: intro Καλησπέρα σε όλους. Η τελευταία φορά που βρέθηκα με τον κ. Κωνστάλα ήταν ακριβώς πριν 25 χρόνια τον Αύγουστο. Ήμουν σερβιτόρος-εστιατόριος στην Κεφαλονιά και ήρθε ο κ. Κωνστάλας να τον σερβίρουμε και μου είπε, θα ήθελα παρακαλώ μια Αμερικανική σαμπάνια. Δυσκολεύτηκα πολύ για να βρω την απάντηση. Ήρθε ο κ. Κωνστάλας, και τελικά με εκμιστειρεύτηκε ότι ζητούσε απλά μία Coca-Cola. 25 χρόνια μετά, μικρός ο κόσμος. Μιας και λέμε για την αναζήτηση λοιπόν απαντήσεων, όπως είπε και ο κ. Κωνστάλας πριν, νομίζω ότι υπάρχουν τρεις κατηγορίες ανθρώπων. Εγώ εμπίπνω λοιπόν στην τρίτη κατηγορία. Είμαστε εμείς παντρεμένοι, οι οποίοι βρίσκουμε απαντήσεις απλά ρωτώντας τη σύζυγό μας. Άρα, όταν έλαβα την πολύ τιμητική αυτή πρόσκληση και ευχαριστώ πάρα πολύ στους εργανοτές, πήγα πευθείαν στη σύζυγό μου και της είπα, τι να κάνω, και μου είπε να πας. Διότι... Μην είχε το κροτάδι ακόμα. Διότι μου είπε να πας, γιατί είναι επιτέλους μια ευκαιρία να μπορέσεις να πεις συνοπτικά αυτό που θες. Και... βάσει αυτού, ενθουσιάστηκα, γνωρίζοντας επίσης ότι και το θέμα του φετινού Τέντεξ είναι ευκαιρίες. Αποδέχθηκα λοιπόν την πρόσκληση και είμαι εδώ για να μοιραστώ μαζί σας τις δικές μου εμπειρίες, το δικό μου μικρό ταξίδι γεμάτο ευκαιρίες, όπως έχουμε όλοι μας. Κάποιες είδα, κάποιες άρπαξα, κάποιες έχασα. Μάλιστα θα μπορούσα να το συνδέσω λίγο με την ομιλία του κυρίου Καλίβα λίγο νωρίτερα, που μιλούσε για αποτυχίες. Εγώ δεν θέλω να βλέπω αποτυχίες, βλέπω μόνο ευκαιρίες για να γινόμαστε καλύτεροι. Και θα αναφερθώ επίσης στις ευκαιρίες που δημιουργεί το διαδίκτυο και ο ψηφιακός κόσμος για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Ένα κομμάτι που το ξέρω ίσως λίγο καλύτερα λόγω της καθημερινής μου εργασίας στην Google. Και αν θα έπρεπε να τελειώσω την ομιλία μου εδώ τώρα, και θα είμαι σύντομος γιατί ξέρω ότι έχω και τον τελικό της Eurovision, ειδικά για την κόρη μου, θα έλεγα ότι εμείς οι ίδιοι μας αυτοί που δημιουργούμε τις επιλογές μας, τις επιτυχίες μας, τις αποτυχίες μας και τις ευκαιρίες μας. Για παράδειγμα, πώς από εσάς είστε παντρεμένοι? Πολύ ωραία αγαπητοί φίλοι, συναγωνιστές, έχετε επιλέξει, έχετε αρπάξει την ευκαιρία να ζήσετε πιο υγιείς και μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τους μη παντρεμένους. Αυτό ακριβώς μας λέει η μελέτη του Harvard. Ότι δηλαδή παντρεμένοι εμείς, ζούμε πιο υγιείς και περισσότερα χρόνια. Βέβαια, αυτό που δεν μας λέει η μελέτη, είναι αν ζούμε και καλύτερα από τους μη παντρεμένους. Για αυτό το θέμα θα βρούμε ευκαιρία να το κουβεντιάσουμε κάποια άλλη φορά και θα φροντίσω να μην είναι, σύζυγός μου, να μην είναι παρούσα, γιατί εμπεριέχει πολλά ρίσκα. Πολύ ωραία, δεν έχει σημασία. Το δικό μου λοιπόν ταξίδι ξεκινάει από την Κεφαλονιά, εδώ δίπλα. Και μεγαλώνοντας ένα νησί με τουρισμό, όπως φαντάζομαι και σε πολλά άλλα μέρη, μου έδωσε τη δυνατότητα από πολύ μικρή ηλικία να έρθω σε επαφή με ανθρώπους από άλλες χώρες, από άλλες κουλτούρες. Έτσι, διαπίσω ότι αυτό με ενθουσίαζε πάρα πολύ. Επιδίωξα να χτίσω φιλίες. Δούλεψα από μικρό παιδί σε τουριστικές επιχειρήσεις, εκεί που γνώρισα πολλές φορές και τον κ. Κωνστάλα. Και με αρκετός από αυτούς τους ανθρώπους που γνώρισα, διατρέχω ακόμα επαφές. Θα έλεγα, μάλιστα, ότι είμαι βέβαιος ότι η βασική αιτία του ότι δίωξα από μικρή ηλικία να βγω στο εξωτερικό, να αρπάξω κάποιες ευκαιρίες επαγγελματικές και όχι μόνο, νομίζω ότι είναι ακριβώς η εμπειρία μου με τουρίστες και σωμογενείς από μικρή ηλικία. Έχω εδώ κάποια slides, τα οποία μάλλον δεν παίζουν. Όχι slides, συγνώμη, σημειώσεις. Από μικρός ήθελα να γίνω μηχανικός. Μη με ρωτήσετε γιατί δεν το γνωρίζω. Πάντως, τελειώντας το σχολείο, είχα την ευκαιρία να σπουδάσω στο Μετσόβου Πολιτεχνίου ηλεκτρολόγος-μηχανικός με ένα πέρασμα, απαρρεπτώντας ενός έντους από την Πάτρα, η οποία πλέον μετά από 26 χρόνια είναι πολύ πιο όμορφη από τότε. Αυτή ήταν μια τεράστια ευκαιρία για μένα που μου την έδωσαν οι γονείς μου και τους ευγνωμονώ για αυτό, να σπουδάσω. Στην διάρκεια των σπουδών μου, μου δόθηκε η ευκαιρία να κάνω τρεις φορές πρακτική εξάσκησης. Μία στην Ελλάδα και δύο φορές στο εξωτερικό. Στη μία από αυτές τις πρακτικές βρέθηκα στη Δρέσδη, στην Ανατολική Γερμανία, πέντε χρόνια μετά την πτώση του τείχους, το οποίο ήταν μια εξαιρετική ευκαιρία για μένα να τεστάρω τις αντοχές αγκεφαλικού για τους γονείς μου. Ήταν η περίοδος όπου ακούγαμε συνεχώς τις ιδήσεις για τους νεοναζί εκεί στην Ελληψία και στη Δρέσδη, οι οποίοι διοπραγούσαν κατά των Ολοδαπών. Καταλαβαίνετε, είναι η χαρά της ελληνίδας μάνας στον καλό παιδί μου. Βρέθηκα λοιπόν στη Δρέσδη, ευτυχώς την κλήτωσα, και θα έλεγα ότι από αυτή την ευκαιρία αποκάμψω μια τεράστια εμπειρία. Να έρθω σε επαφή, να συγκατοικήσω και να συνεργαστώ με ανθρώπους από την Ανατολική Ευρώπη, να γνωρίσω τον τρόπο σκέψης και τον τρόπο που εργάζονται. Κάτι το οποίο είναι πάρα πολύ σημαντικό για μένα από τότε, σχεδόν σε όλες τις δουλειές που έχω κάνει. Τελειώνοντας το πολυτεχνείο, η πρώτη μου εργασία μου δίνει την φοβερή ευκαιρία ζωής να πω ότι έχω κάνει modeling. Βέβαια, μη μπερδεύεστε, μαθηματικό modeling, οικονομετρίες, όχι πραγματικό modeling. Και το σημαντικό από αυτή την εμπειρία ήταν ότι μου έδωσε την ευκαιρία να διαπιστώσω πόσο πολύ με ενδιαφέρει η επίπτωση της τεχνολογίας στην οικονομία και στην κοινωνία. Οπότε αναζήτησα ένα μεταπτυχιακό που θα μου έδινε τη δυνατότητα να εμβαθύνω περισσότερο σε αυτό. Με αυτά και με αυτά, το μεταπτυχιακό με έφερε στο Rotterdam στην Ολλανδία, με ευκαιρία να έρχομαι σε καθημερινή επαφή με πάρα πολλές εταιρίες που έρχονταν εκεί να μας μιλήσουν και από εκεί κατέληξαν να έχω μια προσφορά εργασίας από την εταιρία Procter & Gamble στις Βρυξέλλες. Αξίζει να σημειώσω ότι με βοήθησαν οι συστάσεις του επιβλέποντα καθηγητή μου εκεί στο μεταπτυχιακό στην Ολλανδία για να με πάρουν στην Procter & Gamble μετά από πέντε ανελέητες συνεντεύξεις. Ταυτόχρονα, είχα μια πρόταση εργασίας στην Ελλάδα από έναν φοβερό τύπο που λέγεται Δημήτρης, τον οποίο τον πήρα τηλέφωνο να του πω, ξέρεις Δημήτρη, μάλλον σκέφτομαι να μείνω στις Βρυξέλλες. Προφανώς κατάλαβα τον τρόνο τυφωνής μου, μου λέει, το σκέφτεσαι. Μου λέει, μην το σκέφτεσαι, είναι μια ευκαιρία ζωής που πρέπει να την πάρεις τώρα. Εμείς θα έχουμε ευκαιρία να συνεργαστούμε στο μέλλον εφόσον και ιδίως το επιθυμούμε. Είχα δει τη μεγάλη τύχη να τον συναντήσω μετά από δεκαπέντε χρόνια και να του πω πόσο πολύ τον ευγνωμονώ για αυτήν την προτροπή. Βρέθηκα λοιπόν στην Procter, αρχίσα για μερικούς μήνες, κάτι το οποίο μου οδήγησε να μείνω εκεί τελικά δέκα χρόνια. Και κοιτάζοντας πίσω αυτά τα δέκα χρόνια στις Βρυξέλλες, μου δώθηκαν πάρα πολλές ευκαιρίες. Πολλές είμαι σίγουρος ότι τις έχασα, δεν τις αντιλήφθηκα καν, αλλά μου έδωσαν την ευκαιρία να εργαστώ σε projects σε περίπου 40 χώρες, να ταξιδέψω από Βόρεια, Νότια Αμερική μέχρι Νοτιανοτολική Ασία και να συνεργαστώ με ανθρώπους εκεί και να καταλάβω έτσι τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν, την κουλτούρα τους. Έκτισα πάρα πολλές συνεργασίες, σχέσεις εμπιστοσύνης με ανθρώπους που με βοήθησαν μετά. Ο τελευταίος μου διευθυντής στην Procter & Gamble μου έδωσε μια εξπληκτική συστατική που με βοήθησε πάρα πολύ στην επόμενη μου δουλειά, στις δύο επόμενες μου δουλειές, αλλά κυρίως γνώρισα τη σύζυγό μου, με την οποία απέκτησα και τρία κουκλιά, γεια σας, τρία μεγάλα διαβολάκια τα οποία τα είδατε να τρέχουν εδώ γύρω σήμερα όλη τη μέρα. Έχασα όμως μια μεγάλη ευκαιρία. Έχασα την ευκαιρία να μάθω γαλλικά που ήταν το μαράζι της μάνας μου. Από την Procter & Gamble και τις Brixelles βρέθηκα στην Ελλάδα, γενικός διευθυντής σε μια ένωση εταιρειών υψηλής τεχνολογίας. Η μετάβαση, ομολογώ, ήταν δύσκολη. Το αναγνωρίζω τώρα, ήταν μια ευκαιρία για μένα πραγματικά να ενσωματωθώ στην ελληνική πραγματικότητα. Φεύγοντας από ένα πολυεθνικό περιβάλλον, μια μεγάλη εταιρεία, ερχόμενος εδώ, σαν να λέμε, ένα one-man-show, μια κατάσταση, με μικρές εταιρείες. Ήταν όμως ένα τεράστιο σχολείο, μια τεράστια ευκαιρία, να μπω μέσα στο οικοσύστημα των τεχνολογικών εταιρειών και όχι μόνο στην Ελλάδα και να καταλάβω από πρώτο χέρι τον πόνο που έχουν αυτοί οι άνθρωποι προσπαθώντας να τρέξουν την επιχείρησή τους στην Ελλάδα, να ανταγωνιστούν στη διεθνή αγορά και να τραβήξουν και επενδυτές. Πραγματικόντως, πόσοι από εσάς έχετε τις δικές σας εταιρείες και με κάποια εξοστρέφεια, συγχαρητήρια, αν όταν θα βγούμε από την κρίση, θα είστε η αιτία που θα βγούμε από την κρίση. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για ό,τι κάνετε. Με αυτά και με αυτά, κατέληξα στην Google. Φαντάζομαι ότι οι ευκαιρίες που πήρα ή που έχασα, οι επιτυχίες και οι αποτυχίες, ήταν αυτές που δημιούργησαν ένα προφίλ, το οποίο προφανώς ενδιέφερε την Google και θα επαναλάβω ότι με βοήθησε πάρα πολύ σε αυτούς τους 7 μήνες επίσης ανελέητων συνεντεύξεων, η συστατική επιστολή που μου έδωσε ο τελευταίος μου διευθυντής από την Procter. Στην Google αισθάνομαι πάρα πολύ τυχερός, γιατί μου δίνει η εταιρεία τη δυνατότητα και η δουλειά μου, τη δυνατότητα και την ευκαιρία να έρχομαι σε καθημερινή επαφή με τους θεσμούς, μην είναι κακιά λέξη, δηλαδή, στην Ελλάδα, έχει ταυτιστεί με το τρόικα, εννοώ με φορείς οι οποίοι διαμορφώνουν την πολιτική. Διαμορφώνουν πολιτική σημαίνει, λοιπόν, διαμορφώνουν το πλαίσιο λειτουργίας που αφορά το διαδίκτυο, όλους μας λοιπόν, που αφορά εταιρείες σαν την Google και φορά επιχειρήσεις όπως των φίλων μας εδώ που σήκωσαν το χέρι, οι οποίες παλεύουν να ανταγωνιστούν στην παγκόσμια αγορά. Και ο σκοπός μου είναι να προωθώ σε αυτούς τους φορείς τα πλονεκτήματα που φέρνει το διαδίκτυο για την Ελλάδα και την Ευρώπη, για την ελληνική οικονομία, για τον τουρισμό, για την προβολή του ελληνικού πολιτισμού, για την παιδεία, για τη δημοκρατία. Και πραγματικά στην Ελλάδα έχουμε μια τεράστια ευκαιρία. Το διαδίκτυο για την Ελλάδα είναι μια τεράστια ευκαιρία. Βέβαια δεν ξέρω πόσες από εσάς ασχολείστε, σας αρέσουν έτσι τα στατιστικά και οι μελέτες που βγαίνουν από διάφορους φορείς. Θα μπορούσε κάποιος να πει, ναι η Ελλάδα όμως είναι σε πολύ δεσμένη θέση, είμαστε πολύ χαμηλά σε όλους αυτούς τους δίκτες, ανταγωνιστικότητας, κοινοτομίας, τα λοιπά, ναι είναι αλήθεια. Είμαστε στην 26η θέση από τις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την ενσωμάτωση του διαδικτύου συγκαθημερινότητά μας. Είμαστε στην 81η θέση από 144 χώρες όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα. Και νομίζω είμαστε στην τελευταία θέση σε όλη την Ευρώπη. Έχουμε μια ψηφιακή οικονομία η οποία δεν ξεπερνάει το ένα τρίτο του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την ψηφιακή οικονομία σ' άλλες χώρες. Και κατά μέσο όρο οι Έλληνες χρησιμοποιούν το διαδίκτυο σε ποσοστό μάλλον 20 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Τα νούμερα είναι τραγικά, είναι, αλλά αυτό σημαίνει ότι έχουμε μια τεράστια ευκαιρία. Και η ευκαιρία νομίζω ξεκινάει από το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην 6η θέση παγκοσμίως στη διαθεσιμότητα μηχανικών και επιστημώνων. Τι θα πει αυτό? Θα πει ότι στην Ελλάδα είμαστε στην ακριβώς αντίθετη ανάποδη θέση από όλο τον υπόλοιπο δυτικό κόσμο. Εμείς έχουμε λοιπόν μια δεξαμενία ανθρώπων με analytical thinking που λένε και στο νησί μου οι οποίοι μπορούν πάρα πολύ εύκολα να βοηθήσουν την ελληνική και όχι μόνο οικονομία σε όλους τους κλάδους με τρεις διαφορετικούς τρόπους. Πρώτον, στο καθαρόαιμο development, ανάπτυξη προϊόντων, software, hardware και νοτομεία. Δεύτερον, στη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων βάσει data analytics, data driven innovation. Με συγχωρείτε για τους αγγλικούς όρους αυτήν η διεθνή σωρολογία. Και τρίτον και πάρα πολύ σημαντικό για την αποτελεσματική ανταγωνιστική προβολή προϊόντων και υπηρεσιών στην παγκόσμια αγορά μέσω από ψηφιακό marketing. Είμαστε στην πολύ ευχάριστη θέση. Και μάλιστα θα μπορούσαμε να παίξουμε έναν πρωταγωνιστικό ρόλο για να βοηθήσουμε την υπόλοιπη Ευρώπη να κλείσει ένα ψηφιακό χάσμα που έχει 900.000 θέσεων εργασίας για ανθρώπους με ψηφιακές δεξιότητες μέχρι το 2020. Και εντάξει, το κάνουμε ήδη φυσικά χάνοντας με το λεγόμενο brain drain. Έχουμε χάσει τα τελευταία πέντε χρόνια 250.000 επιστήμονες. Αλλά θα μπορούσαμε αυτό να το κάνουμε με έναν τρόπο που αντί να διώχουμε τους επιστήμονες μόνο να τραβάμε και επενδύσεις στη χώρα μας. Ποια είναι η προοπτική? Θα σας δώσω λίγα απλά παραδείγματα. Πρώτον, στον τουρισμό και στον πολιτισμό. Αν η Ελλάδα πιάσει τον μέσο όρο Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν λέμε κάτι παραπάνω, τον μέσο όρο, όσον αφορά την προβολή του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και πολιτισμικού περιεχομένου στο διαδίκτυο, αυτό μπορεί να φέρει περίπου 100.000 θέσεις απασχόλησης και 3% αύξηση στο ΑΕΠ. Αν πιάσουμε το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την ηλεκτρονική τιμολόγηση, αυτό θα φέρει, βλέπω έναν κύριο που γελάει, συμπάσχεται, αυτό θα φέρει 1,4 δισεκατομμύρια κατέτος στην ελληνική οικονομία. Αν το ελληνικό δημόσιο αποφασίσει να περάσει σε ψηφιακό σύστημα δημοσίων προμηθειών, αυτό θα εξοικονομήσει 400 εκατομμύρια ευρώ κατέτος. Αυτά τα νούμερα δεν βγάζουν από το μυαλό μου, έχουν βγει από μελέτη του Εκονομικού Πανεπιστημίου σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, τον SEV. Και γι' αυτό τα δυο τελευταία που είπαμε, ψηφιακή τυμολόγηση και δημόσια προμήθεια με ψηφιακά εργαλεία, θα χρειαστούν 8.000 θέσεις εργασίας, ψηφιακές θέσεις εργασίας, που είναι υψηλής προσθεθεμένης αξίας. Ξέρετε, μια θέση ψηφιακή ανθρώπου, δηλαδή με ψηφιακές δεξιότητες, βάσει έρευνας του Μελέτη του Πανεπιστημίου του Λέβεν στο Βέλγιο, δημιουργεί τέσσερες άλλες θέσεις απασχόλησης στην κοινότητα, γιατί συνήθως είναι θέσεις εργασίας που πληρώνονται καλά, άρα αυτοί οι άνθρωποι θα πάνε γυμναστήριο, κομμοτήριο, θα χρειαστούν δικηγόρο, γιατρό και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστείτε. Άρα τα οφέλη είναι πολλαπλασιαστικά. Τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα? Κάτι που ακούγεται στο δικό μου το φτωχό μυαλό πολύ απλό. Να θέσει το διαδίκτυο σαν βασικό πυλώνα της αναπτυξιακής στρατηγικής. Πρώτον και δεύτερον, να παίξει ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στο να ανοίξει επιτέλους η ενιαία ευρωπαϊκή ψηφιακή αγορά. Μιλάμε για ενωμένη Ευρώπη, αλλά η ψηφιακή αγορά δεν είναι ακόμα ανοιχτή. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα στις ελληνικές επιχειρήσεις να ανταγωνιστούν επί εισης όρης σε μια αγορά 500 εκατομμύρων καταναλωτών και όχι μόνο 11 εκατομμύρων που ανταγωνίζονται αυτή τη στιγμή. Θα δεχτώ την κριτική ότι, ρε φίλε, μας τα λες λίγο έτσι πολύ ωραία, η τεχνολογία είναι η λύση. Όχι. Η τεχνολογία είναι ευκαιρία, είναι το εργαλείο. Και παρόλο από άνθρωπος της τεχνολογίας, και αν πάω λίγο πίσω την ομιλία μου, αυτό το οποίο πραγματικά πιστεύω έχει αξία για να μπορέσουμε να εκμεταλλευτούμε το εργαλείο που λέγεται διαδίκτυο, είναι η επένδυση στον ανθρώπινο παράγοντα. Και η επένδυση στις ανθρώπινες σχέσεις, στις σχέσεις εμπιστοσύνης, στις σχέσεις που αποδίδουν. Γιατί αυτές θα μας δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες για το μέλλον. Δεν ασκρίβω ότι στο δικό μου κόσμο δεν υπάρχουν άγνωστοι. Υπάρχουν άνθρωποι, δυνητικοί φίλοι, συνεργάτες, τους οποίους απλά δεν έχω προλάβει να γνωρίσω. Και είναι πάρα πολύ, ή είσαστε πάρα πολύ, είμαστε πάρα πολύ, όταν έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά, χτίζουμε καλές συνεργασίες, προχωράμε στο μέλλον να γνωρίζουμε τις ευκαιρίες. Έχω πάλι στο μυαλό μου πάντα ένα σλόγκαν από μια καμπάνια που έτρεξα πριν περίπου 10 χρόνια στην Λατινική Αμερική και στην Ισπανία. Το σλόγκαν της καμπάνιας ήταν για ένα απορριπαντικό. Ήταν, στα εσπανικά, cada jota cuenta. Κάθε σταγόνα μετράει. Και αν το παραφράσω λίγο, για μένα συγγραφημένο, κάθε παφή μετράει, κάθε εμπειρία μετράει, τίποτα απολύτως δεν πάει χαμένο. Θα το βρούμε κάποια στιγμή μπροστά μας, όπως σας είπα και τους φίλους, για τους συνεργάτες που γνώρισα κάποια στιγμή στη ζωή μου και με βοήθησαν στη μετέπειτα, στα διαδρομία μου, για να βρω νέες ευκαιρίες. Και αν θα μπορούσα να κλείσω την παρουσίασή μου γυρίζοντας από εκεί που ξεκίνησα, θεωρώ ότι εμείς παντρεμένοι έχουμε μια τεράστια ευκαιρία, καθημερινά. Να ροχαλίζουμε στον ύπνο μας. Γιατί είναι η μοναδική μας ευκαιρία να μπορούμε να πούμε κάτι χωρίς να μας διακόψει η σύζυγός μας. Ευχαριστώ πολύ. |