| : Εκπρόσωπε του Μητροπολίτου μας, στρατηγέ, εκπρόσωπε υπηρεσιών και φορέων, κυρίες και κύριοι. Άλλη μια εκδήλωση του Ανοιχτού Λαϊκού Πανεπιστημίου, όπως έλεγα και στον σημερινό ομιλητή, ο κύριος Καραμπάνσιος. 20 χρόνια λειτουργίας και χθες, κύριε καθηγητά, είχαμε μια εκδήλωση για τα 25 χρόνια λειτουργίας της Ιστορικής Λαγωγραφικής Εταιρείας από την ίδρυσή της. Το Ανοιχτό Λαϊκό Πανεπιστημίου έχει 22 χρόνια λειτουργίας. Τυμίσαμε τους παλιούς, τους παλέμμακους μεν, αλλά ευρισκόμενους δίπλα μας και συνεχίζουν και αυτοί να μας βοηθάνε. Η σημερινή εκδήλωση είναι η τρίτη κατά σειρά της 22ης περιόδου. Το θέμα που θα μας αναπτύξει ο σημερινός ομιλητής, ο κ. Καραπάνσιος, καθηγητής Εργαστηρίου Χημικής και Περιβατροαγικής Τεχνολογίας του Τμήματος Χημίας της Σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτυλίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, είναι εξερεύνηση του διαστήματος και πειράματα σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Νομίζω ότι είναι ένα ενδιαφέρον θέμα και θα περιμένουμε να έχει και νεολέα εδώ. Έχει όμως εκπροσώπους και πολύ μικρό βλέπω έναν αντικεί, αλλά και άλλα άτομα. Να σας πω μερικά στοιχεία του σημερινού ομιλητή, του πανεπιστημιακού. Ο κ. Καραπάνσιος σπούδασε χημική μηχανική με προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ. Στη συνέχεια, υπήρξε μεταδιδακτορικός ερευνητής στην Ολλανδία. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα είναι στους τομείς της εντατικοποίησης διοργασιών ανταλλαγής ενέργειας, παρακολούθησης και επεξεργασίας νερού και αποβλήτων, μη παρεμβατικά ιατρικά διαγνωστικά καρδιοαναπνευστικού και κυκλοφοριακού συστήματος, αναβάθμιση υλικών και πολυφασικών συστημάτων όσον αφορά την ρεολογική συμπεριφορά, στην μεταφορά θερμόητας και στην σταθερότητά τους ως προστιφθορά από χρήση και γύραση. Συμμετείχε σε περισσότερα από 60 ευρωπαϊκά, εθνικά και βιομηχανικά ερευνητικά προγράμματα, σταδέει 29 από αυτά ως συντονιστής. Είναι συγγραφία σε περισσότερες από 130 δημοσιεύσεις σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά με κριτές. Είναι μέλος Συντονιστικής Επιτροπής στο διεθνούς φήμης επιστημονικό περιοδικό Advances in Colloid and Interface Science. Είναι ένα ξένο επιστημονικό περιοδικό. Είναι κάτω ως τριών ευρωπαϊκών διπλωμάτων ευρεσητεχνίας και δύο ελληνικών. Διατέλεσε πρόεδρος τεσσάρων διεθνών επιστημονικών συνεδρίων. Συμμετείχε σε περισσότερα από 200 διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Εδώ είναι τα ενδιαφέροντα τώρα. Συμμετείχε σε δύο πολυεθνικά πειράματα μηδενικής βαρύτητας της ΝΑΣΑ. Σε δύο αποστολές διαστημικών λεωφορίων όπου υπήρξε υπεύθυνος του Critical Point Facility. Επικεφαλής της 7-μενης ομάδας υπήρξε επίσης σε διάφορα πειράματα σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας. Είναι και του θέματος μας της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας. Σε 11 καμπάνιες παραβολικών πτήσεων σε πάνω από 4,5 ώρες παραμονή σε μηδενική βαρύτητα. Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας και κατόπινο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Έρευνας Χαμηλής Βαρύτητας. Με πάνω από 1.000 μέλη από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Πρόεδρος του επιστημονικού δικτύου Cost Action, να μην σας κουράζω περισσότερο. Εθνικός εκπρόσωπος στη Διαχειριστική Επιτροπή του τομέα Διάστημα. Εθνικός εκπρόσωπος στην Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος για την εξερεύνηση του διαστήματος από το 2010 μέχρι σήμερα. Είναι παντρεμένος με την κυρία Πεταλά Μαρία. Είναι πατριότησσα μου η κυρία Πεταλά. Επίσης πανεπιστημιακός στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών. Και έχουν δυο παιδιά. Καλώς όρισες και περιμένουμε να σας ακούσουμε. Ευχαριστώ πολύ. Θα ξέρω ότι είμαι καλεσμένη, σεβαζομαι πατέρα, κυρίες και κύριοι. Θα ήθελα να ξεκινήσω με ευχαριστίες. Έτσι συνηθίζεται, δεν θα με χαλάσει την παράδοση. Να ευχαριστήσω καταρχήν την ιστορική και λογραφική εταιρεία, για την τιμή που μου έκανε να με καλέσει σήμερα εδώ. Και ιδιαίτερα τον πρόεδρο και το διοικητικό συμβούλιο. Αλλά πέραν αυτό θα θέλω να ευχαριστήσω προσωπικά τον κύριο Τραούδα, ο οποίος επιβελήθηκε με εμένα το συντονισμό της εκδήλωσης. Και τον συνάδελφο πανεπιστημιακό, τον Γιώργο τον Παπαγεωργείου, που καταρχήν εξέφερα στην επιθυμία να είμαι εδώ ανάμεσά σας και στη συνέχεια ενδιαφέρθηκε για την επιτυχία της εκδήλωσης. Ξέρετε, είμαστε συνηθισμένοι υπαρμηστημιακοί να μιλάμε σε κοινό ειδικών. Όταν βρισκόμαστε μπροστά σε εσάς, είμαστε λίγο αμύχανοι. Και είμαστε λίγο αμύχανοι γιατί δεν ξέρουμε από πού να το πιάσουμε, από πού να το ξεκινήσουμε. Και συχνά δεν αποτυγχάνουμε μόνο να σας πούμε τι κάνουμε, ποιο είναι το επιστημονικό κομμάτι της δουλειάς μας. Αποτυγχάνουμε να σας πείσουμε για την αξία αυτού που κάνουμε, ποια είναι η σημασία τους, για ποιον λόγο πρέπει να επενδύονται χρήματα και προσπάθειες και χρόνο. Αυτό λοιπόν ήταν το κίνητο να δεχτώ την πρόσκληση, η οποία ήταν ευγενικότατη και τιμητικότατη, αλλά επί θέλα εγώ για τη δική μου την ψυχή μια καλή δικαιολογία. Η δικαιολογία λοιπόν είναι, θα προσπαθήσω να σας πείσω ότι αυτά που κάνουμε στο διάστημα δεν είναι ούτε σπατάλη ούτε πολυτέλεια, είναι κάτι απαραίτητο για το μέλλον μας, το μέλλον των δικών μας, των παιδιών μας, της ανθρωποντάδας. Θα δείτε και νομίζω ότι δεν είναι σε πολλούς γνωστό ότι στην προσπάθεια να κατακτήσουμε το διάστημα αναπτύσσονται τεχνικές και τεχνολογίες που βελτιώνουν την καθημερινότητά μας, βελτιώνουν τη ζωή μας εδώ κάτω. Αν δεν γινόταν η προσπάθεια για το διάστημα δεν θα τα είχαμε αυτά μαζί μας σήμερα, δεν θα ξέραμε σήμερα πολλά πράγματα. Δεν έχουμε πολλές ευκολίες από αυτές που έχουμε σήμερα. Προσπαθώντας να μαζέψω τη μικρή εισαγωγή και επειδή προβληματίστηκα μέσα σε αυτή τη μια ώρα που μου δόθηκε ευγενικά από τους οργανωτές τι θα μπορούσα και τι θα έπρεπε να χωρέσω, έγραψα κάτω από το όνομά μου τις τρεις ιδιότητες, βάσει των οποίων θα σας παρουσιάσω πληροφορίες. Είμαι καθηγητής οτιμαχημίας, αλλά επειδή κάποιοι μπορεί να θεωρούσαν ότι αυτό σημαίνει πολλή χημεία σήμερα, όχι δεν θα σας δείξω πολλή χημεία, είμαι χημικός μηχανικός και στο τοίμα χημείας διδάσκω χημική μηχανική ουσιαστικά. Μεταφορά θερμότητας, μεταφορά μαζας, πολυφασικά συστήματα. Άρα λοιπόν δεν είναι η χημεία που θα δεσπόσει στη σημερινή παρουσίαση. Ένα δεύτερο σημαντικό είναι ότι θα θέλα να σας πω πράγματα από την εμπειρία μου, που δεν έχω ευκαιρία να τα πω συχνά, σαν εθνικός εκπρόσωπος. Είμαι εθνικός εκπρόσωπος από το 10 και μετά. Κυβερνήσεις αλλάξαν, αλλά εμείς μείναμε η εθνική αντιπροσωπεία. Και πριν από αυτό για άλλα περίπου 6-7 χρόνια, ήμουν εθνικός προαλλαγωτογνώμενος στο διάστημα. Θεωρώ λοιπόν ότι έχω μια διαδρομή που με επιτρέπει να σας πω προσωπικές εμπειρίες. Και θα ήθελα, μια και το περιβάλλον είναι σχετικά κλειστό και φιλικό, να σας τις πω. Είχα όμως το εξής μεγάλο δίλημα. Να σας μιλήσω για την εξερεύνηση του διαστήματος, για όλα αυτά τα σπουδεία που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην οργάνωση, στον οργασμό της δουλειάς, ή να σας πω για πειράματα με πράγματα που ωφελούν την κοινωνία και στα οποία υπάρχει ελληνική συμμετοχή. Συγχωρέστε αν διάλεξα λάθος, αποφάσισα να δώσω το βάρος στο δεύτερο. Θα σας μιλήσω λοιπόν για την εξερεύνηση του διαστήματος, αλλά επειδή ακτιμώ ότι σήμερα με την τηλεόραση και το είτερ, πολλά πράγματα είναι εκεί έξω και μπορείτε να τα δείτε, θέλησα να σας πω πράγματα που δεν μπορείτε να δείτε εύκολα, που δεν μπορείτε να τα βρείτε. Και για να σας κάνω να νιώστε λίγο περήφανοι, όπως νομίζω θα πρέπει να είμαστε περήφανοι, όπως είμαι εγώ περήφανος. Γιατί παρότι πέρασα όπως είπε και ο αγαπητός Βασίλης από Αμερική και από Λαμβία, διάλεξα να είμαι στην Ελλάδα και είμαι περήφανος που είμαι στην Ελλάδα. Δεν το μετάνιωσα δευτερόλεπτο. Και επειδή όλοι εσείς έχετε παιδιά εγγόνια, ανίψια, που είτε είναι στο πανεπιστήμιο είτε θα πάνε στο πανεπιστήμιο, θέλω να ξέρετε ότι το ελληνικό πανεπιστήμιο είναι καλό πανεπιστήμιο. Δίνει εφόδια που όλους τους επιστήμονους που τελειώνουν από αυτό, τους δίνει την ευκαιρία να πάνε καλά στη ζωή τους, να έχουν μια καλή σταδιαδρομία. Απλώς δυστυχώς δεν προβάλλει το όπως πρέπει. Θα προσπαθήσω να κάνω κάτι λίγο, ένα μικρό λιθαράκι σε αυτή την κατεύθυνση. Μια και πριν από λίγο γνωρίσαμε τον Λάζαρο και τον Κενανίδη, ο οποίος μου είπε ότι είναι ο θεολόγος και όχι μόνο. Βιντεοσκοπή. Λάζαρέ μου, για μας τους επιστήμονες, το θείο με την επιστήμη πάνε μαζί. Μονάχα άνθρωποι που βρίσκονται περίπου στην επιστήμη έχουν πρόβλημα με αυτό. Άνθρωπος λοιπόν, γνώση και σύμπανη, πάνε πάντα μαζί. Ο άνθρωπος πάντα κοίταζε τον ουρανό θέτοντας ερωτήματα και ελπίζοντας για λύσεις. Και το πιο βασικό ερώτημα το οποίο έκανε ο άνθρωπος κοιτώντας τον ουρανό αφορούσε το θείο. Κοιτούσε αυτό το τεράστιο θέμα, το μεγαλείο και δεν μπορούσε να το εξηγήσει με βάση τις ανθρώπινες δυνατότητες. Και εκεί το μυαλό του άρχισε να σκέφτεται για πρώτη φορά ότι υπάρχει κάτι πέρα από αυτόν. Υπάρχει το θείο. Το ονόμασαν έτσι ή αλλιώς, δεν το είπαν όλοι θεό, αλλά τελικά όλοι τον ίδιο θεό σκέφτηκαν. Επίσης κοιτώντας τον ουρανό άρχισε να σκέφτεται για πράγματα όπως το μέλλον. Άρχισε να σκέφτεται για τα μαθηματικά, ποιες είναι οι σχέσεις που διέκουν τις κινήσεις των πλανητών. Άρχισε να σκέφτεται για τη γεωμετρία. Ήρθαν να βλέπουν κάποια πολύ όμορφα σχεδόν τέλεια σχήματα στον ουρανό. Κάποιοι μάλιστα σκέφτηκαν ότι κοιτώντας τον ουρανό άρχισαν να κοιτάνε και το παρελθόν τους. Γιατί σκέφτηκαν ότι οι πατέρες τους και οι παππούδες τους κοιτούσαν τον ίδιο ουρανό. Άρα λοιπόν ο ουρανός αποτελούσε πάντα υγιή φαντασίας, αποτελούσε πάντα έπνευση για τη λογική σκέψη και την επιστήμη και βασικά αποτελούσε κίνητρο για να ξεπεράσουμε τα οριά μας. Νέοι προορισμοί, νέα γνώση, νέες ευκαιρίες. Μπορεί να μη σας, να μην έχω αφιερώσει πολύ μεγάλο μέρος στο ρουσιασμό για να σας πείσω για αυτά τα φιλοσοφικά ερωτήματα, δεν είναι και η δουλειά μου να το κάνω, αλλά θέλω να ξέρετε ότι βρέθηκα να δουλεύω για το διάστημα, είμαι επηρεασμένος από το αρχαίο κοίταγμα και εγώ κοιτάω στον ουρανό. Και μάλιστα κοιτώντας τον ουρανό θέλω να σας πω και κάτι ακόμα, αισθάνομαι ότι κοιτάω στο παρελθόν, ακούμε όλοι, διαβάζουμε όλοι ότι το τάδε άστρο χρειάζεται τέσσερα εκατομμύρια τη φωτός, τάσσερα εκατομμύρια, χιλιάδες δισεκατομμύρια τη φωτός. Κοιτώντας λοιπόν τον ουρανό βλέπετε φως που εκπέμφθηκε πριν από εκατομμύρια χρόνια και το βλέπετε εκείνη τη στιγμή που σηκώνει το κεφάλι σας στον ουρανό, κοιτάμε το παρελθόν κοιτώντας τον ουρανό και μάλιστα κάπως μαγικά κοιτώντας τον ουρανό βλέπουμε τη φως ταυτόχρονα από άστρα που ταξίδεψε χιλιάδες μόνο χρόνια και άστρα που ταξίδεψε εκατομμύρια και δισεκατομμύρια χρόνια. Αυτή είναι η απόλυτη μαγία του ουρανού. Θα σας πω λίγα εισαγωγικά για τα μακρινά ταξίδια για το διάστημα περισσότερο για να σας βάλω στο κλίμα ως εθνικός εκπρόσωπος είχα τη χαρά και την τιμή να σε ζητάω για τα ελληνικά συμφέροντα να ψηφίζω για τα ελληνικά συμφέροντα. Τα τελευταία 7 χρόνια που βρίσκομαι στην Επιτροπή έχουμε ψηφίσει για προϋπολογισμούς της τάξης των 50 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αν λοιπόν κάποιοι κρίνουν από τα δισεκατομμύρια τη σημασία και της αξίας μιας διαχειριστικής Επιτροπής, αυτή η Επιτροπή λοιπόν αποτιμάται 50 δισεκατομμύρια ευρώ. Η περιπέτεια διάστημα ξεκίνησε το 57, όπως θυμούνται οι παλαιότεροι, έχουμε αρκετούς παλαιότερους. Είχαμε το Sputnik 1 από την εποχή Σοβιετικής Ένωσης που ήταν η πρώτη ανθρώπινη κατασκευή που βρέθηκε σε τροχιά γύρω από το πλανήτη μας. Ακολούθησε το 61 ο Καγκάριν, ο πιλότος ο 27 χρονος της Ρωσίας, ο οποίος βρέθηκε για περίπου 80 λεπτά σε τροχιά. Και βεβαίως μετά το 67 είχαμε το Apollo 11 με τον Νίλν Αμστρον και τον Μπάζ στο Όλντριν προς Σελινώθηκαν, ήταν οι πρώτοι άνθρωποι στη Σελήνη. Και η τελευταία φορά που πατήσαμε ως άνθρωποι το πόδι μας στη Σελήνη ήταν το 72 με το Apollo 17. Άρα λοιπόν αυτό που τελεί η σημερινή πραγματικότητα, νομίζω τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας δεν θα αφιβάλλουν ποτέ ότι τα καταφέραμε και ότι έχουμε τις γνώσεις να το κάνουμε. Τι γίνεται όμως από εδώ και μετά. Μιλάω ως εθνικός εκπρόσωπος έτσι, δεν ξεφεύγω, θα σας πω πότε ξεφεύγω και πότε λέω το προσωπική μου άποψη. Το πλάνο λοιπόν για την NASA, την ESA, η ESA είναι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος, σφυρός κόσμος που είναι ο αντίστοιχος οργανισμός, είναι μετά το 2022, εγώ θα έλεγα λίγο σιωπηλά το 2030 μάλλον. Θα αρχίσουμε να ταξιδεύουμε σε μακρινότερους προορισμούς, όπως είναι ο ARIS. Υπάρχει αυτή τη στιγμή η τεχνολογία, είναι εφικτή πραγματικότητα, θα πάρει μήνες το ταξίδι, ανάλογα από πότε θα γίνει η εκτόξευση θα πάρει από 6 μέχρι 8 μήνες, αλλά η τεχνολογία είναι εκεί, λείπουν οι τεχνικές λεπτομέρειες, λείπει το καλό πλάνο, λείπει το τεστ για να το κάνουμε καλά όπως το κάναμε εκεί στο 57 με το 67. Πέραν αυτού όμως, για αυτό είναι η πραγματικότητα της γενιάς μας, υπάρχει ένα μεγάλο ρετματικό. Θα καταφέρουμε να ταξιδέψουμε σε άλλα άστρα. Σας θυμίζω ότι τα άστρα είναι ήλιοι, δεν είναι πλανήτες. Κάθε άστρο που βλέπετε μπορείτε να φανταστείτε ότι έχει γύρω του πλανήτες, οι οποίοι δεν φαίνονται. Αν και τα σημερινά τηλεσκόπια, κυρίως αυτά που είναι σε τροχιά, βλέπουμε και πλανήτες σήμερα, αλλά παρόλα αυτά τα περισσότερα άστρα είναι η ήλι. Θα καταφέρουμε λοιπόν να πάμε σε άλλο πλανήτικο σύστημα εντός του γαλαξία μας. Βλέπω ότι έχω σημειώσει από κάτω και γράφω επιστημονική φαντασία, γιατί τα πλησιέστερα άστρα βρίσκονται εκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Δηλαδή θα πρέπει κάποιος να ταξιδεύει με την ταχύτητα του φωτός για να κάνει 4,4 έτη για να φτάσει σε ένα λογικό άστρο κοντά στον ήλιο μας. Και για να το βάλουμε λίγο σε νούμερα, για να βοηθήσω τις σκέψεις σας. Η φύση της σκέψης σας αυτή τη στιγμή, η πιο γρήγορη διαστημική δημηχανή που διαδέτουμε, που είναι το Voyager το 1, είτε έχει πυρηνικό κινητήρα είναι ο πιο γρήγορη, ταξιδεύει περίπου με 15 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Το φως ταξιδεύει με 300 χιλιάδες χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. 15 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, 300 χιλιάδες χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Είναι η πιστημονική φαντασία. Δεν την εγκαταλείπουμε δεν είναι η πιστημονική φαντασία, είναι στη φύση του ανθρώπου. Μας ερεθίζει η πιστημονική φαντασία. Προσπαθούμε να κάνουμε βήματα προς αυτή. Αν φύγουμε λοιπόν για ακόμα πιο μακριά, πάμε στις αυτό που εγώ ονόμασα πια, τρελή η πιστημονική φαντασία. Μπορούμε να πάμε σε άλλο γαλαξία. Εκεί μόνο η θεωρητική φυσική έχουν προτείνει σενάρια και λύσεις που τα έχουμε δει μόνο σε ταινίες. Εκεί λοιπόν κάποιος μιλάει για το χωροχρόνο που κάμπτεται. Και για να καλύψει κανείς αυτές τις τεράστιες αποστάσεις των δισεκατομμυρίων ετών φωτός, χρειάζεται να ταξιδεύσουμε μέσα από μαύρες τρύπες, να εκμεταλλευτεί φαινόμενα αστρικά, που δεν ξέρουμε αν υπάρχουν αλλά έχουμε ενδείξεις ότι υπάρχουν. Αυτή είναι η δουλειά των επιστημόνων και ακόμα έχουμε διαδρομή να φτάσουμε στο σημείο να έχουμε αποδείξεις γι' αυτά. Δυστυχώς τα κίτρινα γράμματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα. Για όλα αυτά που σας έδειξα και για άλλα πολλά που κρύβονται κάτω από αυτά, φαντάζομαι μπορείτε να φανταστείτε, υπάρχει διεθνή συνεργασία με έντονη ευρωπαϊκή παρουσία. Την ευρωπαϊκή παρουσία στο χώρο του διαστήματος τη συντονίζει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος που είναι γνωστός ως European Space Agency ή ESA. Αυτή συντονίζει με ένα καταπληκτικό τρόπος και αυτή την υπάρχει πολυφωνία, θα μιλήσω για αυτή σε λίγο με την εμπειρία μου ως εθνικού εκπροσώπου, οπότε θέλω να σας πω λίγα λόγια ισαγωικά για την ESA. Δεν είναι τόσο πολύ γνωστή, μάλλον είναι όσο είναι γνωστή, είναι αρνητικά γνωστή, γιατί πρόσφατα μάθαμε ότι η ESA δέχεται κάποια χρήματα, άρα παίρνει χρήματα από το Ελληνικό Προϋπολογισμό και όλα αυτά. Η ESA είναι ένας φθινός για την Ελλάδα οργανισμός με πολλαπλά οφέλη που είναι πολλαπλασιαστικά του χρήματος που δίνει η χώρα μας. Όταν το δίνει, γιατί αυτή τη στιγμή είναι απλώς γραμμένο, είναι βερεσέ αυτό που θα δώσει, δεν έδωσε παλιότερα δύναμη, όχι πια από το 10 και μετά. Λοιπόν η ESA δημιουργήθηκε το 1975 και όπως γράφω εκεί με αντικείμενο την πρόσθεση για ελληνικού σκοπούς, της επιστήμης, της έργονας τεχνολογίας και αφαρμογών του διαστήματος. Σε αντίθεση με την ESA και τη ΡΟΣ Κόσμος που έχουν έντονα στρατιωτικό χαρακτήρα και το μεγαλύτερο μέρος του προπολογισμού τους πάει για ανάπτυξη στρατιωτικών συστημάτων, η ESA είναι δεσμευμένη να μην το κάνει αυτό. Μόνο τα τελευταία δυο χρόνια, τρία ίσως, που έχουμε προβλήματα με το μεταναστευτικό, δέχτηκε μετά από πολύ δυσκολία και όχι ομοφωνία να μπει στο κομμάτι security, ασφάλεια μέσα στον προγραμματισμό της ESA και καθαρά μόνο για παρατήρηση, να χρησιμοποιούν οι δορυφόροι για να παρατηρηθούν οι μεταναστευτικές ροές, όχι για επέμβαση, μόνο για παρατήρηση. Δυστυχώς είναι πολύ μακρινή απόσταση, δεν βλέπετε, εκεί εφανίζονται τα 22 κράτη-μέλη, τα τελευταία δύο είναι η Αιστονία και η Ουγγαρία που μπήκαν στο τέλος του 2015. Η Ελλάδα μπήκε το 2004, το 2005 πέρασε το κοινοβουλειό μας, είναι το 16ο κράτος η Ελλάδα. Υπάρχουν και κάποια άλλα κράτη όπως η Κύπρος, η Μάλτα και άλλα που έχουν εμνημόνια συνεργασίας με την ESA και δεν είναι μέλη ακόμα, παρότι επιδιώκοναν ότι υπάρχει μια διαδικασία. Η Ελλάδα λοιπόν είναι από τα βασικά και όχι τόσο καινούργια μέλη του οργανισμού. Εδώ στο χάρτη που δεν φαίνεται τόσο καλά, δείχνει διάφορα σημεία, διάφορες βολίτσες κόκκινες μέσα στο χάρτη της Ευρώπης, είναι οι διάφορες εγκαταστάσεις που έχει η ESA σε διάφορες περιοχές της Ευρώπης, αλλά που δυστυχώς πάλι δεν φαίνεται καλά, υπάρχουν και εγκαταστάσεις εκτός Ευρώπης, όπως παραδείγματος χάρη τη τεχνολογία, τη στέκεται στο διάστημα βλέπετε. Εδώ κάτω έχουμε, θα προσπαθώ να σας δείξω εδώ κάτω, υπάρχει κάτι εδώ που είναι το μάος από το ποντίκι, υπάρχει μια γαλλική περιοχή, η γαλλική Γουιάννα, που είναι το κέντρο εκτός αφησκούρου, από εκεί φεύγουν οι πυραβλεαριάν που στέλνουν επάνω τους δορυφόρους. Τα κράτη μέλη της ESA έχουν κάποιες υποχρεώσεις συμπατικές. Υπάρχουν λοιπόν κάποια λεγόμενα υποχρεωτικά προγράμματα, στα οποία τα κράτη μέλη, για να είναι μέλη της ESA, οφείλουν να συνησφέρουν οικονομικά και να ασχολούνται με αυτά. Εκεί γράφω ότι είναι βασικές επιστήμες του διαστήματος, όπως η αστρονομία και η αστροφυσική, και εκεί δεν υπούρει κανείς να το γλυτώσει, θεωρεί η ESA ότι κάποιος μπαίνοντας μέσα ως πλήρες μέλος στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος ασχολείται με αυτά. Πέραν αυτού όμως υπάρχουν προαιρετικά προγράμματα, που ο ESA αφήνει το ελεύθερο στα κράτη μέλη να επιλέξουν σε ποια και με τι προϋπολογισμό θέλει να μπει. Και εκεί κάνει στόχευση στο κάθε κράτος. Ο ESA θέλει τα κράτη μέλη να επιλέξουν ποιον βιομηχανικό ή τεχνολογικό τομέα θέλουν να αναπτύξουν οι επιχειρήσεις τους, να αναπτύξουν τεχνογνωσία, να αναπτύξουν προϊόντα, τα οποία να έχουν προστιθέμενη αξία και στην αγορά στο έδαφος. Έτσι λοιπόν μας αφήνει τα διάφορα κράτη μέλη να επιλέξουν. Τα μεγάλα κράτη πως η Ιταλία, η Γερμανία, η Ιταλία ακόμα, η Αγγλία συμμετέχουν σχεδόν σε όλα, διότι τους το επιτρέπει και ο πληθυσμός τους και η ικανότητα η οικονομική τους. Μικρότερα κράτη πως η Ελλάδα συμμετέχουν επιλεκτικά και δυστυχώς πια με πολύ μικρά ποσά. Αλλά παρ' όλα αυτά, δεν θα σας αναφέρω ποιοι είναι οι διάφοροι τομείς. Διαβάζω μόνο τα ελληνικά, παρατήρηση γης, τηλεκοινωνίες, αυτές είναι διακοσμοριστές διευθύνσεις μέσα στα προαιρετικά προγράμματα, πλοηγήσει, το GPS είναι η πλοηγήσει, με χρήση δορυφόρων δηλαδή, ανάπτυξη εκτοξευτών και έχω βάλει μέσα σε κόκκινο πλαίσιο τα τρία τελευταία επανδρομένες πτήσεις, μικροβαρυτική έρευνα και ξεερεύνηση του διαστήματος. Στα τρία τελευταία το κόκκινο πλαίσιο αφορά εμένα καθρεφτίζει τη δική μου παρουσία ως εθνικό εκπροσώπος, σ' αυτούς τους τρεις τομείς είναι εθνικός εκπρόσωπος και υπάρχει επίσης εθνικός εκπρόσωπος στην παρατήρηση γης, στις τηλεκοινωνίες και υπάρχει ένας υπηρεσιακός παράγωμος στη Γενική Γραμματεία Εργαστητεχνολογίας ο οποίος βρίσκεται πάνω από όλους τους εκπροσώπους, πάνω από τους τρεις μας δηλαδή, όπου εκπροσωπεί την Ελλάδα στο Συμβούλιο των Υπουργών μαζί με τον Υπουργό και στο ελεγόμενο Συμβούλιο Βιομηχανικής Πολιτικής της ΕΣ. Άρα λοιπόν υπάρχει μια ομάδα που εκπροσωποιεί τη χώρα, δεν είμαι μόνος αν είναι δυνατόν, ούτε παίρνω αποφάσεις μόνος. Αυτό που κάνω είναι, κάνω μια εισήγηση, τη στέλνω στο Υπουργείο, το Υπουργείο τη συζητά και υπάρχει πολιτική απόφαση, για οτιδήποτε γίνεται υπάρχει πολιτική απόφαση, ο ρόλος μου είναι ένα αξιολογός επιστήμονας και να εισηγούμε. Για να έρθω λίγο προς τη δική μου εμπειρία, στη διεύθυνση λοιπόν επανδρομένων πτήσεων μικροβαρυτικής έρευνας και εξερεύνησης του διαστήματος, αυτό το τελευταίο διάστημα που ξεκίνησαν οι Αμερικάνοι την κούρσα για τον Άρη, για πολλούς λόγους, κάποια από αυτούς είναι επιστημονικοί, περισσότερο είναι πολιτικοί, και θα σας έλεγα την προσωπική μου άποψη, το λέω, ότι θεωρώ ότι είναι τόσο δαπανηρότο να πάμε στον Άρη, όταν δεν έπαιρναν μπροστά οι Αμερικάνικες Βιομηχανίες να πούνε OK, θέλουμε τα χρήματα για να αναπτύξουμε τεχνολογία, η Αμερική θα έλεγε το OK, δεν ήταν λοιπόν το ερευνητικό ή το επιστημονικό ερώτημα, ήταν η βιομηχανία που ήθελε χρήματα, κάτι αντίστοιχο με το που αναπτύσσονται στρατιωτικά συστήματα την βιομηχανία, η βιομηχανία θέλει χρήματα και το κράτος γνωρίζοντας ότι δίνει θέση σε εργασίας, δίνει ανάπτυξη, δίνει κύκλο εργασιών, δίνει προσθηθέμενη αξία, ανταποκρίνεται θετικά. Ακολούθησε βέβαια και η Ρωσία και η Ευρώπη για άλλοι μεγάλοι οργανισμοί, από όλα αυτά που βλέπετε εκεί που είναι υποδιευθύνσεις μέσα στη διεύθυνση αυτή, εγώ θα σας μιλήσω σήμερα μόνο για τα δύο κόκκινα, την επιστήμη σε διαστημικό περιβάλλον και την προετοιμασία εξερεύνησης έρευνα και τεχνολογία γιατί εκεί υπάρχει ελληνική συμματοχή. Σας θυμίζω ότι θέλω να σας πείσω τι αξίζει το κόπο να υπάρχει ελληνική συμματοχή. Κάνω λοιπόν ένα βήμα μπροστά για να σας εξηγήσω ότι αυτό που συνήθως λέμε έλλειψη βαρύτητας, στην πραγματικότητα δεν είναι ποτέ μηδένη βαρύτητα. Γι' αυτό καλύτερα εμείς οι επιστήμενοι το ονομάζουμε μικροβαρύτητα, το μικρο σημαίνει ένα εκατομμυριοστό. Όταν λοιπόν κάτι έχει μέγεθος ένα εκατομμυριοστό της μοναδιέας τιμής λέμε ότι είναι μικρό. Όπως λέμε χιλιοστό όταν είναι το ένα στα χίλια, το μικρό σημαίνει το ένα εκατομμυριοστό. Εδώ λοιπόν φαίνεται ένας νεαρός μέσα στο ασανσέρ, κατεβαίνει αριστερά, κατεβαίνει φυσιολογικά το ασανσέρ, η ταχύτητα με την οποία κατεβαίνει είναι μικρότερη, έχει μικρότερη επιτάχηση κίνηση από την επιτάχηση της βαρύτητας. Στη μεσαία εικόνα βλέπετε μαγικά να υπάρχει ένας πείραβλος στην οροφή του ασανσέρ ο οποίος κινεί το ασανσέρ με ταχύτητα προς τα κάτω. Η επιτάχηση που νιώθει το ασανσέρ και ο επιβάτης είναι πολύ μεγάλη, αποκολάται από το δάρπετα και χτυπάει το κεφάλι του στην οροφή από το ασανσέρ. Αυτό όμως που μας ενδιαφέρει εμάς σήμερα είναι η τρίτη εικόνα που συμβαίνει όταν κοπεί ξαφνικά και απροσδόκητα το λουρί του ασανσέρ και το ασανσέρ αρχίζει να πέφτει ελεύθερα, εκτελεί ελεύθερη πτώση. Τότε λοιπόν το ασανσέρ με τον επιβάτη του αρχίζουν να εωρούνται χωρίς να μπορούν να κρατηθούν σε επαφή κατά κάποιο τρόπο με τυχαίο τρόπο. Άρα λοιπόν όταν κινούμαστε προς τα κάτω έχουμε έλειψη βαρύτητας γιατί έχουμε ελεύθερη πτώση. Δυστυχώς προσπάθησα για να καλύψω και αυτούς που θέλουν να ακούσουν το φυσικό κομμάτι, να μιλήσω για αδρανιακά συστήματα, μη αδρανιακά συστήματα, συγκρατήστε σας παρακαλώ ότι όταν κάτι κινείται με ελεύθερη πτώση, όταν κινείται χωρίς αντίσταση από κάτω, αυτό βιώνει, αυτό δέχεται, ζει ή εκτίθεται σε συνθήκες έδειξης βαρύτητας. Για να το πω και θα προσπαθήσω να κρατηθώ μακριά από την πολύ φυσική, το βάρος μας δεν είναι τίποτα άλλο από την αντίσταση του πατώματος. Η γη μας έλκει προς το κέντρο, αν δεν υπήρχε το πάτωμα να αντιστέκεται στην έλξη της γης εγώ δεν θα είχα βάρος. Έχω βάρος γιατί υπάρχει αντίσταση, εφόσον δεν υπάρχει αντίσταση δεν υπάρχει βάρος. Αυτή είναι χοντρικά και απλοϊκά η ερμηνεία της απώλειας. Άρα όταν έχουμε ελεύθερη πτώση όλοι βρεθήκατε μέσα σε ένα αεροπλάνο, σε ένα κενό, εκείνο το κενό, εκείνο το δευτερόλεπτο, αισθανθήκατε για κάποιο λόγο με ειρική έλειψη βαρύτητας. Γιατί δεν υπήρχε η ώση του αεροπλάνου να σας κρατήσει. Και γράφω από κάτω διευκρινιστικά ότι η δύναμη της βαρύτητας δεν ακυρώνεται ποτέ, η βαρύτητα υπάρχει. Δεν ακυρώνεται, απλώς την εξοδετερώνουμε. Και βεβαίως η απωσία βάρους δεν οφείλεται ούτε στην απωσία ατμόσφαιρας που πολλοί μπερδεύονται και λένε έλειψη βαρύτητα σημαίνει δεν έχουμε αέρα. Μια χαρά έχουμε αέρα. Υπάρχει αέρας. Και στο διάσημο υπάρχει αέρας και στα πειράμματα θα σας δείξω εγώ που θα κάναμε μέσα στις παραβολικές πτήσεις είχαμε αέρα. Αναπνέαμε όταν πεθάναμε. Αέρας έχουμε, βαρύτητα δεν έχουμε. Μεγάλη απόση από τη Γη, ακόμα και στα τροχιακά συστήματα στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, η απόση από τη Γη δημιουργεί μόνο 10% με 20% μείωση της βαρύτητας. 80% υπάρχει βαρύτητα. Απλώς ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός εκτελεί μια συνεχή πτώση γύρω από τη Γη. Βρίσκεται σε μια ελεύθερη πτώση σε τόσο προσεχτικά επιλεγμένη τροχιά που δεν φεύγει ποτέ ούτε εκτός Γης ούτε να συγκρούσει με την επιφάνεια της Γης. Και γίνονται διαρκώς μικροδιορθώσεις. Μια διαρκή πτώση διώνει ο Σταθμός και οι περισσότεροι δορυφόροι. Μια πτώση ελεγχόμενη, ρυθμιζόμενη. Θέλω να φύγω και να σας πω για τις διάφορες πλατφόρμες που υπάρχουν για να πετύχουμε έλλειψη βαρύτητας ή μικροβαρύτητα σωστότερα. Υπάρχουν μέσα κάποια φθινότερα, κάποια ακριβότερα. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος μας δίνει την ευκαιρία και σε εμάς τους Έλληνες να εκμεταλλευτούμε αυτά τα μέσα. Βλέπετε τώρα, πρώτο πρώτο αναφέρω τους πύργους ρύψης. Στην δεύτερη κολόνα λέει πώς είναι το επίπεδο της βαρύτητας ή μικροβαρύτητας. Βλέπετε αν μπορείτε να δείτε. Λέει από 10 στιγμίων 3 μέχρι 10 στιγμίων 6, δηλαδή από χιλιωστό μέχρι εκατομμυριωστό της βαρύτητας. Μετά από δίπλα λέει για πόσο χρόνο κατάει κάθε φορά αυτή η έλψη βαρύτητας που εδώ στις πύργους ρύψης είναι κάτω από 5 δευτερόλεπτα. Τα κυβικά μέτρα αναφέρεται στον όγκο ενός πειράματος μιας εσκευής. Εδώ λέει κάτω από ένα κυβικό μέτρο. Και τέλος που δεν φαίνεται γιατί είναι μες στα μπλε γράμματα, λέει αν υπάρχει ανθρώπινη παρέμβαση στις πύργους ρύψης βλέπετε έμμεση ανθρώπινη χειρισμή. Έμμεση που σημαίνει δεν υπάρχει άνθρωπος δίπλα στο πειράμα. Όλα γίνονται με τηλεμετρία από μακριά για αυτό λέει έμμεση. Ενώ δείτε παρακάτω στις παραβολικές πτήσεις λέει άμεση ο χειριστής και θα δείτε και εμάς να είμαστε μέσα στους σκάπους και να κάνουμε πειράμα, είμαστε δίπλα στο πειράμα, κάνουμε χειρισμός οι ίδιοι. Στο αεροπλάνο μέσα τα δευτερόλεπτα είναι 20 με 25 για κάθε βούτια που κάνουμε, αλλά μπορούμε να έχουμε μεγάλη διάταξη πάνω από 10 κυβικά μέτρα πειραματική διάταξη. Αλλά βλέπετε δεν πιάσουμε μικροβαρύτητα 10 στιγμήων 2 με 10 στιγμήων 3, εκατοστό με χιλιοστό της βαρύτητας που είναι επαρκώς μικρή βαρύτητα, επαρκώς μηδενική βαρύτητα για πάρα πολλά από τα φαινόμερα που μελετάμε. Θα σας δείξω μια εικόνα του πιο γνωστού πύργου ρίψης που υπάρχει στην Ευρώπη, βρίσκεται στη Βρέμη της Γερμανίας, υπάρχουν και άλλοι υπάρχει στην Ακλία, υπάρχει στην Ισπανία, μικρότερου ύψους και μικρότερου χρόνου ρίψης. Βλέπουμε ότι ο πύργος ρίψης στη Βρέμη έχει ύψους 146 μέτρα, αλλά οφέλιμο ύψος ρίψης 110. Η διάρκεια της μικροβαρύτητας από τη στιγμή που θα αφήσουμε την κάψουλα μέχρι να φτάσει κάτω στα 110 μέτρα είναι 4,7 δευτερόλεπτα, πολύ μικρός χρόνος και κανείς θα αναρωτηθεί καλά με σε 4,7 δευτερόλεπτα τι προλαβαίνει να κάνει κανείς. Πολλά είναι η απάντηση, όχι όλα όπως. Και εκείνο που βλέπετε και για μένα είναι το πιο σημαντικό, αφήνω τον καταπέλτη που σημαίνει ότι γιατί να το αφήσεις από πάνω, μπορεί να το χτυπήσεις από κάτω να φύγει και να κάνει να αυξήσει το δευτερόλεπτα, όπως να κάνει αυτή την κίνηση προς τα πάνω και μετά να αρχίσει να κατεβαίνει. Εκείνο που είναι σημαντικό όμως βλέπετε έχει μια κάψουλα 800 χιλιοστά, 80 εκατοστά λιγότερο από μέτρο η διάμετρος και περίπου 2 μέτρα μήκος, άρα είναι μια πολύ στενή κατασκευή που μέσα εκεί βάζουμε πειραματικές διατάξεις τυμωγμένα και δεν υπάρχει κι άνθρωπος βέβαια, άρα όλα με τηλεμετρία και μέσα σε 4 δευτερόλεπτα. Η δεύτερη επιλογή αφορά το σαντιν ρόκετσι, ηχητική πύραβλη στα ελληνικά, εδώ λοιπόν έχουμε πειράβλος διαφορετικού μεγέθους, εδώ έχω δείξει δύο, εδώ είναι ο Μέισερ που κουβαλάει 500 κιλά φορτίο και εδώ είναι ο Μάξος που κουβαλάει 780 κιλά φορτίο. Ο Μέισερ φτάνει μέχρι περίπου 300 χιλιόμετρα, σβήνει τον κινητήρα και μετά πέφτει η ελεύθερα και στο τέλος με Αλεξίδου το φτάνει στη γη το πειράβλος, ενώ ο Μάξος φτάνει πιο ψηλά στα 700 χιλιόμετρα και μετά σβήνει τον κινητήρα κάπου εδώ, κάνει αυτή την παραβολική τροχιά και μετά πέφτει κάτω η ελεύθερα με το Αλεξίδου το πίσω. Για να συγκρίνετε το ύψος, βάζω το ύψος που βρίσκεται ο διεθνής διαστημικός σταθμός είναι στα 450 χιλιόμετρα, αυτό φτάνει στα 700 και τα διαστημικά λεφορία 300 χιλιόμετρα. Αυτή η πείραβλη, αυτή η πείραβλη πάνε ψηλά και μας δίνουν όπως έλεγα στον προηγούμενο πίνακα διάρκεια μικροβαρύτητας λεπτών, αλλά είναι ακριβή, έχουμε περίπου 1 ή 2 εκτοξεύσεις το χρόνο, είναι ακριβή, δεν μπορούν να χωρέσουν μεγάλο όγκο συσκευών και το μεγάλο μειονέκτημά τους είναι ότι δεν υπάρχουν άνθρωποι μέσα στον πείραβλη, είναι μικροί. Όλα με τηλεμετρία, με τηλεμετρία δεν έχεις την αμεσότητα ούτε τη δυνατότητα να έχεις γρήγορη τηλεμετρία να μπορείς να αντιδράσεις, παρ' ό,τι είναι λεπτά η διάρκεια δεν έχεις μεγάλες δυνατότητες. Το επόμενο είναι το καμάρι της ανθρωπότητας όσον αφορά τη τεχνολογία, ξέρετε ερίζουμε οι επιστήμονες, είναι το ΣΕΡΜ ή είναι ο διεθνής διαστημικός σταθμός, αντιλαμβάνεσαι ότι εγώ ψηλίζω διεθνής διαστημικός σταθμός. Αλλά θα κάνω και την αυτοκριτική μου λέγοντας το εξής, το καμάρι της ανθρωπότητας και το δικό μου είναι εκεί πάνω, όπως θα σας πω τώρα, εδώ και αρκετό καιρό. Ξεκίνησε η συναγμολόγησή του το 1998, τελείωσε το 2000 και από τότε πια έχουμε μικρές διορθώσεις και παρεμβάσεις και έχουμε μόνιμο πλήρωμα. Δηλαδή το καμάρι της ανθρωπότητας, το άλογο που τρέχει την κούρσα του διαστήματος, έχει τεχνολογία της δεκαετίας του 90 και αν θέλετε και μεταξύ μας κάποια από αυτά και της δεκαετίας του 80. Μιλάμε για τεχνολογία, δεν μιλάμε για θεολογία και μιλάμε για το 1990 ίσως και το 80. Σκεφτείτε ότι όταν φτιάχτηκαν αυτά και σχεδιάστηκαν δεν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα. Σκεφτείτε τα κινητά τηλέφωνα σήμερα και τα κινητά τηλέφωνα το 2000. Αυτό λοιπόν που έχουμε στείλει εκεί πάνω και το οποίο καμαρώνουμε έχει την τεχνολογία του τότε. Θεωρείται λοιπόν παλιό και η απόφαση είναι να το συντηρήσουμε όσο μπορούμε να το συντηρήσουμε αλλά από εκεί και πέρα να βάλουμε πλώρη για άλλα. Δεν μας καλύπτει τις σημερινές συμμονικές αναζητήσεις ο εξοπλισμός που βρίσκεται εκεί μέσα. Βεβαίως δεν τον απαξιώνουμε. Μας το σφέρει φοβερές άλλες δυνατότητες. Εδώ πάλι δύσκολο να δείτε είναι χρωματισμένα κάποια σημεία. Αυτά τα κίτρινα είναι η συνισφορά της Ευρώπης, έχουμε η συνισφορά της Ρωσίας, της Ιαπωνίας, του Καναδά, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ευρώπης. Της Ευρώπης, νομίζω, το έχω λίγο σε μεγένθηση. Το Εργαστήριο Κολούπους είναι η μεγαλύτερη επιστημονική συνισφορά της Ευρώπης στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Έχει διάμετρο περίπου 4,5 μέτρα και μήκος περίπου 7 μέτρα. Οι εξωτερικές διαστάσεις, εσωτερικά τα πράγματα είναι στενά. Δεν φαίνεται καλά στη φωτογραφία, ειδικά σε αυτήν την απόσταση που είσαστε τώρα. Αλλά αυτή έχει μέσα πάρα πολύ μεγάλο εξοπλισμό. Και πειράματα τρέχουν ακόμα και τώρα 24 ώρες το 24 ώρο. Άφησα για το τέλος τις παραβολικές πτήσεις. Οι παραβολικές πτήσεις δεν είναι γνωστές στους περισσότερους. Νομίζω ότι επειδή η Ελλάδα δεν έχει μεγάλη δραστηριότητα, δεν προβλήθηκε όσο έπρεπε παρότι κάποια προβολή υπάρχει. Οι παραβολικές πτήσεις είναι στην πραγματικότητα πτήσεις που εκτελούνται με ένα αεροπλάνο airbus, μέχρι πριν από δύο χρόνια είχαμε το α300, το αλλάξαμε με ένα α310. Υπάρχει ένα τέτοιο ειδικό αεροπλάνο στην Επρόπη. Το διαχειρίζεται η εταιρία NOVESPES για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Η έδρα του είναι στον Μπορντό της Γαλλίας. Και πηγαίνουμε όλοι οι επιστήμονες με τον εξοπλισμό μας στον Μπορντό, πηγαίνουμε στον Ατλαντικό και κάνουμε αυτές τις ειδικές πτήσεις πάνω από τον Ατλαντικό. Σε μια ειδική περιοχή όπου δεν υπάρχουν άλλες πτήσεις για λόγους ασφαλείας. Τι κάνει λοιπόν αυτό το αεροπλάνο στις παραβολικές πτήσεις. Κάνει κάτι που για πολλούς ακούγεται τρελό. Δεν είναι. Θα εξηγήσω αμέσως. Το αεροπλάνο αυτό λοιπόν ακολουθεί αυτή την τροχιά που φαίνεται να μοιάζει με καμπάνα ή αλλιώς με παραβολή για αυτούς που θυμούνται λίγο τη φυσική από το λίκιο. Τι κάνει λοιπόν το αεροπλάνο. Παίρνει η φορά, αν μπορούσε να το πει κανείς έτσι απλοϊκά. Κάποια στιγμή οι πιλότες ανεβάζουν τα χειριστήριά του και τους κινητήρες στο full. Το αεροπλάνο αρχίζει να ανεβάει στη μύτια και μόλις φτάσει στις 50 μοίρες, εδώ γράφει 50 και δεν φαίνεται καλά, σβήνει τους κινητήρες. Με το που σβήνει τους κινητήρες κάνει αυτό που μάθαμε στο λίκιο, ελεύθερη βολή. Έχει δηλαδή μια αρχική ορμή και κάνει ελεύθερη βολή, εκτελεί λοιπόν ελεύθερη πτώση, παρότι ανεβαίνει κατ' αρχήν η φίσταται ελεύθερη πτώση, διότι δεν υπάρχει δύναμη να ασκείται πάνω του. Έχει σβήσει, εξακολουθεί να ανεβαίνει λόγω της σκεκτημένης ταχύτητας, αλλά στην ουσία είναι ελεύθερη πτώση. Κάνει λοιπόν αυτήν εδώ την καμπάνα, αυτήν εδώ την παραβολή, εξώπε το όνομα παραβολική πτήση. Και όταν αρχίσει και πέφτει προς τα κάτω και πιάσει τις 50 μοίρες, ξαναβάζει μπροστά τους κινητήρες ο πιλότος ή πιλότη, 3, 2, 1, 4, δίνει όλους τους κινητήρες και ξανά βγαίνει από τη βουτιά και ξαναοριζωτιώνει. Και τότε ο πιλότος ανακοινώνει στα μεγάφαρα μέσα το αεροπλάνο, 1 minute, σε 1 λεπτό η επόμενη βουτιά. Δίνει λοιπόν τον χρόνο στους ερευνητές να βγουν από τη Ζαλάδα και τη Θολούρα, να σηκωθούν όρθιοι, να χτυπήσουν τρεις αντολές στον υπολογιστή τους και να ετοιμαστούν για την επόμενη βουτιά. Κατάφω λοιπόν εδώ, η καμπάνια αυτοπαραβολικών πτήσεων κρατά τρεις μέρες, το σύνολο των παραβολών και για τις τρεις μέρες είναι 93, γίνονται 31 βουτιές ανά ημέρα και μετά μόλις τελειώσει διαλύουμε τα συστήματα της συσκευές της, ξαναφτιάχνουμε τις διορθώνουμε, πρέπει να μας δώσουν αυτό χρόνο για να μπορούν να απελτιώσουμε κάθε επόμενη ημέρα παραβολικών πτήσεων. Και συνολικά για κάθε παραβολή, για κάθε διάστημα μικροβαρύτητας στην κορυφή δηλαδή της καμπάνας έχουμε 22 δευτερόλεπτα που σημαίνει κανείς όταν είναι μέσα στο αεροπλάνο βιώνει συνολικά 34 λεπτά. Ο Αρπητός Βασίλης είπε πριν ότι ως μέλος της 7 μήνες ομάδας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης συμμετείχα σε 11 καμπάνιας παραβολικών πτήσεων και 20-22 δευτερόλεπτα έχω μαζέψει πάνω από 4,5 ώρες σε περιβάλλον έλλειψη βαρύτητας. Δηλαδή καταλαβαίνετε ότι αυτό το πράγμα έχουμε έλλειψη βαρύτητας για μικρόχρονικο διάστημα. Μάλιστα αν είσαστε λίγο παρατηρητικοί και έχετε και καταπληκτική όραση θα βλέπατε ότι εδώ ενώ εδώ λέει η μικροβαρύτητα 20 δευτερόλεπτα πιο πριν έχει άλλα 20 δευτερόλεπτα που λέει hypergravity και εδώ άλλα 20 που λέει hypergravity. Δηλαδή πριν και μετά την έλλειψη βαρύτητας υπάρχουν 20 και 20 δευτερόλεπτα που έχουμε υπερβαρύτητα. Την ώρα δηλαδή που το αεροπλάνο τραβάει νιώθετε αυτό που νιώθετε στην κοινή πτήση, νιώθετε να σας τραβάει κάτω το αεροπλάνο και μάλιστα όταν είναι full οι κινητήρες φτάνουμε σχεδόν στο 1,8 με 2 φορές το βάρος μας. Είσαι λοιπόν στα 2G και ξαφνικά σβήνει το κινητήρα και από τα 2G πας στο μη 0G και αυτό είναι που αναστατώνει το ακουστικό νεύρο που είναι στην ουσία ολαβύριθος της ισορροπίας και γι' αυτό το λόγο όσοι πετάμε μέσα στα αεροπλάνο χρειάζεται να παίρνουμε κάποιο φάρμακο πριν για να μη μας φέρνει ναυτεία. Γιατί από τα 2G να πας στα μη 0G και μετά από τα 0G να ξαναβγεί στα 2G αυτό δημιουργεί πρόβλημα στο αυτοί στο λαβύριθο και χάνει στην αίσθηση άλλη λαδίνει η εικόνα που έχει ο λαβύριθος, η αίσθηση και άλλο βλέπουν τα μάτια. Αυτή η σύγκρουση πληροφορίας δημιουργεί στον εγκέφαλο την αίσθηση, το μήνυμα της αυτείας. Θα περάσω πολύ γρήγορα να σας πω ότι οι βουτιές δεν γίνονται όλες με ένα λεπτό κενό για να μπορούμε να κάνουμε επεμβάσεις στα πειράματα. Υπάρχουν και μεγαλύτερα κενά, εδώ φαίνεται ότι υπάρχει ένα τετράλεπτο, ένα πεντάλεπτο, ένα οχτάλεπτο, άρα λοιπόν είναι δομημένες οι παραβολές με κενά τα οποία καταβάσει είναι σε πεντάδες παραβολών. Οι πεντάδες έχουν ένα ένα λεπτό αλλά μόλις πέρασε μια πεντάδα τέσσερα λεπτά και ξαφνικά κατεβαίνουν όλοι, όλοι ειζανισμένοι και ολίγον με ναυτεία, γιατί ό,τι και να κάνει το φάρμακο λίγη θολούρα την έχεις, ανοίγουμε βίδες, προσπαθούμε να λύσουμε τις συσκευές και να αλλάξουμε τραματικά κελιά, να ρυθμίσουμε θερμοστάτες, να αλλάξουμε τα υγρά μας ή τα δείγματά μας και όλο αυτό μέσα σε τέσσερα λεπτά. Για όποιον έχει βρεθεί σε εργαστήριο επανεπιστημιακό, που υπάρχει η άνεση του χρόνου, θα σας πω ότι αυτό είναι ένα τρελό παγκόσμιο ρεκόρ. Αν δεν έχεις εκπαιδευτεί δυο χρόνια πριν, να ξέρεις τι μπορείς να κάνεις μέσα σε τέσσερα λεπτά, δεν πρέπει να κάνεις τίποτα εκείνη τη στιγμή. Όλα λοιπόν βρίσκονται σε κάποια οργανωμένα σενάρια, μάλιστα τόσο καλά οργανωμένα, που δεν μπορείς να κάνεις τίποτε που δεν το έχεις γράψει σε χαρτί και να το έχεις δώσει στο ανεπιπλισμικό οργανισμό της από πριν. Εκείνη τη χρονική στιγμή θα ανοίξω αυτές τις μπίδες και μέσα σε τριάντα δεστορράπτα θα αλλάξω αυτό το κελί. Αν κάνεις διαφορετικό πρέπει να πάρεις άδεια και μπίδες δεν θα πάρεις άδεια μέσα σε ένα λεπτό, θα κλείσεις τη συσκευή σου. Όλα γίνονται λοιπόν για λόγους ασφαλείας με έναν απόλυτο ρυθμιζόμενο τρόπο, με έναν πρωτόκολλο. Νομίζω ότι αυτό το έδειξα εδώ. Περισσότερο σε αυτή τη διαφάνεια ήθελα να δείξω τις αποστάσεις. Το αεροπλάνο ξεκινάει από τα έξι χιλιόμετρα, φτάνει στα οχτώμιση και από τα οχτώμιση ξαναβουτάει μέσα σε τριάντα δεστορράπτα στα έξι. Υπάρχει, δηλαδή, πραγματικά μια μεγάλη βουτιά. Και εδώ πέρα είναι μια σύνθεση που ετοίμασαν οι φοιτητές μου. Το αεροπλάνο πάνω είναι το πραγματικό αεροπλάνο κινηματογραφημένο από ένα άλλο αεροπλάνο από δίπλα που κάνει πάρα πολύ κυπτήση. Βλέπετε το cockpit τους πιλότους. Κάτω αριστερά βλέπετε εικονικά πού βρίσκεται το αεροπλάνο. Δεν είναι τελείως συγχρονισμένα, αλλά καταλαβαίνετε το αεροπλάνο ανεβαίνει τώρα. Εδώ είναι τα όργανα που κινούνται και αυτή είναι η τροχιά που σας έδειχνα νωρίτερα. Κανονικά εδώ υπάρχει ήχος. Ο ήχος μέσα το αεροπλάνο, αλλά δεν πειράζει. Ο κ. Πλέτσερ είναι αστροναύτης Βέλγος και είναι ο υπεύθυνος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος για τις παραβολικές πτήσεις και προσπαθεί να εξηγήσει στο κοινό πώς γίνονται οι παραβολικές πτήσεις. Είναι από ένα φιλμ που έχει τραβήξει ή ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος και το χρησιμοποιεί για λόγους διαφήνισης και προώθησης των παραβολικών πτήσεων. Θα θέλαμε να κοιτάξετε όσο μπορείτε κάτω δεξιά. Θα σας δείξει την εικόνα που φαίνεται από το cockpit καθώς το αεροπλάνο κατεβαίνει και ξαφνικά κοιτάς μπροστά στο τη θάλασσα. Θα δείτε τώρα εδώ το αεροπλάνο ανεβαίνει αλλά κάποιος θα δείξει πλάνο μέσα από το αεροπλάνο και αυτό που βλέπουν οι πιλότοι είχα τη χαρά και την τιμή να βρεθώ στο cockpit για κάποιες παραβολές και να δω υπάρχει απόλυτης υγεία, είναι άνθρωποι που είναι απόλυτα προσιλωμένοι σε αυτό που κάνουν. Κάθε μικρή κίνηση έχει κόστος εδώ. Δεν είναι πιλότη πολιτικής αεροπορίες, είναι πιλότη δοκιμαστικών αεροσκαφών πολεμικών, άνθρωποι της πολεμικής αεροπορίες, οι πιλότοι του αεροσκάφους. Οιχωθέτω ότι η κόλληση το πέρασε την ώρα που σας μιλούσα. Και κάποιες εικόνες από μέσα από το αεροσκάφος, αυτό είναι μέσα στα 22 λεπτά της μικροβαρύτητας. Βλέπετε, υπάρχουν συσκευές και άνθρωποι που είναι δεμένοι και κάνουν πειράματα, διάφορα πειράματα, αλλά γιατρικά δεν υπάρχουν καθίσματα μέσα. Το πιο φοβερό που δεν το προσέξατε με σίγουρο, είναι ότι δεν υπάρχουν παράθυρα. Διότι αν υπήρχαν παράθυρα και εμείς που είμαστε μέσα κοιτάξουμε έξω και δούμε αυτό που συμβαίνει, τότε θα είχαμε σίγουρα ναυτεία όσο και αν πήραμε το φαρμακό μας. Το ότι δεν υπάρχει λοιπόν πληροφορία οπτική για να δεις ότι πέφτεις 2 χιλιόμετρα μέσα σε 20 δεστερόλεπτα, αυτό βοηθάει στο να είσαι ήρεμος, ο εγκέφαλος να μην κτυπήσεις συναγερμό, να σ' αφήσει να δουλέψεις. Και αυτό είναι μια φωτογραφία από τη δική μας ομάδα. Κτός από μένα που με βλέπετε αριστερά, στη μέση είναι ο κύριος Ευγενίδης, με κάποια σχέση είναι ο κύριος Ευγενίδης με τα Γιαννητσά. Δεν ξέρω ποια σχέση, αλλά μου είπε ότι η μητέρα του είναι από εδώ από τα Γιαννητσά. Και ο κύριος Ζαχαρία στα δεξιά, ακριβώς από πίσω τους βρίσκεται η πειραματική μας διάθεση. Τώρα, ακόμα λίγες κουβέντες για τις παραβολικές πτήσεις. Είναι ένα χρήσιμο εργαλείο, μας επιτρέπει να κάνουμε πειράματα μέσα στα 20 δεστερόλεπτα. Θα σας δείξω πειράματα που γίνονται μέσα εκεί και μας τα διάλεξα κυρίως πειράματα που έχουμε και ελληνική συμμετοχή. Είναι μικρής διάρκειας όπως αντιλαμβάνεστε, γίνονται δοκιμές πριν τα πειράματα πριν πάμε στο διάστημα. Εκεί ελέγχουμε βαλβίδες, αντένες που ανοίγουν, διάφορους μηχανισμούς, τα ελέγχουμε μέσα στο αεροπλάνο. Εκεί γυρίστηκαν και οι ταινίες του Hollywood. Είτε με τη Sandra Bullock, τον Gravity, είτε με τον Tom Hanks, το Apollo 13, δεν πήγαν στο διάστημα. Φτιάξαν χώρους που μοιάζαν με τον Διαστημόπλο και πήγαν μέσα σε παραβολικές πτήσεις και εκεί γυρίσαν τα δευτερόλεπτα των λίψων, όπου τα στυλώαιωρούνται στον αέρα και φαίνεται οι άνθρωποι ότι είναι στον αέρα. Μέσα σε παραβολικές πτήσεις έγιναν τα γυρίσματα. Ήθελα να πω κάτι πριν φύγω από εδώ. Οι παραβολικές πτήσεις τα τελευταία χρόνια το 11, το 12 και το 14 έχουν προσφέρει και κάτι άλλο μοναδικό. Προσφέραν την ευκαιρία να μην έχουμε μηδενική βαρύτητα ή μικροβαρύτητα, αλλά να έχουμε τη βαρύτητα της Ελλήνης ή τη βαρύτητα του Άρη. Αυτό δεν μπορώ να το πετύχω με το Διαστημικό Σταθμό, ούτε με τους σχετικούς πυράβολους, ούτε με τους σπυριβουζδίπης, με κανέναν άλλον τρόπο. Το μόνο μέσο να προσομοιάσουμε τη βαρύτητα επιπέδου σελήνης και επιπέδου Άρειας για εκπαίδευση των αστροανατών και λειτουργίας και τεστ των εγχανισμών είναι το αεροπλάνο και έχουμε γίνει με επιτυχία. Έχω βάλει ένα πείραμα πολύ πετυχημένο από μια γνωστή ομάδα, θα σας τη δείξω σε λίγο. Θα μπούμε τώρα στα ρεμιδικά αποτελέσματα, εδώ κάπου τελείως το πρώτο μέρος της παρουσίας μου. Θα θέλα να σας δείξω τώρα λίγα περισσότερα επιστημονικά, μέχρι τώρα θα έλεγα ότι είναι περισσότερο στρατηγικά, περισσότερο πληροφοριακά. Τώρα θέλω να σας δείξω κάποια επιστημονικά για να αποκτήσετε μια αίσθηση τι είδους πειράματα γίνονται, δεν μπορώ να τα καλύψω όλα, ούτε είμαι ειδικός για να απολεπτομέρειες σε όλα. Θα προσπαθήσω να κάνω ό,τι μπορώ, αν έχετε ερωτήσει το τέλος ευχαριστώ να απαντήσω. Λοιπόν, όπου βλέπετε να έχω σημείο από δίπλα το MTG κάθετος Απιθήτα, σημαίνει ότι η ομάδα μας το Multiphase Dynamic Group στο Απιθήτα συμμετέχει σε αυτή τη διεθνή ομάδα. Ο βρασμός είναι ένα φαινόμενο που από τα πρώτα χρόνια στο διάστημα αντιμετωπίστηκε πειραματικά, έγιναν πολλές πειραματικές διατάξεις, πολλές ομάδες, οι Αμερικάνοι, οι Ρώσοι, ακόμα και άλλα κράτη στείλανε πειράματα με βρασμό εκεί πάνω, γιατί αυτό, γιατί ο βρασμός είναι βασική διαργασία ψήξεις των ηλεκτρονικών, παράδειγμα ως χάρη σε υπολογιστές, είναι βασική διαργασία ψήξεις ο βρασμός σε συστήματα παραγωγής ενέργειας, άρα λοιπόν το να καταλάβουμε το βρασμό καλύτερα και να σχεδιάσουμε καλύτερα για την ζωή μας εδώ κάτω, τους boilers και τους steamers, ήταν σημαντικό, τους βραστήρες ήταν σημαντικό. Αυτό λοιπόν που βλέπετε εδώ είναι, υπάρχει μια κόκκινη γραμμή που μετακινείται όση ώρα μιλάω, να τη κόκκινη γραμμή μετακινείται, περπατάει αυτήν η βαρύτητα είμαι στο 1,4 και πηγαίνω προς το 0, καθώς πηγαίνω προς το 0 βλέπετε περπατάει η κόκκινη γραμμή, οι φυσαρίδες του βρασμού είναι σε ένα συγκεκριμένο σημείο, αρχίζουν και γίνονται πιο μεγάλες και πιο αργές και βλέπετε εκεί πηγαίνει στο οριζόδιο ο κομμάτι, γίνονται ακόμα πιο μεγάλες και ακόμα πιο αργές και επειδή ακριβώς γίνονται μεγάλες και αργές επιτρέπουν την κινηματογράφιση με μεγάλη ακρίβεια και στο χρόνο και στο χώρο μεγάλη ακρίβεια. Τώρα ξαναγυρίσαμε στην αρχή, κάνει loop, αυτό είναι τεράστια σημασία για τους μηχανικούς που σχεδιάζουν τέτοια συστήματα στην πλειομηχανία, το αν έχεις φυσαλίδες κανονικά να αναπτύσσονται μέσα σε χιλιοστάτου δευτερόλεπτου, ακόμα και με γρήγορες κάμερες δεν μπορείς να έχεις την πληροφορία που παίρνεις εκεί όταν τα πράγματα κινούνται μέσα σε πολλά δευτερόλεπτα και έξι μεγάλους όγκους φυσαλίδων. Καταφέραν λοιπόν σε αυτό εδώ το πείραμα να αναπτύξουν μοντέλα, δεν θα πω λεπτομέρειες αλλά αυτό είναι αποτέλεσμα ενός τέτοιου μοντέλου με το οποίο βελτιώθηκε και σχεδιάστηκε καινούριο με καινούριο τρόπο στη βιομηχανία και στην ψήξη των ηλεκτρονικών υβραστήρες. Εξακολουθούμε να δουλεύουμε στο βρασμό ακόμα και τώρα. Θα σας δείξω και τις δικές μας δουλειές με τους άλλους συνεργάτες από εδώ. Ο βρασμός λοιπόν είναι ένα εξόχως ενεργιακό αντικείμενο που έχει διαρκώς μεγάλο τεχνολογικό ενδιαφέρον. Βελτιώνουμε διαρκώς τα προγραμματάρια μας στη φάση που βελτιώνουμε τις επιφάνιες βρασμού. Με καινούργιες τεχνολογίες, ενχάραξες, με πολύ ακριβά laser, με πολύ λεπτές λεπίδες και δέσμες και τα λοιπά. Εξελίξει σε διάφορα επίπεδα. Ξανά το βρασμό από αυτήν την περίφημη ομάδα, η οποία τι έκανα, είναι μια ομάδα στον Τάρμπστα της Γερμανίας γνωστή στο χώρο του διαστήματος. Σημειώστε, η ομάδα στον Τάρμπστα της Γερμανίας χρηματοδότητα από το Γερμανικό κράτος με 40 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Το Ελληνικό Πανεπιστήμιο το Απιθήταν παίρνει 12 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, όλο το Απιθήταν. Αυτή είναι μια ομάδα 10 ανθρώπων, παίρνουν 40 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, οι 10 άνθρωποι. Στο Απιθήταν μόνο οι καθηγητές είναι 2.000, οι πληρωτές είναι 60-70.000. Οι συγκρίσεις νομίζω δεν... παρόλα αυτά, θα δείτε τι καταφέρουμε και κάνουμε με τα ψύχουλα. Και αυτό θέλω να σας πω ότι είμαστε περήφανοι και πρέπει να είστε και περήφανοι. Γιατί είναι και δικό σας καρτόσταμα αυτό που γίνεται στην Ελλάδα. Εδώ λοιπόν μελετήσαμε τον βρασμό στην Γη, στο 1G, στον Άρη, στο 038, στο 016 που είναι η Σελήνη, δυστυχώς δεν λειτουργεί το δίχτυσμο και εδώ στο 0. Όλα αυτά βεβαίως γίναν μέσα στο αεροπλάνο, το αεροπλάνο που έκανε ειδική βουτιά και κατάφερε και προσωμίωσε αυτά τα μερικά G. Και βλέπετε υπάρχουν διαφοροποιήσεις και κάτω μετρήθηκαν οι θερμορροές και οι θερμοκρασίες και τα μεγάλια των φυσαλίδων και μπορέσαμε να καταλάβουμε καλύτερα πώς λειτουργούμε στα διάφορα περιβάλλοντα. Μια άλλη μεγάλη εφαρμογή, η οποία έχει πολύ μεγάλη σημασία και απαναώνται πολλά χρήματα και χρόνος, είναι ο βρασμός στα κάψιμα των πειράβλων. Τα κάψιμα των πειράβλων, αν κάποιοι είστε λίγο πιο παρατηρητικοί θα θυμάστε ότι οι πειράβλοι ξεκινάνε με τις λεγόμενες ρουκέτες στερεών καυσίμων. Υπάρχει μια σκόνη αλουμινίου που είναι κάτι σαν πυροτέχνημα. Όταν ξεκινά επακροτήρειο κανάβερα ο πείραβλος να φεύγει, βάζουμε φωτιά αυτή τη σκόνη, είναι πυροτέχνημα με τη σημαίνει ότι αν τη βάλουμε φωτιά δεν μπορούμε να τη γυρίσουμε πίσω, έτσι και την ανάψαμε έφυγε. Φεύγει λοιπόν, δίνει την τεράστια ώση που μπορεί να δώσει μόνο αυτή η ρουκέτα και μόλις φτάσει σε ένα συγκεκριμένο ύψος, παρότι δεν έχει καεί όλη η ρουκέτα, είναι υποχρεωμένη με τις διεθνείς συμβάσεις να μην βγει στη στρατόσφαιρα η σκόνη αυτή γιατί θα δημιουργήσει πρόβλημα στο στρώμα του όζωτος και την απορρίπτει ο πείραβλος και από εκεί και μετά συνεχίζει να καίει υδρογόνο, το οποίο είναι το καθαρότερο καύσιμο και ως καθαρό καύσιμο δεν έχει καμιά παρεν Τέτοιες δεξαμενές λοιπόν κρυογενικού υδρογόνου έγιναν αυτές οι μετρήσεις, έγιναν σε ηχητικό πείραβλο, μελετήθηκαν πως τα διάφορα τριχοειδή φαινόμενα επηρεάζουν τον βρασμό γιατί παρατήρησαν στους πειράβλους ότι αν γινόταν λόγω της ξαφνικής θέρμασης κάποιες φυσαλίδες και πηγαίναν στα μπέξ τα ακροφύσια θα σταματούσε η κανονική ροή του καυσίμου του κινητήρα και δεν θα είχαμε φυσιολογική ροή του πειράβλου, έπ αλλά νομίζω έχουμε μία καλές ιδέες και στο σχεδιασμό για τον Άρη αυτά είναι καθοριστικά βήματα. |
