| : Μαθησιακές δυσκολίες. Η σύγχρονη επιστημονική έρευνα μας έχει δώσει πάρα πολλά δεδομένα γι' αυτό τον όρο που πολύ συχνά ακούγεται μέσα στην τάξη, στις σχολικές αυλές, μέσα στο γραφείο των καθηγητών. Δάσκαλοι γονείς, μεταξύ τους, μόνοι τους, συζητάνε για αυτή την έννοια και πολλές φορές στιγματίζουν το παιδί και το μέλλον του. Έχεις δίκιο. Τι είναι όμως οι μαθησιακές δυσκολίες? Με τον όρο μαθησιακές δυσκολίες εννοούμε οποιαδήποτε δυσκολία μπορεί να αντιμετωπίζει ένα παιδί τόσο στην κατανόηση ή στη χρήση της γλώσσας, το να κάνει απλές αριθμητικές πράξεις, να μπορεί να συντονίσει τις κοινείς των χεριών του ή να συγκεντρώσει την προσοχή του σε ένα συγκεκριμένο έργο. Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι γενείς. Αποδίδονται σε δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος και δεν έχετε ίσως να ακολουθούν ένα άτομο καθόλου τη διάρκεια της ζωής του. Ήδη ακούσατε μια περιγραφή αυτών των δυσκολιών και πολύ πιθανά έχετε καταλάβει και τους όρους και τις μορφές που μπορούν να πάρουν οι μαθησιακές δυσκολίες. Οι πιο γνωστές είναι η δυσλεξία σίγουρα και η διαταραχή λυματικής προσοχής με η χωρίς επερκυνητικότητα. Ωστόσο θα ακούσατε και άλλους όρους, αρκετούς, οι οποίοι είναι και μερικές φορές και τόσο ξένοι που φοβίζουν πάρα πολύ τους γονείς, κανένας πανηχός. Να δούμε λοιπόν μία μία τις μορφές, να δούμε τι ακριβώς μπορεί να ακούσετε σε σχέση με αυτήν την δυσκολία του παιδιού μέσα στην τάξη. Θα ακούσετε, όπως είπα ήδη, την έννοια της δυσλεξίας, που είναι ίσως και ο πιο συχνά χρησιμοποιούμενος όρος και αναφέρεται σε μια δυσκολία του παιδιού να κατανοήσει, να αποκοδικοποιήσει το νόημα των λέξεων και μπορεί να παρουσιάζει και δυσκολίες στην σωστή ορθογραφία. Θα ακούσετε όρους όπως είναι αναγνωστικές δυσκολίες που έχουν να κάνει πάλι με την αποκοδικοποίηση των λέξεων που επηρεάζει την ικανότητα ανάγνωσης και αντίληψης ενός κειμένου, μπορεί να ακούσετε όρους όπως είναι η δυσορθογραφία, η δυσγραφία, που έχει να κάνει γενικότερα με την απόδοση ενός γραπτού λόγου, ενός γραπτού κειμένου, κακό γραφικό χαρακτήρα, όχι κακό, δυσνόητο. Δυσνόητο γραφικό χαρακτήρα, πολλά ορθογραφικά λάθη, δεν αφήνουν και νότα παιδιά μέσα στις λέξεις, γενικότερα μια πολύ δύσκολη απόδοση ενός γραπτού κειμένου. Ακόμη ακόμη μπορεί να ακούσετε και τον όρο δυσαριθμησία, που είναι λίγο μάλλον πιο κατανοητός ακόμα και στον καθένα και στην καθεμία, μπορεί να αναφέρεται στη δυσκολία του παιδιού να κατανοήσει και να αφαρμόσει μαθηματικές πράξεις από τις πιο απλές ως και τις πιο σύνθετες. Όπως είπε, Στέφανε, υπάρχουν πάρα πολλές μαθησιακές δυσκολίες και νομίζω ότι περιέγραψες τις περισσότερες. Ωστόσο, υπάρχει και η δυσφασία, όπου ένα παιδί δυσκολεύεται ή μάλλον αργεί να αναπτύξει το λόγο του, χωρίς να υπάρχει κάποια άλλη ανεπάρκεια. Υπάρχει και η δυσπραξία, όπου ένα παιδί δυσκολεύται στον κινητικό συντονισμό. Να πούμε δύο λόγια μόνο για την ίσως πιο γνωστή μαθησιακή δυσκολία, που είναι η διαταραχή ελληματικής προσοχής ή γνωστή και ως ΔΕΠΙ. Σε αυτή τη διαταραχή, αυτό που κυρίως παρατηρείτε είναι η διάσπαση της προσοχής και η δυσκολία στο να συγκεντρωθεί σε ένα συγκεκριμένο έργο, η παρονομητικότητα και έντονη υπερδραστηριότητα του παιδιού. Πολύ κουβέντα κάναμε, απλά πρέπει να θυμάστε ότι οι μαθησιακές δυσκολίες δεν είναι τίποτα περισσότερο, αλλά και τίποτα λιγότερο από μια δυσκολία. Δεν είναι κανένα τελεσίδικο συμβόλιο που υπογράφει το παιδί με το μέλλον του, το επαγγελματικό, το ακαδημαϊκό. Δεν σημαίνει ότι ένας άνθρωπος ο οποίος αντιμετωπίζει μια οποιαδήποτε μαθησιακή δυσκολία, θα έχει ένα αρνητικό πρόσημο στην πορεία του ως μαθητής, ως θητητής ή ως επαγγελματίας. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτές οι μαθησιακές δυσκολίες όλες αντιμετωπίζονται και όλες με την κατάλληλη στήριξη μπορούν να διαχειριστούν. Μπορεί να μην μπορούμε να τις θεραπεύσουμε, μπορεί να μην μπορούμε να τις αντιστρέψουμε, παρόλα αυτά μπορούμε να δομίσουμε προγράμματα υποστηρικτικά για το παιδί. Και αυτό το λέω γιατί, γιατί στην Αθηνική Τελεφωνική Γραμμή 1056 οι ψυχολόγοι του χαμόγελου του παιδιού δεχονται πάρα πολλές ερωτήσεις, πάρα πολλές αιτήματα για συμβουλές σε σχετικά με τις μαθησιακές δυσκολίες. Και το πιο συχνό από όλα, ειδικά τώρα αυτή την περίοδο, είναι πως μπορώ να καταλάβω ότι το παιδί μου αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες. Τις περισσότερες φορές, Στέφανε, όταν ένα παιδί αντιμετωπίζει μία μαθησιακή δυσκολία, αυτό θα γίνει κατανοητό όταν θα ξεκινήσει στο σχολείο, όπου εκεί μάλλον θα φανερωθούν οι όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει. Βέβαια, υπάρχουν όντως κάποια σημάδια, τα περισσότερα τα αναφέραμε. Δυσκολία στην ανάγνωση, στην γραφή, να μην μπορεί να κάνει μαθηματικούς υλογισμούς, να δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί. Αυτά είναι τα κόκκινα καμπανάκια. Ακριβώς σωστά. Αλλά αυτόν, νομίζω, που πρέπει να τονίσουμε και ώστε λίγο να καθεσυχάσουμε όλους αυτούς που μας ακούνε, είναι ότι αυτά είναι καμπανάκια, είναι απλά σημάδια. Δεν σημαίνει ότι κάθε τέτοιο σημάδι, από αυτά που αναφέραμε, σημαίνει ότι υπάρχει και μία μαθησιακή δυσκολία. Βέβαια, πολλοί γονείς έρχονται και προβληματίζονται και αναρωτιούνται και λένε, μαθησιακές δυσκολίες πάντοτε υπήρχαν. Σήμερα βοηθάει όλη αυτή η επιστημονική ανάλυση που γίνεται για τις μαθησιακές δυσκολίες ή μήπως τελικά οδηγεί τα παιδιά στην τεμπελιά στο σχολείο. Ότι, δηλαδή, η μαθησιακή δυσκολία και μία τέτοια διάγνωση μπορεί να είναι μία αφορμή, μία δικαιολογία για ένα παιδί που απλά τεμπελιάζει. Θα ήταν πάρα πολύ απλό να το πούμε αυτό, θα ήταν πάρα πολύ εύκολο. Η απάντηση είναι εξίσου εύκολη και είναι πως όχι. Ένα παιδί που αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες, δυσκολεύεται να αντιληφθεί ή να αποδώσει αυτό που έχει μάθει. Είναι ξεκάθαρο αυτό. Ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες δεν έχει καμία διαφορά από έναν μέσο μαθητή πέρα από το βαθμό ανταπόκρισης στην εργασία που του ανατίθεται. Έχετε την απόδοση ενός ραπτού κειμένου, την αντίληψη ενός κειμένου, την εκτέλεση μια μαθηματικής πράξης. Το κομμυκό σημείο είναι ο χρόνος, η διαφορά του χρόνου, τίποτα άλλο. Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες δεν είναι τεμπέλικα, χρειάζονται απλά περισσότερο χρόνο. Αν ένα παιδί παρουσιάζει δυσκολία, μάλλον χαρακτηρίζεται ως τεμπέλικο, αυτό είναι κάτι ανεξάρτητο από τη μαθησιακή δυσκολία. Θα πρέπει να αναζητηθούν οι αιτίες κάπου αλλού. Ένα παιδί με μαθησιακή δυσκολία που παίρνει και υποστήριξη, σίγουρα δεν είναι αυτός ο λόγος για τον οποίο τεμπελιάζει. Όμως, πως όχι. Ένα παιδί που έχει μαθησιακή δυσκολία και δεν παίρνει υποστήριξη, τότε αυτό που ονομάζεται ως τεμπελιά είναι κάτι άλλο. Είναι δυσκολία του παιδίου να αντιληφθεί τι γίνεται μέσα στην τάξη. Τα ερωτήματα που παίρνουμε στην Εθνική Τελεφωνική Γραμμή 1056 είναι πάρα πολλά. Είναι ένα θέμα γεμάτο ορισμούς, γεμάτο χαρακτηριστικά, γεμάτο απορίες, γεμάτο σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα και δεχόμαστε πάρα πολλές ερωτήσεις. Η αλήθεια είναι ότι δεχόμαστε ερωτήσεις. Και μία από τις σημαντικότερες ερωτήσεις είναι, εμείς ως γονείς τελικά, τι μπορούμε να κάνουμε. Μπορούμε να βοηθήσουμε με κάποιο τρόπο. Το πιο ενδιαφέρον. Μπορούμε να βοηθήσουμε και το πιο αποτελεσματικό εν τέλει. Μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας με κάποιο τρόπο εκτός από τη βοήθεια που θα πάρουμε από τον ειδικό. Εδώ λοιπόν πρέπει να πούμε ότι ο ρόλος των γονέων είναι πάρα πολύ σημαντικός. Αρχικά να θυμάστε ότι δεν είστε η μοναδική γονείς που αντιμετωπίζετε κάτι τέτοιο. Το πρώτο βήμα είναι η αποδοχή. Αποδεχτείτε τη μαθησιακή δυσκολία του παιδιού σας και ζητήστε τη βοήθεια από κάποιον ειδικό. Ωστόσο μην επαναπάδεστε, αναζητήστε όσες περισσότερες πληροφορίες μπορείτε γύρω από αυτή τη μαθησιακή δυσκολία. Τονώστε το παιδί σας, δώστε του όση επιβράβευση χρειάζεται για κάθε πρόοδο που επιτελεί στο σχολείο. Εξηγήστε του ότι εν τέλει όλοι μέσα από τα δικά μας λάθη μαθαίνουμε. Και το πιο σημαντικό, έχετε έναν πολύ σημαντικό σύμμαχο σε όλη αυτή την πορεία αντιμετώπισης της μαθησιακής δυσκολίας. Αυτός είναι ο δάσκαλος. Ζητήστε τη βοήθειά του και πάρτε τη συμβουλή του και την καθοδήγησή του καθόλου τη διάρκεια της εκπαιδευτικής πορείας του παιδιού σας. Η συνεργασία του παιδιού, της οικογένειας με το σχολείο και σε αυτή την περίπτωση είναι το πιο κομβικό σημείο. Όλους το μας ακούσετε αυτό το χρόνο μέσα από αυτές τις εκπομπές Ρώτα το Χαμόγελο να σας μιλάμε για διάφορα θέματα που αφορούν το σχολείο. Πάντα θα καταλήγουμε ότι η ομαλή συνεργασία οικογένειας και σχολείου έχει πάντα θετικά αποτελέσματα. Μην ξεχνάτε ότι η εθνική τηλεφωνική γραμμή 1056 είναι εκεί. Είναι εκεί για εσάς, τους γονείς, είναι για τους εκπαιδευτικούς, κυρίως είναι εκεί και για τα παιδιά. Οτιδήποτε αντιμετωπίζει ένα παιδί, οποιοδήποτε πρόβλημα το απασχολεί, η εθνική τηλεφωνική γραμμή 1056 είναι εκεί. Οι άνθρωποι, ψυχολόγοι, κοινωνική λειτουργή, έτοιμοι να ακούσουν το παιδί με χεμήθεια, η γραμμή είναι ανώνυμη, απόριτη, δωρεάν. Μπορεί να καλέσει οποιοδήποτε παιδί, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και το χαμόγελο του παιδιού είναι πάντα εκεί δίπλα σου. |
