| : in the next episode… Παιδιά γεια σας! Είμαι η Dora Tsiaγkani, είμαι δασκάλα... και είμαι μία από τις τέσσερις συγγραφείς... του βιβλίου της Γλώσσας, Γράμματα, Λέξεις και Ιστορίες. Οι άλλες τρεις είναι η Ελένη Καρατζόλα, η Πόπη Κύρδη και η Τατιάννα Σπανέλλη. Μαζί λοιπόν θα κάνουμε ένα μεγάλο ταξίδι που αλλού στον κόσμο του βιβλίου μας. Και αρχίζουμε! Ταξιδεύω, ταξιδεύω, ταξιδεύω με το τρένο. Ταξιδεύω με το τρένο, τρέχω, τρέχω δίχως φρένο. Και ο Αετός φωνάζει, και ο Αετός φωνάζει «Ε, Τι, Τι, Να!» «Ε, Τι, Τι, Να!» Πάντα γάζει, πάντα γάζει, «Ε, Τι, Τι, Να!» «Ε, Τι, Τι, Να!» Πάντα, πάντα, πάντα γάζει, πάντα. Ταξιδεύω, ταξιδεύω, ταξιδεύω με το τρένο. Ταξιδεύω με το τρένο, τρέχω, τρέχω δίχως φρένο. Και ο Αετός φωνάζει, και ο Αετός φωνάζει «Ε, Τι, Τι, Να!» «Ε, Τι, Τι, Να!» Πάντα γάζει, πάντα γάζει, «Ε, Τι, Τι, Να!» «Ε, Τι, Τι, Να!» Πάντα, πάντα, πάντα γάζει, πάντα. Πατάμε λοιπόν κι εμείς, γάζει στη φαντασία μας και αρχίζουμε. Αν θυμάστε έχουμε πει ότι σε μια μεγάλη ιστορία υπάρχουν μικρές ιστορίες. Αυτές λοιπόν κι εμείς πάμε να ανακαλύψουμε σήμερα. Έτοιμοι? Πριν ξεκινήσουμε όμως, όπως πάντα, τι θέλουμε? Θέλουμε ένα τετράδιο και ένα μολύβι με μία γόμα. Θα μετρήσω λοιπόν μέχρι το πέντε για να έχετε το χρόνο να πάτε να τα βρείτε. Αρχίζω. Ένα, δύο, τρία, τέσσερα, πέντε. Έτοιμοι, τα βρήκατε? Και άμα δεν τα βρήκατε, ξέρετε εσείς. Δεν πειράζει, γιατί έχουμε την φαντασία μας που την έχουμε πάντα μαζί μας. Έτοιμοι λοιπόν, ξεκινάμε. Για να δούμε σήμερα λοιπόν τι περιπέτειες θα μάθουμε. Και τι σκαντελιές θα κάνουν οι φίλοι μας τα ζώα. Ξεκινάμε. Η Σοκολάτα. Η Σοκολάτα λοιπόν ψάχνει τους φίλους της. Που έχουν πάει? Τι σκαντελιές άραγε να σκαρώνουνε. Και ρωτάει, μα που είναι όλοι. Υπάρχει τρόπος να βοηθήσουμε την Σοκολάτα να βρει που είναι η υπόλοιπη παρέα της. Για δείτε εδώ, υπάρχει μάλλον ένα μήνυμα. Που κάτι πρέπει να της έχουν γράψει. Για να τη βοηθήσουμε να το βρει αυτό το μήνυμα. Α, μάλιστα. Της έχουν γράψει λοιπόν μάλλον που θα βρίσκονται. Θέλετε να τη βοηθήσουμε ώστε να πάει να τους βρει. Για δείτε τι της έχουν γράψει. Για προσπαθήστε να το ανακαλύψετε. Είναι ένα κρυπτό λεξό που κρύβονται λέξεις. Σας αφήνω λίγο να το δείτε. Μπορείτε να το γράψετε στο τετράδιό σας. Ή ακόμα μπορείτε να το πείτε δυνατά, να το ακούσετε. Θα μετρήσω πάλι εγώ από μέσα μου μέχρι το 5. Και αρχίζω. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10. Το βρήκατε? Για να δούμε τι της έχουν γράψει. Σοκολάτα είμαστε στον κήπο. Έλα! Για να πάμε λοιπόν και εμείς στον κήπο να δούμε τι κάνουνε. Οι φίλοι μας. Α! Τι βλέπουμε εδώ. Είναι ο παπαγάλος, είναι δύο αράχνες, είναι τα ποντίκια, είναι η κότα, ο κόκορας, ο σκύλος, οι βάτρες, οι πεταλούδες. Και κάτι κάνει ο καθένας, κάτι κάνει. Για να δούμε και εμείς λοιπόν τι κάνουνε. Σας αφήνω λίγο να τη δείτε την εικόνα. Να μαντέψετε τι μπορεί να κάνουνε. Τι μπορεί να κάνει ο παπαγάλος, τι μπορεί να κάνουν οι αράχνες, ο κόκορας. Για να δούμε. Όλοι κάτι κάνουν. Οι ποντικοί τρέχουν. Η αράχνη με την κόρη της υφαίνει τον ιστό της. Ο σκύλος κάνει ποδήλατο. Ο κόκορας ψάχνει κάτι. Ο παπαγάλος ισορροπεί σε ένα σκηνί. Οι βάτρες κάνουν βουτιές στο βαρέλι. Για να δούμε τώρα. Είναι σωστά όλα αυτά που, έτσι όπως είναι γραμμένα. Γιατί πρέπει να σας πω ότι τις σημειώσεις τις κρατάει ο Μολύβιος. Μάλλον όμως κράτησε βιαστικές σημειώσεις. Και έχει κάνει κάποια λαθάκια. Σας αφήνω λίγο να δείτε, να τα ανακαλύψετε. Και μετά να το δούμε μαζί. Και να βοηθήσουμε φυσικά και τον Μολύβιο να τα διορθώσει. Θα μετρήσω πάλι μέχρι το πέντε. Θα αρχίσω με το ένα και μετά από μέσα μου για να μη σας μπερδεύω. Αρχίζω. Ένα... 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9... Τι έγινε λοιπόν, εντάξει τα ανακαλύψατε. Νομίζω ότι ο Μολύβιος έχει μπερδέψει όλα τα i. Τα τελευταία i των λέξων. Για να πάμε να τον βοηθήσουμε. Έχει μπερδέψει λοιπόν τα i. Το i που γράφεται με όμικρον i. Έχει μπερδέψει το i που στο τέλος της λέξης γράφεται με ει. Έχει μπερδέψει το i που στο τέλος της λέξης γράφεται με η. Και το i που στο τέλος της λέξης γράφεται με γι. Για να πάμε να δούμε. Τις λέξεις στο τέλος γράφουν αυτό το i με όμικρον γι. Ο λαγός είναι ο ένας λαγός. Ο ασβός είναι ο ένας ασβός. Ο λύκος είναι ο ένας λύκος. Για να δούμε. Όταν όμως είναι πολύ, τι θα πούμε. Είναι η λαγή. Αυτό το i που είναι πολύ, πώς θα το γράψουμε. Θα το γράψουμε με όμικρον γι. Το βάζω κι εγώ εδώ για να το θυμόμαστε. Η λαγή. Ο ασβός. Ένας ασβός. Όταν όμως είναι πολύ ασβή, τότε αυτό το i θα το γράψω με όμικρον γι. Ο λύκος. Ένας λύκος. Όταν είναι πολύ, η λύκη. Αυτό το i εγώ θα το γράψω με όμικρον γι. Για να κάνω και λίγο πιο πέρα τώρα. Γιατί θέλω περισσότερο. Για να πάμε τώρα στο i που γράφεται στο τέλος της λέξης μου με ει. Για να γράψουμε. Γράψω μια πρόταση τώρα για να το καταλάβουμε. Ο λαγός τρέχει. Τι κάνει ο λαγός τρέχει. Η λεξούλη λοιπόν που μου δείχνει ότι κάτι κάνει κάποιος, στο τέλος γράφει το i της με ει. Για να δω. Να γράψω και μία άλλη. Να δούμε τώρα τι κάνει η χελώνα. Η χελώνα πίνει νερό. Αυτό το i στη λέξη πίνει, που μου λέει ότι κάτι κάνει η χελώνα, πίνει, είναι με ει. Για να δω και τι άλλο έχω δει. Το χελιδόνι, τι κάνει το χελιδόνι, χτίζει τη φωλιά του. Εδώ, αυτό το i με ει, χτίζει τη φωλιά του. Τελείωσε. Βάλουμε και τις τελείες. Πάμε τώρα να δούμε, ποιες λεξούλες γράφουν στο τέλος με η. Λοιπόν, οι λεξούλες που στο τέλος το η τους, το γράφουν με η, έχουν ένα κόλπο. Έχουν, οδηγώ, μία μικρή λεξούλα, το η, το η. Και έτσι έχουμε η αυλή. Το γράψω με μπλε. Η αυλή. Μια άλλη λέξη που τελειώνει σε η, για σκεφτείτε κι εσείς, μπορείτε να τη σημειώσετε στο τετράδιό σας. Τι φοράμε στη μέση, στο παντελόνι, φοράμε μία ζώνη. Άρα έχουμε την η ζώνη με η. Τέλεια. Και ποιο είναι το σπίτι μας όλων των ανθρώπων, των φυτών, των ζώων. Είναι η, η γη. Να το λοιπόν. Τελειώσαμε. Τελειώσαμε? Όχι. Έχουμε τώρα και το γιώτα. Για να θα πάω να το βάλω εδώ το γιώτα και θα το γράψω με κόκκινο. Ποιες λεξούλες στο τέλος γράφουν με γιώτα. Οι λεξούλες λοιπόν που έχουν μπροστά μία άλλη μικρή λεξούλα, στον οδηγό τους, στον αρχηγό τους, το το το. Και έτσι έχουμε το χελιδόνι. Να το γράψουμε. Το χελιδόνι. Γιώτα. Το, για να σκεφτείτε, για σκεφτείτε κι εσείς μία λέξη που τελειώνει σε η και έχει μπροστά της το το, γράφουμε με αυτό. Ας πούμε το μολύβι. Και μία άλλη λεξούλα να βάλουμε ένα παιδάκι. Να το παιδί. Ποιος λοιπόν είναι εδώ ο αρχηγός, είναι το το. Το βάζω κι εγώ εδώ. Το το. Βέβαια υπάρχουν και κάποιες λεξούλες που να έχουν μπροστά το το, κάνουν ζαβολιά. Δεν γράφονται με οι, αλλά δεν πειράζει τώρα. Θα μάθουμε αυτές. Άρα λοιπόν, με όμικρον γιώτα γράφουμε τις λέξεις που στο τέλος με όμικρον γιώτα, όταν είναι πολύ. Ο λαγός, η λαγη. Ο ασβός, η ασβή. Ο λύκος, η λύκη. Πολυλύκη. Με ει τώρα. Ποιες λέξεις γράφουμε με ει στο τέλος. Όταν κάποιος κάνει κάτι. Ο λαγός τρέχει. Τι κάνει ο λαγός. Τρέχει. Ει. Η χελώνα πίνει νερό. Τι κάνει η χελώνα. Πίνει νερό. Πίνει με ει. Το χελιδόνι χτίζει τη φωλιά του. Τι κάνει το χελιδόνι. Χτίζει τη φωλιά του. Η λέξη που μας δείχνει το τι κάνει με ει. Πάμε τώρα να δούμε ποιες λέξεις στο τέλος γράφουν με η. Η λέξη λοιπόν που ο αρχηγός μπροστά είναι η μικρή λεξούλα η. Η αυλή με η. Η ζώνη με η. Η γη με η. Και τέλος οι λεξούλες, πάμε να δούμε τις λεξούλες που γράφουν το η με η. Και αυτές ποιον έχουν οδηγό την μικρή λεξούλα το. Το χελιδόνι. Το μολύβι. Το παιδί. Τα θυμηθήκατε. Πάμε λοιπόν τώρα να βοηθήσουμε τον Μολύβιο να διορθώσει τις σημειώσεις του. Για να τις διαβάσω, πάλι να τις θυμηθούμε. Οι ποντικοί τρέχουν. Οι ποντικοί τρέχουν. Είναι οι πολύ ποντικοί. Για σκεφτείτε με ποιο η θα πρέπει να το γράψουμε. Ο μικρόν γιώτα, ευσυλον γιώτα, ητα ή γιώτα. Η αράχνη, πρέπει να αλλάξει αυτό το η. Με την κόρη της, η φαίνει τον ιστό της. Και αυτό, νομίζω, και ένα η από εδώ πρέπει να αλλάξει. Ο σκύλος κάνει ποδήλατο. Και σε αυτήν εδώ την πρόταση το η πρέπει να αλλάξει. Ο κόκορας ψάχνει κάτι. Εδώ το η να αλλάξει, στο ψάχνει. Ο παπαγάλος ισορροπεί σε ένα σκηνή. Εδώ δύο η πρέπει να αλλάξουν. Οι βάτραχοι κάνουν βουτιές στο βαρέλι. Και εδώ πρέπει να αλλάξουν δύο η. Να σας αφήσω πέντε λεπτά να τα δείτε. Πέντε λεπτά πολλά είναι, θα μετρήσω μέχρι το πέντε πάλι, όπως κάνουμε. Αρχίζω εγώ με το ένα και μετράω από μέσα μου, για να μη σας μπερδεύω. Ένα. Ωραία, τα βρήκατε, τα ψαρέψατε, τα διορθώσατε. Για πάμε να δούμε. Να το λοιπόν. Οι ποδικοί τρέχουν. Πολύ ωραία. Με όμικρον γιώτα γιατί είναι οι πολλοί ποδικοί. Η αράχνη με την κόρη της. Πολύ ωραία η αράχνη με η. Γιατί είναι η. Προστά μπαίνει λεξούλα η. Η αράχνη η κόρη. Η φένη τον ιστό της. Η φένη ήταν σωστό. Με ει. Ο σκύλος κάνει ποδήλατο. Το κάνει, το γράφουμε με ει. Γιατί? Γιατί κάτι κάνει ο σκύλος. Ο κόκορας ψάχνει κάτι. Αυτό το ι στο τέλος το γράφουμε με ει. Γιατί? Κάτι κάνει ο κόκορας. Ο παπαγάλος ισορροπεί σε ένα σκηνή. Ισορροπεί αυτό το ι στο τέλος πάλι με ει. Γιατί μας δείχνει τι κάνει ο παπαγάλος. Σε ένα σκηνή. Σκηνή με ι. Γιατί μπροστά έχει τη λεξούλα το. Η βάτραχη με ο. Γιατί είναι πολλή. Όπως είναι εδώ. Ο λαγός η λέγη. Ο ασβός η ασβή. Ο λύκος η λύκη. Κάνουν βουτιές στο βαρέλι. Βαρέλι είναι με ι. Γιατί είναι το βαρέλι. Όπως είναι το χελιδόνι. Το μολύβι. Το παιδί. Ωραία. Βοηθήσαμε τον Μολύβιο να διορθώσει. Νομίζω πως ναι. Πρέπει να είναι ικανοποιημένος. Να σας πω όμως, λέμε, ο κόκορας ψάχνει κάτι. Τι να ψάχνει ο κόκορας στο χώμα. Για να δούμε τι ψάχνει. Γιατί εγώ είμαι λίγο περίεργη. Και φυσικά δεν είμαι μόνο εγώ περίεργη. Είναι και η κότα και ο παπαγάλος. Τι ψάχνει ο κόκορας. Ένα χαρτί με μία γ. Πάλι τώρα γρίφος εδώ πέρα. Πρέπει να προσπαθήσουμε για να το βρούμε. Για να διαβάσουμε τις λέξεις. Για να σας πείσω λίγο να τις διαβάσετε τις λέξεις. Δυνατά να ακούτε κι εσείς τη φωνή σας. Σας αφήνω λίγο. Όχι πολύ, λίγο. Θα μετρήσω εγώ πάλι μέχρι το 5 από μέσα μου. Ένα. Ωραία. Τις διαβάσατε. Για να τις διαβάσω κι εγώ δυνατά. Άλογο, γαρίδα, γορίλας, ελάφι, λιοντάρι, υποπόταμος, αράχνη. Τώρα να σας πω το μυστικό. Πρέπει να πάρουμε το πρώτο γράμμα από κάθε λέξη. Και θα μάθουμε τι έχει το χαρτί. Για να δούμε. Πήραμε το ο. Για να τα δούμε λοιπόν εδώ. Να τα γράψω εγώ με τη σειρά. Μέχρι να τα γράψω εγώ στον πίνακα με τη σειρά, μπορείτε κι εσείς να το γράψετε στο τετράδι όσες. Βάζοντας στη σειρά το πρώτο γράμμα που είναι κόκκινο. Για να δούμε. Είναι α από το άλογο. Παίρνω γ από τη γαρίδα. Παίρνω πάλι ένα γ από τη λέξη γορίλας. Παίρνω ε από το ελάφι. Παίρνω λ από το λιοντάρι. Παίρνω η από τον υποπόταμο. Και φυσικά παίρνω και το α από την αράχνη. Άρα λοιπόν για να διαβάσετε τι έχει το χαρτί. Είναι ένα χαρτί με μία αγγελία. Θυμάστε που έχουμε βρει αγγελία εμείς στο βιβλίο μας. Έχουμε βρει όταν ο Μουλύβιος παίζει μαζί με τα παιδιά στο χιόνι και βρίσκει ένα κλειδί που έχει πάνω του μία ταμπέλα. Και τα παιδιά αποφασίζουν να βάλουν μία αγγελία για να δουν σε ποιον ανήκει αυτό το κλειδί. Για να δούμε τι λέει η αγγελία. Τώρα κατάλαβα γιατί ο κόκορας ψάχνει το χαρτί. Γιατί στην αγγελία έχουν γίνει κάποια λάθη και πρέπει να τα διορθώσει. Τα βρήκατε ποια είναι τα λάθη? Για να το ξαναδιαδάσω. Ζητούνται δύο ποντικοί. Ποντικοί, είναι πολλοί ποντικοί. Αυτό το ί, το είπαμε πριν. Και τρεις βράτραχοι. Είναι πολλοί βάτραχοι. Για πλήρωμα σε πλοίο με πανιά. Ή καπετάνησα σοκολάτα. Αυτό το ί με όμικρον γιώτα είναι για πολλούς. Για να προσπαθήσετε λοιπόν και εσείς τώρα να το διορθώσετε, πάλι σας αφήνω εγώ πέντε λεπτά. Μετράω από μέσα μου. Πέντε λεπτά λέω, αλλά μετράω μέχρι το πέντε. Ένα, δύο, τρεις, πέντε. Τα βρήκατε? Φύγαμε. Αγγελία. Ζητούνται δύο ποδικοί και τρεις βάτραχοι για πλήρωμα σε πλοίο με πανιά. Ή καπετάνησα σοκολάτα. Νομίζω τώρα ότι μπορούνε να τη δημοσιεύσουν την Αγγελία. Βοηθήσαμε τον Κόκορα να την διορθώσει και είμαστε μια χαρά. Τώρα θα σας πω ένα μυστικό που έχει το βιβλίο. Στο τέλος του Τέφους, όταν τελειώνει το βιβλίο μας, υπάρχει κάτι που μας λέει λέξεις κλειδιά. Και σε κάθε κεφάλαιο που κάνουμε, σε κάθε ιστοριούλα που κάνουμε, υπάρχουν κάποιες λέξεις. Αυτές λοιπόν οι λέξεις μας βοηθούν στο να μπορούμε εμείς να ξαναθυμόμαστε τις ιστορίες που έχουμε διαβάσει. Και είτε μπορούμε να τις πούμε προφορικά, δυνατά δηλαδή και να τις ακούμε, είτε μπορούμε να τις γράψουμε. Για να δούμε εδώ πέρα από την ιστορία μας ο παπουτσομένος χιονόδρεκος. Και στις λέξεις κλειδιά, αυτές δηλαδή που θα μας βοηθήσουν να ξαναθυμηθούμε την ιστορία, είναι χιονάπτροπος, κατσαρόλα, παπούτσι, οδοντόβουτσα. Για πώς λοιπόν κι εσείς τώρα με αυτές τις λέξεις προσπαθείτε να θυμηθείτε και να πείτε προφορικά, με τη φωνή σας, να το ακούσετε την ιστορία. Φυσικά έχετε και την εικόνα για να μπορέσετε να βοηθηθείτε. Σας αφήνω λίγο. Ωραία. Πάμε. Για να δούμε. Τα παιδιά έφτιαξαν έναν χιονάπτροπο. Του έβαλαν μια κατσαρόλα για καπέλο. Του έβαλαν παλιά παπούτσια και μια οδοντόβουτσα για μύτη. Μετά έκαναν τσουλίθρα στο χιόνι. Πάμε λοιπόν να δούμε κι άλλη μία ιστοριούλα. Πάλι με λέξεις κλειδιά που έχετε. Είναι από την ιστορία μας. Μην αγγίζετε έχει αγκάθια. Και είναι οι λέξεις αγκάθι, κλειδί, σπάγκος, αγγίζω. Για προσπαθείτε λοιπόν κι εσείς τώρα λίγο να φτιάξετε την ιστορία έχοντας βοήθεια τις λέξεις κλειδιά. Σας αφήνω λίγο να το πείτε προφορικά, να ακούσετε τη φωνή σας. Πάμε, πάμε. Ο Μολύβιος έχει αγκάθια και τα παιδιά δεν τον αγγίζουν. Έχει και ένα κλειδί στο στόμα του. Από το κλειδί κρέμεται ένα σπάγκος με ένα σημείωμα. Τι λέτε, φτιάξαμε την ιστορία, τη θυμηθήκαμε, μας βοήθησαν αυτές οι λεξούλες, οι λέξεις κλειδιά. Έτσι λοιπόν κι εσείς τώρα, αν θέλετε μπορείτε να πάτε στο τέλος του βιβλίου σας, που είναι η λέξη κλειδιά, και όποια ιστορία σας άρεσε να μπορείτε να την ξαναπείτε ή να την πείτε προφορικά ή να την γράψετε. Λοιπόν να σας πω και ένα μυστικό, ότι αυτές εδώ πέρα τις δύο ιστοριούλες, τις έχουνε γράψει παιδιά που πηγαίνουν στην πρώτη σαν και σας. Παιδιά, σήμερα το ταξίδι μας στον κόσμο του βιβλίου τελείωσε. Ελπίζω να περάσατε ωραία. Αυτό ήταν το μάθημά μας. Ευχαριστώ πολύ που παρακολουθήσατε. Γεια σας. |
