σε ένα δύο όλα αυτά. Το ερώτημα ήταν λίγο διαφορετικό, γιατί σήμερα, κατάλαβα τώρα τι λες, ότι προφανώς αυτά θα τα πάει υπόψη του, γιατί είναι πολλά τα πλαίσια τα οποία επηρεάζεται τον αυτοσόμενο άτομο. Ο παιδί έχει 20% μεσημασική συνημέρωση, σύντερνετ και λοιπά. Βεβαίως, άρα λοιπόν αυξάνουν τα πλαίσια στα οποία συμμετέχει το παιδί, δέχεται επιδράσεις, άρα λοιπόν αυξάνουν και οι ρόλοι, ή το πεις στους οποίους θα πρέπει να σχοληθεί ο σχολικός ψυχολόγος, σωστό και τι άλλο, τι λέτε. Σήμερα το σχολείο αντιμετωπίζει πολύ μεγάλες δυσκολίες για πολλούς λόγους. Δηλαδή το σχολείο ήταν απλά και την κοινωνική πραγματικόιτα, η κοινωνία είναι εξαιρετικά σύνθεπη, έχει σοβαρές δυσκολίες. Δεν αναφέρομαι τώρα μόνος του περίδου της κρίσης, έτσι, που βέβαιος είναι μια πραγματικόιτα που δυσκολεύει πολύ την ελληνική κοινωνία κατεπέκτες και το ελληνικό σχολείο, την ελληνική οικογένεια κλπ. Έτσι, αλλά γενικώς το σχολείο, σκεφτείτε το θέμα της μετακίνησης πληθυσμών τα τελευταία 15-20 χρόνια. Πόσο έχει αλλάξει τη σύνθεση στο σχολείο, έτσι. Η Ελλάδα ήταν μια χώρα, να μιλήσουμε για τη χώρα μας, η οποία δεν είχε τόσο μεγάλη παράδοση στην διαπολιτισμικότητα, δηλαδή τα σχολεία ήταν κατεξοχή να αποτελούνται στην θέση τα δικά σας. Βέβαια, εσείς είστε πολύ νέοι, εγώ δεν θυμάμαι στη δικά μου χώρα, ήταν και τόσο μεγάλη. Είχαμε, έτσι, τέτοια σύνθεση στην τάξη από πλευράς προέλευσης, έτσι, εθνοπολιτισμικής προέλευσης των αριθμών. Όλοι είμαστε από ελληνικές καταδογές, έτσι. Ένα ζήτημα είναι η μετακίνηση λόγω των ιστορικών αλλαγών που έχουν συμβεί στα σύνορα τα τελευταία χρόνια. Άλλο, τι άλλα προβλήματα υπάρχουν. Τα κοινωνικοτρονομικά προβλήματα αυξάνουν και όχι μόνο, βεβαίως, σε περίοδους κρίσης περισσότερο. Οι νέες τεχνολογίες που είπαν προς τον Χρήστος έχουν φέρει μεγάλες αλλαγές, έχουν φέρει μεγάλες αλλαγές. Που δημιουργούν οι μεγάλες αλλαγές, έχουν πολλά θετικά στοιχεία, αλλά πολλές φορές μπορεί να δημιουργούν και σοβαρές δυσκολίες. Έτσι, υπάρχουν τα ζητήματα του ευθυσμού στο διαδίκτυο, έτσι. Υπάρχουν τα ζητήματα του υπερβολικά μεγάλο αριθμού ορών που τα παιδιά, οι έφηβοι και οι νέοι, έτσι, απασχολούνται στα κοινωνικά δίκτυα και πώς αλλάζει σήμερα, για παράδειγμα, εγώ δεν λέω ότι είναι κακά τα κοινωνικά δίκτυα, απλώς σε μια διαφορετική κατάσταση στην οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Αλλάζει η έννοια, αν θέλετε, ακόμη και το πώς ενοιολογικά προσδιορίζουμε τη φιλία, έτσι. Σήμερα ρωτήσεις σε ένα έφηβο πόσους φίλους έχεις, θα μπορέσουν πλέον 863, γιατί είναι 863 φίλους και είπα μικρόεφρονο, γιατί υπάρχουν έφηβοι, ξέρετε, και παιδί που έχουν κάνει πλέον 3.000 φίλους, 1.600 φίλους, έτσι. Αυτό το πράγμα μας οδηγεί σε ένα επαναπροσδιορισμό της φιλίας σήμερα, έτσι. 863 φίλους, δεν ξέρω πόσες ζωές θεάζεται κάποιος για να τους έχει με την έννοια της φιλίας που έχει μια διαζώση, διάσταση, συναντάσεις, συνομιλίες, κλπ. Έτσι. Δεν είναι αναμεριστικά κακό, διότι λόγω των πολλών του περιορισμένου χρόνου κλπ, το βλέπω στους μαθητές, καλύπτει σε ένα βαθμό κάποιες ανάγκες. Απλώς όλα έχουν την θετική πλευρά και έχουν και την αρνητική πλευρά. Και πολλές φορές σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί αυτές οι αρνητικές διαστάσεις να είναι ένα εξοδοφό και να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα, έτσι. Σε κάθε περίπτωση όμως, έτσι, δεν συζητάμε βέβαια για τα ζητήματα. Φτώχιες λόγω της κοινωνικής κρίσης, τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η οικογένεια και τα παιδιά, τα θέλουν στο σχολείο, έτσι. Όλα αυτά είναι πολύ σοβαρά προβλήματα της κοινωνίας που αντανακλώνται στο σχολείο. Και η φτώχεια δεν είναι φτώχεια μόνο στο επίπεδο της οικογένειας. Η φτώχεια αντανακλάται και στο σχολείο. Πόσα σχολεία κάθε χρόνο έχουν προβλήματα να θερμάνουν τις αίθουσες, έτσι. Πόσα σχολεία έχουν προβλήματα με το αν μπορούν να βγάλουν τις φωτοτυπίες που θέλουν για να δώσουν στα παιδιά, έτσι. Ή μην πάμε παραπέρα, γιατί την τριτοβάθμια υπαίδευση μας επασχολεί. Όσοι είστε λίγο παλιότεροι, είστε δεύτεροι έως τώρα, έτσι. Δεν ξαναπρολάβονται τις συνθήκες καθαριότητας, έτσι, στο πανεπιστήμιο. Βλέπετε τι γίνεται. Άρα λοιπόν, είναι διάφορα τα ζητήματα. Είναι πολλά τα προβλήματα και αυτά τα ανακλώνται και στα εκπαιδευτικά πλαίσια. Σε κάθε περίπτωση όμως, αυτό το οποίο πρέπει να έχετε υπόψαση, είναι αυτό το τελευταίο περίπτωση. Ότι στην περίπτωση του σχολικού ψυχολόγου, και όχι μονοκινητικότερα, αλλά επειδή μιλάμε έτσι για το σχολικό πλαίσιο, το μοντέλο που θα πρέπει να είναι η αθετία της επαγγελματίας, είναι το μοντέλο του επιστοίμου να παύλει η επαγγελματία. Και αυτό τι σημαίνει επιστοίμωνος παύλα επαγγελματίας, ότι ασκό παρέχω τις επαγγελματικές μου υπηρεσίες με βάση σε παιδιά το επιστοιμονικό μοντέλο. Τι σημαίνει αυτό το πράγμα. Αυτό που είπαμε λίγο πριν, εμπειρικά τεκμηριωμένα προγράμματα. Αυτά τα οποία κάνω, οι υπηρεσίες τις οποίες παρέχω, θα πρέπει να είναι να στηρίζονται σε ερευνητικά δεδομένα, να στηρίζονται στα επιστοιμονικά δεδομένα. Δεν αυτενεργώ, δεν ξέρω εγώ την πάσα αλήθεια και θεωρώ ότι αυτό που θα κάνω θα είναι το σωστό. Πρέπει να έχω εγγύσεις. Και τι εγγύσεις, όσες εγγύσεις μπορεί να μου δώσει η προηγούμενη έρευνα, η προηγούμενη βιωγραφία. Άρα λοιπόν, ψάχνω, ενημερώνομαι, βλέπω, συγκρίνομαι, θα μου πείτε πολύ συχνά, δεν υπάρχει μια άποψη για κάτι, έτσι είναι η επιστημονική δυναμική της επιστηνής. Άρα έχω διαφορετικές θεωρίες, διαφορετικές προτάσεις, διαφορετικές ιδέες, ψάχνω, συγκρίνομαι, συγκρίνομαι επίσης και δίνω ανάλογα με το ποιο είναι το πλαίσιο, ποια είναι η περίπτωση που έχω απέναντί μου, σε τι σχολείο είμαι, είναι το ίδιο με τον ίδιο τρόπο θα αντιμετωπίσω για παράδειγμα τα χαμηλά κινητρά σε μια τάξη του κέντρου της Θεσσαλονίκης ή σε μια τάξη για νορμαθητών στους δρομοκρότων. Αν πάω με τους ίδιους τρόπους έχω αποτύχημα τα βαθώση. Γιατί, γιατί είναι διαφορετικό το πλαίσιο. Άρα λοιπόν ψάχνω για τη γλυογραφία και προσπαθώ να δω τι είναι προτιμότερο για το συγκεκριμένο, για τη συγκεκριμένη περίπτωση που έχω μπροστά μου. Για αυτό και πρέπει να έχω την επιστημονική μέθοδο και το μοντέλο είναι το επιστημόν επαγγελματικό. Έτσι και ενδεχομένως σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό έχετε αντιληφθεί ότι και πολλά από αυτά τα οποία εκπληροφορούν στις διάφορες εκκομπές, στις θελειοκτικές από διαφόρους συναδέλφους, πολλές φορές, έτσι, δεν είναι και τόσο εμπειρικά τεκμηλιωμένα. Έτσι αυτό να το έχετε υπόψη σας. Πάντα θα αναζητάτε την αλήθεια των πραγματικών στον προηγούμενο ιδέα. Την όποια αλήθεια, γιατί η επιστήμη διαψέδει κιόλας προηγούμενες αλήθειες, δεν είναι και νούνιες αλήθειες, αλλά τουλάχιστον αυτά τα οποία διαθέτουν μια αγατομένη χρονική στιγμή. Έτσι, συμφωνούμε σε αυτό. Το καταλάβαμε και νούμε πολύ ωραία. Τώρα να πούμε δυό-τρία πράγματα για την διαφορά της σχολικής ψυχολογίας έναντι της εκπαιδευτικής ψυχολογίας από την εκπαιδευτική ψυχολογία. Θα μπορούσε κανείς να πει, μα είναι άλλο πράγμα η σχολική ψυχολογία, είναι άλλο πράγμα η εκπαιδευτική ψυχολογία. Καταρχήν, ας συγκινήσουμε από το ότι έχουμε κοινά με ταξίδιους. Γιατί έχουν κοινά, το λένε και το όνομα αυτά τους. Η μία είναι η σχολική, ασχολείται τη σχολική κοινότητα, η άλλη η εκπαιδευτική, ασχολείται με την εκπαίδευση. Η εκπαίδευση, βέβαια, υλοποιείται στο σχολικό κλασί, έτσι, εκ των πραγμάτων. Όμως, ας συγκινήσουμε και από μια βασική τους διαφορά. Η σχολική ψυχολογία, τι είπαμε, είναι κλάδος εφαρμοσμένος ή βασικής έρευνης. Εφαρμοσμένος. Η εκπαιδευτική ψυχολογία, παιδιά, είναι κατεξοκύνη κλάδος βασικής έρευνης. Και υπό αυτή την έννοια, αποτελεί ένα από τους κλάδους που τροφοδοτούν τη σχολική ψυχολογία με θεωρίες και έρευνα, που ο σχολικός πληκολόγος θα κλειθεί να αξιοποιήσει στην πλειά του. Τώρα, τι κάνει η εκπαιδευτική ψυχολογία, σας έχω και ένα νορισμό. Εφαρμόζει τις ψυχολογικές θεωρίες και μεθόδους στη μελέτη και πρακτική της δρασκαλίας και της μάνας σας. Έτσι. Και στην πραγματικότητα γεφυρώνει δύο τομείς. Τη ψυχολογία και την εκπαίδευση. Για αυτό, πώς τις γεφυρώνει αυτές. Παίρνει τις ψυχολογικές θεωρίες, τις μεθόδους, τα εθντικά εγκρίματα και λοιπά τις ψυχολογίες και τα φέρνει στην εκπαίδευση. Πώς μπορώ να έχω καλύτερα μαθησιακά αποταλειάσματα. Πώς μπορώ να έχω καλύτερη διδασκαλία από πλευράς εκπαιδευτικών. Πού θα οδηγήσει σε καλύτερα μαθησιακά αποταλειάσματα τα παιδιά. Έτσι, αξιοποιώ τις ψυχολογικές θεωρίες. Για να το κάνω αυτό, για παρά επίσης, όλα είναι πολύ απλό παράδειγμα. Δεν είναι προτιμότερο, δεν διευκολύνει να ξέρω πώς σκέφτονται τα παιδιά και πώς αλλάζει η σκέψη των παιδιών με την πρόοδο της ηλικίας για να οδανώσω καλύτερα τη διδασκαλία μου και να περιμένω καλύτερα μαθησιακά αποταλειάσματα. Έτσι, άρα λοιπόν η γεφύρωση θα λέγαμε, η εκπαιδευτική ψυχολογία αυτό το πράγμα κάνει, γεφυρώνει την ψυχολογική θεωρία και έρευνε με το παιδί της εκπαίδευσης. Με στόχο βεβαίως πως θα έχω καλύτερη διδασκαλία, καλύτερη μάθηση. Και όπως το που βλέπετε εκεί είπα ότι είναι κατεξοχή κλάδος βασιστής έρευνας που προτείνει πάρα πολλά πράγματα τα οποία θα αξιοποιηθούν από τη σχολική ψυχολογία, και όχι μόνο. Έτσι, και βεβαίως προτείνει με μεγάλη σαφήμια, έτσι, ιδέες αθαρμοκείς στο σχολικό πλαίσιο για καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα. Στο όπως πάντα έγινε πως μπορούμε να έχουμε ένα ευνοϊκό περιβάλλον μάθησης, έτσι, έτσι ώστε να έχουμε τα καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα. Εντάξει, μωρέ. Βέβαια αυτό το που έπρεπε να ξέρετε είναι ότι εγώ τώρα μόλις σας εξήγησα τη διαφορά της εκπαιδευτής ψυχολογίας από τη σχολική ψυχολογία, έτσι. Ωστόσο όμως στη Μεγάλη Βρετανία και στην Κύπρο η οποία εκεί προσεκολουθεί το μοντέλο της Μεγάλης Βρετανίας για λόγους ιχνόητος, ιστορικούς, έτσι. Δεν υπάρχει η έννοια της σχολικής ψυχολογίας, δεν υπάρχει το school psychology, είναι το educational psychology, είναι η εκπαιδευτική ψυχολογία. Και όταν λένε εκπαιδευτική ψυχολογία στην Κύπρο και στη Μεγάλη Βρετανία εννοώ σχολική ψυχολογία. Και όταν λένε εκπαιδευτικό ψυχολόγο εννοώ σχολικό ψυχολόγο. Στην Κύπρο, ας πούμε, έχουν υπηρεσία εκπαιδευτικής ψυχολογίας και εννοώ την παροχή υπηρεσιών σχολικής ψυχολογίας, βέβαια μαζί και σχολικής και εκπαιδευτικής, έτσι. Στην Αμερική, όμως, το μοντέλο είναι διαφορετικό. Είναι ξεχωριστή κλάδη βασικής έρευνες ο ένας της εκπαιδευτικής ψυχολογίας, εφαρμοσμένη ως σχολική ψυχολογία. Άλλο πράγμα το σχολική ψυχολογία, άλλο πράγμα το εκπαιδευτική ψυχολογία. Εντάξει. Και γι' αυτό θα πρέπει να σας πω, ότι στα προγράμματα εκπαιδευτικής ψυχολογίας, με τα πτυχιακά, τα ιδιακτορικά, γίνονται εκπαιδευτικοί. Έτσι. Οι οποίοι μπορούν κάλλιστα να δουλέψουν τις θεωρίες τις ψυχολογικές και να τις φανταθέρουν στον παιδί της εκπαίδευσης. Στην σχολική ψυχολογία, έτσι, κάποιος πρέπει να είναι ψυχολόγος. Πρέπει να είναι ψυχολόγος για να μπορεί να παρέχει εξεδικευμένες υπηρεσίες σχολικής ψυχολογίας. Εντάξει, παιδιά. Τώρα πρέπει να τελειώσουμε. Ναι, έλεγα, μήπως φτάραμε λίγο μέχρι εκεί, να σας πάρω τρία, τέσσερα λιπδάκια, γιατί αλείσαμε τη λόγωση. Τι είναι σωστή. Λοιπόν, στην Ελλάδα τώρα δεν υπάρχει επαγγελματική καταγχείρωση της ειδικότητας της σχολικής ψυχολογίας, όπως δεν υπάρχει και καμία ειδικότητα έσταιση ημών και της σχολικής ψυχολογίας. Έτσι όχι για την κλειδική ψυχολογιότητα, για δίκοτα. Παρά το γεγονός που θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχουν, έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς την ταθιέρωση της εδίκευσης της σχολικής ψυχολογίας, ενώ παράλληλα έχει προταθεί σχέδιο για την άδεια άσκησης ειδικότητας της σχολικής ψυχολογίας. Τώρα στην Ελλάδα, το ξέρετε, νομίζω και σε άλλο μαθήνταση στο ΕΠΠ, έχουμε ένα μεγάλο θέμα. Για λόγους που έμειναν έξω από το Πανεπιστήμιο πριν από χρόνια, έτσι λύφη η απόφαση, έτσι είναι καθαρά συνοικαλιστικός λόγος, δίνεται το ξέρετε εσείς η άδεια άσκησης επαγγέλματος στα 4 έτη σπουδών, το οποίο διεθνώς είναι ανεπίτρεπτο, γιατί για να έχει κάποιος άδεια άσκησης επαγγέλματος πρέπει να έχει και πολλές ώρες πρακτικής άσκησης, εποπτευόμενης πρακτικής άσκησης κλπ. Εν πάση περιπτώσει αυτό ελπίζουμε ότι είναι κάτι το οποίο θα αλλάξει κάποια στιγμή στο προσεχές έτσι που πόμαστε μέλλον, πάντως αυτό το πίγμα που να ξέρετε εσείς αποφυτώντας το παιδί μυσικολογίας είναι ότι είναι πολύ περισσότερα αυτά τα οποία δεν ξέρετε από αυτά τα οποία θα μάθετε στα 4 έτη σπουδών σας, αλλά αυτό βέβαια εσύ για όλες τις ειδικότητες, το ζήτημα είναι με μας ότι όταν καλύσεις να παρέχεις υπηρεσίες σε ανθρώπους, τότε έχεις και πολύ μεγάλη ευθύνη έτσι. Βεβαίως η συμβολή των μετατυχιακών προγραμμάτων ειδικής σχολικής ψυχολογίας είναι πολύ σημαντική τα τελευταία χρόνια. Ήταν τρία τα προγράμματα της σχολικής ψυχολογίας στα ελληνικά πανεπιστήμια, εδώ σε μας στην Αθήνα και στην Κρήτη, αλλά το πρόγραμμα της Κρήτης έχει διακοπεί νομίζω τελευταία δύο χρόνια, οπότε παρά είναι δύο τα προγράμματα πια. Απλώς δεν μπορούμε όλους να τους εκπαιδεύσουμε, πρέπει να έχουμε πολύ μικρό αριθμό, γιατί δεν έχουμε τις δυνατότητες. Τώρα η σχέση της σχολικής ψυχολογίας με τους άλλους κλάδους, ποια είναι, τη στιγμή που είναι εφαρμοσμένος κλάδος η σχολική ψυχολογία, έτσι, παίρνει, δανείζεται θεωρία και έρευνα από άλλους κλάδους. Είπαμε ότι την εκπαιδευτική ψυχολογία παίρνει ούτως ή άλλως, γιατί είναι πολύ κοντά ως αντικείμενα. Από την εξελικτική ψυχολογία, δεν υπάρχει περίπτωση κάποιος να είναι σχολικός ψυχολόγος, χωρίς να ξέρει καλή εξελικτή ψυχολογία. Έχει να κάνει με παιδιά και εφήβους. Έτσι, εάν δεν ξέρουμε πολύ καλά τη θεωρία και την έρευνα για την ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου, ως προς όλους τους τομείς, γνωστική, γλωσσική, ηθική, κοινωνική, συναισθηματική ανάπτυξη και λοιπά, για τη σχέση της ανάπτυξης και της μάθησης. Αυτά τα λένε και στην εξελικτική ψυχολογία, την τρίτη γνωστική ανάπτυξη, και τα δούμε μαζί. Δηλαδή, τι λέει η έρευνα, η ανάπτυξη προηγείται της μάθησης ή η μάθηση προηγείται της ανάπτυξης, που είναι ένα πολύ σημαντικό ερώτημα, έτσι, ή για τη συνέχεια στην ανάπτυξη και για τις πλήσιμες περιόδους. Τα παιδιά της ψυχολογίας, τι είναι συνέχεια ή ασυνέχεια στην ανάπτυξη, θυμάστε? Εξελικτική ψυχολογία 1 και 2, ή 2 και 2 και τώρα, όχι πέρσετε, ναι, το όνομά σου? Τάνια. Τάνια. Μπράβο, μπράβο, Τάνια, αυτό, πολύ σωστό. Υπάρχουν ποικίλες προσεγγίσεις, είναι πολύ σημαντικό αυτό το ερώτημα για την ψυχολογία, αν η ανάπτυξη του αντόμου εξελίστηκε με τη μορφή σταδίων ή όχι. Τι σημαίνει αν εξελίστηκε με τη μορφή σταδίων ή όχι? Ότι σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους το σύστημα ανατάσσεται, αναδιοργανώνεται, γίνεται μια απότομη αλλαγή, αναδιοργανώνεται το σύστημα και περνάει σε μια νέα κατάσταση, που επιτρέπει να επιτυχάνει συνθετώτερα, να έχει συνθετώτερα επιτέθαματα, να επιτυχάνει το πιο δύσκολο και το πιο συνθεταπράγματα. Η άποψη της ασυνεχούς ανάπτυξης είναι αυτή, ότι διακόπτεται δηλαδή η συνέχεια της ανάπτυξης από εκτινάγματα, από την αλλαγή σταδίων και οι άλλοι λένε ότι δεν έχουν τόσο μεγάλες απότομες αλλαγές στην πορεία την αναπτυξιακή, αλλά ίδιες αλλαγές οι οποίες ισορεύονται στο χρόνο. Οπότε αυτά είναι ζητήματα τα οποία ενδιαφέρουν τους σχολικούς ψυχολόγους. Φυσικά την εκπαιδευτική ψυχολογία θα πάρει τα πέρα της διαδικασίας της μάθησης και της δασκαλίας, τις δυσκολίες που μπορεί να συνδέονται με τη μάθηση, τι σημαίνει ευνοϊκό περιβάλλον μάθησης, πάρα πολύ δουλειά στην εκπαιδευτική ψυχολογία για τα κίνητρα των μαθητών, των εκπαιδευτικών κλπ. Βεβαίως θα πρέπει να ξέρει η ψυχολογία του παιδιού και του αφίβου, διότι πώς θα εντοπίσει δυσκολίες και προβλήματα, έτσι παθολογικές συμπεριφορές, αλλά βεβαίως θα πρέπει να ξέρει από συγκλιευτική ψυχολογία, η διαλεκτική συγκλιευτική, είπαμε είναι μία μορφή συγκλιευτικής, γνωστική ψυχολογία, για το πώς σκεφτόμαστε, η εφαρμοσμένη γνωστική ψυχολογία πάρα πολλά έχει να δώσει στην εκπαιδευτική της σχολική, κοινωνική ψυχολογία από τη στιγμή που το σχολείο είναι χώρος κοινωνικής αλληλεπίδρασης, από την όργανοτικη ψυχολογία, γιατί η σχολική μονάδα είναι και μια μονάδα που έχει κεφαλή, έχει ηγεσία, άρα λοιπόν πώς οργανώνονται οι σχέσεις μεταξύ των εργαζομένων στο σχολείο, αν η διέκτηση με τα θέματα ηγεσίας τι γίνεται, πώς συνεργάζεται με τους εκπαιδευτικούς, πώς αντιμετωπίζει τους γονείς, αν είναι στιγμή με τα οργανωτικές ψυχολογίες θα μπορούσε να οφελεί οφείλει. Αυτά με είχε το λόγο. Ερώτηση, ναι, Χρήστοφ. Ένας της τελεστίας του σχολόγου σε ένα σχολικό του σχολείου, μπορεί να βάρει μέρα στην εργαία του προγράμματος του τώρα. Ποιού προγράμματος του τώρα, του σχολείου? Του μικίου. Όχι ως προς το γνωστικό μαθησιακό κομμάτι, αλλά όταν, νομίζω ότι τώρα στο Λύκειο έχουν κάτι το οποίο το λένε πρότζεπτ έχουν την εντυπωσία, έτσι, ή σε άλλα. Ελέγξε εγώ στο δημοτικό που είναι η ευαίλη της Ζώνης. Εκεί μπορεί να κάνει πάρα πολλά δουλειά σε συνεργασία με τους υποδεφούς, σχολικούς ψυχολόγους, στην οργανώση, δράσεις, προγράμματα πρόληψης, έτσι. Τι έχουμε ξέρουμε ότι απασχολούνται πάρα πολύ για ζητήματα που απασχολούν την αιτική τους ηλικία. Έτσι, δηλαδή, υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα για τα οποία αναρωτιώνται και δεν ξέρουν ποιο να μιλήσουν. Οι γονείς τους δεν θέλουν να μιλήσουν για λόγους ευνόητους, έτσι, οι εκπαιδευτικοί έρχονται και οι κυνήγοι της Ζώνης πρέπει να απασχολούν συνεχώς και τα παιδιά, ναι, έχουν στην παραπληροφόρηση μεταξύ τους, έτσι και λοιπά. Λοιπόν, το βασικό είναι ότι, ας πούμε, είναι τώρα αυτό το Λύκειο, που οι κύριοι έχονται, έχονται δέντερα, δηλαδή, στην Ιταλική, έτσι, οι ήλιοι τους είναι τεράστια. Τεράστια οι ήλιοι τους. Αυτό είναι κάτι που πας και το δικό μας. Και κάποιος παίρνει και τα Ιταλική, οι καθηγητές, για να βάλουν με τέτοια ομολογία. Και όλα τα υπόλοιπα ψυχοκοινωνικά πάλι πίσω, παιδιά, ναι. Αυτό θέλουμε. Ναι, αλλά όλα τα παιδιά, για να χρησιμοποιήσουμε και μια έννοια που την είπαμε στην αρχή στο διάγραμμα, όλα τα παιδιά δεν είναι το ίδιο αυθυκτικά. Έτσι, όλοι πιέζονται. Απλώς κάποιοι, που για διάφορους λόγους έχουν αυξημένους, ζουν σε συνθήκες συγκυνδύνων, ή έχουν αυξημένους παράγραμπτες συγκυνδύνων, τα ίδια. Μπορεί να μην αποδειχθούν όσο αυθυκτικά περιμένει κάποιος να αποδειχθούν σε αυτό το σύστημα το οποίο έχουν. Και ενώ υπάρχει όλη αυτή η μεγάλη πίεση και λοιπάει τις μεγαλωδικές, τι να πω, αυτή η ιστορία με την τράβυζα χρυμάτων που εξελίθηκε τελευταία στην πρώτη και στη δευτέρα λιγίου, καταλαβαίνετε ότι εκεί που πάμε να περιορίσουμε, δηλαδή θα οφείλαμε ως σύστημα να περιορίζουμε τις εξετάσεις, τις αυξάνε τις εξετάσεις. Έτσι, και το άγχος των παιδιών αυξάνει, η πίεση αυξάνει πολύ περισσότερο, η οικογένεια επίσης γιατί ζει την αγωνία του παιδιού και αγωνιά και η ίδια, πέρα απ' το ότι επιβαρύνεται βέβαια ως και οι ίδια σε πολύ μεγάλο μαθμό, διότι στην Ελλάδα όταν έχεις εξετάσεις σημαίνει πιο πολλές εξετάσεις σημαίνει και πιο πολλά φροντιστήρια, έτσι. Καλώς ήρθατε, κύριέ μου, θα συνεχίσουμε. |