"Περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής" (30/10/2019) Μέρος Α /

: Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE το οποίο είναι του Υπουργείου Εξωτερικών και του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Και πάλι και τους δυο σας σας ευχαριστούμε. Η Τράβελα της Ελλάδας τον Μάρτιο του 2009 συνέστησε τ...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Γλώσσα:el
Είδος:Ακαδημαϊκές/Επιστημονικές εκδηλώσεις
Συλλογή: /
Ημερομηνία έκδοσης: Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου 2020
Θέματα:
Διαθέσιμο Online:https://www.youtube.com/watch?v=SLp0O5HhwVo&list=PLJpizJmCRHW1Z_TFP33o_2YKSdmrH6eF7
Απομαγνητοφώνηση
: Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE το οποίο είναι του Υπουργείου Εξωτερικών και του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Και πάλι και τους δυο σας σας ευχαριστούμε. Η Τράβελα της Ελλάδας τον Μάρτιο του 2009 συνέστησε την Διεπιστημονική Επιτροπή Μελέτης Επιστημονικών και Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής, ΕΜΕΕΚΑ, με στόχο τη Μελέτη των Οικονομικών, Κοινωνικών και Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής στην Ελλάδα. Έκροτε έχει υλοποιήσει πλήτως ερευνών, όπως την έκθεση με τίτλο «Υπιπτωσιακές Οικονομικές και Κοινωνικές Επιτώσεες της Κλιματικής Αλλαγής στην Ελλάδα» το 2011. Ενώ το 2016 ονοκλήρωσε τη συγγραφή του σχεδίου της Εθνικής Ταγλικής για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή σε συνεργασία με το Υπιπτώσιο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευρών της Ακαδημίας Αθηνών. Η πιο πρόσφατη Μελέτη του 2018 έχει τίτλο «The Economics of Climate Change and παρέχει μια ολοκληρωμένη ανασκόπηση των τελευταίων εξελίξεων των οικονομιών της κλιματικής αλλαγής». Είναι χαρά μας που και οι δύο συγγεντές μας ήταν συνεργάτες και συγγραφής εργασιών από την τράπεζα της λάδας αυτών των συγγενικών. Η κλιματική αλλαγή είναι το μεγαλύτερο πλέον περιβαλλοντικό πρόβλημα που αποσχολεί την παγκόσμια κοινότητα, καθώς αποτελεί άμεσα πολλές και σημαντικές πτυχές της ζωής στον πλανήτη. Πρόσφατες, ας το αναφέρουμε αυτό γιατί είναι κρίσιμο, καταστροφές στην χώρα μας, τρισινές τεραυθές κυρίως, και οι κραγικές συνέπειες αποτελούν ένα μικρό δείγμα των προβλημάτων που θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον. Είναι λοιπόν ανάγκη η κοινωνία και ιδίως η νέα γενιά που θα υποστεί της επικτώσης της κλιματικής αλλαγής να ενημερωθεί ώστε να προετοιμαστεί για την έγγερη και αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτού του προβλημάτου. Η πολιτεία και βέβαια όλη η κοινωνία θα πρέπει να απαλλαγεί από τη συνήθεια να δρά και αντιδρά την τελευταία στιγμή και να λειτουργήσει με βάση το κάλλιον αισθή προλαμβάνει ή θεραπεύει. Οι επιστήμονες που ακολουθούν με τις επικτώσεις της κλιματικής αλλαγής και μας ενημερώνουν ότι, παράδειγμα, η μέση σταύροι της θάλασσας θα ανέβει μέχρι και δύο μέτρα κατά το τέλος του αιώνα. Με αρνητικές συνέπειες των τουρισμών, κυρίως των παράκτυων ακτών, αυτής χρήστηκης, αυτής μεταφορές και όχι μόνη. Οι βροχοκτώσεις θα μειωδούν μεταξύ 5% και 19% σε επίπεδο επικράτειας. Η θερμοκρασία του αιώνα θα αυξηθεί μεταξύ 3% και 4,5% ραθμών κελσίου. Οι μέσοι προστίπτουσαν ηλιακή ακτινοβολία, όπως και η ένταση των ανέμων θα αυξηθούν. Επιπτώσεις μας φανταστεί κανείς, αλλά θα τις ακούσουμε. Δεν θέλω να πω εγώ πολλά πράγματα ακόμη. Παρά θα ζήσουμε κάπου 35 με 40 μέρες με θερμοκρασία πάνω από 35 βαθμούς στο χρόνο γιατί θα αυξηθούν οι μέρες από την τώρα. Και επίσης θα έχουμε και τις λεγόμενες τροπικές νύκτες όπου η θερμοκρασία τον ημερό θα αυξηθούν κατά 50 και θα είναι πάνω των 20 βαθμών περίπου. Έχουν γίνει υπολογισμοί από την τράπεζα. Εάν δεν κάνουμε τίποτε, δηλαδή έχουμε ένα σενάριο που θέλουμε μη δράσεις σενάριο, το κόστος μέχρι το τέλος του αιώνα, 2100, θα ανέβει στα 701 δισεκατομμύρια ευρώ. Εάν όμως ακολουθήσουμε το σενάριο που λέγεται προσαρμογής, το κόστος θα είναι ενεργική. Αυτά είναι δύσκολα πράγματα, αλλά παρόλα αυτά είναι σημάδια που πρέπει να κοιτάξετε καν και κάτι. Αν είναι λοιπόν το κόστος κάπου 577 δισεκατομμύρια, οι επιτώσεις δεν θα είναι εύκολες, αν αφήσουν τα πράγματα να κινηστούν όπως κινά. Λοιπόν, μετά από αυτά, το λόγο έχει πρώτα η συγγενεία μας η κυρία Αντωνακάλη. Ναι, αυτό νομίζω από εδώ ξεκινάμε. Θα μας συγχωρέσετε λίγο. Λοιπόν, όπως ξέρετε όλοι το κλίμα αλλάζει παγκοσμίως. Έχουμε περάσει από την εποχή που μιλούσαμε για κλιματική αλλαγή, πλέον μιλάμε για κλιματική κρίση. Η ονοματολγία δεν είναι τυχαία. Τα τελευταία χρόνια οι επιτώσεις και τα θενόμενα είναι τέτοια, που έχουν οδηγήσει τους επιστήμονες και όσοι ασχολούνται με αυτό το θέμα να προσπαθούν και μέσα από την επιλογή των λέξεων να τονίσουν την αναγκαιότητα δράσης για αυτό το θενόμενο. Οπότε πλέον μιλάμε για κλιματική κρίση. Δυο-τρία πράγματα, χωρίς να σας κουράζω για το πώς ξεκινάμε να φτάνουμε σε αυτό που σημερώνουμε την κλιματική κρίση, ο πληθυσμός της γης έχει τέτα χωλασιαστή τα τελευταία χρόνια. Έχουμε πλέον μεγάλη αισθηκοποίηση και υπαρκατανόλουση προϊόντων στον πρωτογενή τομέα. Αντίστοιχα, έχουμε πολύ μεγάλη κατανόλουση ενέργειας. Αυτό φυσικά σχετίζεται και με το δημοτικό επίπεδο και με το πώς τις αναθυσμένες κοινωνίες χρησιμοποιούμε τους ενέργειας τους πόρους. Πιο συγκεκριμένα, σε λεπτοστέρω, αν έχει καταναλωθεί τεκαπλά, η ενέργεια πώς έχει χρησιμοποιηθεί στα προηγούμενα χίλια χρόνια. Λοιπόν, μιλάμε πλέον για μια εποχή όπου η ενέργεια αποτελεί ένα πρωτεύωμα χαρακτηριστικό η καταναλωσίκης. Λίγα πράγματα για τις ανθρώπινες δραστηριότητες, που παράβελνε αέριο θερμοκυπίου, τα οποία θα προκαλούν και το φαινόμενο της κλιμαρχικής αλλαγής, έχουμε την παραγγή της ενέργειας, την πηδιομηχανία, τη γεωργία και ανθρώπινες δραστηριότητες που παράγουν το CO2, τα οξύδες του αζόντου, το μεθάνιο και άλλα. Όλα αυτά τελικά εγκλωμπίζουν τη διακόφος στην αθμόσφαιρα και αυξάνουν τη μέση θερμοκρασία της Γης. Πάμε, δηλαδή, σε αυτό που ονομάζουμε φαινόμενο της θερμοκυπίου. Αν δεν υπήρχε αυτό το θερμοκρασία θα μιλούσαμε για μια τελείως διαφορετική μέση θερμοκρασίας της Γης, που δεν θα μπορούσε να φιτρέψει, να φιλουξενήσει τη ζωή. Όμως, αυτή η θερμοκρασία μέσα από τις εκπομπές των αερίων έχει αξιοποιεί πολύ περισσότερο από όσο αρκεί για να έχουμε άνετε συνθήκες στο περιβάλλον και έχουμε σοβαρές συνέπειες με συχνότερη αρχή την εμφάνιση των ακραογελικών καταστάσεων και την αποσταθεροποίηση ευρύτερα του κλίματος που βλέπουμε. Καταλήγουμε, λοιπόν, να μιλάμε για ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή, γιατί το κλίμα άλλαζε πάντα και πάντα θα αλλάζει. Από φυσικές διεργασίες, όμως, πλέον μιλάμε για μια κλιματική αλλαγή η οποία συσχετίζεται άμεσα με αυτό που παρατηρούμε για τις εκπομπές των αερίων. Τώρα βλέπουμε σε αυτήν εδώ τη διαφάνεια, με μπλε χρώμα, βλέπουμε τα μοντέλα τα οποία προβλέπανε τις κλιματικές μεταβολές μόνο τις φυσικές διεργασίες για τη φυσική αλλά και για τη μεταβολή στο κλίμα. Με το ροζ βλέπουμε τα μοντέλα που προβλέπουνε τον τρόπο που θα εξελίσσεται, που εξελίσσεται το κλίμα σε σχέση και με το να το γίνει παράγοντα. Και με τη μαύρη γραμμή βλέπουμε αυτό που παρατηρούμε, δηλαδή δεν είναι πλέον τα μοντέλα, είναι αυτό που παρατηρούμε να συμβαίνει στη φυσική. Αυτό το βλέπουμε σε όλες τις υπήρους και αντίστοιχα και στους ροτιανούς. Εδώ πέρα έχουμε κάποιες προβλέπεις για το πώς αναμένουμε αυτή τη στιγμή να αλλάξει το κλίμα στην Ελλάδα. Βλέπουμε για διάφορα σενάρια στον πόρτ για τα οποία μιλάει το ICC, το Intergovernmental Fundamentals Agreement. Αυτές είναι προβλέπεις που μας φτάνουν έτσι και το 2.100 και ουσιαστικά μιλάμε για τις διαφορές ανάμεσα στην περίοδο. 1.971 δύο χιλιάδες, 2.021 δύο χιλιάδες και 2.971 δύο χιλιάδες και 2.100 στα πεξιά. Όπως βλέπετε έχουμε μεγάλες, προβλέπουμε μεγάλες αλλαγές αυτή τη στιγμή, αν συνεχίσουμε με το business as usual. Πάνω είναι το RCP45 που είναι ένα μέσο σενάριο, κάτω είναι το RCP85, τα σενάρια που τρέχουν αυτή τη στιγμή στο ICC και μιλάνε για πολύ μεγάλες και έντονες αλλαγές. Αντίστοιχα και στις προοπτώσεις και περιμένουμε και εκεί διαφορετικά μοτίδα και στην ποσότητα και στον τρόπο με τον οποίο αυτά κατανέμονται στην υπηρετική και στην υπολογική γράφη. Τώρα, πέρα από τις αλλαγές, τελειώνουμε επίσης όχι απλά περισσότερο θερμοκαιρό, αλλά περισσότερο ρεκορτικό του weather, όπως η πριμένα να θέλει αυτό το γράφημα, με παράλληλη αύξηση τόσο της συχνότητας όσο και της έντασης των ακραίων φαινομένων. Αυτό πέρα βλέπουμε κάποιες προβλέπεις που είναι από τη Μελέτη του 2011, που μιλάει για την άνοδο της στάθμισης της άλασσας και για τις επικίνδυνες περιοχές και τελικά όλο αυτό καταλήγει να είναι ένας κίνδυνος, τόσο παγκόσμιος όσο και για τις χώρες αυτές καθευτές. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκθέσεις του πρώτου economy forum, τις οποίες παρακολουθούμε τουλάχιστον τα τελευταία 10 χρόνια πάνω σε αυτό το θέμα, βλέπουμε να αυξάνονται συνεχώς οι κίνδυνοί που σχετίζονται με το περιβάλλον. Βλέπετε πόσο προχωράμε, η ειλιοθόνη, η εικόνα δεν είναι πολύ μαγάλη και δεν φαίνεται καλά, αλλά βλέπετε πόσο σιγά σιγά η εικόνα αυτή παρασινίζει προς τα δεξιά, που είναι κατοριωμένα χρόνια, σε σχέση με τα προηγούμενα, με τα χρόνια της προηγούμενης 10 έτια. Οι κίνδυνοί που σχετίζονται με το περιβάλλον αυξάνονται συνεχώς και γίνεται όλο το πιο πράσινο το τοπίο των κίνδυνων. Αυτό μιλάει για κίνδυνος in terms of likelihood and in terms of impact. Άρα μιλάμε για κίνδυνος τόσο ως επίπτωση, όσο και ως πιθανάτα να συμβούν. Ποιο σχεκριμένα για το 2019, τρεις από τους πέντε σοκωρότερους κίνδυνους αυτοσμίου σχετίζονται με τη δημαρχία αλλαγή και τι είναι αυτή η μεταχρέα και ελικά φαινόμενα, φυσικές καταστροφές και η αποτυχία του μετριαζόμενου σπροσαρμογή στη δηματική αλλαγή. Πώς όμως συνδέεται το κλίμα με την οικονομία. Η οικονομία, όπως είδαμε και από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες, παράγει εκπομπές. Οι εκπομπές δημιουργούν τη δηματική αλλαγή. Υπάρχει πιθαία αναπόσχεση στην οικονομία και ξανά πάλι δημιουργείται όλος αυτός ο φάντους κύκλος. Σε παγκόσμιο πίπεδο το GTP, η επίδραση στο παγκόσμιο ΑΕ σε όλο τον κόσμο φαίνεται ότι είναι πολύ μεγάλη. Αυτό είναι από μια μελέτη του OECD που φτάνει μέχρι και το 2016 και μας δείχνει πόσο πολύ αναπεριοχές του OECD και ένα χώρος του OECD, ένα κρουπ και ένα επίρρος επηρεάζονται, προβλέπονται να επηρεάσουν και το GTP. Και αυτό είναι ουσιαστικά το υπόγραφο μέσα από το οποίο ξεκίνησε αυτή η πρωτοβουλία της Τράπεζα της Ελλάδος για τη μελέτη των εκπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Συστήθηκε το 2009. Κάνουμε δράσεις και έρευνα σχετικά με οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές εκπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα. Μιλάμε επίσης και για τις πολιτικές αντιμετώπεις της κλιματικής αλλαγής. Έχουμε γράψει την εθνική στρατιωτική προσερμογή στην κλιματική αλλαγή του 2015 σε συνεργασία με το Πουργείο Περιβάλλοντος. Αυτή τη στιγμή συμβάλλουμε στο νέο ESF που είναι το Εθνικό Σχέδιο για το Κλίμα και την Ενέργεια. Μερικές από τις μελέτες που έχουμε κάνει το 2014 και το 2018 φαίνονται εδώ σαν στιγμή. Χωρίς να σας κουράσω θα σας πω δύο-τρία πράγματα για τις φυσικές επιτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ενδεικτικά για το Μισόκοση Γεωργία. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι μιλάμε για από η απελλογή σύμβου με δάφους μέχρι και 38% και αυτά είναι με παλαιότερες εκτιμήσεις, οπότε τώρα με τις καινούργιες εξέλιξεις που έχουμε, τα καινούργια γοντέλα και επίσης τις καινούργιες εκτιμήσεις σχετικά με την εξέλιξη της Ενωμένη, αυτά πραγματικά μπορεί να είναι και διαφορετικά, μπορεί να είναι και χειρότερα. Βιοπικιλότητα είναι ένας τομέας που αναμένεται να έχει μεγάλη επίπτωση, στον οποίο αναμένεται να έχουμε μεγάλη επίπτωση. Μιλάμε για μίωση της αυθονίας των ειδών, για πολλά είδη υποαπειλή, για ψυχρόβια είδη που περιορίζονται και η της βολή από θερμοόπια ή της διάφορων συστήματον, όπως τα δεσκαϊκό συστήματα και επιτώσεις αντίστοιχα στους συγκροτόκους της Ελλάδας. Λίγα πράγματα και για τον τουρισμό. Εκεί πέρα, όπως αναφέρετε και προηγουμένως, αναμένουμε να έχουμε φορές και επιτώσεις τον τουρισμό, κυρίως στις παράκτητες υποδομές. Επίσης υπάρχουν και υποδομές που θα έχουν ελλείψεις φυσικών προϊποθέσεων, όπως η έλλειψη του χρυμιού στα χιοβαδρομικά μας κέντρα, η μείωση των υβάτων λόγω μείωσης των προφορτώσεων και τελικά του διαθέσιμου νερού, αντίστοιχα βύσδης στις θαλάσσου, νερό στον υπροφόρο ορίζοντα και τελικά μείωση και εξάλληψη του τουριστικού υποδομού και δραστηριότητα. Όσον αφορά τώρα το δίκτυ τουριστικής εφορίας, αναμένουμε ότι υπάρχει μια βελτίωση του χειμώνα και την άνοιξη. Αντίστοιχα, ακόμη μεγαλύτερη το φθινόπρο, όμως θα έχουμε σημαντική περιοχή στον καλοκαίρι, γιατί δεν θα είναι τέτοιες που θερνούν αυτούς τους τουριστικούς δίκτες. Εκεί πέρα, λοιπόν, είναι κρίσιμο να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πώς προσαρμόζομαστε και τι κάνουμε για την κλιματική αλλαγή, ώστε να προλάβουμε απλώς τους κινδύνους που έρχονται και να εκμεταλλευτούμε αντίστοιχα ευκαιρίες που μπορούν να προκύψουν από αλλαγή του κλίματος, όπως τη διεύθυνση της τουριστικής περιόδου ή την διαφορετική χωρική κατανομή των τουριστικών περιοχών. Τώρα, λίγα πράγματα για το κόσμος της κλιματικής αλλαγής. Έχουμε κάνει μελέτες που μιλάνε για το σενάριο της μη δράσης, όπου συνεχίζονται οι εκπομπές των αερίων σε παγκόσμιο επίπεδο, με τον ίδιο ρυθμό που υπάρχουν και σήμερα, δηλαδή αυτό που λέμε business as user σενάριο, όπου σε ασκάπηται αλλά δεν μετριάρεται το φαινόμενο, στην οποία περίπτωση το μούμερο μέχρι το 2100 για την Ελλάδα ανέφερε στα 701 δις εκατομμύρια ευρώ με τιμές βέβαια του 2008 και αυτό που είναι πολύ ιδιαίτερο και σημαντικό είναι, αν το σκεφτούμε σε επίπεδο αερ, μιλάνε για μίωση του αερ κατά 2% σε εκτήσια βάση. Αν μετριαστούν οι εκπομπές, φυσικά το κόσμος στον επίπεδο είναι πολύ μικρότερο, όμως βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι θα κάνουμε, ότι εμείς από μόνοι μας μπορούμε να κάνουμε κάποια και την ματιέλα ηλθεία είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και εμείς είμαστε μία χρονιά πολύ μικρές εκπομπές, εμείς είτε μετριάσουμε είτε τις μηδενήσουμε είτε συνεχίσουμε να εκπέμπουμε όσο εκπέμπουμε σήμερα, δεν μπορούμε ουσιαστικά να αλλάξουμε κάτι στην εξέλιξη αυτού του φαινομένου. Αν σε παγκόσμιο επίπεδο γίνει μία δραστική και συνεχής μείωση εκπομπών, τότε φυσικά το κόσμος θα είναι πολύ μικρότερο, έχει οκολογιστεί τα 436 εκατομμύρια. Και τώρα, αν βλέπουμε για ένα σενάριο προσαρμογής, όπου αυτό είναι το σενάριο που πρέπει να το κάνουμε ούτως ή άλλο, γιατί οφείλεμε να προσαρμοστούμε στις επιτώσεις σχεματικής αλλαγής ως μέτρο πρόληψης και ως ασφάλεια για αυτά που πιθανώς έχονται, τότε ουσιαστικά μιλάμε για 578 εκατομμύρια δρασμένες και εδώ πέρα βλέπουμε συνολικά τα νούμερα, πώς προκύπτουν με τα αντίστοιχα σενάρια. Και βλέπουμε ότι υπάρχει μια πολύ σημαντική υπεροχή της πολιτικής του μετριαδού που ελπίζουμε θα πετύχει και να πάει καλά σε παντοδοσμό εντύπαιδο, αλλά και ένα πολύ σημαντικό όφελος από την προσαγγόγη περίπου γύρω στο 30%, δηλαδή έχουμε μία μείωση του κόστος των ζευγίων από γύρω στο 30%. Και γι' αυτό προχωρήσαμε και γράψαμε την εθνική στρατηγική της προσαρμογής στην κοινωνική αλλαγή. Ήταν ένα μνημόνος συνεργασίας που υπογράψαμε το 2014. Η συνεργασία αυτή ξεκίνησε το 2014, γράψαμε το σχέδιο της προσαρμογής το 2015 και σήμερα συνεχίζουμε τη συνεργασία αυτή με το Υπουργείο και συμμετέχουμε σε ένα εθνικό έργο, το Life ID Adapting GR ή Adaptive Greece όπως γι' αυτό το κρίστον στην ιστοσελίδα του, όπου για 8 χρόνια θα παρακολουθούμε την εφαρμογή της πολιτικής προσαρμογής της χώρας στην κοινωνική αλλαγή. Αυτό το έργο πέρα από δείκτες που έχει για να μπορέσει να μελετήσει το πώς η χώρα προσαρμόζει στην κοινωνική αλλαγή, έχει και πολλές πηλωτικές δράσεις οι οποίες έχουν επιλεγεί ακριβώς γιατί έχουν μια επαναληψιμότητα και μπορούν όντως επιτυχημένες να εφαρμοστούν και σε πολλές άλλες περιοχές, περιφέρειες, δήμους της χώρας. Προκεί τη λιγό κρίσιμη θωράκτηση απέναντι σε αυτή την αδερφή όταν σαν ένα έδος πρόλεπτων συνεργασίας. Η προσαρμονή πρέπει να είναι αναπλόχρονη και συνεχίζει η αδικασία, να ανακοπθεί οριζόδια σε όλα τα κλίμενα οικονομίας και κοινωνίας και φυσικά χρειάζεται πολλή στενή συνεργασία και συντονισμό μας για να μπορέσουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να συνεργαστούν για αυτό το θέμα και χρειάζεται να εστιαστούμε σε βάλωτους τομίς ώστε να απολαμβούμε τα πιο επιζήμια κομμάτια των ευκλικτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Εφαρμόζεται να δοθεί προτεραιότητα σε μέτρα που θα τα χρησιμοποιήσουμε σε κάθε περίπτωση, γιατί δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής εκπαντώζοντας από εδώ, οπότε δεν χρειάζεται να πάμε από την αρχή σε μέτρα που είναι κοστοβόρα και βαριά, σε βαριές υποδομές, αλλά πρέπει να αποσαρμοζόμαστε σιγά σιγά από μια συνεχή διαδικασία πανεξέτασης του κόσμου, τον οποίο εφαρμόζουν τις πολιτικές αυτές, ώστε να πάμε πρώτα σε μέτρα θεσμικού χαρακτήρα, με σωμάτων σε διαθώμαν, διατάξεων και προδιαθαφών στη νομοκρισία, και μετά σε δεύτερη φάση, ειδικά έλεγα και τα πανερές παρεμβάσεις. Είναι πολύ σημαντικό γιατί θα μπορέσουμε να εφαρμόζουμε λύσεις που είναι φυσικές, δηλαδή λύσεις που δεν είναι βαριές υποδομές με βαριά έλεδα, αλλά λύσεις μέσα από τη φύση. Σε μια πρόσφατη μελέτη που βγήκε από το Global Council on Adaptation, εκεί πέρα φαίνεται ότι αν πάνε σε φυσικές λύσεις, και μιλάνε για συγκεκριμένες λύσεις, ας πούμε με τα mountain forests στα ιστορικές και υποτροπικές περιοχές, μπορούμε να διελτώσουμε τα 2-5, μπορούμε να διελτώσουμε τα 3-5 κόστους της προσαρμογής στην άλλο της τάφης της θάλασσας και σε ακραιακαιωρικά φαινόμενα όπως οι τυφόνες, να πάμε σε φυσικές λύσεις ενδυναμώνοντας τα τοπικά βάση. Από αυτό είναι κάτι που πρέπει να το κρατάμε υπόψη στο πώς σχεδιάζουμε και προτείνουμε ένα και το προσαρμογείο. Να σας φάω λίγο πιο συγκεκριμένο στον τουρισμού και στην πολιτικές προσαρμογής. Έχουμε δει, όπως αυτό που ανέφερα πριν, για τη χωρική και χρονική ανακαρτανομή του τουρισμού, τη διεύθυνση της τουριστικής περιόδου. Βλέπουμε ότι η κλιμαρική αλληλεγγύη δημιουργεί νέες δυναμικές. Η προσαρμογή είναι αναγκαία και είναι επίσης και η λύψη μέτρων που θα καταστήρθουν έναν τουρισμό φιλικό τρόπο στο φυσικό το νομιμό περιβάλλον. Μέσα από αυτό, μέσα από έναν καινούργιο ασθεναπίλητη μπραντί του τουρισμού που διευνάζει αυτή τη στιγμή, φαίνεται ότι είναι πολύ δημοφιλής. Μπορούμε να έχουμε ειδικές και αναλλακτικές μορφές του τουρισμού στην Ελλάδα, να αντιληθεί το φαινόμενο της εποχικότητας, να επαναπροσδιορίσουμε τους μήνες στην ιδιαίτερη ζήτηση του ηλιοτροπικού τουρισμού και να εμπλουτίσουμε το προϊόν και τις παραγγόμενες επιπλησίες, δηλαδή έπαζε στην εντατική και όχι στην εκτατική ανάπτυξη. Δηλαδή, να μπορέσουμε να δώσουμε ποιοτικά γραμμυριστικά στο τουριστικό μας προϊόν, ώστε έτσι να αυξήσουμε την κατακεφαλή τουριστική δαπάνη και όχι το συνολικό αισθήμα οφείξων, κάτι που είδαμε να γίνεται πολύ όταν τα τελευταία χρόνια. Και θέλει ακόμα να την αντιμετωπίσουμε και τα αλλαγή του κλίματος. Όπως ανέφερα και πριν, η προσαρμογή είναι ασφάλεια, δηλαδή δεν λαμβάνει προετοιμασία απέναντι στις ενθυπτώσεις που δεν συμβαίνουν και δεν αναμένουν να συμβούν. Οπότε, ουσιαστικά, ετενδύοντας σε προσαρμογή και σε δράση προσαρμογής, ασφαλισόμαστε απέναντι σε αυτό το φαινόματο της κλιματικής αλλαγής. Χρειάζεται, φυσικά, η προσαρμογή να γίνει παράλληλα με μειώση της εκκλημπές του άνθρακα, δηλαδή το μετριασμό. Σε αυτό που αναέφερα πριν, ότι εμείς σαν χώρα μπορεί να κρατούμε πολύ λίγο και να μην μπορούμε από μόνοι μας να μετριάσουμε το φαινόμενο αυτού. Όμως, ο μετριασμός και οι προσπάθεις που πατώσουμε, επίπεδο, είναι αυτές που θα μας επιτρέψουν τελικά και μας να προσαρμοστούμε. Γιατί αν δεν μειωρθώνει η εκκλημπές του άνθρακα, η κλιματική αλλαγή θα επιδενώνεται και τελικά μπορεί να είναι εξαιρετικά ακριβή ή ακόμη και αδυνακή προσαρμογή, σε κάποιες περιπτώσεις. Και είδα πράγματα για τον μετριασμό. Χρειάζεται να γίνει λοιπόν δραστικά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Υπάρχουν αυτή τη στιγμή συστηματικοί στόχοι μειώσης των εκκλημπών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Ελλάδα ακολουθεί όλους αυτούς τους ευρωπαϊκούς δόμους για να μπορέσουμε να πάμε σε μία οικονομία χαμηλών εκπομπών μέσω της εξοικονομίας της ενέργειας και της σημείωσης των εκπομπών. Γιατί φυσικά αν δεν εξοικονομήσουμε και την ενέργεια, όσες άκρη και να έχουμε, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να καλύψουμε τη ζήτηση. Οπότε χρειάζεται παράλληλα με τη μετάβαση σε φιλικότερη ενέργεια, να εξοικονομήσουμε και την ενέργεια, για να μπορέσουμε να καλύψουμε τη ζήτηση. Το σενάριο αυτό, το σενάριο του μετριασμού, υπερθυμίζω ότι νιώθει κατά 40% το συνολικό σημεριντικό κόστος της μη δράσης για τη δυνατή ανάγκη. Μία παράμετρος επίσης που είναι πολύ σημαντική είναι η κοινωνική διάσταση του θεωμένου αυτού. Η κοινωνική ανάγκη, τόσο ως φαινόμενο, όσο και ως σύνολο πολιτικών αντιμετώπισης της, επιβαλλεί περισσότερο τις πιο ευαλώτες κοινωνικά ομάδες και τις ομάδες χαμηλούς οδήματος. Αυτές οι ομάδες δεν έχουν τους απαραίτητους πόρους για να αντιμετωπίσουν άμεσα τα προβλήματα που βινδουργεί η κοινωνική αλλαγή, ούτε για να λάβουνε διένωστα προλεπτικά μέτρα από μόνο τους. Γιατί ακριβώς απαιτούνται κεφαλαϊκές να πάνε σήμερα, όπως η βελτίωση της μόνος ή του κλιματισμού μιας παιδικίας, πόστος αξιοπίστησης της ενέργειας, πιθανή μεταστέδαση, ιζιαπόσταση από ευαλώτες παράδεισες και περιοχές. Όλα αυτά θα μπορούσαν να μειώσουν τις συντήσεις που πληρώνουν στο μέλλον, όμως αυτό δεν είναι εφικτό για φτωχάν υποκαιριά, που δεν διαθέτουν από τα μειώσεις, ούτε πρόσβαση εύκολη σε τραπεζικό δανεισμό. Ένα άλλο κομμάτι είναι η σύμπτωση του τελευταίου χρόνου που είχαμε της περιβαλλοντικής, της κλιματικής και της οικονομική, το οποίο έμοιαζε ως ένας περιοριστικός παράγοντας για τη λήψη μέτρων. Όμως αυτά τα μέτρα, επειδή προτείνουν κάτι καινούργιο, ένα καινούργιο αναπληξιακό πρότυπο, τα μέτρα στο επίπεδο, κυρίως στο επίπεδο, του μετριασμού της κλιματικής αργίας, μπορούν τελικά να είναι μια ευκαιρία για νέες δραστηριότητες και για ανάπτυξη που τελικά μπορεί να συμβάλει στη λύση συνολικά του προβλημού τους. Και έτσι λοιπόν για την Ελλάδα, το μετασχηματισμός του νοδέου της ανάπτυξης και της μετάμασης μη οικονομίας χαμηλών εκπομών, μπορεί και πρέπει να έχει θετικό πρόσημο. Υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες για δημιουργία εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας για το λέσιο των ευρωπαϊκών και των αντίεσης των εθνικών προγραμμάτων και το πώς τελικά της μετάμασης του νοδέου του μετασχηματισμού θα είναι πολύ μικρότερο σε σχέση με το όφελος που θα έχουμε είτε από τις ζήτησες νέων προϊόντων, είτε από τις ευκαιρίες δημιουργίας οικονομικής δραστηριότητας μέσα από νέα χάση, μέσα από τον εξυλικτισμό και όλο αυτό το νέο μοντέλο ανάπτυξης. Ευχαριστούμε σας που βρέφατε, σας ευχαριστώ πολύ.