| : Καλησπέρα σας, με αφορμή τα 10 χρόνια μετά το βραβείο του Ιδρύματος ΒΕΙ και με Λίντα Γκέιτς, οραματιζόμαστε το μέλλον της Βέριας με προσκεκριμένους και διαδικτυακή μας συζήτηση, επιστήμονες, με κοινό σημείο αναφορά στη Βέρια. Θα μιλήσουμε για τις νέες συνθήκες και ανάγκες που έχει διαμορφώσει η εποχή μας, καθώς και πώς η τεχνολογία παίζει πρωταρχικό ρόλο σε κάθε μας βήμα. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να καλωσορίσω τους προσκεκριμένους συνομιλητές μας, που είναι ο δ. Σταύρος Χαριζόπουλος, μηχανικός λογισμικού της Facebook μέδρα το San Francisco, ο κ. Νικόλος Μπαζάκας, διευθύνων σύμβουλος της CTAEL Ελλάς μέδρα του Βέρια, ο κ. Γρηγόρης Κούτερης, γενικός διευθυντής επιχειρήσεων της εταιρίας SaltPage το Λονδίνο και οι κ. Γεώργιος Πιπελλίδης και Νίκος Τσιαμίτρος, διευθύνων σύμβουλος και διευθυντής τεχνολογίας αντίστοιχα της Ariadne Maps μέδρα το Μόναχο. Θέλω να σας συστηθώ και εγώ, είμαι η Κολάτου Θεοφανώ, δ. Ελεκτρολόγος, μηχανικός και μηχανικός υπολογιστών και διδάσκω στο αντίστοιχο τμήμα του Πανεπιστημιωτικικής Μακεδονίας και ασχολούμαι με κάποια ευρωπαϊκά προγράμματα, επίσης. Ξεκινώντας, λοιπόν, τη συζήτησή μας, θα ήθελα να ρωτήσω πρώτα τον γ. Μπαζάκη. Κ. Μπαζάκη, μια εταιρεία αεροδιαστημικής, τη Veria. Οι λίγοι το γνωρίζουν και όσοι το ακούν εντυπωσιάζονται. Ποιο είναι το αντικείμενό σας? Ευχαριστώ πολύ κ. Κολέντο. Καταρχάς, να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση και να συγχαρώ για την πρωτοβουλία για την οποία η Veria ήταν, είναι και θα είναι ένα κόσμο για την πόλη μας. Και έχει αποδείξει περίεχτα να μέσω των πολλών δραστηριοτήτων που κάνει, ότι συνεχώς εξελίσσονται εξοποιώντας νέες τεχνολογίες που υπάρχουν. Και πλέον δεν είναι απλά ένας χώρος που μπορεί κάποιος απλά να δανειστεί ένα βιβλίο, αλλά ένα σημείο συνάντησης, θα έλεγα, όλων των ηλικαίων ομάδων, όπου μπορούν να μάθουν, να έχουν πρόσβαση στο ίντερνετ, να διαβάσουν βιβλία, φημερίδες και τα λοιπά, να δημιουργήσουν, να ηχογραφήσουν, ακόμα και να παίξουν, θα έλεγα, για τις πιο μικρές ηλικίες. Λοιπόν, ας περάσουμε τώρα στη CTL Las. Η CTL Las ιδρύθηκε το 2013 στην Veria και είναι η θεγρατρική της CTL, της μεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρείας στον τομέα της διαστημικής στην Ιταλία. Η CTL, κατά συνέπεια και η CTL Las, ανοίγουν στο όμυλο Angel, το όμυλο υψηλής τεχνολογίας, που δραστηριοποιείται πέρα από το τομέα της διαστημικής στην ανάπτυξη συστημάτων υψηλής τεχνολογίας αυτοματισμών, τηλεμετριών για τρένα και συνδροδρόμους, στην ανάπτυξη διθέσεων μονοκίνητήριων αεροπλάνων από ανθρακονήματα, δηλαδή πολύ ελαφριά, συστημάτων Internet of Things και πολλά άλλα. Εμείς εδώ πέρα στη Veria, η CTL Las ασχολείται κυρίως με τη σχεδία και ανάπτυξη ηλεκτρονικών συστημάτων για εφαρμογές αεροδιαστημικής με μία εξειδίκευση στην ανάπτυξη ηλεκτρονικών ισχύειων και μονάδων διαχείρισης ενέργειας για συστήματα προώθησης μικροδορυφόρων. Στην ουσία, αν βλέπετε, αυτός είναι ο προωθητήρας ενός μικροδορυφόρου, εγώ είναι πίεπτας και την αφήσω από πίσω. Εμείς αναπτύσσουμε τη μονάδα διαχείρισης ενέργειας σε αυτόν τον συστημάτων. Αυτή είναι η εξειδίκευσή μας. Αλήθεια, σε ποιο επίπεδο ακαδημαϊκό και επαγγελματικό βρίσκεται η χώρα μας σε αυτό το πεδίο? Υπάρχει τεχνογνωσία για περαιτέρω ανάπτυξης? Ναι, κοιτάξτε, η ελληνική διαστηνική βιομηχανία είναι μία αθώριβη δύναμη της χώρας, μπορώ να το πω, η οποία εδώ και πολλά χρόνια έχει καταφέρει να πετύχει πολλά πράγματα και όχι πάντα με τις καλύτερες συνθήκες. Η χώρα μας αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολλές εταιρείες που ασχολούνται με τον διάστημα, καθώς και διάφοροι φορείς που έρχονται για να ενώσουν αυτές τις εταιρείες, όπως είναι για παράδειγμα η Ένωση Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Υφαρμογών, ή η ΕΒΙΔΙΤΕ, ή το Space Interest Cluster, που είμαι και μέλος του διοικητικού συμβολίου. Αυτοί οι χωρίς απαριθμούν περισσότερα από 60 μέλη, ακαδημαϊκά και βιομηχανικά, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα των διεστημικών υποσυστημάτων, όπως καινοτόμα υλικά, ηλεκτρονικά υποσυστήματα, μηχανολογικές δομές, οπτικά υποσυστήματα, επεξεργασία δημορφωρικών δεδομένων και πολλά ακόμα άλλα. Τα τελευταία χρόνια, επίσης, στο ακαδημαϊκό περιβάλλον συμβάλλει και αυτό στην ανάπτυξη του επέδου της χώρας, όσον αφορά το διάστημα, με τη δημιουργία και υποστήριξη παρεπιστημικών ομάδων που ασχολούνται με την ανάπτυξη διαστημικών υποσυστημάτων, αλλά επίσης και με τη δημιουργία εξεδικευμένων μεταπτυχιακών σπουδών για διαστημικές εφαρμογές. Τώρα, αν όλα αυτά, πιστεύω ότι, αν και έχουμε πολύ δρόμο για να φτάσουμε στο επίπεδο που έχουν οι αντίστοιχες μεγάλες διομηχανικές διαστημίες, όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Γερμανία και άλλες, πιστεύω ότι υπάρχει πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη του τομέα της χώρας μας τα επόμενα χρονιά. Αυτό είναι πολύ ευχάριστο και συμφωνώ κι εγώ ακριβώς μαζί σας. Θα ήθελα τώρα να δώσω στον λόγο στον κ. Πιπελίδη και έτσι για μήτρο. Θα θέλαμε να γνωρίσουμε την Αριάδνη. Μάθαμε πως ο αλγόριθμος της Αριάδνης έχει διακριθεί ανάμεσα σε κορυφές τεχνολογίες, των πολλοσόντων του κλάβου και μάλιστα συναγωνίζεται τη Google. Τι έχετε να μας πείτε γι' αυτό. Καλησπέρα. Καταρχήν ευχαριστώ πάρα πολύ, ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση. Η Αριάδνη είναι η εταιρεία που ιδρύσαμε εγώ και ο Γιώργος πριν από 1,5 χρόνια περίπου και ήταν μια προσπάθεια να εμπορευματοποιήσουμε τα αποτελέσματα της έρευνας που κάναμε ως ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, στο Πολιτεχνείο του Μονάχου. Η έρευνα που κάναμε είχε ως βασικό στόχο την λύση του προβλήματος του εντοπισμού θέσεων σε εξωτερικούς χώρους. Δηλαδή, όταν βρίσκεσαι μέσα σε ένα κτίριο μεγάλο, συνήθως δεν ξέρεις που βρίσκεσαι. Το GPS, για παράδειγμα, που είναι μια τεχνολογία που έχει λύσει σε μεγάλο βαθμό αυτό το πρόβλημα σε εξωτερικούς χώρους, δεν λειτουργεί μέσα σε κτίρια. Και ως αποτέλεσμα υπάρχουν πολλές εταιρείες και ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια, που επενδύουν σε λύση σε αυτό το τομέα, αλλά όλες έχουν περιορισμούς, όπως μπορεί να λειτουργούν μόνο για κάποιες συγκεκριμένες περιπτώσεις, ή το κόστος θα ήταν πολύ μεγάλο, ή λειτουργούν μόνο με συγκεκριμένη ακρίβεια, η οποία δεν βοηθά και πολύ για τις περισσότερες περιπτώσεις που το χρειάζεσαι. Εμείς, ως ερευνητές, αναπτύξαμε μια ιδιαίτερη λύση σε αυτό το πρόβλημα, την οποία θεωρήσαμε ότι είναι ιδιαίτερη και πρώτα την πατεντάραμε, και μετά κάναμε δημοσιεύσεις πάνω σε αυτή τη λύση. Αποκορύφωμα ήταν όταν συμμετείχαμε στο διεθνή διαγωνισμό εντοπισμού θέσεις εσωτερικούς χώρους που γίνεται κάθε χρόνο, και στον οποίο συμμετείχαν το 2018 και συμμετείχαν μεγάλες εταιρείες και ερευνητικά κέντρα από όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και η Google, επίσης IBM, ερευνητικά ιδρύματα από τη Νότια Κορέα, από την Αμερική, από την Ιαπωνία. Και διακριθήκαμε στην κατηγορία μας που η λύση που αναπτύξαμε είναι για κινητά τηλέφωνα. Και αυτή ήταν και η κατηγορία μας. Και με βάση τα αποτελέσματα είχαμε καλύτερη πίδος και από την Google, γι' αυτό και το λέμε ότι συναγώνιζόμαστε, είμαστε καλύτεροι από την Google. Τώρα, αυτή τη τεχνολογία προσπαθούμε να μπορευματοποιήσουμε και ιδρύσαμε την Ariadne, που θέλουμε να παρέχουμε με βάση αυτή τη τεχνολογία, να βοηθήσουμε διαχειριστές μεγάλων ιστορικών χώρων να καταλάβουν πώς οι άνθρωποι κινούνται μέσα σε αυτόν τον χώρο, πως υπάρχουν προβλήματα ή να αποκτήσουν μια διέσθηση, με βάση τα δεδομένα βέβαια, αλλά κάτι το οποίο δεν το είχαν μέχρι τώρα, για το πως πραγματικά χρησιμοποιείται ο χώρος τους. Και έτσι να μπορέσουν να βαλτισοποιήσουν και τις εγκαταστάσεις και να κάνουν καλύτερη διαχείριση του δυναμικού του είτε εργατικού, είτε από απόψη εξοπλισμού, είτε και γενικά να βελτιώσουν τις υπηρεσίες τους. Ταυτόχρονα όμως θέλουμε και μπορούμε με την ίδια λύση να παρέχουμε και υπηρεσίες εντοπισμούς θέσεις στους χρήστες αυτού των χώρων και να τους καθοδηγούμε καθώς κινούνται μέσα σε αυτούς τους χώρους, να μπορέσουμε να τους δείχνουμε πώς να πάνε στον προορισμό τους. Αυτό με γεωλόγια. Πάρα πολύ ενδιαφέρον, ευχαριστούμε πάρα πολύ. Θα ήθελα να περάσω στον κύριο Κούτερη. Μιας και ξεκινήσαμε με την Αριάγνη και μιλάμε για start-up εταιρίες, εσείς έχετε δουλέψει σε αρκετές ελληνικές start-up επιχειρήσεις με διακρίσεις που σχετίζονται με την τεχνολογία και έχουν δείξει μεγάλη εξουστρέφεια. Ποια πιστεύετε ότι είναι τα απαραίτητα χαρακτηριστικά για να έχει μια κολλαπτόμενη start-up στον τομέα της τεχνολογίας, μια επιτυχημένη επιχειρηματική διαδρομή. Καλησπέρα Φάνη, ευχαριστώ πάρα πολύ. Ελπίζω το καιρό στη Βέρε να είναι πολύ καλύτερος από το καιρό στο Λονδίνο σήμερα. Ε, έτσι πιστεύω. Θα πρήσει η βροχή. Ναι, θεωρώ τον εαυτό μου πάρα πολύ τυχερό, γιατί βρέθηκα στην αρχή της upstream πριν 15 χρόνια, στην Αθήνα, την οποία θεωρώ μία από τις εταιρίες που όχι απλώς έλαμψαν στον ελληνικό χώρο της τεχνολογίας και μέσα στο startup περιβάλλον, αλλά πραγματικά δημιουργήσαν και τεχνολογία, αλλά και μία μαγιά ανθρώπων που στη συνέχεια δημιουργήσαν πολλές άλλες εταιρίες στον τομέα της τεχνολογίας. Αυτό που νομίζω μας έκανε να πετύχουμε ήταν καθαρά και μόνο οι άνθρωποι, τίποτα άλλο. Ανεξάρτητα από τεχνολογία, ανεξάρτητα από προϊόν, ανεξάρτητα από οποιοδήποτε εξωγενή παράγοντα, ήταν οι άνθρωποι που βρεθήκαμε εκείνη τη χρονική στιγμή όλοι μαζί και δουλέψαμε σαν μία ομάδα. Οπότε ομαδική εργασία, απεριόριστη όρεξη για δουλειά, πάρα πολύ σκληρή δουλειά, πολύ έξυπνοι άνθρωποι, διαφορετικά προφίλ, είχαμε μηχανικούς, είχαμε οικονομολόγους, είχαμε ανθρώπους που είχαν τελειώσει MIT, ανθρώπους που είχαν τελειώσει ΤΕΙ ή δεν είχαν τελειώσει καν πανεπιστήμιο και μπορούσαμε να σχηματίσουμε μία ομάδα. Στη συνέχεια αυτό που νομίζω όρισε την επιτυχία του τι κάναμε, ήταν η διάθεση να λάβουμε ρίσκο και ρίσκα τεχνολογικά. Παρακαλώ να σας χαρεί, αλλάξαμε τρεις φορές την τεχνολογική μας πλατφόρμα εκβάρθρω, ενώ τρέχανε πρότζεκτε παγκοσμίως. Πήραμε πάρα πολύ μεγάλα οικονομικά ρίσκα, είχαμε ανοίγματα 15 εκατομμυρίων ευρώ στην Ιταλία το 2008, τα οποία μπορούσαμε να καλήσουμε με τραπεζικές, εγγυητικές επιστολές. Αν το πρότζεκτο δεν πήγαινε καλά, σήμερα το τέλος της εταιρείας. Και πήραμε ρίσκο όταν ανοίξαμε αγορές, δηλαδή η εξωστρέφεια που δείξαμε από την αρχή, νομίζω, όρισε την επιτυχία μας. Το τελευταίο, νομίζω, χαρακτηριστικό που βοήθησε να πετύχουμε ήταν η επιμονή. Ορισμένες αγορές, όπως η Βρασιλία, μας πήρε τρία χρόνια. Τρία χρόνια σκληρής δουλειάς, για να μπορούμε να μπούμε μέσα. Κάναμε πολλά λάθη, πάρα πολλά λάθη, αλλά εκτιμήναμε και μάθαμε τα λάθη μας. Μπορείς να κάνεις όσα λάθη θέλεις, αρκεί να τα κάνεις μία φορά. Και νομίζω έτσι καταφέραμε να φτάσουμε εκεί που φτάσαμε στην upstream. Στη συνέχεια από την upstream βγήκε η Intellibox, η Persado, Workable. Άνθρωποι από την upstream πήγανε στις Automotive. Και νομίζω, ήμασταν από τους πρώτους πυρήνες που δημιουργήθηκε ένα πολύ ενδιαφέρονικο σύστημα στην Αθήνα, γύρω από τη τεχνολογία. Άρα λοιπόν θέλει επιμονή, ομαδική δουλειά, ρίσκο και να μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Και πολύ καλούς συνεργάτες. Και πολύ καλούς συνεργάτες, έτσι. Μπράβο, πολύ ωραία. Θα περάσουμε στον κύριο Χαριζόπουλο, ο οποίος είναι μηχανικός λογισμικός της Facebook. Η απορία από όλων νέων, και όχι μόνο, πώς είναι να δουλεύει κανείς στη Facebook. Εσείς με τι πραγματεύεστε ακριβώς. Και εγώ με τη σειρά μου να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση και να συγχαρώ την βιβλιοθήκη της Βέρειας για όλα όσοι έχει προσφέρει στην πόλη μας, και όχι μόνο. Εγώ θα πω καλημέρα από το San Francisco της Κατιφόρνια. Εδώ πέρα είναι 9 το πρωί, 9 και 20 το πρωί. Να σας πω γιατί στη Facebook είμαι σε μια ομάδα που λέγεται υποστηρίξη υποδομής δεδομένων. Και συγκεκριμένα με αυτό με το οποίο ασχολούμαι είναι η σωστή λειτουργία, ο έλεγχος της σωστής λειτουργίας σε όλων των συστημάτων, όλων των υπολογιστών, που έχει η εταιρεία Facebook ανά τον κόσμο, σε όλα τα κέντρα δεδομένων του κόσμου. Σίγουρα είναι κάτι το ιδιαίτερο να δουλεύει σε μια εταιρεία η οποία προσφέρει προϊόντα τα οποία χρησιμοποιούνται σχεδόν από το μισό πλανήτη. Οπότε αυτό που θα έλεγα ότι είναι πολύ ενδιαφέρον είναι οι προκλήσεις, οι τεχνικές προκλήσεις, για κάποιον που προέρχεται από το χώρο της τεχνολογίας, το πώς λύνουμε και αντιμετωπίζουμε τεχνικές προκλήσεις, που έχουν να κάνουν καθαρά με το μέγεθος της λειτουργίας εταιρείας. Αυτό δεν είναι κάτι μοναδικό μόνο στη Facebook. Κι άλλες εταιρείες στη Silicon Valley, όπως η Apple ή η Google, αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα. Αλλά αυτό που σου δίνει στην ουσία τη δυνατότητα είναι να κοιτάξουμε προβλήματα τα οποία ο άλλος κόσμος, οι άλλες εταιρείες θα τα βρουν μπροστά τους σε 5 ή σε 10 χρόνια. Άρα σου δίνει μια ευκαιρία να πάρεις μια γεύση, να είσαι πρώτος, να είσαι στην πρώτη γραμμή αυτών των προβλημάτων που οι άλλοι θα τα δουν πολύ αργότερα. Κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερο στη Facebook είναι ότι, άμα κοιτάξετε τα βιογραφικά πολλών που δουλεύουν εργαζομένως στη Facebook, θα δείτε ότι όλοι έχουμε τον ίδιο τίτλο, είμαστε όλοι μηχανικοί λογισμικοί. Μέσα στην εταιρεία δεν υπάρχουν βαθμίδες, τουλάχιστον που να φαίνονται, δηλαδή βαθμίδα Α, Β, ποιος είναι πιο senior μηχανικός. Και αυτό το έχουμε κάνει στην ουσία για να μπορούμε να επιτρέπουμε εργαζομένους και κόσμο που έχουν καλές ιδέες να μπορούν να τις πούν αυτές τις ιδέες χωρίς να σκέφτονται ποια είναι η θέση μου, ποιος είναι ο ρόλος, ή αν κάποιος έχει περισσότερα εμπειρία από εμένα ή όχι. Και αυτό νομίζω το κάνει, γενικά, την εταιρεία πολύ ιδιαίτερη για εμένα. Όντως, πραγματικά, δεν το έχω ξαναπούσει εδώ σε άλλη εταιρεία. Τώρα, αφού είμαστε στη Facebook, τώρα, τα τελευταίο καιρό, λόγω των συντικών που έχουν δημιουργηθεί με τον Covid-19, η τηλεργασία έχει ενισχυθεί πάρα πολύ σε μεγάλο βαθμό. Διάβασα μια ανακοίνωση της Facebook, που έλεγε ότι θελειοθετήσει μόνιμα στο μοντέλο τηλεργασίας, ακόμα και μετά την άρση του lockdown, που επιβλήθηκε λόγω της πανδημίας. Εσάς, ούτε σας επηρεάζει αυτός ο νέος τρόπος εργασίας, πώς σας επηρεάζει τη δουλειά σας? Ναι, καθ' αρχικά να ξεκαθαρίσω ότι αυτό που έχει ανακοινώσει η εταιρεία, είναι ότι σε βάθος δεκαετίας θα θέλαμε, περισσότεροι από τους μισούς, τουλάχιστον οι μισοί, το 50% του εργατικού δυναμικού, να πραγματοποιεί τηλεργασία, το οποίο φαντάζομαι θα γίνει και πολύ σταδιακά και με μικρά βήματα. Σίγουρα, μας επηρεάζει όλους μας, όχι μόνο τη Facebook, οι συνθήκες αυτές. Υπάρχουν αρκετές προκλήσεις αυτή τη στιγμή στη τηλεργασία, που δεν έχουν να κάνουνε με την ίδια τη τηλεργασία, έχουν να κάνουνε με το ιόνος ότι έχουμε την πανδημία. Όπως παραδείγματος χάρη οι οικογένειες που βρίσκονται στο σπίτι και έχουν και τα παιδιά στο σπίτι ή έχουν άλλες προκλήσεις που έχουν να κάνουν το ιόνος ότι δεν μπορούμε να βγούμε ελεύθερα ή να κάνουμε κάποια πράγματα λόγω της πανδημίας. Αν υποθέσουμε και ελπίζουμε όλοι σε όλο τον πλανήτη ότι σύντομα κάποια στιγμή θα βελτιωθεί πολύ η κατάσταση, το θέμα είναι τι γίνεται μετά με τηλεργασία. Σίγουρα το βλέπω προσωπικά σαν μια πολύ μεγάλη ευκαιρία, όχι μόνο για τη φύση του, αλλά για όλες τις εταιρείες έναν τον κόσμο. Είναι μια ευκαιρία να προσεγγίσεις ανθρώπους να εργαστούν ή να συνεργαστούν μαζί σου με μια εταιρεία χωρίς να υπάρχει ο περιορισμός του τόπου κατοικίας, χωρίς να χρειάζεται να μετακομήσεις, χωρίς να χρειάζεται να αλλάξεις χώρα ή να περάσεις άλλα σύνορα. Γενικά, και εκτός από αυτό, το βλέπω και περισσότερο σαν έναν τρόπο στο οποίο σου δίνει περισσότερη ίση πρόσβαση στην εργασία. Και έχει να κάνει και από το που προέρχεσαι, έχει να κάνει με άλλους περιορισμούς που δεν έχουν να κάνουν μόνο με το που μένεις. Οπότε αυτό είναι σίγουρα μια ευκαιρία. Μια άλλη ευκαιρία είναι το πώς θα αρχίσουμε να αξιοποιούμε καινούργιες τεχνολογίες. Ένα πολύ καλό παράδειγμα είναι αυτή η συζήτηση που κάνουμε τώρα μέσα του διαδικτύου. Αλλά αύριο μεθαύριο έχουμε και άλλες τεχνολογίες που θα έρχονται, όπως οι τεχνολογίες εικονικής πραγματικότητας. Και το ερώτημα είναι πώς μπορούμε αυτές τις τεχνολογίες να τις χρησιμοποιήσουμε και στην εργασία. Και με το να έχουμε την εργασία μας δίνει τη δυνατότητα να τις χρησιμοποιήσουμε και αυτές τις τεχνολογίες. Από θέμα προκλήσεων βέβαια θα υπάρχουν προκλήσεις. Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχουμε ήδη διαπιστώσει είναι το που θέτεις το όριο μεταξύ δουλειάς και προσωπικής ζωής από τη στιγμή που βρίσκεσαι στον ίδιο χώρο. Πριν από την πανδημία τελείωνε η ημέρα, έμπαινες στο αμάξι, έφευγες στη δουλειά, περπατούσες, έφευγες, πήγες σπίτι και υπήρχε αυτό το όριο. Τώρα αυτό πλον δεν υπάρχει. Βέβαια στα καλά είναι ότι δεν χρειάζεται να ξεδέψεις το χρόνο για μετάβαση στην δουλειά. Αλλά όπως είπα στην αρχή, νομίζω ότι όλα αυτά θα τα δούμε σιγά-σιγά με μικρά βήματα. Αλλά το γεγονός ότι έγινε ήδη αυτό το πολύ μεγάλο παγκόσμιο πείραμα να δούμε πώς είναι να δουλεύουμε από το σπίτι, από άλλο χώρο, νομίζω θα μας δείξει πολλά για το πώς θα γίνει τηλεργασία στο μέλλον. Ακριβώς τα ίδια σκεφτόμαστε και εμείς εδώ, εσείς στην Αμερική και εμείς στην Ελλάδα. Θα ήθελα να περάσω πάλι στο κύριο Κούτερη, στον Γρηγόρη. Βασιζόμενος στην εμπειρία σας, στον τομέα των προσλήψεων νέων πτυχιούχων του τεχνολογικού τομέα. Είναι κάτι που έτσι αφορά πολλά νέα παιδιά αυτή την εποχή. Ποια προσώδα πιστεύετε ότι είναι επιθυμητά, ώστε να τους κάνουν πιο ανταγωνιστικούς στην αγορά εργασίας? Και σε τοπικό αλλά και σε διεθνή επίπεδο. Είναι πολύ επικαιρή ερώτηση. Και παρ' όλο που μέχρι και πριν δυο μήνες ήμουνα στη Workable, που είχαμε επεξεργαστεί πάνω από 1,2 εκατομμύρια βιογραφικών και 26.000 εταιρίες παγκοσμίως, στους τελευταίους δυο μήνες την έχω βιώσει στο πετσί μου αυτήν την κατάσταση. Έχουμε προσλάβει, νομίζω, η ομάδα με έχει προσλάβει 15 ή 16 πτυχιούχους μέσα στους τελευταίους δυο μήνες. Και όλοι είναι κάτω των 24. Είτε έχουν ένα χρόνο εμπειρίας μετά το πανεπιστήμιο, είτε κατευθείαν έξω το πανεπιστήμιο. Και έχουμε προσλάβει πτυχιούχους για θέσεις, όπου συνήθως μια τελευταία θα έπαιρνε κάποιον manager ή θα κοιτούσε με κάποιον ο οποίος έχει εμπειρία στην αγορά πάνω στα αντικείμενο. Αλλά συνειδητά έχουμε αποφασίσει ότι είναι πιο σημαντικό να βρούμε ανθρώπους οι οποίοι ταιριάζουν στην πολιτούρα μας και έχουν τις δυνατότητες να μάθουν μέσα από τη δουλειά, παρά να προσλάβουμε κάποιον ο οποίος έχει ήδη έκθεθει στην αγορά και δεν ταιριάζει με την πολιτούρα μας. Δηλαδή δώσαμε μεγαλύτερη έμφαση στο πώς θα χτίσουμε την ομάδα παρά στο γνωστικό αντικείμενο. Και αυτό γιατί πιστεύω ότι οι πρώτες 100 προσγλήψεις που θα κάνουμε είναι αυτές που θα καθορίσουν την επιτυχία της αταιρίας στο μέλλον. Τι ψάχνουμε? Ψάχνουμε για ανθρώπους που έχουν διεθνές προφίλ. Αυτή τη στιγμή έχουμε έναν Ολανδό και έναν Βραζιλιανό που ασχολούνται με το λιστήριο. Έχουμε μια κοπέλα από την Τουρκία η οποία είναι υπευθύνη για το μοντέλο χρηματοδότησης. Έχουμε δύο Ιταλούς που ασχολούνται με το supply chain. Έχουμε ανθρώπους από το Ιράκ, από την Σιγκαπούρη, από όλο τον κόσμο. Και όλους τους παραδόξους παράλληλους που είμαστε στο Λονδίνο δεν έχουν πολλούς Άγγλους. Έχουμε διεθνές προφίλ γιατί πιστεύουμε ότι ο συγκερασμός διαφορετικών εμπειριών, διαφορετικής αντιμετώπισης της ζωής και διαφορετικών πολιτισμών, παραδόσια με τα λοιπά, δημιουργεί κάτι καλύτερο. Ψάχνουμε για ανθρώπους που είναι πολύ έξυπνοι, προφανώς, αλλά δεν είναι απαραίτητο ότι κοιτάμε για ακαδημαϊκή εξυπνάδα. Κοιτάμε ανθρώπους που έχουν κοινή λογική, που μπορούν να αντιληφθούν καταστάσεις και να βρουν δημιουργικές γλήσεις σε προβλήματα. Ψάχνουμε για ανθρώπους που έχουν επιδείξει διάθεση για μάθηση και για εργατικότητα κατά τη διάρκεια των σπουδών τους ή πριν το πανεπιστήμιο. Οπότε δεν ψάχνουμε για κάποια εργασιακή προϋπηρεσία, αλλά ψάχνουμε για ανθρώπους που τα καλοκαίρια ψάχνουν και βρίσκανε μία δουλειά να κάνουν. Είχαν εξοσχολικές δραστηριότητες, έχουν ασχοληθεί με τον αθλητισμό, έχουν ασχοληθεί με τον προβλησκοπισμό, που είναι κάτι που είναι πολύ κοντά σε εμένα. Και από γνωστικό αντικείμενο δίνουμε πάρα πολύ μεγάλη έκφαση στα μαθηματικά και στις ξένες γλώσσες. Μάλιστα. Ευχαριστούμε πάρα πολύ. Και θα έρθουμε κατά τη στιγμή, όταν έχουμε ακόμα το αρχικό σημείο. Επειδή έχω και εγώ πολλούς φοιτητές που τους ενδιαφέρει το μετά και το συζητάμε. Γι'αυτό ήταν κι αυτή η ερώτηση. Μας παρακολουθούνε τώρα και αρκετοί και ήθελα να έρθει διαστώματος κάποιος που έχει εμπειρία πάνω στη βουλτομεία. Θα ήθελα τώρα να περάσουμε λίγο συγκεκριμένα στην πόλη μας, στην Βέρια, μιας και είσαστε όλοι από την Βέρια. στον κύριο Βαζάκα. Θέλουμε να φέρουμε περισσότερες επιχειρήσεις τεχνολογίας στη Βέρεια. Οπότε, για να ενισχύσουμε, λοιπόν, την καινοτομία και να δημιουργήσουμε ένα φιλικό περιβάλλον για την ανάπτυξή της με στόχο την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών και να προσελπτήσουμε αυτές τις επιχειρήσεις γνώσης και τεχνολογίας να έρθουν εδώ. Πώς θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ένα τέτοιο περιβάλλον στη Βέρεια, κατά τη γνώμη σας, ώστε επιχειρήσεις σαν ειδικιά σας να προθυμίσουν, να τονίσουν να ξεκινήσουν εδώ. Κοιτάξτε, το συγκεκριμένο θέμα, πιστεύω, είναι λίγο πολύπλευρο. Μια μεριά χρειάζονται κάποιες ενέργειες σε κυβερνητικό επίπεδο, με την εφαρμογή κάποιων ευρωπαϊκών μοντέλων για ανάπτυξη επιχειρήσεων στην επαρχία και δημιουργία κάποιων διαφορων κινήτρων. Ήδη είναι κάποιες φορολαφρύνσεις, είτε κάποιες επιδοτήσεις ή διευκολύνσεις, κλπ. Από την άλλη, μερικά πιστεύω ότι και ο δήμος θα μπορούσε να κάνει κάποιες ενέργειες σε εξοχρονισμού της πόλης, δημιουργητές πλέον σε όλες οι smart cities, και σε συνεργασία με εταιρίες και ακαδημαϊκά ιδρύματα, κοντινά κιόλας, να δημιουργήσει μια πόλη πρότυπο, το οποίο πιστεύω και θα διαφημίσει την πόλη, αλλά και θα δημιουργηθούν κάποιες κατάλληλες συνθήκες προσέλλικησης επιχειρήσεων αλλά και υποψήφιων εργαζομένων. Ένας άλλος τρόπος που θα μπορούσα να σκεφτώ είναι μια δημιουργία ενός τεχνολογικού πάρκου ή μιας βιομηχανικής περιοχής που θα βοηθήσει στην γεωγραφική εστίαση των εταιριών τεχνολογίας, καθισθώντας το σαν ένα πόλο έλξεις για νέες εταιρίες και για επενδύσεις. Πολύ σωστά. Και άλλωστε η Βέρια βρίσκεται και στο κέντρο και δύο μεγάλων πανεπιστήμιων. Είναι το πανεπιστήμιο στην Αστρική Θεσσαλονίκη ή τώρα είναι και το πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας που έχει αναπτυθεί. Εμείς βρισκόμαστε στο κέντρο. Άνετα θα μπορούσε να γίνει ένα τεχνολογικό πάρκο όπως το προτείνεται. Και μιας και λέμε λοιπόν για τις έξυπνες πόλεις, θα περάσω στον κύριο Πιπελίδη και τον κύριο Τσιαμίτρο. Είναι αλήθεια ότι ένα από τα επιστημονικά σας ενδιαφέροντα είναι οι λεγόμενες έξυπνες πόλεις, τα smart cities και η πόλη της Βέρια έρχεται στο διεθνές προσκύμιο εξαιτίας της βιβλιοθήκης της που είναι υπερσύγχρονη. Επίσης το 2011 θεωρήθηκε και η Βέρια ως μια έξυπνη πόλη από τις έξυπνες πόλεις της Ελλάδας. Αλλά επειδή οι τεχνολογικές εξελίξεις τρέχουν με ταχύτατος ηλικμούς, τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε σαν πόλη ώστε να ενισχύσουμε αυτή την έννοια της έξυπνης πόλης. Ένα το είπε και ο κύριος Μπαζάκας για το τεχνολογικό πάρπο, πάρα πολύ ωραία ιδέα. Ok, γεια σας και από εμένα. Σε χαρατήρα και για την οργάνωση, παιδιά. Να ξεκινήσω να απαντήσω την ερώτηση, είναι από και ισαγωγικά πράγματα. Μάλλον θα ξεκινήσω να απαντήσω την ερώτηση. Υπάρχει ότι εμείς ξεκινήσαμε από smart cities, τα διδακτορικά μας χρηματοδοτήθηκαν από τη βαβαρική κυβέρνηση με στόχο smart cities και σχεδόν γνωριστήκαμε με τον Νίκο μέσω του project του smart cities τυχαία, καταλήξαμε να δουλεύουμε στην ίδια θέση. Εγώ από τον Πανεμιστήριο του Μονάχου και ο Νίκος από την Siemens. Στην ίδια θέση, τελώς πνευματικά, δύο αυεριότητες κατεύχθηκαν στο ίδιο θέμα, στο indoor positioning, που λέει και ο Νίκος. Πρώτον, τι είναι smart cities και σε ποιο σημείο βρισκόμαστε, έτσι. Στο smart cities, γενικά, ο ρώστος χρησιμοποιείται για πόλεις, για να περιγράψει πόλεις οι οποίες κάνουν χρήση δεδομένων για την ανάληψη αποφάσεων. Κατά τη διάρκεια, ας πούμε, το project που εργαζόμασταν, είχαν διαφορετικοί διδακτορικοί φοιτητές, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν διαφορετικούς αισθητήρες, όπως ανέφερε και ο Νίκος, που χρησιμοποιούσαν αισθητήρες από το κινητό. Άλλοι χρησιμοποιούσαν αισθητήρες ρίπανσης. Άλλοι χρησιμοποιούσαν… Ήταν στο τομέα microgrids για energy, όπου νομίζω ότι έχετε και… Smart energy management. Smart energy. Νομίζω ότι έχετε και στις publications. Και πιο efficient, πιο αποτελεσματικά κτίρια. Αυτό είναι το ένα level. Το ένα level είναι στους αισθητήρες. Εγώ πιστεύω ότι η Βέρεια, ο αγορατικός τομέας της Βέρειας, έχει τη δυνατότητα και να συνησφέρει οικονομικά, γιατί είναι ένα μεγάλο ποσοστό του AEP της Βέρειας, μπορεί και να συνησφέρει οικονομικά στην ύπαρξη τέτοιων επιχειρηματικών ιδεών. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι πρέπει να αφοσχηθούμε πρώτα σε αισθητήρες και μετά στο AI κομμάτι, στο οποίο μπορείς να κάνεις πιο ενδιαφέρον πράγματα. Εμείς αυτή τη στιγμή, δουλεύουμε και εδώ στο Μόναχο, αλλά με συνεργάτες και στην Ελλάδα σε μαζική μεταφορά μέσα για την ευρευνηστοποίηση όλου του traffic. Ναι, της κινητικότητας, του smart mobility. Ακριβώς. Στο δεύτερο level είναι το δίκτυο, στο πώς θα γίνουν αυτά εδώ τα δεδομένα streams, κάπου σέντραλι, κάπου κεντρικά, ώστε να μπορεί κάποιος να τα επεξεργαστεί. Και στο τρίτο κομμάτι τότε είναι η ανάλυση των δεδομένων, το οποίο είναι το ενδιαφέρον κομμάτι, αλλά αν δεν υπάρχουν τα δεδομένα σε πρώτο σημείο, δεν υπάρχει πολύ μεγάλη δυνατότητα. Επίσης, οι περισσότεροι δρακτορικοί, ξέρετε καλύτερα προφανώς, ότι δεν έχουν και πάρα πολλές επιλογές δεδομένων, να επιλέξουν δεδομένα data sets, για να κάνουν τα δρακτορικά τους. Νομίζω ότι όλους τους δρακτορικούς που γνωρίζω, προσωπικά, κάνανε το δρακτορικό τους με βάση το data set των New York Taxis. Όλοι το data set χρησιμοποιούν, και δεν υπάρχουν και περισσότερα δεδομένα. Είναι ένα τομέας που ούτως ή άλλως τώρα εξελίσσεται πάρα πολύ, διότι τα smart cities τώρα βρίσκονται στην άνθρωπη. Σωστά. Είναι πολύ αρχικό σημείο. Και εμείς αυτό… βασικά η αριέθνη ήταν και στην ουσία ένα αποτέλεσμα της έλλειψης δεδομένων. Δηλαδή είπαμε, μήπως πρέπει να πάμε να το κοιτάξουμε από το business site… Συνειδητοποίηση δεδομένων περισσότερο δηλαδή. Ακριβώς. Και αυτή τη στιγμή, υπάρχουν και στην Αθήνα λεωφορίες, και εδώ πέρα στη Γερμανία τρένα, εξοπλισμένα με το δικό μας hardware και software, όπου έχουμε δεδομένα και τώρα παρατηρούμε ότι μπορούμε να κάνουμε πολύ ενδιαφέρον πράγματα με το big data που έχουμε διαθέσιμο. Το μεγάλο ζητούμενο στις επόμενες πενταετίας, στην πιο ερευνητική φάση, όχι τόσο στην επιχειρηματική, είναι το να υπάρξουν τα λεωφορία data lakes, δεν ξέρω αν χρησιμοποιείται ο όρος, σε ελληνικά λίμνες δεδομένων, ή data swarms, για να μπορούν μελλοντικά διδακτορικοί φοιτητές, και όχι μόνο, να χρησιμοποιήσουν τα δικημένόν τους, δηλαδή να έχουν μια μεγάλη δεξαμενή δεδομένων, να μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα δεδομένα τους, και να μπορέσουν να αναπτύξουν διδακτορικά πάνω σε αυτό το τομέα. Ακριβώς, εμείς μπορούμε να παρέχουμε την τεχνολογική κάλυψη, χωρίς χρέος για τη βέρεια, για να ξεκινήσει ένα τέτοιο data lake, για την παραγωγή τέτοιων δεδομένων. Α, πολύ ενδιαφέρον αυτό. Θα θέλαμε να το συζητήσουμε κιόλας, κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Το κρατάω αυτό που είπες, μπορούμε να το δούμε και μετά πιο αναλυτικά. Θα ήθελα να περάσω ξανά στον κύριο Κούτερη. Έχοντας εμπειρία τώρα της εργασίας σε τεχνολογικά αναπτυγμένες χώρες, όπως είναι η Αγγλία, η Γαλλία και η Αμερική, πώς πιστεύετε εσείς ότι θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε την πόλη της Βέρειας να ξεχωρίσει, ώστε σε 10 χρόνια από τώρα να είναι πιο φιλική και πιο ανθρώπινη, με σήμα από τη τεχνολογία. Είναι πολύ δύσκολη ερώτηση και είναι πολύ δύσκολη ερώτηση για δύο λόγους. Καταρχάς θεωρώ ότι η Βέρεια είναι ήδη πολύ φιλική και ανθρώπινη και δεν ξέρω αν είναι τα πατριωτικά ή τοπικιστικά μου αισθήματα που μιλάνε. Σίγουρα είναι πολύ πιο ανθρώπινη από την Αθήνα ή το Λονδίνο. Το δεύτερο δύσκολο από την ερώτηση είναι ο χρονικός ορίζοντας. 10 χρόνια με το ρυθμό που καλπάζει η τεχνολογία αυτή τη στιγμή, κανείς δεν ξέρει που θα βρισκόμαστε, τι θα υπάρχει διαθέσιμο. Αν ήξερα θα ήμουν πολύ πλούσιος, δεν θα ήμουν εδώ πέρα. Να σου δώσω ένα παράδειγμα. Πριν 10 χρόνια το Zoom που χρησιμοποιούμε αυτή τη στιγμή δεν υπήρχε. Η Facebook που δουλεύει ο Σταύρος δεν είχε μπεί στο χρηματιστήριο. Και η πιο δημοφιλής πλατφόρμα για email σε κινητά ήταν η BlackBerry, η οποία έχει ξαφανιστεί. Παρά τα, νομίζω ότι για να γίνει ακόμα πιο φιλική και ανθρώπινη η βέρεια σε 5, 10, 20 χρόνια, νομίζω θα χρειαστούν τρία πράγματα. Η τεχνολογία να βοηθήσει τους ανθρώπους, να βοηθήσει τις υποδομές και να δημιουργήσει ευκαιρίες. Τους ανθρώπους πιστεύω είναι η επικοινωνία, δυνατότητες για καλύτερη έκφραση, δυνατότητες για να μπορέσουν οι άνθρωποι να έχουν καλύτερη συνέσθηση και αντιλήψη του χώρου και να μπορέσει η τεχνολογία και το φυσικό περιβάλλον να συνδυαστεί. Στις υποδομές προφανώς δίκτυα, προφανώς πρόσβαση δεδομένα, αλλά και συνδυασμός συγκερασμός φυσικών υποδομών, δίκτυα μεταφορών με τεχνολογικά δίκτυα, σε το μέσο όπως τα logistics. Η βέρεια τυχαίνει να είναι σε ακομπικό σημείο στην Ελλάδα, όσον αφορά τις μεταφορές. Και ευκαιρίες, οποιαδήποτε ευκαιρία θα μπορούσε να βάσει τεχνολογία για μάθηση, για εργασία. Είναι εύκολο να χρησιμοποιηθούν ευκαιρίες μέσα από software, προγραμματισμό, οποιαδήποτε ανάπτυξη, χωρίς μεγάλη επένδυση, χωρίς μεγάλο capital outlay, ώστε να μπορεί να δημιουργηθεί ένας πόλος, είτε στην περιοχή της βέρειας, θα μπορεί να προσφέρει καινούργια στέσεις εργασίας, να μετατραπεί η οικονομία της περιοχής, να ξεφύγει από τον πρωτογεννητομέα. Και είναι στην διασκέδαση. Νομίζω ότι πλέον τους τελευταίους δέκα, οκτώ μήνες, όλοι μας έχουμε βιώσει μία άλλαγη στον τρόπο που διασκεδάζουμε, ο οποίος βασιζεται όλο και παραπάνω από αυτήν την οικονομία. Ακριβώς αυτό. Και φαντάζομαι σε δέκα χρόνια από τώρα, μπορεί να υπάρχει μία άλλη τέτοια διαδικτυακή συζήτηση. Και να έχει ξεπερθεί το Zoom, και να λένε πριν δέκα χρόνια κάποιοι συζητούσαν και κάνανε μία τέτοια παρουσίαση μέσω εκείνης της παλαιακής πλατφόρμας. Αναρωτιέμαι πού θα είναι η Facebook σε δέκα χρόνια. Ίσως μπορεί να μας πει ο Σταύρος. Αυτό θα, όντως. Ποιος ξέρει πού θα είναι η Facebook, που θα έχουν βγει κάποιες άλλες παρόνες παιδίες. Ποιος ξέρει. Και μιας και έκανες έτσι πάσα στο Σταύρο, θα ήθελα να ερωτήσω τον Γ. Χαριζόπουλο. Η Βιβλιοθήκη έχει αποδείξει, τόσο καιρό, ότι παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις της ψηφιακής εποχής και άλλωστε και αυτός ήταν και ένας από τους λόγους που πήρε το βραβείο πριν δέκα χρόνια του Bill Bill και Melinda Gates. Μέσα από δράσεις που κάνει, δίνεται δυνατότητα στα παιδιά να έρθουνε κοντά και να γνωρίσουνε νέες τεχνολογίες. Εσείς τώρα, με βάση την εμπειρία σας ως εργαζόμενος, αλλά και ως γονιός και ως κάποιος μιας τεχνολογικά αναπτυγμένης χώρας, τι πιστεύετε ότι θα μπορούσε η βιβλιοθήκη ως βιβλιοθήκη να προσφέρει στα παιδιά μας ώστε σε δέκα χρόνια από τώρα να βρίσκονται αυτά σε μία από αυτές τις θέσεις και ίσως σε πολύ καλύτερες από ό,τι βρισκόμαστε εμείς. Ναι, θα πω, όπως είπε και ο Γρηγόρης, η ερώτηση και αυτή είναι πολύ δύσκολη γιατί ακριβώς δεν ξέρουμε σε δέκα χρόνια ποια θα είναι αυτή η θέση. Δεν ξέρω εγώ ίδιος αν σε δέκα χρόνια θα βρίσκομαι σε αυτή τη θέση και πως θα είναι τα πράγματα. Οπότε σίγουρα ένας τρόπος να το σκεφτούμε αυτό, θα έλεγα, είναι να κοιτάξουμε λίγο και στο παρελθόν και να δούμε ποιο ρόλο είχαν από παλιά οι βιβλιοθήκες, ποιο ρόλο έχουν σήμερα για να μπορέσουμε λίγο να προβλέψουμε και... ή να σκεφτούμε ποιος είναι ο ρόλος και τι μπορεί να προσφέρει στα επόμενα δέκα χρόνια. Κάποτε, πριν πολλά χρόνια, η βιβλιοθήκη ήταν ο μόνος τρόπος πρόσβασης στη γνώση. Αυτό βέβαια έχει αλλάξει στις μέρες μας, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Πλέον, το έχουμε κάνει αρκετά εύκολο, δυστυχώς όχι για όλους στον πλανήτη και είναι κάτι το οποίο πρέπει να συνεχίσουμε όλοι να δουλεύουμε και σίγουρα δουλεύει και η Facebook και άλλες εταιρεές πάνω σε αυτό, αλλά το έχουμε κάνει πολύ εύκολο αν κάποιος θέλει να έχει πρόσβαση στη γνώση, στο διαδίκτυο να ενημερωθεί. Και σίγουρα ένας ρόλος της βιβλιοθήκης θα είναι όπως έρχονται καινούργιες τεχνολογίες. Μίλησα πιο πριν, είπα ότι μία από τις πολλά υποσχόμενες υπολογιστικές πλατφόρμες είναι οι πλατφόρμες εικονικής πραγματικότητας, όπως και augmented πραγματικότητας, δεν ξέρω πώς μεταφράζει το ρόλος στα ελληνικά. Επαρξημένης πραγματικότητας. Επαρξημένης, ναι. Ο οποίος στην ουσία, για όσους δεν ξέρουν, είναι πολύ ενδιαφέρον, σου δίνει την δυνατότητα να βρίσκεσαι και στον πραγματικό κόσμο, αλλά στην ίδια στιγμή να βλέπεις και τι γίνεται και στον εικονικό κόσμο, και τα συνδυάζει και τα δύο. Σίγουρα τεχνολογίες όπως αυτές, η βιβλιοθήκη μπορεί να είναι ένας πόλος έλξης στα παιδιά για να συνεχίζουν να εξηγιώνονται, όπως έχει κάνει ήδη η βιβλιοθήκη μας όλα αυτά τα χρόνια, και να τις γνωρίζουν αυτές τις τεχνολογίες. Αλλά η βιβλιοθήκη, νομίζω, επίσης καλύτερα, κάπως να επαναπροσδιορίσει το ρόλο της για το μέλλον και για τα επόμενα χρόνια. Σε έναν κόσμο στο οποίο μπορούμε να έχουμε μια φορητή βιβλιοθήκη στη τσέπη μας, ποιος είναι τότε ο ρόλος της βιβλιοθήκης, τα σύνορα του τι είναι βιβλιοθήκη, είναι το κτίριο, είναι ότι βρίσκεται μέσα στη βιβλιοθήκη, ή κάτι το οποίο περνάει αυτά τα σύνορα και μπορεί να είναι σε όλο τον κόσμο. Πάλι θα αναφερθώ στο παράδειγμα αυτής της συζήτησης που έχουμε τώρα, η οποία διοργανώνεται μέσα από τη βιβλιοθήκη. Δεν ξέρω αν δεν υπήρχε η πανδημία, αν θα είχαμε την ευκαιρία, αν είχαμε την ευκαιρία τόσοι που μας παρακολουθούν αυτή τη στιγμή να το κάνουν, αν δεν μπορούσαν να μεταβούν στο κτίριο της βιβλιοθήκης, όπως επίσης και όλοι εμείς που συμμετέχουμε, αν θα μπορούσαμε να ταξιδέψουμε να έρθουμε να είμαστε εκεί. Αυτό δεν θα αντικαταστήσει την ανθρώπινη επαφή. Θα υπάρχουν και τα δύο, αλλά είναι ένα παράδειγμα οι νέοι τρόποι που μπορούμε να σκεφτόμαστε και οι νέες δραστηριότητες τις οποίες θα μπορούσε να αναλάβει και να το εργανώσει η βιβλιοθήκη. Επομένως, το να επαναπροσδιορίσει το ρόλο της βιβλιοθήκης, νομίζω είναι πολύ σημαντικό και θα πρέπει να συνεχίσει να παρακολουθεί τις εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας. Αλλά για μένα το πιο σημαντικό, όταν έχουμε τόσο άφθενη πληροφορία, η βιβλιοθήκη να παίξει το ρόλο της κριτικής επιμέλειας. Γιατί με την τόση πραγματικά πληροφορία που υπάρχει εκεί πέρα, που μπορούμε να δούμε στο ίντερνετ, το ρόλο είναι να υπάρξει ένα μέρος, στο οποίο κάποιος να έχει επιμεληθεί αυτής της πληροφορίας, να την παρουσιάσει με έναν τρόπο που να βοηθήσει τα παιδιά και όχι μόνο, να μπορούν να αρχίσουν να έρχονται σε επαφή με άλλους τρόπους σκέψης, να μπορούν να γνωρίζουν άλλους πολιτισμούς και γενικά να δώσουμε στα παιδιά να ενισχύσουμε τη διαφορετικότητα, να προσπαθούμε να ανοίξουμε το μυαλό τους σε νέες ευκαιρίες και τρόπους σκέψης. Γενικά το τι εφόδια θα μπορούσε να προσπαθήσει μέσω αυτού του ρόλου της κριτικής επιμέλειας η βιβλιοθήκη να καλλιεργήσει για τα παιδιά, ώστε να πετύχουν στο μέλλον, πιστεύω ότι η επιχειρηματικότητα, η δημιουργικότητα, επίσης η διάθεση του να πάρεις ρίσκα και να υπερβείς προκλήσεις, αυτά είναι νομίζω πολύ σημαντικά συνδυάσμα με την κριτική σκέψη. Και το τελευταίο πράγμα που θα πω, νομίζω ότι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να καλλιεργήσει η βιβλιοθήκη είναι η επαφή με το ανθρώπινο, με το ανθρωπιστικό στοιχείο. Γιατί η τεχνολογία από μόνη της μπορεί να είναι πολύ εντυπωσιακή, το τι καταφέρνει, αλλά το πώς τη χρησιμοποιούμε και το πώς ερχόμαστε σε επαφή με άλλους ανθρώπους και συνανθρώπους και πώς σκεφτόμαστε για τους συνανθρώπους μας νομίζω είναι πολύ σημαντικό και εκείνη νομίζω ότι τα επόμενα δέκα χρόνια και όχι μόνο η βιβλιοθήκη έχει ένα πολύ σημαντικό ρόλο να παίξει. Είναι ένα ζωντανό κύτταρο η βιβλιοθήκη της περιοχής μας και θα προσπαθήσουμε, έτσι φαντάζομαι όλοι, να την περιθουρίσουμε ως κόρη οφαλμού να συνεχίσει να υπάρχει και στα επόμενα δέκα χρόνια να εξελιχθεί και η ίδια και να ακολουθήσει τις εξελίξεις. Και τέλος μια τελευταία ερώτηση, θα την απευθύνω πρώτα στους κύριους της Γιαμήτρο και της Τελήτη, αλλά φυσικά μπορείτε να συμμετέχετε γιατί νομίζω ότι όλοι σας στεγνώσετε συγκεκριμένου αντικειμένου και μπορείτε να απαντήσετε στη συνέχεια. Έρευνες υποστηρίζουν ότι μέχρι το 2021 οι περισσότερες από τις μισές νέες επιχειρήσεις θα βασίζουν τη λειτουργία τους σε προϊόντα next generation, που τα λέμε, που υποστηρίζουν την έννοια του διαδικτύου των πραγμάτων, το Internet of Things. Πώς θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε εμείς τις επιχειρήσεις να υιοθετήσουν αυτήν την οτροπία και με κάποιες δράσεις, ίσως, στην βιβλιοθήκης, δηλαδή να εξηγηωθούμε λίγο με το Internet of Things. Πάλι θα ξεκινήσω από την ιστορία της Αριάδνης, γιατί το πρώτο pitch το κάναμε στην Ελλάδα, στην Αθήνα, και ο Μάλιστα μας είχαν πει ότι είχαμε πάρει ένα πολύ αρνητικό review για την τεχνολογία, την οποία, όπως την κάναμε pitch τότε, τέσσερα χρόνια πριν την έχουμε τελικά υλοποιήσει σήμερα. Γενικά, βέβαια η Αθήνα νομίζω ότι είναι αρκετά επιτυχημένη και η Δεσσαλονίκη, αλλά στη Βέρεια δεν γνωρίζω, αλλά νομίζω, υποθέτω πως όχι, δεν υπάρχουν incubators, δεν ξέρω αν υπάρχουν... Θερμοκητήδες. Εγώ πιστεύω ότι η Βέρεια θα μπορούσε, γιατί άκουγα και το πρωί τη συζήτηση για τους μουσικούς, όπου ο Μίους Νικολόπουλος έκανε record, ολοκληροάλμβουμ, στην βιβλιοθήκη της Βέρειας, πιστεύω ότι η βιβλιοθήκη της Βέρειας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως incubator για νέους που θέλουν να ασχοληθούν την πηγηματικότητα. Και γενικά θα μπορούσε να παρέχει και μόρφωση γύρω από αυτό. Δηλαδή, όχι απλά, παιδιά, ένα γραφείο εδώ, καθίστε και εργαστείτε. Και αυτό είναι χρήσιμο, να υπάρχει μια ιδιέυθυση, αλλά και εξεδίκευση και επροσωπικό, το οποίο θα μπορεί να παρέχει πληροφορία σχετικά με επιχειρηματικότητα σε νέους οι οποίοι θέλουν να δημιουργήσουν το δικό τους startup, όπως κάναμε και εμείς εδώ στο Μόναχο. Ήταν σε κάποιο workshop, δηλαδή κάτι… Και όχι μόνο. Εδώ πριν κορώνα ήταν και πολύ popular τα hackathons. Ναι. Δηλαδή… Διαγωνισμοί. Ναι, σκεφτόμαστε, ας πούμε, με τον Νίκο ότι σαν Αριάννη μπορούσαμε να… Δεν είμαστε η Facebook, αλλά σαν Αριάννη μπορούσαμε να χωριζήσουμε βραβεία για επιχειρηματικότητα, συμβαίνεται επιχειρηματικότητα στη Βέρεια, όπου νέοι μπορούν να έρθουν με ιδέες τους, πρώτο, δεύτερο, τρίτο βραβείο, με τις καλύτερες ιδέες, να καταθέσουν business plan, ένα μικρό business plan… Θα να περνάνε pitch, δηλαδή, κι αυτοί όπως περάσανε… Ακριβώς. Όπως βοηθηθήκαμε κι εμείς. Και εμείς εδώ πέρα, την Αριάννη, την ξεκινήσαμε στην ουσία για ένα διαγωνισμό, για ένα pitch διαγωνισμό, δηλαδή ως ιδέα. Και στη συνέχεια μπορεί να γίνει χρηματοδοτικότητα. Υπάρχουν χρηματοδοτικά εργαλεία, τα οποία μπορούν νέοι να έχουν access, να έχουν πρόσβαση, ώστε να χρηματοδοτήσουν τις ιδέες τους. Δηλαδή, η ιδέα του κ. Νίκου Μπαζάκα είναι μεγάλη ιδέα, αλλά εγώ, της άποψης, ας ξεκινήσουμε μικρά, ας ξεκινήσουμε με νέους, πρώτον, δεν υπάρχει ενδιαφέρον. Και εμείς θα μπορέσουμε να παρέχουμε και δεδομένα, ώστε να έρθουν νέοι και να αναπτύξουν τις ιδέες ως πλατφόρμα, και να αναπτύξουν τις ιδέες τους και με βάση στα δικά μας δεδομένα, αλλά όχι απαραίτητα, υπάρχουν ένα σωρό προβλήματα. Η Βέρια υποθέτει ότι έχει ένα σωρό προβλήματα για λύση. Υπάρχουν νέοι με νέες ιδέες, οι οποίοι μπορούν να σκεφτούν λύσεις για τα προβλήματα της δικιάς ως πόλης, το οποίο δεν ξέρω να έχει γίνει ποτέ στην Βέρια. Νομίζω ότι η βιβλιοθήκη, όπως έλεγε και ο Σταύρος, ότι η βιβλιοθήκη θα χάσει τον ρόλο της ως βιβλιοθήκη, όπου παίρνω ένα βιβλίο και νικιάζω ένα βιβλίο και φεύγω, πάω σπίτι μου και το διαβάζω, όπως ήταν όταν ήμασταν εμείς μικροί, ή χρησιμοποιώ το ίντερνετ εκεί πέρα. Νομίζω ότι όπως έκανε με τους μουσικούς, ίσως πρέπει να κάνει και με τους νέους επιχειρηματίες, να τους μαζέψει όλους μαζί, να φέρει και εταιρείες οι οποίες υπάρχουν ήδη στον τομέα. Και ο Σταύρος, έχει γίνει introduced ως Facebook, αλλά ο Σταύρος έχει κάνει δικιά του, εταιρεία η οποία γίνει acquired από ο Amazon. Έχει μεγάλη ιστορία από πίσω του. Νομίζω ότι όλοι σε αυτό το πάνελ, και οι περισσότεροι που βλέπουν από το πάνελ, θα μπορούσαν να βοηθήσουν νέους να υλοποιήσουν τις δικές τους ιδέες. Και όπως έλεγε και ο Γρηγόρης πριν, δεν χρειάζεται να είναι οι πιο well educated νέοι. Culture is a strategy for breakfast, νομίζω ότι είναι η στρατηγική του Γρηγόρη στο hiring. Βλέπω ότι ο Σταύρος, όσο και οι νέοι στη Βέρια, είναι entrepreneurial. Ακούγα πριν πόσα συγκροτημάτα, πόση μουσική έχουμε ξεκινήσει από τη Βέρια. Ενώ εταιρείες, όχι τόσες. Ο Σταύρος γνωρίζει και τον Βλάση, τον Τσάτσι, ο οποίος είναι από το ίδιο χωριό, από την Αγία Βαρβάρα. Ο οποίος τώρα είναι και στην Ericsson. Η Ericsson, η Nokia, άλλες εταιρείες που μάλλον δεν τις ξέρετε στην Ευρώπη, δεν έχουν γίνει τόσο μεγάλες, είναι στο δικό μας τομέα, αλλά γίναν acquired από μεγάλους κολοσούς για 300 εκατομμύρια, για 100 εκατομμύρια. Ξεκίνησαν σε πολύ μικρές πόλεις, μικρότερες από τη Βέρια. Μικρότερες από 60.000 κατοίκους, πληθυσμό. Δεν είναι δηλαδή... και ο Σταύρος δεν ξεκίνησε από το San Francisco, δηλαδή δεν χρειάζεται να ξεκινήσεις από το San Francisco για να έχεις μια επιτυχημένη εταιρεία σήμερα. Εγώ πιστεύω ότι η Βέρια, αυτό, αν υπάρχει κουλτούρα, entrepreneurship culture, θα υπάρξει ένα οικοσύστημα, το οποίο θα φέρει το... θα φέρει το όνειρο του Νίκου Μπαζάκα σε πραγματικότητα, γιατί θα αναγκαστούν εταιρείες να μετακινηθούν στην Βέρια. Πάρα πολύ σωστά. Δεν ξέρω οι υπόλοιποι συνομιλητές αν θα ήθελαν να προσθέσουν κάτι σχετικά με το... κυρίως με το διαδίκτυο των πραγμάτων και το... πώς οι επνέες επιχειρήσεις, πώς μπορούμε να τις βοηθήσουμε, όσο βιβλιοθήκη, να έρθουν πιο κοντά να το γνωρίσουν και να το χρησιμοποιούν, να το υιοθετήσουν. Αν είναι κάτι που θα θέλατε να εθεί μετά το Γιώργο το Βιπελίδι, αν ήθελε κάποιος κάτι να συμπληρώσει. Να πω, εγώ θα συμφωνήσω και με τον Γιώργο με αυτά που είπε. Δηλαδή, οι αγωνισμοί, οι hackathons και τέτοιου τύπου για νεοφιλής επιχειρηματικότητα είναι κάτι που γίνεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Δηλαδή, και στο cluster που ανέφερα πριν, δημιουργεί τέτοια hackathons κάθε χρόνο. Όπως επίσης ξέρω και στη Θεσσαλονίκη γίνονται. Θα συμφωνήσω ότι είναι μια καλή προσέγγιση για να βοηθήσουμε τους νέους της Βέριας να φέρουν λύσεις στα προβλήματα, γιατί νομίζω ότι οι νέοι της Βέριας γνωρίζουν καλύτερα τα προβλήματα της πόλης από οποιαδήποτε άλλη εταιρεία που μπορεί να έρθει εδώ πέρα. Έχοντας το φρέσκο μυαλό αυτής, τις φρέσκες ιδέες, με πρόσβαση πλέον σε πληροφορία και να μάθουν πράγματα από παντού, νομίζω ότι υπάρχει μια καλή μαγιά για να μπορέσει να βοηθηθεί η νεοφιής πηγηματικότητα της πόλης και να ξεκινήσουμε με κάποιες start-ups που κανείς δεν ξέρει πού μπορεί να καταλήξουν. Πάρα πολύ ναι, σωστά. Στο σημείο αυτό, νομίζω ότι μπορούμε να τελειώσουμε τη διαδικτυακή μας συγκροπιά. Θα ήθελα πάρα πολύ να σας ευχαριστήσω που μας θυμίσατε με την παρουσία σας και μας είπατε όλα αυτά τα ενδιαφέροντα πράγματα. Και θα ήθελα να κλείσω, λέγοντας και εγώ έχω κρατήσει από το βιβλίο της χημείας μας στη δίδα ηλικίου, είχε έτσι ένα πολύ ωραίο απόφτευμα, το οποίο μου έκανε εντύπωση και το κράτησα. Και στον τομέα της τεχνολογίας νομίζω ότι ταιριάζει. Έλεγε αφήστε μας να ονειρευόμαστε κύριοι και αφήστε μας να προλάβουμε να πραγματοποιήσουμε τα όνειρά μας πριν η ρεαλιστική νόηση τα ερμηνεύσει. Διότι έτσι λειτουργεί και ο μηχανικός. Σκέφτεται, προτείνει, πρέπει να είναι πάντα μπροστά στην τεχνολογία, να έχει φαντασία πάνω απ' όλα και να τολμάει. Και σιγά σιγά να αρχίζουν και οι άλλοι να μην προσπαθήσουν να τα ερμηνεύσουν όλα αυτά, αλλά να μένουν και λίγο στη φαντασία. Ευχαριστώ πάρα πολύ. Να είστε καλά. Καλό βράδυ σε όλους. Και ευχαριτήρια για την οργάνωση. Ευχαριστούμε πολύ. Καλημέρα στον Πάδρο. Καλημέρα σας. Καλημέρα σας. Και καληνύχτα στους υπόλοιπους. Καλή συνέχεια. Ευχαριστούμε. |
