| : Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE στον αποβλήτων τροφών, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Και είναι με μεγάλη μασχαρά που την έχουμε μαζί μας και είναι και χρόνια φίλοι και συνεργάτες. Και από εκεί και πέρα το ζητούμενο είναι να δούμε σε όλα αυτά τα στάδια τα ενδιάμεσα, τι θα μπορούσε να γίνει, γιατί πραγματικά δεν μιλά τα αποβλήττα τροφών όπως θα χαρακτηρίζουμε, είναι ένας υπέροχος πλούτος πρώτων ηλών, χρήσιμος σε πάρα πολλούς τομείς, ξεκινώντας από την ίδια τη βιομηχανία μέχρι τον κήπο μας. Ναι. Πάμε στο σημείο αυτό να καλωσορίσουμε και τον κ. Γιώργο Ιλιόπουλ ο οποίος είναι πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Κύριε Ιλιόπουλ ευχαριστούμε πάρα πολύ θερμά για ακόμα μια φορά. Εγώ σας ευχαριστώ. Είναι σίγουρο ότι όπως και την πρώτη φορά με τον τρόπο που κάνετε την έρευνά σας σε αυτά τα θέματα θα μπορέσουμε να φωτίσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όσοι μας παρακολουθούν. Να πω από πλευρά στη ΣΕΤΣΑ ότι εμείς κάνουμε συνεχώς νομοθετικές προτάσεις στην εκάστοτε κυβέρνηση για να βελτιώσει τις απαιτήσεις που χρειάζεται για να γίνει σωστά η πρόληψη της πατάλης τροφήμων. Γιατί στην πρόληψη δεν είναι μόνο τα νοικοκυριά που θα πούμε θέματα για τα νοικοκυριά, όμως είναι και οι εταιρείες. Είναι οι εταιρείες οι οποίες έχουν την ευθύνη για τα catering, είναι τα ξενοδοχεία τα μεγάλα που έχουν μπουφέδες. Άρα υπάρχει ένα κομμάτι νομοθεσίας που με προτάσεις μας έχει προχωρήσει. Θα το πούμε αμέσως μετά. Και ένα δεύτερο κομμάτι όσον αφορά το καταναλωτή προτάσεις διαμείωση, κυρίως με στόχο να μειώσει το οικογενειακό του προϋπολογισμό για τη σπατάλη που υπολογίστηκε για την Ελλάδα, θα μας ενημερώσει η κυρία Λαζαρίδη μέσα από την έρευνα του χαροκοπείου, αν την αποτιμήσουμε σε επίπεδο νοικοκυριού τι θα μπορούσαμε να αποφύγουμε είναι τουλάχιστον 100 με 150 ευρώ ετισίως λιγότερο κόστος για τον οικοκυριό μας, αν κάναμε 5 απλά πράγματα. Τα τρόφιμα εντάσσονται στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, το λέω αυτό από τον τίτλο της εταιρείας. Καταλήγουν μετά την χρήση τους ή αν δεν προλάβουμε να τα χρησιμοποιήσουμε γιατί έλειξε η ημερομηνία τους και χαλάσανε, καταλήγουν και χαρακτηρίζονται αμέσως από χαρακτηρίζοντα προϊόντα και είναι αποβλήτα. Άρα το τρόφιμο είτε μετά τη χρήση του ότι περισσεύει μετά την κατανάλωση δεν το καταλαμβάνουμε όλο ή δεν το καταλαμβάνουμε καθόλου και λίγοι και δεν μπορεί να καταλαμβάνει, είναι ακατάλληλο δηλαδή, αμέσως είναι αποβλήτο και περνάει στην αλυσίδα του αποβλήτου με όλα τις απαιτήσεις που πρέπει να υπάρχει εκεί για την ανακύκλωσή του και η επαναξιμοποίηση του. Λοιπόν, επειδή είναι τεράστιο το θέμα, πάμε να παρακολουθήσουμε δύο σχετικά βιντεάκια που θα δείξουν κάποια στοιχεία για τις πατάλληλοι τροφίμων αλλά και για τους καφέ καάδους που τους βλέπετε πολύ δημότες σε πολλές γειτονιές, δεν έχουν πάει ακόμα παντού, εγώ στο δικό μου δήμο δεν έχω, αλλά δεν έχει σημασία, σε πάρα πολλούς πιλωτικά ή και κανονικά έχουν μπει, οπότε πάμε να ενημερωθούμε σχετικά. Σήμερα, η σπατάλη τροφίμων αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για την ανθρωπότητα και τον πλανήτη. Τεράστιες ποσότητες από πολίτημα τρόφιμα απορρίπτονται ή χάνονται κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας σε αγρούς, αποθήκες, εταιρείες παρασκευής γευμάτων, σούπερ-μάρκετ, εστιατόρια και φυσικά στα σπίτια μας. Τα νούμερα είναι σοκαριστικά. Παγκοσμίως, κάθε χρόνο το 40% των παραγόμενων τροφίμων πετιέται. Καλά ακούσατε, το 40% δεν θα φτάσει ποτέ στο πιάτο μας. Μάλιστα, περίπου το 30% των παραγόμενων λαχανικών και φρούτων απορρίπτονται επειδή κρίνονται άσχημα, παρότι είναι ποιοτικά και πεντανόστιμα. Το μέγεθος του προβλήματος είναι τεράστιο και στην Ευρώπη, καθώς περίπου 88 εκατομμύρια τόνι φαγητού καταλήγουν σε σκουπίδια κάθε χρόνο. Κάθε άτομο στην Ευρωπαϊκή Ένωση πετάει 173 κιλά τροφής αιτισίως, τη στιγμή που 112 εκατομμύρια Ευρωπαίοι κινδυνεύουν από φτώχια, ενώ συνολικά η σπατάλη τροφίμων κοστίζει κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Εικονομία περίπου 143 δις εκατομμύρια ευρώ. Ασυλληπτό. Το χειρότερο όλων είναι ότι οι σπατάλοι τροφίμων εισοδυναμεί με σπατάλη της καλλιεργήσεινης γης, με τεράστια σπατάλη νερού, με αντικοχαμένη ενέργεια αλλά και απώλεια της βιοπικιλότητας. Συγκεκριμένα, για την παραγωγή τροφής χρησιμοποιούμε το 70% του καθαρού νερού και το 34% της γης, ενώ συχνά καταστρέφονται σημαντικοί βιότουποι θέτοντας σε κίνδυνο εξαφάνισης χιλιάδες είδη άγρια ζωή σε όλο τον κόσμο. Τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι το πρόβλημα γίνεται ολένε και πιο αντιληπτό παγκοσμίως. Σύμφωνα με τους τόκους βίωσης ανάπτυξης του ΟΥΕ, μέχρι το 2030 η απώλεια και η σπατάλη τροφίμων θα πρέ πρέπει να ζυγίζουν, να καταγράφουν και να δηλώνουν πόσους τόνους φαγητού πετάνε κάθε χρόνο. Ήρθε λοιπόν η ώρα να καταπολεμήσουμε συλλογικά τις σπατάλη τροφίμων με εύκολους και γευστικούς τρόπους. Η αλλαγηνοτροπίας είναι το Ά και το Ω στην προσπάθεια μίωσης της σπατάλης στην επιχείρησή μας με βασικά σημεία δράσεις τα ακόλουθα. Δημιουργία μιας ομάδας εργασίας για τη μίωση της σπατάλης εντός της επιχείρησης. Καταγραφή της σπατάλης τροφίμων ώστε να καταλάβουμε σε ποιο σημείο πετιέται φαγητό και γιατί, κατά τις προμήθειες, την παρασκευή φαγητού ή το σερβίδισμα. Προσπάθεια μίωσης και εκπαίδευσης προσωπικού. Συντονισμένες δράσεις μίωσης της σπατάλης τροφίμων από όλα τα τμήματα της επιχείρησης. Μικρές αλλαγές μπορούν να φέρουν τεράστια αποτελέσματα. Τα καφεκάδους έχουμε πάρει τα δικά προοριματοφόρα που πλένουν ταυτόχρονα τους καφεκάδους. Θα το υποστηρίξουμε ώστε να πετύχουμε οικονομίες και για το Δήμου. Το αποτέλεσμα θα κριθεί από τη συνέργεια του Δήμου με τις επιχειρήσεις. Έχουμε δώσει σε περίπου 200 επιχειρήσεις κλειδάκια για τους ειδικούς κάδους που πετάνε τα οργανικά απόβλητα. Η συμμετοχή είναι αρκετά μεγάλη για τις πρώτες μέρες που τρέχει το πρόγραμμα. Συνεχώς ενημερώνουμε τους επιχειρηματίες για το τι πρέπει να πετάνε, τι δεν πρέπει να πετάνε. Ο Δήμος Κομμοτινής είναι πρώτος στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη στη χωριστή συλλογή υπολυμάτων τροφών. Ξεκινάει την τοποθέτηση καφεκάδων εφαρμόζοντας πολιτικές φιλικές προς το περιβάλλον και αξιοποιεί τα οργανικά υπολύματα παράγοντας κόμπος. Στον καφέ Κάδο ρίχνουμε υπολύματα μαγειρεμένων τροφών μαζί με τα κόκκαλα, υπολύματα καφέ και τσάι μαζί με τα φίλτρα τους, φρούτα και αλαχανικά με τα κοτσάνια και τις φλούδες, ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι και όσπρια, τσόχλια αυγών, γαλακτοκομικά, λίγα φύλλα. Στον καφέ Κάδο δεν ρίχνουμε νοπακρέα τα και νοπαψάρια, μαγειρικά λάδια, λίπι, συσκευασίες μεταλλικές, πλαστικές ή χάρτινες, κάψουλες καφέ, ξύλινα αντικείμενα, πριονίδι, στάχτη, αποτσίγαρα, καταρσίες κατοικίδιων. Προστατεύουμε το περιβάλλον, δίνουμε ζωή στη ζωή μας. Όπως παρακολουθήσατε, η καφέ Κάδο είναι μια οργανωμένη διαδικασία που παίρνει όλα τα βιοαπόβλητα, όλα τα τρόφιμα που πετάμε και αυτά που θα μπορούσαμε να αποφύγουμε και αυτά που δεν θα μπορούσαμε, όπως τσόφλια αυγών και άλλα πράγματα που θα δούμε στη συνέχεια. Οπότε καλό είναι να εξικοιωθούμε σιγά σιγά μαζί τους για να τους χρησιμοποιούμε κιόλας και να αποσυμφορήσουμε τους πράσινους κάδους. Νομίζω αυτός είναι ο στόχος. Κυρία Λαζαρίδη, το Χαροκόπιο Πανεπιστήμιο έχει κάνει μια έρευνα που έχει δώσει πολλά στοιχεία γύρω από τις σπατάλι τροφίμων, από τι κατάλαβα. Θέλετε να μας πείτε περισσότερα. Είναι μια μεγάλη, και ευχαριστώ για την ερώτηση, είναι μια μεγάλη έρευνα που κάναμε αρχικά με αφορμή μια συνεργασία που είχαμε με την ΑΒΒ Βασιλόπουλος, που ήταν ένας ιδιωτικός φορεασμένος, ο οποίος όμως ήθελε να δει τι κάνει από τις σπατάλι τροφίμων σε όλη την εφοδιαστική του αλυσίδα, και μετά την επεκτείναμε και την ίδια έρευνα, και αξιοπίσαμε περαιτέρω στοιχεία της έρευνας για τα στοιχεία που έδωσε η χώρα στη Eurostat, όπως ήταν υποχρεωσή της πέρυστο καλοκαίρι, στο πλαίσιο του ένωση του έργου Life IP για την κυκλική οικονομία που έχει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στο οποίο συνεργαζόμαστε. Αυτή λοιπόν ήταν μια μεγάλη έρευνα, συμμετείχαν πάνω από 1.100 οικοκυριά από όλη την Ελλάδα, και βασίστηκε σε ένα πολύ αναλυτικό ημερολόγιο καταγραφής, αναλυτικά όλων των ειδών αποβλήτων τροφίμων που παράγουμε. Εδώ θα πρέπει να πούμε μια διαφοροποίηση. Υπάρχουν αυτά τα αποβλήτα που είναι αναπόφευκτα. Όταν στύβω πορτοκαλάβια, όταν τρώω πορτοκάλι, έχω πορτοκαλόφλουδα. Δεν είναι σπατάλι ότι έχω πορτοκαλόφλουδα. Αν όμως μου σαπίηση το πορτοκάλι γιατί έχω πάρει πολλά και δεν τα άφαγα και πετάξω ολόκληρο το πορτοκάλι, αυτό είναι σπατάλι. Αυτό λοιπόν που βρήκαμε είναι ότι κάθε ένας από μας κατά μέσο όρο από τα ελληνικά νοικοκυριά πετυχώνται περίπου 90 κιλά αποβλήτων τροφίμων το χρόνο. Από αυτά κάτι περισσότερο από τα μισά είναι αναπόφευκτα. Είναι πορτοκαλόφλουδα που λέγαμε, τα κόκαλα. Το 45% όμως είναι ένα κομμάτι που θα ήταν βρώσιμο πριν. Ήταν το πορτοκάλι που πήραμε παραπανίσιο και χάλασε και το πετάξαμε. Ήταν τα μακαρόνια που περίσκεψαν στο μαγείρεμα και το πετάξαμε, το φαγητό που δεν έφαγε το παιδί και το πετάξαμε. Άρα λοιπόν τα μισά περίπου από αυτήν την ποσότητα είναι απόβλήτα που θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει με καλύτερο προγραμματισμό αγορών, καλύτερο προγραμματισμό μαγειρέματος, γνώσεις καλύτερες γύρω από το πότε είναι ασφαλές να καταναλωθεί κάτι και επίσης και μαγειριακές δεξιότητες όπως και δεξιότητες χρήσης του ψυγείου μας και κυρίως της κατάψυξης. Όπως πολύ σωστά είπε ο κ. Ιλιόπουλος πριν αυτό μεταφράστησε λεφτά. Αυτό είναι και περιβαλλοντικό πρόβλημα πολύ μεγαλύτερο από το ότι πετάμε σκουπίδια γιατί τα απόβλήτα τροφίμων πριν γίνουν απόβλήτα έχουν παραχθεί ως τρόφιμα και η παραγωγή τροφίμων δεν είναι εύκολη διαδικασία ούτε και περιβαλλοντικά είναι μια πολύ βαριά διαδικασία. Υπολογίζουμε ότι το 5% των εκπομπών αερίων θερμοκυπείου σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση προέρχεται από τα απόβλήτα τροφίμων. Λέει τα τρόφιμα που παράγουμε την παραγωγή τροφίμων που δεν καταναλώθηκαν. Την τζάμπα παραγωγή τροφίμων. Είναι σημαντικό ποσοστό σε έναν πλανήτη που έχει πρόβλημα την κλιματική αλλαγή και προσπαθούμε να λάβουμε μέτρα μείωσης. Έτσι λοιπόν στην έρευνα μας βγάλαμε για πρώτη φορά κάποια αξιόπιστα στοιχεία γύρω από το τι σπαταλούν τα ελληνικά νοικοκυριά. Αλλά βέβαια χρειάζεται πολύ περισσότερη έρευνα και για το πώς εξελίσσεται αυτός το χρόνο αναλάζει και να σχεδιάσουμε δράσεις για να μειωθεί. Επειδή αναφέρατε την αλφαβήτα Βασιλόπουλος και θα διερωτάτε κανείς είδατε και εκείνη ως μεγάλη και το κάθε σούπερ μάρκετ και αυτό ουσιαστικά πετάει από βιοαπόβλητα. Όχι μόνο τα νοικοκυριά αλλά και το σούπερ μάρκετ. Βέβαια στην αλφαβήτα Βασιλόπουλος το είδαμε γιατί αυτό ήταν και το έργο να δούμε σε όλη την εφοδιαστική ελσίδα. Γιατί τα σούπερ μάρκετ γενικώς έχουν μικρή παραγωγή απόβλητων τροφίμων, επηρεάζουν όμως σημαντικά και το επόμενο στάδιο που είναι οι καταναλωτές με τις προσφορές τους στον τρόπο που προβάλλουν τα προϊόντα και το προηγούμενο τους προμηθευτές τους με το πώς κάνουν τις παραγγελίες σου αν επιστρέφουν κτλ. Ναι στα σούπερ μάρκετ είναι χαμηλό δηλαδή λιγότερο από 2% των τροφίμων της καταλήγουν στα απόβλητα και ειδικά η αλφαβήτα, πιθανότατα κι άλλες αλυστίες απλώς δεν το γνωρίζω, έχουν ένα πολύ οργανωμένο κεντατικό πρόγραμμα δωρεών κοντόληκ των τροφίμων σε συνεργασία με τη ΜΚΙΟ μπορούμε η οποία κάνει εξαιρετική δουλειά σε αυτόν τον τομέα. Και όχι μόνο αυτό βλέπω γιατί και όταν παίρνεις τύρι και κόβουν μια φέτα ή από τέλος πάντων τη γραβιέρα το σκληρό κομμάτι δεν τα πετάνε τα μαζεύουν όλα μαζί φαντάζομαι ότι τα κάνουν μετά γιατί τα μαζεύουν αλλού τα της γαλοπούλας, αλλού τα του τυριού Αυτά μαζεύονται και δίνονται για διαχείριση γιατί ό,τι προέρχεται ειδικά από ζωικά προϊόντα έχουν μια ειδική διαχείριση οπότε πηγαίνουν σε ειδικευμένες εταιρείες διαχείρισης γιατί δεν επιτρέπεται να μπουν μαζί με τα άλλα απόβλητα. Είναι μολυσματικά αυτά. Σε συνέχεια αυτό που είπε η κυρία Λαζαρίδη έχει τεράστια σημασία όμως να πάμε από την πλευρά και του καταναλωτή. Ο καταναλωτής όταν θα πάει στο σούπερ μάρκετ με μια λίστα με ψώνια πολύ συγκεκριμένη για να καλύψει όλες τις ανάγκες του δεν θα ανεπιρεπείς σε όποια προοθητική ενέργεια για να κατεβάσει από το ράφι πράγματα τα οποία δεν είναι σίγουρος αν τα χρειάζεται η οικογένειά του ή αυτός που είναι μεγάλη πηγή της πατάλης. Το τί κατεβάζουμε από τα ράφια του σούπερ μάρκετ το δεύτερο κομμάτι είναι φτάσανε στο σπίτι μας τα βάλαμε από τις τσάντες θα τοποθετούμε εκεί που τα τοποθετούμε θα πρέπει να φροντίσουμε να είναι σε χώρους καλούς για συντήρηση. Αν χρειάζεται στο ψυγείο αν χρειάζεται να είναι σε ένα δροσερό μέρος να μην το βλέπει ο ήλιος να είναι εκεί αμέσως μετά αφού τα τοποθετήσουμε στους καλούς αυτούς χώρους πρέπει να φροντίσουμε με έξυπνους τρόπους θέματα τα οποία αφοράν τη φύλαξή τους. Στα φρούτα δεν μπορούμε να τα έχουμε στο ίδιο κουτί όλα μαζί γιατί το ένα μπορεί με την οξύτητά του να επηρεάσει στο άλλο πρέπει να τα έχουμε σε διαφορετικό χώρο ανάλογα με το τι είδος φρούτου είναι για να μην το επηρεάσουμε. Αφού τελειώσουμε με αυτό θα πρέπει να δούμε τις ημερομηνίες λήξεις τι έχουμε μέσα. Ημερομηνίες λήξεις μερικές είναι ενδεικτικές άλλες είναι δεσμευτικές. Να ενημερωθούμε ποιες είναι ενδεικτικές ποιες είναι δεσμευτικές και να έχουμε τη δυνατότητα να μην πετάξουμε κάτι όταν έχει ενδεικτική ημερομηνία λήξεις. Το ανάλωση έως εννοούμε αυτό. Ακριβώς. Και αφού κάνουμε και αυτό και δούμε τις ημερομηνίες λήξεις αμέσως μετά πρέπει να σκεφτούμε κάτι το οποίο τελικά το πήραμε αλλά δεν θα το χρησιμοποιήσουμε δεν τρώει το παιδί γιαούρτι. Μήπως μπορούμε να το κάνουμε ένα άλλο να το μαγειρέψουμε διαφορετικά και να κάνουμε τζατζίκι παράδειγμα. Αντί να το πετάξουμε επειδή το παιδί δεν του άρεσε το γιαούρτι που πήραμε τελικά το ήθελε διαφορετικά. Αμέσως μετά. Άλλο κακό και αυτό το ότι έχουμε μάθει να τρώμε μόνο ότι μας αρέσει έτσι. Ακριβώς. Βαριόμαστε το φαγί το πετάμε όχι γιατί χαλάσει γιατί βαριόμαστε να το ξαναφάμε. Ακριβώς. Να το πούμε και αυτό γιατί είναι σημαντικό. Μεσογειακή διατροφή. Μεσογειακή διατροφή. Φυσικά και να την στηρίξουμε τη μεσογειακή διατροφή. Δεν θα πάμε σε έτοιμα προ κάτ φαγητά που θα το βάζουμε στον φούρνο μικροκυμάτων για να μη σπαταλάμε αλλά κατά τη διάρκεια της μαγειρικής υπάρχουν τεχνικές που λεφτόβερς που τα λέμε δηλαδή υπολήματα μπορούν να γίνουν πρώτη ύλη σε κάτι καινούργιο. Ειδικά στα γλυκά και στη ζαχαροπλαστική συμβαίνει αυτό πάρα πολύ. Και αφού τελειώσουμε και με την δυνατότητα να αξιοποιήσουμε τη μαγειρική το αναπόφευκτο κομμάτι που είπε πολύ σωστά η κυρία Λαζαρίδη μπορεί να είναι το 50% το άλλο 50% μπορούμε να το μειώσουμε. Τι θα το κάνουμε. Εννοείται θα το βάλουμε αν έχουμε κάδο εξωτερικό καφέ του δήμου μας σε χάρτινη σακούλα μανναβικής που είναι δωρεάν ή σε βιοδιασπόμενη αν θέλουμε να αγοράσουμε βιοδιασπόμενη και θα το βάλουμε στον εξωτερικό κάδο για να πάει μέσα από το δήμο μας για εργοστασιακή κομ Απόφευξη του δεν πάνε όλα μπορεί να πάει στην οικιακή μας κομποστοποίηση στον κύκλος. Την οποία πως την κάνουμε αμως γιατί κάποιος μπορεί και να μην ξέρει μπορεί να μένει στα βόρεια προάστια και να έχει ένα κήπο αλλά πραγματικά να μην ξέρει πως να το κάνει αυτό με την κομποστοποίηση. Η οικιακή κομποστοποίηση αν ξέρεις ακριβώς τι θα βάλεις δεν κινδυνεύεις. Το λάθος που γίνεται όταν βάζεις πράγματα που δεν πρέπει παράδειγμα δεν μπορείς να βάλεις λάδια δεν μπορείς να βάλεις κρέας πρέπει να βάλεις μόνο πράσινα τα οποία είναι κατά κύριο λόγο δεν έχουν υποστεί κάποια επεξεργασία είτε λάδια είτε μαγειρική αυτό το κομμάτι και καφέ από καφέ αν το κάνεις μέσα και το αναδεύεις με μια λογική συχνότητα δεν χρειάζεται κάθε μέρα δεν υπάρχει περίπτωση αυτό να μην δημιουργήσει το χόνεμα το λεγόμενο το κομπος και να πάρεις από το κάτω μέρος του κομποστοποιητή συνήθως με ένα αυσιαράκι και να το βάλεις γύρω γύρω στον κήπο σου σε διάφορα σημεία σε πόσο καιρό γίνεται αυτό υπάρχουν 2 3 τύποι κομποστοποιητών υπάρχουν και κομποστοποιητές ειδικά που είναι και κήπους και χώρους γαζών οπου ουσιαστικά τον ακουμπάς και δεν έχει πάτω από κάτω οπότε αυτό που κάνεις είναι αλλάζεις ανατακτά χρονικά διαστήματα τη θέση του στον κήπο και παράγεται μειώνεται λιώνει σιγά σιγά το τρόφιμο πρέπει να είναι πράσινα τρόφιμα αν βάλουμε μέσα λεμόνια ή πορτοκάλια που είναι όξυτα πρέπει να βάλουμε τσόφλι αυγών σπασμένα για να μαζεύσουμε να αντιδράσουμε την οξύτητα και να μειώσουμε την οξύτητα και να μην έχεις πρόβλημα αυτός είναι ο λόγος που αν διαβάσουμε βιβλία και οδηγίες σου λέει όταν θα βάλεις τα λεμόνια σου ή θα βάλεις κάτι ξινό γενικώς θα βάλεις κατευθείαν και τσόφλι αυγού Άρα έχει μια διαδικασία δεν είναι άντε πετάω τα πάντα στο μέσο σας Όχι δεν έχει από τη μόνη διαδικασία που έχεις Οπότε δεν βάζω ποτέ λεμόνια οπότε δεν έχω τέτοιο άγχος βάζω όλα τα υπόλοιπα και πολλά όμως Τι τα κάνετε τα λεμόνια Τα λεμόνια τα πηγαίνω στον καφέ κάτω για κομποστοπίτης έχει ο δήμος μου Ο δικός μου δεν έχει και έχει πάρα πολύ πράσινο Πείτε όμως ότι κάνετε στο σπίτι ατομική κομποστοπίτης Ναι έχω ένα κομποστοπίτη Έχω δύο είδους κομποστοποιητές ο ένας είναι με σκουλίκια τον οποίο τον έχω μακρισμένο όπου ουσιαστικά εκεί βάζω ακόμα και εφημερίδα μπορείς να βάλεις το συγκεκριμένο γιατί έχεις σκουλίκια που την τρώει Παράγει υγρό λύπασμα πυκνό το οποίο το χρησιμοποιώ στις γλάστρες μου Τα αγοράζετε αυτά πως θα βρίσκει κάποιος Αυτό τα αγόρασα μία φορά και τέλος Ακριβά μπορεί κάποιος να το ρωτάει αυτό Ο κομποστοπιτής με τα σκουλίκια έχει ένα κόστος ανάλογα το μέγεθος που θα πάρεις αλλά δεν είναι μεγάλο 70-80, εντάξει έχει ρίση Ο κομποστοπιτής ομοσοκοιακός που έχω στο σπίτι πήρα απλό ξύλο με απλό ξύλο τάβλες και τον έφτιαξα και το μόνο που κάνω είναι να βάζω εκεί διάφορα πράσινα όσο μπορώ και να παράγουμε Τα σκουλίκια τι ακριβώς κάνουν Τα σκουλίκια έρχονται και τρώνε την οργανική ύλη και τη μετασχηματίζουν σε ένα πυκνό λίπασμα το οποίο το ανακατεύεις προχωρητικά με χώμα και έχεις και υγρό που βγαίνει σαν αποτέλεσμα της όλης διαδικασίας Το οποίο έχει μια μυρωδιά, θέλει μια διαχείριση, δεν μπορείς να το έχεις κοντά στο σπίτι σου πρέπει να έχεις μια απόσταση Το οποίο όμως το ρίχνεις κατευθείαν ανακατεύοντάς το με λίγο νερό κατά τη διάρκεια του ποτίσματος και είναι συμπυκνωμένο υγρό λίπασμα Επιταχυντές είναι τα σκουλίκια θα μπορούσε να γίνει ακριβώς η διαδικασία και χωρίς σκουλίκια πάντως έτσι το λέω γιατί κάποιος μπορεί να έχει μια ιδιωτερότητα Ναι αυτό μπορεί να έχουνε παιδιά να μη θέλουνε Είναι αποικοδομητές όπως είναι οι αποικοδομητές και τα σκουλίκια και οι μικροοργανισμοί που δεν τους βλέπουμε Είναι διαδικασίες που γίνονται στη φύση πως αποδομείται η οργανική ουσία στη φύση Έτσι γίνεται με πιο γρήγορη διαδικασία για να αναπτύσσονται πιο κατάλληλα συνθήκες όταν συσσορεύουμε αυτά τα βιοαπόβλητα ή τα αποφάγια μας και ειδικά είναι καλό να τα κατέψουμε και με φύλλα ή γρασί δεν υπάρχει κήπος Και αυτά αποδομούνται από τους μικροοργανισμούς ή τα σκουλίκια και έτσι παίρνουμε ένα εδαφοβολιτιωτικό Παίρνουμε δηλαδή πως είναι η διαδικασία που γινόταν κοπριά Πολλές φορές αγοράζουμε κομπόστ που μας έχει έρθει από τα σκουπίδια των Γερμανών Και είναι καλό υλικό έτσι δεν είναι κακό Και είναι ένα υλικό που το φτιάχνουμε μόνοι μας Εδώ πετάμε τόσο αντρόφιμος ελλάδα δεν μπορούμε τουλάχιστον να το παράγουμε μόνοι μας το κομπόστ πρέπει να το αγοράζουμε από τους Γερμανούς Και εδώ είναι οι στρατηγικές που θα πρέπει να μπουν όταν έχουμε μεγάλες ποσότητες Εδώ είναι ο ρόλος των δήμων, ο δήμος Φεριπίν έχει καφε κάδους Θα μπορούσε ο ίδιος ο δήμος αντί να μπει σε μια διαδικασία να τα πηγαίνει σε μια κεντρική μονάδα Να δημιουργήσει μια δυναμική μονάδα κομποστοποίησης δική του Ώστε να μειωθεί πάρα πολύ το κόστος και για τον πολίτη Γιατί αυτό όταν θα το κάνει ο δήμος, αυτομάτως μπορεί να γυρίσει ενταποθοτικά και για τον δήμο και για τον πολίτη Ο πολίτης να παίρνει κομποστοποίηση που παρήθηκε στο δήμο του από τα απόβλητα τα οργανικά τα δικά τους Το ποσοστό των αποβλήτων, των βιοαποβλήτων λέγοντα απόβλητα τροφίμων και πρασίνων Δηλαδή από τους κήπους μας, στο σύνολο των απορριμάτων που παράγουμε είναι τρομακτικό Είναι περίπου 40% Όλα τα υπόλοιπα υλικά, χαρτί, πλαστικό, μέταλο, γυαλί, φάσματα, οτιδήποτε μπορείτε να φανταστείτε είναι το υπόλοιπο Ξύλο είναι το υπόλοιπο 60 Άρα μόνο μια ροή, τα απόβλητα τροφίμων και επάρκον είναι το 40% Ένα τμήμα του, το πρώτο που είπαμε πρέπει να κάνουμε είναι πρόληψη Δηλαδή να αποφύγουμε, να αποφύγουμε την παραγωγή αυτών των αποβλήτων με κάποιες πρακτικές που είπαμε εμείς Δεν μπορούμε να τα αποφύγουμε όλα, άρα το αναπόφευκτο κομμάτι που έτσι κι αλλιώς θα το παράξουμε Αν δεν μπορούμε ένα τμήμα του να το κομποστοποιήσουμε στο σπίτι μας, γιατί δεν έχουμε κήπο, γιατί φοβόμαστε, γιατί δεν γνωρίζουμε, μέσα από τον καφέ κάδο θα οδηγηθεί, είναι μεγάλες υποσότητες Κατά κύριο λόγο σε διαδημοτικές μονάδες, γιατί είναι μεγάλες υποσότητες όπως σας εξήγησα Α είναι διαδημοτικές αφές Βέβαια Αν όμως, για κάποιο λόγο, ένας δήμος είναι απομακρυσμένος από μια τέτοια διαδημοτική μονάδα, ναι, μια λύση δημοτικής κομποστοποίησης με την αρχή της εγκύτητας είναι και αυτή πολύ αποδεκτή Σε κάθε περίπτωση πρέπει να πάνε σε κομποστοποίηση γιατί γίνεται καλό λύπασμα, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αγροτική χρήση αλλά και για χρήση στον κήπο μας, εννοείται Και να μην χρειάζεται, όπως είπε η κυρία Λαζαρίδη, να αγοράζουμε το αντίστοιχο που είναι από τα αποφάγια τροφίμων των άλλων χωρών, το οποίο έρχεται εισαγόμενο στην Ελλάδα, αν είναι δυνατόν Ναι, γιατί είναι ένα καλό έδαφο βελτιωτικό Και εδώ να προσθέσω σε αυτά που είπανε ο κ. Σωμόπυλος και ο κ. Ηλιόπυλος Ότι δεν είναι μόνο ότι παράγουμε ένα καλό έδαφο βελτιωτικό, το οποίο είναι πολύ χρήσιμο για τα εδάφη μας, ειδικά στην Ελλάδα που τα εδάφη μας έχουν πρόβλημα με χαμηλό ποσοστό οργανικής ουσίας Είναι και ότι αυτά ακριβώς τα απόβλητα, που είναι 40% όταν πηγαίνουν να τα φουν, είναι τα απόβλητα που είναι υπεύθυνα για εκπομπές της αερειών θερμοκυπίου Αυτά τα απόβλητα αποδομούνται αναερώβια πια, ελλείψει οξυγόνου μέσα στους χιτά Και παράγεται μεθάνιο, το οποίο όσο και αν προσπαθήσουμε να το συλλέξουμε από τους χιτά και το συλλέγουμε διαφεύγει Ένα 40% του μεθανίου τουλάχιστον διαφεύγει και το μεθάνιο είναι 20 φορές πιο ισχυρό αέριο θερμοκυπίου από το διοξείο του άνθρακα Άρα είναι πολύ σημαντική η συνησφορά αυτών των αποβλήτων που λέμε, μα καλά τι είναι μια φλούδα τρόφιμα, φυσικό υλικό είναι Είναι φυσικό υλικό αυτό δεν το κάνει ακίνδυνο στη διαχείρισή του, άρα χρειαζόμαστε την κομποστοποίηση Μόνο στην καλύτερη των περιπτώσεων το 70% του βιοαερίου από ένα χιτά, όταν αυτό αρχίζει και ξεπερνάει ένα όριο παραγωγής Τα πρώτα χρονιά λειτουργίας του χιτά, σχεδόν όλο το βιοαέριο που παράγεται διαφεύγει Και για να πάρουμε μια τάξη μεγέθους, κάποια στιγμή ο χιτάφυλλης που συλλέγεται το βιοαέριο και αξιοποιείται Έφτασε να παράγει 8.000 κυβικά την ώρα, το κίταρο το 1 Γι' αυτό πάλι έχουμε πάρει και πρόστιμα γι' αυτό το πράγμα Αυτό τώρα όμως το αξιοποιούμε και εδώ έρχεται μια άλλη εναλλακτική που θα πρέπει να το σκεφτούν οι φορείς που θα δημιουργηθούν μετά για την διαχείριση των καφέκαδων Αν η ποσότητα είναι πολύ μεγάλη, ίσως είναι πιο συμφέρον από όλες τις απόψεις αντί να πάμε σε κομποστοποιήσει Να πάμε σε αναερώβια χώνευση ελεγχόμενη για παραγωγή βιοαερίου, το οποίο πια θα δώσει ένα πολύ συμπυκνωμένο υψηλής ποιότητας λείπασμα Απ' τη μία το οποίο θα πάει σε άλλη κατηγορία όχι το απλό το κομποστ αλλά θα δώσει και βιοαέριο το οποίο σημαίνει ενεργιακό πόρο για να καλυφθούν ανάγκες Και ταυτόχρονα αφού η ενέργεια πολείται και πολείται πια και θερμική και ηλεκτρική ενέργεια αυτό οδηγεί και σε περισσότερα έσοδα στη διαδημοτική επιχείρηση και λιγότερο κόστος για τον πολίτη Και αυτά είναι σημεία που πρέπει να δούμε Με λίγα λόγια αυτό που δεν μπορούμε να αποφύγουμε πρώτα είναι η πρόληψη το είπαμε αυτό που δεν μπορούμε έχει τεράστιο περιεχόμενο μέσα για να ανακυκλωθεί είτε ως υλικό να γίνει κομποστ είτε να του πάρουμε το βιοαέριο και να το κάνουμε ηλεκτική ενέργεια μέσα σε εργοστασιακή επιχείρηση Με άλλα λόγια τα σκουπίδια δεν είναι σκουπίδια Είναι πόρυ εξαιρετική πόρυ Ενεργιακή και ηλεκτική πόρυ Ξέρετε τώρα τι μου ήρθε στο μυαλό επιτρέψτε Μπορεί σε λάθος θέση και θέλουμε τις δράσεις διαχείρισης οι οποίες έχουν κάποιο κόστος για να τους πάμε στη σωστή θέση και να τους αξιοποιήσουμε Σκεφτόμαι παράλληλα και εδώ πέρα θα μπει και ουσιαστικά η νομοθετική πρωτοβουλία στο τεραπέζι πόσο επίτηδης δεν την έχω ρωτήσει Είμαστε μια πολύ τουριστική χώρα που έχει το καλοκαίρι φτάνουμε μέχρι και τα 33 εκατομμύρια στο πικ στο πολύ μεγάλο πικ του τουρισμού Σκέφτομαι ότι ένας τουρίστας που έχει ένα κάδο μέσα στο δωμάτιό του του ξενοδοχείου και τα λοιπά μπορεί να πετάξει από το κουρασανάκι μέχρι τον τεπόν που πέσε κάτω και δεν το πιε Μέχρι τα πράγματα που ανακυκλώνονται δηλαδή να δούμε και σε επίπεδο ξενοδοχιακών μονάδων σε επίπεδο catering μην κατηγορούμε μόνο τον Έλληνα πολίτη που δεν ξέρω τώρα και με την οικονομική κρίση μπορεί και να μην έχει να πετάει σε λίγο Τι μπορεί να γίνει εκεί που μιλάμε για ΜΑΖΑ για τεράστιες ξενοδοχιακές μονάδες στα νησιά που πολλές φορές δεν έχουν μπλε κάδους, υπάρχουν πολλά νησιά στα οποία δεν έχει φτάσει ποτέ ο μπλε κάδος Νομοθετικά υπάρχουν οι εξής διατάξεις που είναι πρόσφατες του 21 και σταδιακά σε ελπίσιο θα μπουν σε εφαρμογή Πρώτον η χώρα υποχρεούνται να μειώσει κατά 30% τα απόβλητα τροφίμων με βάση του έτος αναφορά στο 2022 το περσινό 30% το 2030 είναι μεγάλο το νούμερο και σημαντικό γιατί αν επιτευχθεί αυτό ουσιαστικά ένα μεγάλο ποσοστό της σπατάλης γιατί από τη σπατάλη θα το μειώσεις θα πρέπει να στοχεύσει η χώρα να μειώσει ένα πολύ μεγάλο ποσοστό της σπατάλης Για να μειώσει αυτή τη σπατάλη προφανώς το ένα κομμάτι είναι ο καταναλωτής και το νοικοκυριό το άλλο κομμάτι είναι οι επιχειρήσεις που είναι σε άμεση επαφή με τον καταναλωτή. Ποιες? Οι χθιαγορές, λαχαναγορές, σούπερ μάρκετ, κύρια ξενοδοχιακά καταλήματα μεγάλα, άνω των 100 κλινών λέει η νομοθεσία, ξενώνες, επιχειρήσεις τροφοδοσίας κέιτερινγκ μεγάλες, επιχειρήσεις μαζικής εστίασης με συγκεκριμένο κύκλο εργασίων μεγάλες. Αυτές είναι όλες οι πόχρες από πέρσι 2022 να ραπορτάρουν όλα τα απόβλητα τροφίμων που παράγουν σε ειδική πλατφόρμα του υπουργείου ώστε να φαίνεται ότι χρονιά με τη χρονιά κατεβάζουν... Και αν δηλώσουν ψέματα, ποιος τους λέει? Επειδή το απόβλητο είναι αναγκαστικά ένας μηχανισμός δήλωσης ο οποίος θεωρείται με ειδικούς κωδικούς, πρέπει να πιστοποιείται, εφόσον υπάρχουν έλεγχη και κυρώσεις, άλλο μεγάλο ζήτημα, τα πρόστιμα, τα διοικητικά αλλά και τα ποινικά είναι μεγάλα για αυτό που κάνει ψευδείς δηλώσεις στα απόβλητα. Σε ειδική πλατφόρμα με ειδικό κωδικό αποβλήτου πρέπει να έχεις ζυγιστικό και traceability να το αποδεικνύεις σε ένα ενδεχόμενο έλεγχο. Αν δεν το αποδείξεις έχεις διοικητικά τεράστια πρόστιμα αλλά είναι και ποινική παράβαση ή ψευδείς δήλωση απόβλήτων. Άρα όλα έγκειται στο ότι η νομοθεσία έχει μια πληρότητα στη σωστή εφαρμογή της είτε ως συνείδηση είτε ως ευαισθητοποίηση αλλά είτε και ως κυρώσης, μηχανισμός επιβολής των κυρώσεων του κράτους που εκεί δεν βλέπουμε κανενός είδους. Αλλά και ως διευκόλυνση πρέπει πραγματικά να προβλεφθεί όλα τα νησιά να έχουν και τον καφέ κάδο. Σαφώς. Γιατί και ο επιχειρηματίας τι θα κάνει θα σου πει αντε και εγώ το εδηλώνω. Πώς με διευκολύνεις. Πολύ τι κατά κυριολόγο. Η μίωση είναι πριν πάμε στον καφεκάδο. Ο στόχος της μίωσης σ' αυτές τις επιχειρήσεις είναι πριν πάμε στον καφεκάδο. Από τη στιγμή, δηλαδή να το μειώσουμε να μην το παράξουμε καν το αποβλητό. Αυτοί που θα το παράξουν, ναι πρέπει να έχουν όλοι αυτοί σε επιχειρήσεις που ανέφερα πριν και οι καταναλωτές την δυνατότητα πρόσβαση στον καφεκάδο. Γιατί δεν την έχουν όλοι στην Ελλάδα. Το είπατε στην εισαγωγή σας. Ενώ το έχουν αρκετοί και όσοι το έχουν, έχουν καταφέρει να κάνουν ανακύκλωση στο σύνολο των αποβλητών τους. Σαν δήμη 30%. Έχουν πάει πολύ καλά δηλαδή. Γιατί δεν υπάρχουν εργοστάσια σε όλες τις περιοχές για να γίνει κομποστοποίηση. Γιατί ο καφεκάδος χωρίς εργοστάσια και κομποστοποίησης υπάρχει ένα πρόγραμμα του Υπουργείου εκτεταμένο χρηματοδότησης και εκτέλεσης τέτοιων έργων και η εκτίμηση είναι ότι μέχρι το 2023-2024-2025 σταδιακά θα μπουν σε λειτουργία τουλάχιστον 15 με 20 τέτοια νέα εργοστάσια ανά την Ελλάδα και θα καλύψουν διαδημοτικά πάνω από 200 δήμους. Άρα οι 10-20 δήμους που είναι σήμερα σταδιακά θα γίνουν 100-200 στα επόμενα 2-3 χρόνια που είναι σημαντικό ποσοστό της χώρας. Και ίσως σε όσες περιοχές είναι λίγοι κάτοικοι, εντάξει και οι πιατομικά μπορούν να κομποστοποιούν αν το θέλουν για τους κήπους. Και εκεί τα απαιτήσεις για μια μονάδα κομποστοποιήσεις, οι τεχνικές απαιτήσεις είναι πολύ μικρές και είναι κάτι που θα μπορούσε πολύ εύκολα να γίνει και να οργανωθεί ακόμα και σε δήμους που έχουν πολύ μικρό ποσοστό. Γιατί οι μονάδες πλέον, η τεχνολογία στο τομείο αυτό έχει προχωρήσει πάρα πολύ, πάρα πολλά είναι αυτοματοποιημένα και μπορεί ένας απλός εργάτης να το πω έτσι, χωρίς ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις, ο Κυπουρώς, ας πούμε, ένας άνθρωπος από την υπηρεσία Πρασινού του Δημού, να χειριστεί τον όλο το μηχανισμό αυτό, που είναι πλήρως αυτοματοποιημένος, ακόμα και σε μικρά επίπεδα, και το μόνο που θα πρέπει να ξέρετε να έχει στα χέδια του είναι ότι όντως αυτό που μπαίνει είναι ο καφεκάδος, χωρίς πλαστικά, χωρίς τίποτα. Και εδώ είναι σημαντικό η συνείδηση του πολίτη, ώστε όταν θα μπει ο καφεκάδος να καταλήγουν στον καφεκάδο πραγματικά τα οργανικά και όχι τα οργανικά με ένα τσουβάλι πλαστικά. Εδώ είναι το κλειδί, η σωστή διαλογή στην πηγή σε όλα τα ρεύματα, όταν πάμε να εισάγουμε διαλογή στην πηγή σε οποιοδήποτε ρεύμα να γίνεται σωστά. Στα οργανικά, αυτά που λέμε τα βιοαπόβλητα είναι ακόμα πιο σημαντικό, γιατί αν αρχίσουμε να έχουμε πολύ υψηλές προσμήξεις, τότε θέλουμε πολύ ακριβότερες μονάδες για να κάνουμε διαχωρισμό, απαγορευτικά ακριβές για μικρά μέρη, και ακόμη κι αν έχουμε αυτές τις ακριβές μονάδες, το υλικό που παίρνεις από το διαχωρισμό δεν είναι τόσο καλό όσο αν ο πολίτης το είχε διαχωρήσει μόνος του. Άρα το να πάρεις καθαρό υλικό σαν είσοδο σε μια μονάδα είναι εξαιρετικά σημαντικό. Μετά και υπάρχουν αυτοματοποιημένοι οικομποστοποιητές για μικρά νησιά, μικρούς οικισμούς, για μια ξενοδοχειακή μονάδα, αλλά σε επίπεδο οικισμού μικρού, που συνήθως αν έχεις μικρούς οικισμούς έχεις και μεγάλο χώρο, υπάρχουν και πολύ απλούστερες και φθινότερες εκτατικές λύσεις με κάποιος κέπας, με συστήματα που προβλέπει νομοθεσία. Οικομποστοποίηση είναι μια εφαρμογή που γενικά συγχωρεί. Να ξέρεις κάποια πράγματα, αλλά γίνεται σχετικά εύκολα. Αρκεί να έχεις καλό υλικό εισόδου, καθαρό, χωρίς προσμήξεις. Χωρίς πλαστικό, χωρίς την μπαταρία σου. Το μεγάλο πρόβλημα στην κομποστοποίηση δεν είναι μόνο οι εμφανείς προσμήξεις, είναι και οι ρύποι που μπορεί να μπούν αν ρίξεις κάποια υλικά κατάλληλα. Αν πετάξεις δυο μπαταρίες μέσα, θα βρεις τα βαρέα μέτα, αλλά από την μπαταρία μέσα στο κομπός σου. Ήδια τα οργανικά έχουν μία λογική. Δηλαδή δεν μπορώ να πετάξω το γιαούρτι με ολόκληρο το αυγό, που πέρασε η ημερομηνία, με τις μπάμιες, με τη σοκολάτα... Μπορώ. Μπορώ. Στον καφέ Κάδο μπορώ. Στον οικιακό κομποστοποιητή δεν μπορώ. Άρα να τους το πούμε αυτό. Τα πετάνε ό,τι θέλουν. Και κρέατα και τα πάντα. Όλα. Στον καφέ Κάδο. Όχι στον οικιακό κομποστοποιητή. Πάει για εργοστασιακή κομποστοποιήση, που σημαίνει ότι μπορεί να κομποστοποιήσει τα πάντα το εργοστάσιο. Ο οικιακός δεν είναι εργοστασιακή, είναι φυσική κομποστοποιήση. Άρα είναι εύκολο και τον κατανάλωτη να το πούμε αυτό. Απλά σε μία βιωδιασπόμενη που βάζεις τα γκουράκια στο σούπερ μάρτι, που είναι δωρεάν αυτή η σακούλα και δεν χρειώνεται. Τα έχω ξεκάρει. Και η σακούλα της μαναβυγκής, η χάρτινη, έτσι και εκεί τα βάζεις. Και τη χάρτινη έτσι, ok. Ότι πραγματικά μπορούν μέσα να τα βάζουν και περνώντας, φεύγοντας, γιατί μπορεί να το πετάς στον καφέ. Αυτό είναι πανεύκολο. Δεν έχουν δικαιολογία για μένα. Θέλεις ένα μικρό καδάκι στο σπίτι σου που τα βάζεις χωριστά και μετά τα πας σε μία σακούλα, κάπου στο σπίτι, κάπου να τα έχεις και μετά τα βάζεις. Ζωοτροφές μπορούν να πετάνε. Ζωοτροφές. Η ζωοτροφή πάει μέσα στον καφεκάδο. Α, να το πούμε. Δεν βάζεις το νικιακό κομποστοπιτί, θα βάλεις μόνο τα φρούτα, τα ομά φρούτα και το ομά λαχανικά. Αμαγείρευτα πράσινα. Άρα το γίγαντα που περίσεψε δεν μπορείς να το βάλεις. Όχι. Είναι καθημερινά τα παραδείγματα γιατί περισσεύονται στο τόψι. Κινδυνεύεις να σου έρθουν μυγίτσες και ποντικάκια, γι' αυτό δεν θα το βάλεις. Να πούμε όμως κάτι που είναι και σχετικό, γιατί είναι στη μια κατηγορία, είναι τα λάδια τα μαγειρεμένα. Τα λάδια τα μαγειρεμένα σίγουρα δεν πάνε στο νικιακό κομποστοπιτί, δημιουργούν συνθήκες στις οποίες θα συγκεντρώσεις και μυγάκια και ευστημές. Σίγουρα δεν πάνε στον κάτω βιοαποβλητών γιατί στον καφεκάδο... Και άλλο πρόβλημα, τα λάδια πέφτοντας στο νικιακό κομποστοπιτί είναι πολύ εύκολο να διαφύγουν και να μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα, που είναι ακόμα χειρότερο από το να εμφανιστεί μια μήγα, ένα ποντικί, γιατί το υδροφόρο ορίζοντας στο υπόγειο στροφοδοτεί πάρα πολλά. Όπως επίσης είναι λάθος να πεταχτεί το λάδι στο νεροχύτη να οδηγηθεί στο σύστημα αποχέτευσης γιατί δημιουργούνται τεράστια προβλήματα στη διαδικασία επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων. Έχουμε την τύχη να έχουμε στην Αττική μια από τις κορυφές μονάδες βιολογικών καθαρισμών του κόσμου και μια από τις μεγαλύτερες του κόσμου στην Ψητάλη, η οποία πραγματικά θεωρείται πρότυπο λειτουργίας σε όλο τον κόσμο. Αυτό όμως δεν συμβαίνει παντού. Είναι αυτή που έχει την ανακύκλωση λαδιού. Εγώ έχω στο μυαλό μου συσπερμαλή. Εντάξει αυτό γιατί έχει σημασία. Το λάδι για τους λόγους που είπε και ο Κύριος Ψωμόμπλος και αναλύσαμε πριν πρέπει να συλλέγεται χωριστά σε φυάλες. Συνήθως υπάρχουν ιδιωτικές πρωτοβουλίες εντός των περισσότερων δήμων κοντά στα εστιατόρια ή έξω από τα εστιατόρια, άρα στις πλατείες του Δήμου που έχουν εστιατόρια, που θα δούμε ένα τάνκ λευκό το οποίο μπορεί να πάμε να απορρίψουμε το λάδι το μαγειρεμένο μας ή θα δούμε κάποια κοιοσκιά σε κεντρικά σημεία του Δήμου που μπορούμε να βάλουμε το λάδι αφού το έχουμε βάλει σε μια φυάλη. Αυτό είναι ότι καλύτερο μπορεί να συμβεί διότι θα οδηγηθεί μέσα από αυτά τα δύο σημεία σε αναγέννηση σε εργοστάσια εντός της Ελλάδας. Θα γίνει ξανά λάδι για χρήσεις κυρίως βιομηχανικές, αυτοκινήτου και άλλες, αφού βέβαια μπει με κατάλληλες προσμήξεις και ξανά αναγενάται. Ή γίνεται βιο-ντίζελ, γίνεται καύσιμο που μπαίνει στα αυτοκίνητα. Φοβερή εφαρμογή και εντός της Ελλάδας. Είναι απόλυτα κυκλική εφαρμογή στην Ελλάδα. Δεν φεύγει στο εξωτερικό δηλαδή αυτό για να ξαναγίνει λάδι ή βιο-ντίζελ. Και εδώ να πω κάτι που αφορά το πανεπιστήμιό μας. Κάποια στιγμή μου σε μια επιτροπή που αφορούσε καινοτόμες ιδέες, εξειολόγεις καινοτόμεων ιδέων φοιτητών μας. Κάποια στιγμή με το τμήμα μηχανολογίας υπήρχε σε μια ομάδα φοιτητών που έφτιαξε μικρή μονάδα αναγέννησης λαδιού. Μαγειρικού λαδιού. Μαγειρικού λαδιού και ήταν έτοιμο καθαρό ουσιαστικά. Κάνανε τέσσε με μηχανή εσωτερικής κάψης με μίγμα με κανονικό πετρέλαιο και το κάψε. Αλλά εδώ θα πω να συμπληρώσω κάτι από αυτό που είπε ο κ. Λιόπουλος, γιατί μου ήρθε πρόσφατα μήνυμα, δεν θα πω ποια εταιρεία, αλλά μου ήρθε μήνυμα από την εταιρεία που συνήθως πηγαίνω και βάζω κάψιμα, ότι πλέον στο πρατήριο της γειτονιάς μου που πάω τα κάψιμα, η ίδια η εταιρεία, η συγκεκριμένη κάψιμων, συλλέγει τα λάδια του σπιτιού μου. Οπότε εγώ πια κάθε φορά που θα πηγαίνω να βάλω κάψιμα, θα αφήνω τα μπουκάλια λαδιού εκεί και δεν θα χρειάζεται να ψάχνω κάπου αλλού. Στο πρατήριο βενζίνες. Στο πρατήριο βενζίνες. Καλό είναι οι πολίτες να ψάξουνε, να δούνε και δεν είναι μόνο μία εταιρεία, είναι μία ομάδα εταιρείων, γιατί εμένα μου το έστειλε η συγκεκριμένη και ανάφερε ότι αντίστοιχη δράση γίνονται και στις άλλες εταιρείες. Μπορείτε να δείτε να φαίνεται και εκεί. Θέλω τώρα στο σημείο αυτό να πω εγώ κάτι προς τους πολίτες, γιατί αυτό το θυμάμαι από τη Γερμανία όταν έκανα τεράσμους. Πραγματικά η ανακύκλωση απαιτεί και κάποιο χρόνο, δηλαδή δεν πρέπει και να βαριόμαστε. Πρέπει να το συλέξεις, να το βάλεις στον μπουκάλι, να το πας, να γυρίσεις πίσω στον μπουκάλι, να το πλύνεις, δηλαδή η διαλογή των σκουπιδιών και μέσα στο σπίτι παίρνει κάποιο χρόνο. Είναι σημαντικό να εκπαιδευτούμε και να το κάνουμε και να μην βαριόμαστε να το κάνουμε, γιατί και εγώ πραγματικά κάποια πράγματα από γυαλί που ήθελα να τα ανακυκλώσω στον ειδικό κάδο ανακύκλωσης γυαλιού, που είναι λίγο πιο σπάνιος κάδος, οδήγησα και λίγο παραπάνω, αλλά ήθελα να τα ανακυκλώσω, λέω δεν θα τα πετάξω πραγματικά όπου είναι πιο βολικό, θα τα πετάξω εκεί που ξέρω ότι θα ανακυκλωθούν. Οπότε πραγματικά να το κάνουμε, δηλαδή όχι απλά να μας φέρνει τη λύση, να πηγαίνουμε και εμείς εκεί. Και για την καθαρότητα που είπε η κυρία Ναζί, προσέξτε τώρα, είναι η καθαρότητα του καφέ κάδου που εξήγησε ακριβώς ότι είναι καλό να είναι υψηλή, αλλά όσο περισσότερο καθαρό συλλέγουμε στον καφέ κάδο, καθαρίζουμε και τον κάδο της ανακύκλωσης όπου έχει ο δήμον μας, κίτρινο, μπλε, διαφόρων χρωμάτων. Διότι αυτός επιμολύνεται, το πλαστικό που κάνουμε, εξοχωριστή διαλογή, το μέταλλο, το γιαλ, επιμολύνεται με το οργανικό, το οποίο πάμε σαν πρόσμηξη και το ρίχνουμε γιατί δεν έχουμε μάθει, δεν έχουμε εκπαιδευτεί, δεν έχουμε συνείδηση, στον μπλε κάδο. Όταν αυτό αφαιρεθεί το οργανικό σε μεγάλο ποσοστό και μπει στον καφέ κάδο, η επιμόλυση θα μειωθεί και στον κάδο των άλλων ανακυκλωσίμων. Άρα έχεις διπλό οφελός. Εγώ τώρα σκέφτομαι και άλλα πράγματα. Αν κάποιος θέλει να πετάξει μία δοντόκρεμα που έλειξε σκληρή, δηλαδή είναι πολλά. Μετά είναι τα φαρμακευτικά απόβλητα. Στο φαρμακείο τα επιτρέψε. Αλήθεια. Αλλά σίγουρα όσο καλή είναι να κύκλωσει και να κάνουμε και τα βιοαπόβλητα και τα πλαστικά και το χαρτί, πάντα υπάρχει ένα μέρος των αποβλήτων μας που δεν μπάνει κάπου κατάλληλα για να κλείσει. Ή ο δοντόκρεμα που είπατε, που δεν λύγει βέβαια, αλλά τέλος πάντων... Κάποιοι τις πετάνε. Εδώ σε αρέσει η αίσθηση. Αυτό ναι. Αυτό είναι σπατάλι, δεν έχει λήξει όμως. Αυτή τη στιγμή εξαντλούνται οι φυσικοί πόροι σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και παγκοσμίως. Κάθε Αύγουστο. 30 Αυγούστου έχουμε εξαντλήσει τους πόρους που μπορεί να μας δώσει η φύση. Τι κάνουμε από το Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκεμβριο? Παίρνουμε από τους μελλοντικούς πόρους. Δηλαδή, από αυτούς που αιτισίως αναγεννιάει η φύση, τους έχουμε εξαντλήσει 8 μήνες. Τους υπόλοιπους τέσσερις παίρνουμε από τους μελλοντικούς. Γιατί δεν κάνουμε ανακύκλωση και δεν κάνουμε επαναξιοπίσεις και όλα αυτά τα ωραία και πρόλεψη. Άρα, όσο το κάνουμε αυτό και δεν γυρνάμε, αυξάνονται τα κόστι των νέων πρωτονηλών, δυσκολία, οι εταιρείες δεν βρίσκουν πρωτεσύλες, ανεβαίνουν τα κόστι, ανεβαίνουν τα προϊόντα και σταματάει να λειτουργεί το οικονομικό μοντέλο. Άρα, δεν είναι μόνο προς όφελος της φύσης που από εκεί ξεκινάνε όλα, αλλά δημιουργεί και μια υγιή οικονομία του μέλλοντος, του μεσοπρόθεσμου μέλλοντος, γι' αυτό και πρέπει να στηριχθεί και στηρίζεται υποχρεωτικά από όλους, αρκεί να υπάρχει σοβαρό θεσμικό πλαίσιο και σοβαρή οργάνωση από το κράτος για την παρακολούθηση, διότι είναι νέος τομέας, αν το κράτος δεν τον οργανώσει σωστά, πάλι θα περάσουμε κάτω από το μπίχι όπως περνάμε σε άλλα θέματα σε αυτή τη χώρα. Κι ίσως και ιδιωτικές εταιρείες ανακύκλωσης, γιατί όχι, αν θέλουν κάποιοι, επιτρέπεται αυτό. Υπάρχουν πάρα πολλές εταιρείες ιδιωτικές. Το κράτος πρέπει να έχει τον έλεγχο. Ναι, αλλά στη διαλογή, εγώ δεν το βρίσκω κακόν, υπάρχουν ιδιωτικές εταιρείες που να τα συλλέγουν και να τα αξιοποιούν. Ποιος όμως θα ελέγχει ότι όλα αυτά γίνονται σωστά και με τις προδιαγραφές. Και ποιος θα ελέγχει αυτόν που ελέγχει. Η ασφάλιση ποιότητας επιβάλλει ότι έχεις έναν που εφαρμόζει και έναν που ελέγχει. Και αυτός που εφαρμόζει ελέγχεται από αυτόν που ελέγχει. Αυτός που ελέγχει έχει έναν άλλο υψηλότερο στάμενο οργανισμό που ελέγχει και τον ελεγκτή. Και επιστοποιεί ότι ελεγκτής λειτουργεί σωστά. Αλλά όλα αυτά απαιτούν μια καλύτερη οργάνωση και ενίσχυση των δράσεων και των αντίστοιχων υπηρεσιών. Αλλά υπάρχει και ένα άλλο σημαντικό κομμάτι που λέγεται πολίτης. Ο πολίτης μόνος του μπορεί με πάρα πολλά πράγματα να μπει στη διαδικασία και να βοηθήσει όλη αυτή την προσπάθεια να γίνει καλύτερη. Όσο καλούς ελεγκτικούς μηχανισμούς και να έχεις, αν εμείς δεν πάμε αυτό που πρέπει στον καφεκάδο... Πάντως είναι και παγκοσμιοφαίνομενο. Θέλω να πω ότι όσο και να ανακυκλώσει η Ελλάδα που δεν έχει βιομηχανίες, που έχει λίγο πληθυσμό, όσο και να ανακυκλώσει η Ευρώπη, θέλω να πω αν και η Κίνα υπερπαράγει, δηλαδή είναι γενικότερο το θέμα με το περιβάλλον, είναι παγκοσμιοποιημένο, είναι και οικονομίες. Ειδικά στην ανακύκλωση σε πολλές λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες υπάρχει πάρα πολύ αποτελεσματική ανακύκλωση. Γιατί το κόστος της εργασίας είναι πολύ χαμηλός σε σχέση με το κόστος των υλικών. Η ανακύκλωση όπως τη συζητάμε εμείς τώρα και με τα κινητρά και με τα συστήματα και τα λοιπά, είναι ένα κομμάτι του ανεπτυγμένου κόσμου. Στο λιγότερο ανεπτυγμένο κόσμο υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που βγάζουν το ψωμί τους ως ρακοσιλέκτες. Έτσι καταλήγουμε να έχουμε χώρες φτωχές οι οποίες εμφανίζουν, όχι η ψηλή προστασία περιβάλλου σε πολλούς τομείς, αλλά ειδικά στην ανακύκλωση υλικών τα οποία έχουν μια κάποια αξία στην αγορά, εμφανίζουν πολύ ψηλά ποσοστά, όχι πιστοποιημένα και μετρημένα με τον ίδιο τρόπο. Μέχρι που στην Ελλάδα κάποιοι πάνε και τα κλέβουν για να τα πουλήσουν. Δεν τα κλέβουν, η λέξη κλωπή είναι μια περίεργη λέξη. Από και από τους ιδεοδρόμους σε κλέβανε, εν πάση περίπτωση, είναι πιο σωστό να γίνει το οργανωμένο, όχι ο καθένας να πηγαίνει και να παίρνει, ότι μπορεί να πουλήσει, για όνομα του Θεού. Αλλά αυτό συνδέεται με κοινωνικά προβλήματα και το να κλέβω από τους ιδεοδρόμους είναι λίγο διαφορετικό πράγμα από το να παίρνω από έναν κάδο αποβλήτων. Σίγουρα και τα δύο δημιουργούν θέματα μέτρησης, αλλά το ένα δημιουργεί θέματα ασφάλειας και το άλλο δημιουργεί απλώς θέματα μέτρησης. Πάλι θα ανακυκλωθούν, αλλά το να ανακυκλωθεί η ράγα του τρένου, όταν δεν έχει λόγο να φύγει από εκεί που ήταν άλλη. Μα είναι παράδειγμα, αυτό είναι ασχολία στον ακεπενικό αδίκημα. Ναι, αυτό είναι ασχολία στον ακεπενικό αδίκημα. Αυτό είναι ασχολία στον ακεπενικό αδίκημα. Λέω για τον έλεγχο που είπαμε πέρα από τον κρατικό έλεγχο και τον έλεγχο του πολίτη. Ο έλεγχος του πολίτη μπορεί να γίνει. Ζητήσε ένα δήμο, βλέπει αν του έχει βάλει καφέ κάδο, βλέπει αν τα δρομολόγια τα οποία γίνονται ανακατεύουν το μπλε κάδο στο σύμμικτο και ανάποδα, βλέπει αν κάνει οι δομές ανακύκλωσης για τα λάδια. Αν δεν τα κάνει, έχει δικαιόμα. Μια φορά στα τέσσερα χρόνια ψηφίζει να αποφασίσει ποιος είναι αυτός που πρέπει να τα κάνει και να το επιβάλλει. Και επειδή σε όλες τις μελέτες έρευνες κοινής γνώμης ενόπιση των αυτοδιοικητικών εκλογών, το κομμάτι της διαχείρισης αποβλήτων στους δημότητες είναι πολύ ψηλά, ας το λάβουν υπόψη τους και στην πραγματικότητα αξιολογώντας τις προτάσεις τους καθενός. Το πρώτο και το δεύτερο, πάλι αφορά το πολίτη, έχει την δυνατότητα ο πολίτης, ως καταναλωτής τώρα και στο ράφι, να αξιολογήσει αν αυτό το προϊόν που του έχουν βάλει στο ράφι είναι πραγματικά ανακυκλώσιμο ή όχι. Δηλαδή, αν είναι ένα προϊόν το οποίο έχει χίλια δυο αυτοκόλλητα και χίλια δυο έξτρα πραγματάκια για να σε εντυπωσιάσει, δυσκολεύει την ανακύκλωση. Πρέπει να είναι ένα απλό προϊόν, σε μεγάλη συσκευασία, καθαρή συσκευασία, ώστε μετά τη χρήση του να μπορέσει να απαρασχοποιηθεί. Άρα, ας ευεστοποιηθεί, βλέποντας και το προϊόν που θέλει να πάρει και τις επιλογές που έχει, αν αυτή η εταιρεία που το πουλάει, του πουλάει ένα υλικό που μπορεί να ανακυκλωθεί μετά περισσότερο ή λιγότερο ή και καθόλου, έτσι. Συνεπώς, πολίτης στο ράφι, πολίτης στο δήμο, έχει τη δυνάμη και αυτός εν μέρη να ελέγξει με την καλή έννοια τις αποφάσεις. Ευχαριστούμε κύριε Λιόπουλη για την επιστημονή σας. Κλείνουμε έτσι με εσάς. Κύριε Λαζαρίδη, ένα σχόλιο για να ολοκληρώσουμε σιγά σιγά. Εγώ σαν μήνυμα θα θέλω να απαντήσω σε αυτό που είπατε και προηγουμένως ότι η ανακύκλωση και των βιοαποβλήτων και όλων των άλλων υλικών έχει και μια προσπάθεια από τον πολίτη. Ναι την έχει αλλά αυτό που θα πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι αξίζει τον κόπο. Ναι τα υλικά ανακυκλώνονται πολλές φορές έχουμε μια έλλειψη εμπιστοσύνης στις δομές μας και λέμε αμα εγώ τα χωρίζω τα υλικά γίνονται κάτι. Η απάντηση είναι ναι γίνονται. Μπορεί να μην είμαστε στο ιδανικό επίπεδο που θα θέλαμε να φτάσουμε. Είναι όμως τεράστιο λάθος. Δεν ανακυκλώνουν και όλοι. Όχι ότι δεν ανακυκλώνουν όλοι είναι γεγονός. Εγώ αυτό που λέω ότι πολλές φορές ο πολίτης που ανακυκλώνει λέει εγώ αυτά που βάζω στο χωριστό κάδο η προσπάθειά μου ο κόπος μου αξιοποιείται ή πάει χαμένος. Η απάντηση είναι ναι αξιοποιείται. Δεν πάει χαμένος. Επομένως η προσπάθεια που κάνουμε αξίζει. Δεν πρέπει ποτέ να νιώσουμε ότι αυτή πάει χαμένη και ότι δεν αξιοποιείται. Παρ' ό,τι υπάρχουν τεράστια περιθώρια βελτίωσης γίνεται επίσης τεράστια δουλειά. Και έχουμε και τη συνείδηση μας καθαρή. Μη το πετάμε στο μπλεκάδο και από εκεί και πέρα. Ευχόμαστε να ανακυκλώνουμε. Και αύριο στον καφέ το διακόπτω. Ένα μικρό σχόλιο. Μια μικρή παρατήρηση. Κάτι που το λέω και στους φοιτητές μου. Πρέπει να θυμόμαστε κάτι όλοι μας. Το περιβάλλον δεν το κληρονομίσαμε από τους γονείς μας και τους παππούδες μας. Το έχουμε δανειστεί από τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας. Άρα όλοι από τη θέση που βρίσκεται ο καθένας μας έχουμε μια ευθύνη προς τις επόμενες γενιές να προσπαθήσουμε να παραδώσουμε ένα περιβάλλον όχι χειρότερο από αυτό που βρήκαμε τουλάχιστον. Αλλά αυτή τη στιγμή έχει προποχωρήσει τόσο πολύ που πραγματικά μπορούμε να παραδώσουμε ένα περιβάλλον καλύτερο από αυτό που βρήκαμε. Και αυτό είναι μια προσπάθεια όλων. Και αν εμείς οι απλοιοι πολίτες το κάνουμε είναι βέβαιο ότι ακόμα και οι χειρότερες κυβερνήσεις θα πιεστούν και θα ακολουθήσουν. Νομίζω περάσαμε στον κόσμο το μήνυμα για τον καφέ Κάδο. Όποιος τον βρει στη γειτονιά του τον αξιοποιεί. Ευχαριστούμε πολύ που μας παρακολουθήσατε. Γεια σας. |
