σύντομη περιγραφή: Αυτό που θα ήθελα να σας ρωτήσω εγώ πριν ξεκινήσω, είναι αν έχετε ακούσει, γιατί κυκλοφορεί εβραίος με το αγγλωσσαξονικό ακρονίμιο CLIM. Αν έχετε δει Condon and Language Integrated Learning. Αν έχετε δει τον όρο αυτό στο διαδίκτυο, έχετε ακούσει αυτό. Αυτό που θα ήθελα να σας ρωτήσω εγώ πριν ξεκινήσω, είναι αν έχετε ακούσει, γιατί κυκλοφορεί εβραίος με το αγγλωσσαξονικό ακρονίμιο CLIM. Αν έχετε δει τον όρο αυτό στο διαδίκτυο, έχετε ακούσει αυτόν τον όρο. Όχι. Έχετε επαφή βέβαια και με αγγλόφωνη βιβλιογραφία, να φανταστώ, εκτός από την Ιταλόφωνη Βιβλιογραφία, η περισσότερος σας. Έχετε ακούσει τον όρο Ολοκληρωμένη ΕΚΜΑ της Περιακομένη και Ξένης Γλώσσας, και Δεύτερης Ξένης Γλώσσας. Η οποία στην Ελλάδα άρχισε να έχει ερευνητικό ενδιαφέρον και ενδιαφέρον εφαρμογή στα τελευταία πέντε χρόνια. Όπως θα δούμε όμως, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει περισσότερο από 15 χρόνια. Εφαρμογές περισσότερο από 15 χρόνια. Εγώ αυτό που σκέφτηκα να σας φέρω και να δείτε, γιατί νομίζω θα έχει και περισσότερο ενδιαφέρον, είναι αφού κάνουμε μια θεωρητική προσέγγιση της μεθόδου, αφού θα δούμε, της προσέγγισης μάλλον και όχι μεθόδου, αφού θα δούμε πώς αυτή η μέθοδος, πώς ξεκίνησε, πώς έχει φτάσει σήμερα, σε ποιες γλώσσες μπορεί να εφαρμοστεί, σε ποια γνωστικά αντικείμενα μπορεί να συνδυαστεί, αλλά ποιος μπορεί να διδάξει με αυτόν τον τρόπο. Στη συνέχεια, εγώ αυτό που έχω να σας κάνω, για να το κάνω και πιο ευχαριστά το μάθημα, σας έχω φέρει πάρα πολλές εφαρμογές τέτοιας μεθόδου, με πάρα πολύ φωτογραφικό υλικό, τις οποίες έχουμε κάνει σε σχολεία της Ελλάδος, για τα αγγλικά ως ξένη γλώσσα, βέβαια, ή για τα ελληνικά ως ξένη γλώσσα, γιατί όπως βλέπετε εγώ προέρχομαι από ένα παραμεθόριο πανεψήμιο, ένα πληρώτρια καθηγήτρια στο παιδαγωγικό δημοτικής εκπαίδευσης στη Φλόρινα, όπου δίπλα μας έχουμε τα Μπίτολα και κάνουμε πειράματα στην ελληνική ως ξένη γλώσσα και από την άλλη έχουμε την κοριτσά της Αλβανίας, που επίσης κάνουμε πειράματα για την ελληνική ως δεύτερη ξένη γλώσσα. Εκεί. Επομένως σας έχω φέρει από κάποιες ερευνητικές προσεγγίσεις πάρα πολύ υλικό και φωτογραφικό υλικό, για να δείτε ολοκληρωμένα πώς μπορεί να εφαρμοστεί ένα τέτοιο πρότζεκτο, το οποίο στηρίζεται στη μέθοδο CLIL, σύντομα θα σας τη λέω CLIL, έτσι, στη μέθοδο CLIL και αποκλειστικά αξιοποιούμε παιχνίδια. Λοιπόν, για να πάμε να κάνουμε την εισαγωγή μας. Τι είναι CLIL? Επαναλαμβάνω, είναι η μέθοδος του μέλλοντος. Στην Ελλάδα άρχισε να κάνει εξαιρετικά πειράματα εκτός από το δικό μας το τμήμα, εξαιρετικά πειράματα το Αγγλικό Θεσσαλονίκης, όπου κάνει με την κυρία Μαρίνα Ματιθουδάκη, πιθανόν την έχετε ακουστά, όπου κάνει εφαρμογές το τρίτο πειραματικό σχολείο της Θεσσαλονίκης στη Σταυρόπολη. Την τελευταία τριετία γίνονται στην ξένη γλώσσα πειραματικές εφαρμογές μόνο με αυτή τη μέθοδο. Όπως σας είπα, ενώ στην Ελλάδα είναι σχετικά βραχή χρονή η εφαρμογή της, δεν έχει πολλά χρόνια, βλέπετε ότι στην άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ξεκίνησε και προτάθηκε αρχικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, γιατί θα δείτε τώρα πειράματα και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, από το 1995, δηλαδή πάν' αρκετά χρόνια. Πώς, πού μπορεί να εφαρμοστεί η μέθοδος αυτή, αυτή η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί από την προσχολική εκπαίδευση έως την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Προσχολική εκπαίδευση, επαναλαμβάνω, ως την τριτοβάθμια εκπαίδευση με βασικό στόχο την καλλιέργεια της ξένης γλώσσας, μιας ξένης γλώσσας και ταυτόχρονα ενός ή περισσότερων γνωστικών αντικειμένων. Τι εννοούμε όταν λέμε γνωστικό αντικείμενο. Τι εννοούμε όταν λέμε γνωστικό αντικείμενο. Λέμε ανάπτυξη μιας ξένης γλώσσας και ενός γνωστικού αντικειμένου. Ακούτε τον όρο γνωστικό αντικείμενο. Τι είναι γνωστικό αντικείμενο. Δεν μ' αρέσει να μονολογώ, θα κάνουμε και σε μορφή διαλόγου. Τι σημαίνει γνωστικό αντικείμενο. Θα με ρωτάτε, εάν δεν γνωρίζετε κάποιους όρους, γνωστικό αντικείμενο είναι ένα άλλο μάθημα. Διδάσκω λοιπόν ιταλικά και μαθηματικά. Ιταλικά και στοιχεία πολιτισμού της Ελλάδος. Όπως θα δείτε, διδάσκω ιταλικά παγκόσμια γεωγραφία μέσα από τη χρήση της ιταλικής γλώσσας. Ή μπορεί να χρησιμοποιήσω και συνδυαστικά αντικείμενα. Διδάσκω στα ιταλικά στοιχεία παγκόσμιας γεωγραφίας και ενσυνείδησης πολιτισμικών στοιχείων από τον παγκόσμιο χάρτη. Είναι κατανοητό αυτό. Συνήθως όταν πάτε να διδάσκεστε, τι διδάσκετε. Στεγνά τη γλώσσα, τις δομές της γλώσσας και στη συνέχεια, με το βασιζόμενο στην επικοινωνιακή προσέγγιση διδασκαλίας της γλώσσας, προσπαθείτε να δημιουργήσετε ένα πιο ρεαλιστικό πλαίσιο επικοινωνίας, για να μπορέσουν οι μαθητές να λειτουργήσουν με τη γλώσσα στόχο σε αυτό το πλαίσιο. Ξεφεύγουμε από το κλασικό μοτίβο, έμφαση στα δομικά στοιχεία της γλώσσας και πάμε σε ένα άλλο πλαίσιο, ευρύτερο, στα λειτουργικά στοιχεία της γλώσσας, με έμφαση στο πώς θα λειτουργήσει ο μαθητής στη γλώσσα στόχο, που ο γλώσσας στόχος για εσάς είναι τα ιταλικά, σε διάφορα επικοινωνιακά πλαίσια. Αυτό δεν ξέρετε. Τώρα πάμε ένα βήμα παραπάνω. Πώς μπορεί να λειτουργήσει ο μαθητής σε ρεαλιστικά επικοινωνιακά πλαίσια, σε μία γλώσσα στόχο και παραλείλως μαθαίνει στοιχεία από άλλα γνωστικά αντικείμενα, από άλλα μαθήματα. Και σας είπα ένα πολύ κλασικό παράδειγμα είναι μέσα από μία γλώσσα, την αγγλική, τη γαλλική, τη γερμανική, την ιταλική, να ταξιδέψουμε τα παιδιά σε όλο τον κόσμο, να γνωρίσουν στοιχεία γεωγραφίας και στοιχεία πολιτισμού. Ένα τέτοιο πρότζεκτο έχουμε εφαρμόσει εμείς τα Αγγλικά σε μαθητές 12 χρονών, μικρούς μαθητές. Σκεφτείτε πόσο μάλλον σε μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες και θα σας το δείξω ολοκληρωμένα για να δείτε τι εννοώ. Εντάξει. Λοιπόν, και όχι μόνο θα σας δείξω και υλικό που έχουμε κατασκευάσει και πλούσιες δραστηριότητες και πλούσια παιχνίδια για να δείτε πώς εφαρμόζουμε το παιχνίδι σε ένα τέτοιο πλαίσιο και πώς το παιχνίδι από μόνο του μπορεί να αποτελέσει ένα επικοινωνιακό πλαίσιο μάθησης για τους μαθητές. Λοιπόν, άρα με αυτή τη μέθοδο, για την οποία θα μας αποσχολήσει στην υπόλοιπη σχεδόν μια άμυση ώρα, η μέθοδος αυτή λοιπόν έχει να κάνει με τρεις βασικές περιοχές, αναπτύσσουμε τις γλωσσικές δεξιότητες των παιδιών, αναπτύσσουμε δεξιότητες των μαθητών, συγχωρέστε μου καμιά φορά που θα κάνω αναγωγή σε παιδιά, είμαι από το παιδαγωγικό τμήμα και έχουμε συνέχεια τη λέξη παιδιά, μαθητές, αναπτύσσουμε δεξιότητες όσον αφορά ένα ή περισσότερο γνωστικό αντικείμενο στο περιεχόμενο δεξιότητο, περιεχόμενο δεξιότητο στο περιεχόμενο ενός γνωστικού αντικειμένου και ευρύτερες γνωστικές δεξιότητες. Εάν έχετε απορίες θα με σταματάτε και θα με ρωτάτε. Ήδη επίσημα έγγραφα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα πλαίσια της ευρύτερης προώθησης της πολυγλωσίας, αυτά φαντάζομαι είστε εξικειωμένοι με αυτά, έτσι με την ευρωπαϊκή γλωσσική πολιτική που προωθεί την πολυγλωσία και την προώθηση των ευρωπαϊκών γλωσσών στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα τέτοιο λοιπόν έγγραφο, το Promoting Language Learning and Linguistic Diversity, θα δείτε το που βλέπετε χρονολογείται το 2007, γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην αποτελεσματικότητα αυτής της μεθόδου για την ανάπτυξη των επικοινωνιακών και την ανακόνδεξιότητα των τομαθητών σε μία άλλη γλώσσα πέρα από τη μητρική τους γλώσσα και την παροχή μαθησιακών κινήτρων. Αλλά ακόμη και σε ένα πιο πρόσφατο έγγραφο της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2001, το οποίο μιλά για Early Language Learning, για πρόημη εκμάθηση των γλωσσών, την πρόημη εκμάθηση, ξέρουμε τον όρο πρόημη εκμάθηση μίας γλώσσας, κάνω μία παρένθεση, τι σημαίνει πρόημη εκμάθηση μίας γλώσσας, για να μην μονολογώ, θέλω ελληλόγραση. Τι σημαίνει πρόημη εκμάθηση. Μια αρχή συμμάνισης στις σχέδες γλώσσας ανθρωπιδιάς, πώς οριοθετούμε, πολύ σωστά, έξυπρα. Ο οποίος φυσικά αυτό το όριο έχει κατέβει και ακόμη περισσότερο, αγγίζει και τα 7 χρόνια, από 2 σε 7 χρόνια. Επομένως, εδώ κάνω, ανοίγω μία άλλη παρένθεση, υπάρχουν πλέον πολλές πειραματικές παρεμβάσεις σε χώρες του εξωτερικού, για την εισαγωγή μίας άλλας γλώσσας, ήδη από τον υπιαγωγείο. Φυσικά, αυτή η άλλη γλώσσα είναι η ελληνική. Γιατί γνωρίζουμε ότι υπάρχει παντοκρατορία της αγγλικής γλώσσας. Μπορούν όμως να γίνουν πειραματικές παρεμβάσεις και σε άλλες ξένες γλώσσες. Επομένως, η εξηγείωση του μαθητή από την ηλικία των 4-5 ετών, που είναι στην ηλικία των προνηπίων και νηπίων, με μία άλλη γλώσσα, πέρα από τη μητρική, ονομάζεται πρόημη εκμάθηση. Και αυτή η εξηγείωση μπορεί να γίνει σε ένα οργανωμένο σχολικό πλαίσιο, στον υπιαγωγείο. Και βέβαια, εδώ έρχομαι να σας πω, ότι η χαρακτηριστική μέθοδος για την πρόημη εκμάθηση μίας ξένης γλώσσας είναι η λεγόμενη game-based approach, η μέθοδος μέσα από την αξιοποίηση του παιδιού. Επομένως, και σε αυτό το επίσημο έγγραφο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 2011, βλέπουμε την προώθηση της μεθόδου CLIL ως ένα εξαιρετικό εργαλείο, σύγχρονο εργαλείο εκμάθησης μίας ξένης γλώσσας από την υπιακή ηλικία. Λοιπόν, πού μπορεί να εφαρμοστεί, σε ποια πλαίσια μπορεί να εφαρμοστεί αυτή η μέθοδος και φυσικά ποιο πλαίσιο μας αφορά εσάς, που είστε διδάσκοντες, που θα είστε σε λίγο ή που είστε από τώρα διδάσκοντες μίας ξένης γλώσσας. Αφορά σχολείας σε δίγλος και πολύγλωσες κοινότητες. Ήδη υπάρχουν πολλές εφαρμογές σε στα λεγόμενα ευρωπαϊκά σχολιά ή διεθνή σχολιά. Το Ευρωπαϊκό σχολείο του Βελγίου, για παράδειγμα, την εφαρμόζει σε πάρα πολλές γλώσσες, ανάμεσα σε αυτές και την Ιταλική γλώσσα. Την εφαρμόζει στα Αγγλικά, στα Γαλλικά, τα Γερμανικά, στα Ιταλικά και σε μία, νομίζω, γλώσσα, κατά περίπτωση, παιδιών που έχει μεγάλη μάζα παιδιών από άλλα πλαίσια. Παράδειγμα, αν υπάρχουν στα σχολεία αυτά πολύ ελληνόφωνες μαθητές, θα μπορούσε να οικιοποιηθεί η μέθοδος αυτή για την φετινή σχολική χρονιά, π.χ., και για την ελληνική γλώσσα. Άρα, έχουμε περιπτώσεις αξιοποίησης αυτής της μεθόδου σε τέτοιες πολύγλωσσες κοινότες, με πολύγλωσσα σχολεία, τα λεγόμενα Ευρωπαϊκά σχολεία. Φαντάζομαι, όλοι γνωρίζετε το θεσμό των Ευρωπαϊκών σχολείων. Σε τάξεις με μετανάστες μαθητές, πολλά τέτοια πειράματα έχουν γίνει στον Καναδά και στην Αμερική, ειδικά σε σχολεία όπου υπάρχουν πολύ ισφανόφωνοι μαθητές και αξιοποιείται η μέθοδος αυτή για τη διδασκαλία της αγγλικής ως δεύτερης γλώσσας σε ισφανόφωνος μαθητές. Και η τρίτη περίπτωση που μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα, σε τάξεις στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου διδάσκεται μία ξένη γλώσσα. Πρέπει να σας πω όμως αυτά τα θεωρητικά για να μπείτε στο κλίμα και να φτάσουμε επιτέλους σε πιο ευχάριστα πράγματα, να δείτε την εφαρμογή. Πρέπει όμως λίγο να αποκτήστε από τη στιγμή που δεν έχετε άποψη για αυτή τη μέθοδο, να αποκτήστε ένα θεωρητικό background. Τώρα, πόσοι τρόποι υπάρχουν, τους οποίους να σας λέω πλαπλημένα, μοντέλα δηλαδή, εφαρμογής, υπάρχουν. Υπάρχουν αρκετά μοντέλα εφαρμογής. Σας έχω φέρει τρία βασικά για να πάρετε μία ιδέα. Είναι το λεγόμενο ολική ή μερική εμβίθηση, ή αλλιώς εμφανίζεται με τον όρο heart model, το πιο αυστηρό μοντέλο. Τώρα, τι είναι ολική ή μερική εμβίθηση, θα πρέπει να ξέρετε για διγκλωσία και διγκλωσιαστήματα εκπαίδευσης. Πολύ απλοποιημένα, θα σας το πω, ότι εδώ έχουμε μία αυστηρή διδασκαλία ενός γνωστικού εδικημένου σε μία ξένη γλώσσα για όλη τη σχολική χρονιά. Εγώ, πυχή, πειραματίζομαι ως σχολείο και μάλιστα το έχουμε κατά νου του χρόνου, θα το εφαρμόσουμε και στο πειραματικό της Πλώρηνας. Πειραματίζομαι να διδάξω στοιχεία ιστορίας και πολιτισμού, ελληνικού πολιτισμού, στα ντλικά, όλη τη χρονιά, για να δούμε πώς θα πάνε τα παιδιά και στην ξένη γλώσσα και στο γνωστικό εδικείμενο. Και μπορούμε να έχουμε ένα control group και ένα focus group και να κάνουμε το ένα το τμήμα να πάει με τον κλασικό παραδοσιακό τρόπο και το άλλο το τμήμα με αυτό και να δούμε τις πιθανές διαφοροποιήσεις που θα προκύψουν, που μπορεί και να μην είναι μόνο θετικές. Μπορεί να προκύψουν και αγνετικά, θα δούμε, γιατί δεν υπάρχουν μόνο θετικά στοιχεία στη μέθοδο. Θα σας επισημάνω και κάποιες δυσκολίες που μπορούμε να συναντήσουμε κατά την εφαρμογή αυτής της μεθόδου. Τα γλωσσικά τους εδώ αφορά ωραιόντατα μία τάξη ξένης γλώσσας. Πήγε αργότερα πάτε να διδάξετε στο Λύκιο Ιταλικά που σας το εύχομαι και μπορείτε να υιοθετήσετε αυτό το μοντέλο. Δύο-τρεις φορές την εβδομάδα διδάσκετε Ιταλικά σε συνδυασμό με ένα-δύο άλλα γνωστικά αντικείμενα. Ένα πολύ εύκολο γνωστικό αντικείμενο που μπορείτε να το συνδυάσετε είναι η Γεωγραφία. Στηχεία Γεωγραφίας. Και το έχουν γίνει πάρα πολλά πειράματα στη Γεωγραφία και Στηχεία Πολιτισμού. Είναι δύο γνωστικά αντικείμενα στα οποία έχουν γίνει πολλές εφαρμογές. Γιατί είναι και δελαιαστικά, πραγματικά, Στηχεία Πολιτισμού όπου μπορείτε να εντάξετε στοιχεία από όλα τα κράτη, τα ευρωπαϊκά στοιχεία, το πολιτισμό όλων των ευρωπαϊκών κρατών. Και να τα συνθέσετε και να κάνετε ένα ολοκληρωμένο σύλλεμος και να διδάσκετε παράλληλα με τη Γλώσσα την Ιταλική, στοιχεία ευρωπαϊκού πολιτισμού από όλα τα κράτη μέσα. Και έχει και εξαιρετικό ενδιαφέρον. Και παραλλήλως μπορείτε να κάνετε και στοιχεία Γεωγραφίας για την αντίστοιχη χώρα. Λοιπόν, αυτό είναι το πιο συνηθισμένο μοντέλο για τη διδασκαλία του ξένου γλωσσού. Στα σχολεία ή και σε ιδιωτικά σχολεία. Στα σχολεία της έχουν γίνει εφαρμογές αυτού του μοντέλου του γλωσσού τους. Και εμπλουτισμένες τάξεις ξένων γλωσσών, όπου εδώ, εδώ παίρνουμε, είναι ένα το λεγόμενο soft model. Το πολύ χαλαρό μοντέλο, το οποίο έχει και την ονομασία, θα την έχετε ακούσει διαθεματική προσέγγιση στη διδασκαλία της γλώσσας. Έχουμε ακούσει αυτόν τον όρο. Διαθεματική προσέγγιση στη διδασκαλία της γλώσσας, της μητρικής μας γλώσσας, μιας δεύτερης γλώσσας, μιας ξένης γλώσσας, δεν τον έχουμε ακούσει αυτόν τον όρο. Τι σημαίνει διαθεματική προσέγγιση. Καθώς διδάσκω και αυτό πιστεύω, όταν πάρτε και βιβλία ιταλικής γλώσσας, σύγχρονα βιβλία ιταλικής γλώσσας, είναι διανόητο να μην έχουν. Έχω χάσει πλέον την επαφή μου και δεν ξέρω πλέον τα βιβλία. Σας λέω, εγώ ασχολήθηκα ένα-δυο χρόνια μόνο με τα ιταλικά και από εκεί και πέρα έκανα ολόκληρη ευστροφή. Τότε ήξερα τα βιβλία της ιταλικής γλώσσας που κυκλοφορούσαν, δεν ξέρω τα σημερινά, που φαντάζομαι είναι πιο σύγχρονα και δεν στηρίζονται στο δομιστικό μοντέλο διεσκαλίας της γλώσσας. Εάν δείτε, έχουν στοιχεία και από άλλα γνωστικά αντικείμενα. Μπορεί να πάρουν και λίγα στοιχεία από τη φυσική. Μπορεί και λίγα στοιχεία να κάνουμε για πολιτισμικά στοιχεία για άλλες χώρες. Μπορεί και λίγα στοιχεία για τη διαφορετικότητα. Μπορεί και λίγα στοιχεία, δεν ξέρω αν έχουνε, λίγα στοιχεία από το περιβάλλον, λίγα στοιχεία από την καθημερινότητα του παιδιού. Αυτό το πράγμα είναι μία light εκδοχή, όπου παίρνουμε στοιχεία από διάφορα γνωστικά αντικείμενα και φτιάχνουμε ένα σύλλαμπος και παράλληλα με τη γλώσσα μπορούμε να πάμε και να μπούμε παρακάτω και να τονίσουμε στοιχεία και από άλλα γνωστικά αντικείμενα, μέσα από ακόμη και από το σύλλαμπος που έχουμε, το βιβλίο που έχουμε στα χέρια μας. Αυτή είναι η πολύ-πολύ light εκδοχή του CLIL. Εμάς μας ενδιαφέρει αυτή κυρίως η εκδοχή, που είναι η πιο κοινή εκδοχή εφαρμογής προγραμμάτων CLIL στις ξένες γλώσσες. Λοιπόν, έχουμε ένα συνεχές γλώσσας και περιεχομένου. Έχουμε στο νου μας ότι αναπτύσσουμε ταυτόχρονα και γνωστικά αντικείμενα και γλώσσα. Όχι μόνο γλώσσα. Το πώς θα το δούμε δεν μας ασχολεί. Εγώ θέλω να έχετε στο μυαλό σας ότι έχουμε υπόψη ότι δεν επικεντρωνόμαστε μόνο στη γλώσσα, αλλά πρέπει να τους αναπτύξουμε και στοιχεία από άλλα γνωστικά αντικείμενα. Ποια γνωστικά αντικείμενα πριν πάω στα πλέον εκτίματα. Ποια γνωστικά αντικείμενα μπορούμε να πούμε. Όλα τα γνωστικά αντικείμενα. Ιστορία, Φυσική, Πολιτική Επιστήμη, δηλαδή έχουν γίνει πάρα πολλά projects γι' αυτό που λέμε citizenship, πολιτιότητα, τα δικαιώματα του πολίτη και υποχρεώσεις του πολίτη. Ένδειτε ένα πολύ ωραίο project το οποίο μπορείτε να διδάξετε μέσα από μία ξένη γλώσσα. Την Ιταλική στην προκείμενη περίπτωση. Υπάρχει κάποιος που διδάσκεται κάποια άλλη γλώσσα εδώ στο τμήμα. Άλλη ξένη γλώσσα πέρα από τα Ιταλικά. Όχι. Λοιπόν, σε ποιες γλώσσες μπορούμε να διδάξουμε με αυτή τη μέθοδο. Σε όλες τις γλώσσες. Έχουμε γίνει αρκετά πειράματα σε κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε άλλες γλώσσες. Βέβαια είναι γνωστό ότι οι περισσότερες εφαρμογές έχουν γίνει στην Αγγλική ως ξένη γλώσσα. Είναι μία ισχυρή γλώσσα την οποία, σαφέστατο, οτιδήποτε πάμε να εφαρμόσουμε, το εφαρμόσουμε πρωτίστως στην Αγγλική. Και στη συνέχεια πειραδοματιζόμαστε και στις άλλες τρεις ισχυρές, τα έλεγα, ευρωπαϊκές γλώσσες, τα Γερμανικά, τα Γαλλικά και τα Ιταλικά. Για να το πω με σειρά ισχύους. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα. Προωθείται η ολιστική προσέγγιση στην διδασκαλία της γλώσσας. Τι σημαίνει ολιστική προσέγγιση στην διδασκαλία της γλώσσας. Σας ρωτώ. Λέμε, γίνεται πρόθεση και βεβαίως όλες οι σύγχρονες προσεγγίσεις πλέον ακολουθούν αυτήν την διαδικασία. Προσεγγίζουν την γλωσσική εκμάθηση ολιστικά. Μιλούμε για τη μέθοδο κλείση, συνδυαστική ανάπτυξη περιεχομένου και γλώσσας και τη συνδυάσουμε με άλλες μεθόδους για τη διδασκαλία της ξένης γλώσσας. Τι σημαίνει η ολιστική προσέγγιση. Δεν πάσουμε εξωποριστά τη γραμματική κλείση. Ακριβώς. Αναπτύσσουμε συνδυαστικά τις τέσσερις γλωσσικές δεξιότητες στο μαθητή και ταυτόχρονα και άλλες, μια που μιλάμε για κλειλ, για άλλες γνωστικές δεξιότητες. Δεν διδάσκουμε τμηματοποιημένα τη γλώσσα. Διδάσκουμε ολιστικά και θα το δείτε μέσα από τα παραδείγματα, θα σας το επισημαίνω, δείτε εδώ πώς αναπτύσσουμε. Δηλαδή σε ένα, δύο ωρώ μας, τρία ωρώ μας προσπαθούμε να αναπτύξουμε όλες τις γλωσσικές δεξιότητες και ταυτόχρονα, αφού μιλούμε για κλειλ και τις γνωστικές δεξιότητες. Ενισχύεται η αυτοπεποίθηση στη χρήση της γλώσσας στόχου. Θα το δούμε πώς. Αναπτύσσεται μεγαλύτερο αεύρος δεξιωτήτων βεβαίως, γιατί εδώ εντάσσουμε και γνωστικές δεξιότητες, γιατί γνωρίζουν πέρα από τη γλώσσα και στοιχεία από άλλα γνωστικά αντικείμενα, από άλλα μαθήματα. Παρουσιάζονται, μελέτες έχουν καταδείξει, γιατί όλες αυτές οι εφαρμογές έχουν ελεγχθεί και όλας, έχουν καταδείξει ότι τα παιδιά αναπτύσσουν πολύ καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με τη γλώσσα, σε σχέση σε όλες τις δεξιότητες, δηλαδή και παραγωγικές και προσληπτικές, και προφορικού και γραπτουλόγου, αναπτύσσουν πολύ περισσότερες δεξιότητες σε σχέση με άλλους μαθητές της παραδοσιακής τάξης. Και ένα άλλο στοιχείο βεβαίως, τα παιδιά μέσα από αυτή τη μέθοδο αναπτύσσουν ακόμη και από τα παιδιά. Είπαμε, θα μου το συγχωρείτε, οι μαθητές αναπτύσσουν και μεγαλύτερο έδρος ειδικού λεξιλογίου. Ξέρουμε τι είναι το ειδικό λεξιλόγιο, έτσι. Ξέρουμε τι είναι το ειδικό λεξιλόγιο. Τι είναι το ειδικό λεξιλόγιο. Και μιλάμε, δεν μιλάμε και για διδάσκωτη γλώσσα για ειδικούς σκοπούς, ξένη γλώσσα για ειδικούς σκοπούς. Τι είναι το ειδικό λεξιλόγιο. Τι έτωση είστε. Πρώτο. Είστε ακόμη. Ναι, ειδικό λεξιλόγιο είναι το λεξιλόγιο ορουλογίας που φέρει ένα οποιοδήποτε γνωστικό αντικείμενο. Ακόμη εσείς ουσιαστικά που κάνετε academic language, μαθαίνετε το ειδικό λεξιλόγιο των αντίστοιχων αντικειμένων που κάνετε. Σε οποιαδήποτε γλώσσα διδάσκουμε, ως ξένη γλώσσα μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτή τη μέθοδο. Και εκεί εξαιρετικά αξιοποιήσαμε μύθους, εξαιρετικά που τραβούν και το ενδιαφέρον. Ή επίσης ένα άλλο project, δείτε τι κάνουμε, γνωρίζουμε τους γείτονες της Ελλάδος. Πήραμε γύρω γύρω όλη την Ελλάδα, αυτό κάναμε στα αγγλικά. Ποια κράτη είναι γύρω από την Ελλάδα, σκεφτείτε. Βαλκάνια, Τουρκία, Κύπρος, Ιταλία βεβαίως, δεν μπορούσα να την αφήσω απ' έξω την Ιταλία. Ιταλία, Μάλτα και τα Βαλκάνια, Αλβανία, Σερβία και λοιπά, πάμε στη Βόρεια. Πήραμε folk stories, πήραμε λαϊκά παραμύθια, τα οποία τα βρήκαμε στα αγγλικά και διδάξαμε στοιχεία ιστορίας, ιστορίας γεωγραφίας για όλες αυτές τις χώρες και στοιχεία πολιτισμού, γιατί σκεφτείτε όλοι οι μύθοι και τα λαϊκά παραμύθια φέρουν πολιτισμικά στοιχεία των κρατών αυτών και τα συγκρίνουμε μετά με δικά μας πολιτισμικά στοιχεία. Τι κάναμε εδώ και όλο αυτό έγινε στα αγγλικά, σε λινόφωνος πληθυσμούς, έτσι σε παιδάκια εδώ στην Ελλάδα. Τι κάναμε, αναπτύξαμε την γλώσσα στόχο ενώ ταυτόχρονα ήρθαν σε επαφή και με στοιχεία πολιτισμού και στοιχεία γεωγραφίας. Σε ποιο μοντέλο είναι αυτό? Αυτό. Το κάναμε τρεις ώρες στην εβδομάδα. Είναι το δεύτερο αυτό. Έτσι το λέγαμε να τα σκότους. Λοιπόν, και πάμε όμως γιατί είχε ενδιαφέρον περισσότερα από τα θεωρητικά να σας δείξω. Βέβαια, εδώ γεννάται το ερώτημα. Ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί που θα ενδάξουν αυτήν την ερώτημα. Υπάρχουν αρκετά ερωτήματα. Πες μου λίγο το όνομά σου. Δομνίκι. Τι ωραίο όνομα. Δομνίκι. Έχουμε πει ότι η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται τουλάχιστον 15 χρόνια σε άλλα κράτη της Ευρώπης. Στην Ελλάδα ακούγεται πια την τελευταία πενταειτία. Λοιπόν, και υπάρχει ένας προβληματισμός. Εσείς θα διδάξετε αυτή τη μέθοδο. Οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι είναι οι εκπαιδευτικοί της τάξης. Ποιοι? Ο φιλόλογος που θα κάνει ιστορία. Ποιος? Δεν υπάρχει μια συνεργασία. Μπράβο. Έχει γίνει και συνέδριο πριν δύο χρόνια. Πάνω σε αυτό, σε ηλίκεια της Θεσσαλονίκης, έχουν γίνει πολύ ωραίες συνεργασίες. Με τους ξενόγλωσους και τους αντίστοιχους ειλικοτήτων. Προχθές, σε ένα συνέδριο που ήμουνα μάλιστα στη Ρόδο, παρουσίασαν φυσική, ο φυσικός, σε σύμπραξη με την καθηγήτρια της Αγγλικής, στο πυρωματικό ηλίκειο της Θεσσαλονίκης έγινε αυτή. Και δίδαξαν φυσική, μέσα από μία άλλη γλώσσα, ξένη γλώσσα. Το ιδανικό είναι να υπάρχει αυτή η σύνταξη. Μία άλλη εκδοχή είναι εσείς να ενημερωθείτε και να διαβάσετε γύρω από ένα γνωστικό ενδικείμενο, ας πούμε την ιστορία της τέχνης που εξαιρετικά τη διδάσκεται εδώ, θα μπορούσαν να αξιοποιείστε. Και να πάρετε αντίστοιχες εποχές, πώς ήταν η ιστορία τέχνης αντίστοιχες εποχές στην Ελλάδα και να κάνετε ένα συγκριτικό Ιταλία-Ελλάδα σε κάποιες χρονικές περιόδους εξαιρετικά. Ένα άλλο για το δημοτικό θα μπορούσε να είναι και ο δάσκελος της τάξης, ο οποίος όμως είναι προφίσιντ, έχει επάρκεια σε μία άλλη γλώσσα. Στα Αγγλικά, για να μην τα εστιάζουμε στα Αγγλικά, το καινοτόμο θα ήταν να μπει σε μία άλλη γλώσσα να γίνει αυτό. Να αξίζει σε μία άλλη γλώσσα, σας παροτρύνω για αργότερα, ακούτε με τι σας λέω. Αξίζει στα Ιταλικά να κάνετε τέτοιο πείραμα, είτε σε ιδιωτικό σχολείο, είτε σε πρωτιστήριο να το προτείνετε, να γίνει ένα ολόκληρο project. Πάμε για να σας δείξω τα project να πάρετε ιδέες. Φεύγω από τα θεωρητικά. Λοιπόν, προσέχουμε, προσπαθώ να φύγω δηλαδή, γιατί πρέπει να σας πω και 2-3 πράγματα. Πολλαπλή εστίαση. Σε ένα χαρακτηριστικό της μεθόδου αυτής, προσπάθησα, το γράφω και στο βιβλίο, είναι ολοκληρωμένη εκμάθηση περιεχομένου και γλώσσου και προσπάθησα να κάνω το αντίστοιχο ακρονίμιο στα ελληνικά από το κλίλ που είναι ως διεθνές ακρονίμιους. Ένα βλέπουμε είναι η πολλαπλή εστίαση. Γιατί πολλαπλή εστίαση, δεν εστιαζόμαστε μόνο στη γλώσσα, την οποία βέβαια βλέπουμε ολαιστικά, αλλά και σε άλλα γνωστικά αντικείμενα. Πλούσιο και πολυτροπικό μαθησιακό περιβάλλον. Τι σημαίνει πολυτροπικό? Τι σημαίνει πολυτροπικό, είναι πολύ της μόδας, είναι ένας όρος στη διδακτική μεθοδολογία των γλωσσών πλέον, πολύ επίκαιρος. Πολυτροπικό υλικό, πολυμεσικό υλικό, πολυτροπικό περιβάλλον μάθησης, πολύ αισθητηριακό περιβάλλον μάθησης, το λέω και στο βιβλίο, πολύ αισθητηριακό. Πολύ σύντομα, επειδή βλέπω ότι δεν το ξέρετε, σας λέω το εξής. Εάν δείτε, όλοι μας δεν μαθαίνουμε με τον ίδιο τρόπο. Εάν πάρετε να δείτε διαφορετικές στρατηγικές μάθησης χρησιμοποιείς εσύ, διαφορετικές εσύ, διαφορετικές εγώ, θα δείτε ότι υπάρχει μία ποικιλία τρόπων μάθησης και μαθησιακών στυλ. Εμένα μ' αρέσει να το βλέπω. Εμένα μ' αρέσει να ακούω και να βλέπω. Εμένα μ' αρέσει να βλέπω και να γράφω για να μάθω κάτι. Εγώ παρακινούμαι από το να μαθαίνω περισσότερο και όταν κινούμαι και ακούω. Για αυτό, λοιπόν, θα πρέπει, για να έχουμε ένα περιβάλλον μάθησης, όπου θα ικανοποιούμε ποικίλους μαθησιακούς, ποικίλους μαθητές, ποικίλα μαθησιακά στυλ και ποικίλες στρατηγικές μάθησης, θα πρέπει να δημιουργήσουμε αυτό το πολυτροπικό περιβάλλον το οποίο μπορεί να έχει ήχο, εικόνα, κίνηση. Η κίνηση, συνήθως κινητικούς μαθητές και μαθητές οι οποίοι μπορούν να μάθουν μέσα από την κίνηση και την επικοινωνία τους βάζουμε σε αυτούς που λέμε παιχνίδια ρόλων, παντομήμα, σε τέτοιες δραστηριότητες. Έτσι τους εντάσσουμε. Άρα, λοιπόν, πολυτροπικό και πολυεσθητηριακό. Πολυεσθητηριακό που να καλύπτει όλες τις αισθήσεις. Χρησιμοποιούμε με ήχους, με πλούσιο εποπτικό υλικό, με εικόνες και με πολύ παιχνίδι. Για να ρθω τώρα στο παιχνίδι σιγά σιγά και να δούμε και τι είναι το παιχνίδι. Άρα, λοιπόν, το παιχνίδι από μόνο του και όλο αυτό το περιβάλλον δημιουργεί ένα αυθεντικό περιβάλλον μάθησης που το αυθεντικό περιβάλλον μάθησης συνδέεται με την αυθεντική χρήση της γλώσσας. Ενεργή μάθηση. Ενεργή μάθηση. Εμπλέκονται ενεργά, συμμετέχουν οι μαθητές στην διαδικασία και φυσικά υπάρχει ένας θεματοκεντρικός προσανατολισμός βεβαίως. Παίρνουμε θέματα από διάφορα γνωστικά αντικείμενα. Θέματα τα οποία μέσα στη θεματολογία αυτή αναπτύσσουμε το υλικό μας. Αρχίζουμε σιγά σιγά να ερχόμαστε τώρα να ξεφεύγουμε από τα πολυθεωρητικά και να πάμε στο πώς θα εφαρμόσουμε αυτή τη μέθοδο. Αυτή τη μέθοδο την εφαρμόζουμε κυρίως σε συνδυασμό με αυτές τις μεθόδους. Ας την πούμε προσέγγιση καλύτερα. Είναι προσέγγιση, είναι πιο ευρύς όρος, κάτω από την οποία μπορούμε να έχουμε αυτές τις μεθόδους. Δεν ενοχλώ που πηγαίνω εδώ. Λοιπόν, θεματοκεντρική την είπαμε. Θα την πούμε, θα τη δείτε. Παίρνω θέματα από τη γεωγραφία, από τον πολιτισμό, από την ιστορία της τέχνης, από τη λογοτεχνία επίσης. Εξαιρετικό να κάνετε ένα προτζεκτάκι με την ιταλική λογοτεχνία και να διδάξετε ιταλικά στα παιδιά και στοιχεία λογοτεχνίας σε μαθητές 12-15 χρονών. Ή μπορείτε ένα ευρύτερο πλαίσιο πολιτισμού, όπου να βάλετε και τέχνη και λογοτεχνία της Ιταλίας. Ή Ιταλία και Ελλάδα εκείνη την εποχή, αναφορικά με την τέχνη και την λογοτεχνία. Κοινά στοιχεία και διαφορές και όλα αυτά στα ιταλικά. Λοιπόν, είναι θεματοκεντρικό επομένως. Αυτό τώρα θα μας θα δοσχολήσει πάρα πολύ. Θέλω να το δείτε. Είστε νέοι διδάσκοντες. Πρέπει από Δοκεμπρός να ακουωθείτε αυτό που λένε task-based. Τον έχετε ακούσει σαν όρο. Τον έχετε ακούσει. Ωραία, δεν θα με δυσκολέψετε επομένως πολύ. Για να πάω, σας λέω, στο υλικό, η διαφάνειά μου είναι 150. Να σας δείξω υλικό. Story-based. Το κλειλ. Η μέθοδος κλειλ, συνήθως, για να έχουμε ένα έξω αποτέλεσμα, εφαρμόζεται σε δραστηριοκεντρικό πλαίσιο. Σε task-based framework. Λοιπόν, story-based. Ιστορίες, παραμύθια, μύθοι. Εδώ υπάρχει και τη λογοτεχνία. Είναι εξαιρετικό μέσον. Εδώ είναι το μέσο μας. Ιστορίες είναι το μέσο μας για να κάνουμε. Το παιχνίδι, πάω και στο παιχνιδοκεντρικό. Το παιχνίδι είναι το μέσο μας. Αυτό είναι το πλαίσιο στο οποίο θα εφαρμόσουμε. Και τι θα εφαρμόσουμε σε ένα τέτοιο πλαίσιο? Το κλειλ. Το εφαρμόσουμε σε ένα δραστηριοκεντρικό πλαίσιο, αξιοποιώντας άλλοτε ιστορίες, άλλοτε παιχνίδια, άλλοτε άλλοειλικό. Άλλοτε πειράματα θέλουμε να κάνουμε φυσική. Που δεν σας βλέπω πρόφημους για να το κάνετε φυσική. Ούτε εγώ επίσης έχω κάνει τόσα πειράματα, τους λέω μη μου μιλάτε για φυσική και μαθηματικά. Λοιπόν, εντάξει. Πάμε να δούμε τώρα. Άρα, αφού ξέρετε... Πες με το όνομά σου. Ναι. Ιωάννα. Ιωάννα. Ιωάννα, λοιπόν, επισήμανε ότι ξέρετε το task base και ήταν στην ήλισσα. Για να δούμε... Δεν το ξέρω. Το γράψε. Σου πηγάλε. Ιωάννα. Για να θυμηθούμε, και όχι μόνο Ιωάννα. Για να θυμηθούμε, λοιπόν, αυτό το πλαίσιο. Βεβαίως, οι δραστηριότητες, τις οποίες περιέχονται σε ένα τέτοιο πλαίσιο, έχουν το εξής τριπτικό. Αλληλόδραση, συμμετοχή, συνεργασία. Αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των δραστηριωτήτων, τις οποίες εντάσσουμε σε ένα τέτοιο δραστηριοκεντρικό. Ή εργασιοκεντρικό, δεν ξέρω πώς σας το μεταφράζουν. Πώς σας το μεταφράζουν, δραστηριοκεντρικό ή εργασιοκεντρικό το task. Εγώ προτιμώ το δραστηριοκεντρικό, έτσι, για να ξέρετε ότι έχει μεταφραστεί και ως εργασιοκεντρικό. Λοιπόν, αλληλόδραση, συμμετοχή, συνεργασία. Άρα, ανάπτυξη προφορικών, επικοινωνιακών δεξιοτήτων των μαθητών. Αλληλόδραση, συμμετοχή, συνεργασία, επικοινωνία στην γλώσσα στόχο. Στόχος είναι, επομένως, ενδυνάμωση και γλωσσικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων και ταυτόχρονα και κοινωνικών δεξιοτήτων. Γιατί τα παιδιά, όπως ξέρετε, σε ένα τέτοιο πλαίσιο δραστηριοκεντρικό, δουλεύουν σε ομάδες. Εντάξει, βασικός κανόνας. Δουλεύουν σε ομάδες, αλληλοβρούν, συνεργάζονται, ανταλλάσσουν απόψεις, βρίσκουν λύσεις. Αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά. Αφού το ξέρετε, δεν σας τα λέω αυτά για να κερδίσουμε χρόνο. Έτσι. Να φύγετε. Τώρα έρχεται το ωραίο. Θέλετε να φύγετε τώρα. Λοιπόν, ξέρετε ότι όλο αυτό εφαρμόζεται στο τρίπτιχο. Πριν, κατά τη διάρκεια και μετά. Έτσι, αφού το είχατε στη μίλη σας. Ξέρετε τι αυτό είναι το τρίπτιχο εφαρμογής του dance face. Εντάξει. Που σας το είχα και στα ελληνικά λίγο να σας το δείξω. Το ξέρετε. Προετοιμασία στο εισαγωγικό στάδιο. Έτσι. Ενεργοποίηση της προϋπάρχουσας γνώσης. Κατανόηση των οδηγιών. Προετοιμασία των μαθητών για το θέμα της δραστηριότητας. Μέσα σε ένα πολυτροπικό περιβάλλον το υπογραμμίζω. Ο κύριος κύκλος της δραστηριότητας, όπου εδώ δουλεύουν συνεργατικά σε ομάδες, επιλύουν προβλήματα. Τα προβλήματα δεν μας παραπέμουν στα μαθηματικά. Ξέρουμε ότι πλέον στην επικοινωνιακή προσέγγιση εντάσσονται οι δραστηριότητες επίλυσης προβλήματος. Όλοι εσείς ως εκπαιδευτικοί ξένων γλωσσών, ως διδάσκοντες ξένων γλωσσών, θα αξιοποιείτε δραστηριότητες επίλυσης προβλήματος. Δηλαδή, οι δραστηριότητες προσωμίωσης, που ξέρετε, είναι δραστηριότητες επίλυσης προβλήματος. Θέτεται ένα ρεαλιστικό πρόβλημα και οι μαθητές καλούνται να το επιλύσουν. Πώς θα το επιλύσουν στο task-based, σε ομάδες, συζητώντας, ανταλλάσσοντας απόψεις, καταγράφοντας λύσεις, συνθέτοντας λύσεις, ανασυνθέτοντας τις λύσεις και τέλος παρουσιάζοντας αυτές τις λύσεις. Εντάξει. Και στο τελευταίο στάδιο, όπου έχουμε εστίαση στη γλώσσα, στο λεξιλόγιο και λοιπά. Το παιχνιδοκεντρική ταυτόχρονα. Τι σημαίνει παιχνίδι και αξιοποιώ το παιχνίδι στη διδασκαλία της ξένης γλώσσας. Λοιπόν, τι σημαίνει παιχνίδι. Αξιοποιώ το παιχνίδι στη διδασκαλία της γλώσσας και μάλιστα ενταγμένο και στο πλαίσιο κλειδ που είδαμε. Τι είναι παιχνίδι. Θα χρησιμοποιείτε παιχνίδια. Τι παιχνίδι. Σε όλες τις ηλικίες αξιοποιείται το παιχνίδι. Σε όλες. Διαφορετικού τύπου παιχνίδι, αλλά σε όλες τις ηλικίες. Και βέβαια το πιο σύγχρονο τώρα, το τελευταίο, είναι το παιχνίδι μέσα από τον υπολοιβιστή. Τι σημαίνει παιχνίδι. Βασική ενότητα στη διδασκαλία των ξένων γλωσσών. Αξιοποίηση του παιχνιδιού. Τι σημαίνει παιχνίδι. Τι εννοούμε παιχνίδι. Πείτε μου παιχνίδια τα οποία θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε. Σας πληροφορώ και προγράμματα επιμόρφωσης ενηλίκων στηρίζων στο παιχνίδι. Σε καταστάσεις προσομοίωσης, σε καταστάσεις βεβαίως ανάληψης ρόλων. Επιμορφώσης ενηλίκων στηρίζουμε στο παιχνίδι. Πόσο μάλλον σε μικρότερες ηλικίες. Τι σημαίνει παιχνίδι, λοιπόν. Πείτε μου, είστε διδάσκων της ξένων γλώσσας. Τι σημαίνει για σας παιχνίδι. Αυτή είναι η δραματοποίηση, οργάνωση, αυτό είναι η δραματοποίηση. Άλλο, όταν ακούτε τον ώρα παιχνίδι, τι άλλο σας έρχεται. Άλλο, βοηθήστε μου για να πάμε σε αυτά γρήγορα, να φτάσουμε επιτέλους στο στόχο. Βεβαίως, η λέξη κίνηση. Σας πληροφορώ, το κινητικό παιχνίδι, το είχαν εξηγήσει σε κάτι πιλοτικά προγράμματα για εκμάθηση ενηλίκων μεταναστών της ελληνικής γλώσσας μέσα από το κινητικό παιχνίδι. Θα σας δείξω ορισμένες φωτογραφίες από κινητικά παιχνίδια για μικρά παιδάκια, που υπάρχουν στο βιβλίο που τα έχω, αλλά θα δείτε αυτά αντίστοιχες περιπτώσεις έχουν αξιοποιήσει και σε μετανάστες, ενήλικες, για να μάθουν τα ελληνικά. Εδώ, στα προγράμματα. Πολύ ωραία. Μα όλο το παιχνίδι στα πρώιμα στάδια εκμάθησης μίας γλώσσας εξυπηρετεί εξαιρετικά, Δωμηνίκη, το total physical response. Κάτι ανάλογο. Δεν είναι ανάλογο. Το total physical response ουσιαστικά, η μέθοδος αυτή τώρα μου πάει αλλού, ως βασικό μέσο έχει το παιχνίδι. Την παντομήμα, το παιχνίδι, την κίνηση, γιατί δεν μπορεί να εκφραστεί, έχει πολύ περιορισμένο εύρος λεξιλογίου και γλώσσας ευρύτερα, δεν μπορεί να εκφραστεί λεκτικά, επομένως αξιοποιούμε εξολεκτικούς μηχανισμούς, η εξολεκτική μηχανισμή είναι η κίνηση του σώματος, η αντιδράση του σώματος, καταλαβαίνω ότι μου λες δεν μπορώ να εκφραστώ και την απάντηση μπορούν να σου τη δώσω εξολεκτικά, μέσα από το παιχνίδι, μέσα από μια παντομήμα, μέσα από ένα παιχνίδι ρόλων που μπορώ να σου πω πράγματα, εξολεκτικά και όχι τόσο λεκτικά. Αυτό είναι το total physical response. Το παιχνίδι είναι βασικό εργαλείο για το total physical response. Αυτό εφαρμοζόμαστε και σε ενήλικες, δεν εφαρμοζόμαστε μόνο σε πιτσιρικά και σε μικρά. Παιχνίδι βεβαίως είναι αυτό, και οι κατασκευές είναι παιχνίδι, το να κατασκευάσουμε ένα puzzle. Είναι παιχνίδι το να κατασκευάσουμε ένα πολυτροπικό κείμενο, ένα poster. Και θα δείτε είναι παιχνίδι. Το να κατασκευάσουμε, ακόμη και αυτά είναι παιχνίδια, αλλά είναι στατικά γλωσσικά παιχνίδια. Τα σταυρόλεξα, τις στίχοι, οι σύγκρις, η λεωφοριακού και νου, ακόμη και αυτά μπορούν να γίνουν κινητικά. Τα έχουμε δοκιμάσει και σταυρόλεξα να έρχονται, να είναι ομάδες, να ανταγωνίζονται και να δείτε και αυτά μπορούν να γίνουν κινητικά. Αυτά όμως είναι τα κλασικά γλωσσικά παιχνίδια. Το δημιουργικό παιχνίδι, όπου εδώ εντάσσεται, παράδειγμα, το να γράψουν ένα πείγμα. Το να συνθέσουν μια ιστοριούλα μαζί τα παιδάκια. Είναι δημιουργικό παιχνίδι. Λοιπόν, και φυσικά το κινητικό παιχνίδι που είναι το τόπο όπου εδώ στο κινητικό παιχνίδι, το κινητικό παιχνίδι συνδυάζεται με τα επικοινωνιακά παιχνίδια που δεν είναι τίποτα άλλα, τα παιχνίδια ρόλων, παντομήμα, προσωμιώσεις κλπ. Που είναι νέες τεχνικές ενίσχυσης των γλωσσικών δεξιοτήτων σε ένα επικοινωνιακό πλαίσιο. Άρα, λοιπόν, κάτω από τη μέθοδο κλπ, που είναι η ομπρέλα μας, μπορούμε να συνδυάσουμε, να τη δούμε πολύ μεθοδικά. Να αξιοποιήσουμε το παιχνίδι, το πλαίσιο μας μπορεί να είναι το task-based ή μπορεί να συνδυάσουμε και ιστορίες για να μπορέσουμε να έχουμε ένα ολοκληρωμένο project. Πώς φτάνουμε. Λοιπόν, φεύγω από τα θεωρητικά μου και πηγαίνω να δω επιράματα. Σας κάνω μια περιήγηση σε ορισμένα project που έχουμε εφαρμόσει για να πάρετε λίγο μια ιδέα. Συγγνώμη για τα αγγλικά. Αλλά νομίζω ότι όλοι διαβάζετε αγγλικά, θα σας τα λέω. Βγείτε το πρώτο. Είναι η άλλη γλώσσα της Ακρόπολης. Μεταφορικά βλέπετε το Άδρατο, έχουμε σε τέτοιο. Γιατί είναι η άλλη γλώσσα της Ακρόπολης. Μάθανε την ιστορία και τον πολιτισμό της Ακρόπολης μέσα από τα αγγλικά. Είναι ένα project έξι μηνών. Αυτό. Και βλέπετε το content, το περιεχόμενο που λέγαμε προηγουμένους, με τι γνωστικά αντικείμενα συνδυάστηκε, ποιες μέθοδοι, βλέπετε είναι το task-based και πολυτροπικό περιβάλλον μάθησης. Παίρνετε ιδέες. Γι' αυτό σας το λέω αυτό. Δείτε ένα άλλο. Να το, Δομηνίκη. Αρχαία ελληνική μύθη, across borders, πέρα από τα σύνορα. Είναι αυτό που σας είπα, που εφαρμόσαμε δίπλα στη Φύρον. Για τα ελληνικά ως ξένη γλώσσα. Παίζοντας το παιχνίδι διαχρονικά, μέσα από τους αιώνες, είδαμε παραδοσιακά το παιχνίδι πώς ήταν πριν 40-50 χρόνια και πώς στάνει να είναι σήμερα. Και παίξανε εδώ παιδάκια 6 και 7 χρονών, παιδιά σας πληροφορώ. Πάλι εδώ βλέπετε είναι GR, είναι τα ελληνικά ως ξένη γλώσσα. Βυζαντινή τέχνη και culture. Και αυτό είναι πολύ ωραίο πρόβλημα. Με ψηφιδοτά, κατασκεύασαν ψηφιδοτά οι μαθητές. Έτσι γνώρισα μέσα από μια άλλη γλώσσα. Μετά πιο κάτω βλέπετε το ξεδικαίουμε στην Καστοριά, γιατί υπήρχε εκπαιδευτικός ξένης γλώσσας, που το έκανε στην Καστοριά, για τα μεταβυζαντινά της Καστοριάς. Όπου υπήρχαν εδώ βλέπετε και out of school visits, κάνανε και εξωτερικές επισκέψεις. Βλέπανε τα μνημεία από κοντά, καταγράφανε στη λέξη, στην γλώσσα στόχο, στοιχεία και τα παρουσιάζανε στη συνέχεια στην τάξη. Πάω λίγο γρήγορα. Το εφτά, θα σας δείξω το εφτά, συναντώ τους πολιτισμούς των γειτονικών χωρών. Το οκτώ θα το δούμε όλο. Ταξιδεύω και γνωρίζω πολιτισμούς από όλο τον κόσμο. Θα σας το δείξω ολόκληρο σε project, με φωτογραφικό ελικό να το δείτε. Η Ελλάδα στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, μέσα από ταινίες. Εδώ προσέξτε λιγάκι. Εδώ πήραμε μισές αγγλικές και μισές ελληνικές ταινίες. Να το στοιχείο της διαμεσολάβησης. Το έχετε ακούσει. Είναι βασικό τέτοιο για τις διαστάσεις στους ξενόγλωσους. Και στα πιστοποιητικά γλωσσομάθειας στο κρατικό που πει στοπιητικό, στα αγγλικά και φαντασμού και στα ιδανικά, υπάρχει ενότητα διαμεσολάβηση. Τι σημαίνει διαμεσολάβηση? Έλα, διδάσκοντες ξένους γλώσσας είστε. Τι σημαίνει διαμεσολάβηση? Ακούω σε μία άλλη γλώσσα, ακούω την ταινία στα ελληνικά, την αφηγούμαι στα αγγλικά, ή καταγράφω σημειώσεις ενώ ακούω σε μία γλώσσα, καταγράφω σημειώσεις σε μία άλλη γλώσσα. Translanguaging δηλαδή έχουμε. Να το Translanguaging. Παρακαλώ. Παρακαλώ πολύ καλά. Έχει ελληνικό κείμενο. Να το. Αυτή είναι η διαδικασία, ακριβώς, Δωμηνίκη. Είναι η διαδικασία της διαμεσολάβησης. Εδώ αυτό εμείς το κάναμε με ταινίες. Μισές αγγλικές, μισές ελληνικές, καταλαβαίνει το πιανίστας και άλλες ταινίες, που αφορούν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και διδάσκαμε αφορμή από αυτές τις ταινίες την Ελλάδα στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο σε μία άλλη γλώσσα, στα γλυκά. Τι είναι αυτό? Αυτό είναι το πιο αυστηρό κλίλο, έχω να σας πω. Είναι πιο επικεντρωμένο. Λοιπόν, Αναγέννηση Μικελάντζελο και Πικάσσο. Βλέπετε εδώ από τον Μικελάντζελο στον Πικάσσο. Σας όπως μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στον Μικελάντζελο. Α, να σου άρεσε. Και δεν ξέρω αν έχω φέρει και απόσπασμα να σας δείξω. Δεν έχω φέρει. Αυτό το έχει κάνει... Τώρα το ξεκινήσαμε πιλοτικά και έγινε μεταπτυχιακή εργασία. Το παρουσιάζει μεταπτυχιακή μας αυτό, αυτό του τελευταίου. Γιατί όλα τα πιλοτάραμε και κάποια έχουν γίνει και μεταπτυχιακές εργασίες. Λοιπόν, πάμε να δούμε λίγο αυτό. Το ταξιδεύω, γνωρίζω τον κόσμο και τον πολιτισμό και μαθαίνω, μην το ξεχνάμε, στόχος μας είναι τι. Μαθαίνω μία άλλη γλώσσα. Λοιπόν, στόχος. Ανάπτυξη δεξιοτήτων βέβαια στην ξένη γλώσσα, δεν το συζητάμε. Γνώση στη γεωγραφία και στοιχεία πολιτισμού. Άρα τι να αναπτύξουμε, πολυπολιτισμική επίγνωση στους μαθητές μας. Λοιπόν, καλά, το που έγινε δεν σας αφορά. Έγινε βεβαίως από ό,τι βλέπετε, έχουμε δύο σχολεία, που πειραματιζόμαστε τα πάντα εκεί στην Ακριτική Φλόγη. Έγινε σε ένα από αυτά τα σχολεία. Λοιπόν, προσέξτε λίγο τώρα τις θεματικές γύρω από τις οποίες δομήθηκε το πρώτο. Άρα τι έχουμε εδώ, να το topic based. Βλέπετε, οι θεματικές που λέμε. Αμερική, Ευρώπη, Ασία, Αυρική, Οκειανή. Είναι οι θεματικές μας ενότητες. Το πλαίσιο στο οποίο εφαρμόστηκε είναι δραστηριοκεντρικό. Με βασικό άξονα, στο τέλος, στο μεταστάδιο, στο τρίτο στάδιο του δραστηριοκεντρικού, το παιχνίδι, θα δείτε παιχνίδια, με στόχο την επανάληψη ειδικού λεξιλογίου. Το μέσο μας. Εδώ δεν ήταν η ιστορία, Δομηνική. Δεν ήταν τα παραμύδια, δεν ήταν η λογοτεχνία. Ήταν έναν επιτραπέζιο παιχνίδι, το οποίο κατασκεύασε μεταπτυχιακή φοιτήτρια και άλλες κατασκευές και επιτραπέζια παιχνίδια. Άρα το βασικό μας μέσο εδώ ποιο είναι το παιχνίδι. Τι παιχνίδι, θα δείτε κατηγορίες παιχνιδιών που είπαμε προηγουμένως. Θα δείτε ποιες κατηγορίες παιχνιδιών εμφανίζονται εδώ. Έτσι το παιχνίδι. Εδώ βλέπετε το επιτραπέζιο παιχνίδι, δεν φαίνεται βέβαια πολύ σκοτεινά, που ουσιαστικά είναι ένας παγκόσμιος χάρτης. Δείτε άλλες κατασκευές, αυτές μπορούν να γίνουν και στον υπολογιστή, να γίνουν παιχνίδια στον υπολογιστή. Εάν υπάρχει ένα εργαστήρι που να υπάρχουν πολλοί υπολογιστές σε μια αίθουσα ή σε ένα ιδιωτικό σχολείο, αυτό γίνεται εξαιρετικά στον υπολογιστή. Όλες αυτές τις πατέντες που θα σας δείξω γίνονται και παιχνίδια στον υπολογιστή. Εδώ είναι ο λεγόμενος φωτεινός παντογνώστης. Βλέπετε φυσικά ότι αντιστοιχούν τα παιδιά την Ήπειρο, θα δείτε που το χρησιμοποιούν αυτό, αντιστοιχούν την Ήπειρο και το αντίστοιχο τι μουσικό όργανο που ανήκει στην Ήπειρο. Εδώ το ίδιο συμβαίνει με μνημεία. Εδώ βλέπετε ένα άλλο παιχνίδι. Εδώ βλέπετε το σαφάρι με τη ρουλέτα. Αντιλαμβάνεστε που χρησιμοποιήθηκε αυτό το παιχνίδι. Στην Αφρική. Λοιπόν, εδώ βλέπετε άλλες κατασκευές. Είναι παιχνίδια κατασκευές αυτά που επαναλαμβάνω εξαιρετικά μπορεί να γίνουν και στον υπολογιστή αυτά. Φοιτητές τα έχουν κατασκευάσει. Υπόψη, μη φαντάζεστε ότι τα κατασκευάσαμε. Φοιτητές. Είναι φοιτητές του μαθήματός μου. Όλα αυτά που βλέπετε. Λοιπόν, οι αγαπημένοι μου φοιτητές. Και χαίρομαι ιδιαίτερα. Λοιπόν, εδώ βλέπετε άλλο παιχνίδι. Πάω γρήγορα. Εφαρμόστηκε σε τι πλαίσιο δραστηριό κεντρικό. Βλέπετε το προστάδιο, το στάδιο της εφαρμογής και το μεταστάδιο, το follow-up phase. Πάμε να δούμε λοιπόν τι γίνεται εδώ. Μπορεί να στηριχθεί και όλο το πλαίσιο σε ένα παιχνίδι. Για να δούμε λοιπόν πώς το φανταστήκαμε και λέω το φανταστήκαμε, γιατί το φανταστήκαμε συλλογικά με φοιτητές του τέταρτου έτους. Πώς φανταστήκαμε όλο αυτό το πλαίσιο. Επαναλαμβάνω. Όλα αυτά, σε όλα αυτά συνέβαλαν φοιτητές του τέταρτου έτους, με τους οποίους δουλεύω συνέχεια σε τέτοια προτζεκτάκια. Βλέπουμε στο προστάδιο. Ετοιμάσαμε PowerPoint, Prezi και όλα αυτά τα προγράμματα. Βίντεο από διάφορες, καταρχήν ένα βίντεο για να μας κάνει περιήγηση σε όλο τον κόσμο. Έτσι εισαγωγικό. Τι θέλαμε όμως τα παιχνίδια. Με κάποιον τρόπο έπρεπε να δώσουμε ένα κίνητρο στους μαθητές, για να μπορέσουν να αρχίσουν να μαθαίνουν ιστορία και γεωγραφία και στοιχεία πολιτισμού. Εάν τους λέγαμε, ανοίξτε αυτό το επιτραπέσιο και ξεκινάμε να παίσουμε, δεν ήταν ένα κλασικό παιχνίδι που δεν θα διαφοροποιούνταν από κάτι άλλο. Έπρεπε να βρούμε κάτι. Βρήκαμε το εξής και χαίρομαι πάρα πολύ, γιατί ήταν η ιδέα ενός φοιτητή και μιας φοιτητής. Την οποία συζητήσαμε, ορίμασε ιδέα και κατέληξε, δείτε πώς κατέληξε. Εφίβραμε έναν κύριο Τσάρλι, ο οποίος, κύριο Τσάρλι, οι μαθητές, οι φοιτητές μου ηχογραφίσανε φωνή και αλλειώσαμε μια βαθιά φωνή του και πάλαμε δυο αγόρια, τα οποία έκαναν κάθε φορά ηχογραφούσαμε τον κύριο Τσάρλι και κάναμε για λίγο πιο βαριά τη φωνή τους για να φαίνεται ότι είναι ένας μεγάλος άνθρωπος. Στη γλώσσα στόχο επαναλαμβάνω. Έτσι, χτυπούσε το τηλέφωνο και ο κύριος Τσάρλι αναζητούσε από τους μαθητές της τάξης, τα δωδεκά χρονά παιδάκια, αναζητούσε βοήθεια και ήθελε να γίνουν μικροί εξαιρεμητές, για να συλλέξουν στοιχεία από την αντίστοιχη Ιππηρό, όπου τους έδινε ένα πρόβλημα. Να το πρόβλημα που σας έλεγα. Να η δραστηριότητα επίλυσης προβλήματος. Έτσι, τι ήταν το πρόβλημα. Το πρόβλημα τους το έλεγε ο κύριος Τσάρλι με τη συγχογραφή των φυτών μου και στη συνέχεια υπήρχε και κάρτα, βλέπετε, που τους έδιναν το πρόβλημα, την αποστολή. Εδώ βλέπετε ότι υπάρχει όρος μίσος αποστολή. Την αποστολή, όλα αυτά επαναλαμβάνουνε κατασκευασμένα από τους φοιτητές μας, από τους φοιτητές μου. Άλλοι αναλάμβαναν σε ομάδες. Άλλοι έκαναν εκείνο. Άλλοι έκαναν τις κατασκευές. Άλλοι οργάνωναν αυτό. Στη συνέχεια, βλέπετε, υπήρχε και η ανακοίνωση στον τοπικό τύπο. Εάν δεν βρίσκετε ενδιαφέρον, σας είπα, μπορείτε να φύγετε. Εντάξει. Να έχει κανένα μόνο να κάθεσαι εδώ αν δεν έχετε ενδιαφέρον. Δεν πιέζω κάποιον να παρακολουθεί, παρακολουθεί γιατί τους ενδιαφέρει. Λοιπόν, επομένως, τα παιδάκια, οι μαθητές, έπαιρναν την αποστολή. Κάθε ομάδα είχε μια ξεχωριστή αποστολή. Γιατί το κάνουμε αυτό? Να το ρεαλιστικό πλαίσιο, το αυθεντικό πλαίσιο της κοινωνίας. Μέσα από το παιχνίδι και μέσα από αυτήν την ολική κατάσταση, βλέπετε ότι προσπαθούμε να έχουμε ένα ρεαλιστικό πλαίσιο της κοινωνίας. Κρατήστε το αυτό, γιατί διδάσκεται σύγχρονα πια ως διδάσκοντας ξένης γλώσσας, διδάσκεται σε ένα ρεαλιστικό πλαίσιο, σε ένα αυθεντικό ρεαλιστικό πλαίσιο. Βλέπετε, ρεαλιστικό πλαίσιο προσπαθούμε να δώσουμε και με την εγγελία στην εφημερίδα, που ζητά η εφημερίδα αυτών και τα χαρακτηριστικά τα οποία έχει ο συγκεκριμένος. Άρα, εδώ βλέπετε οι μαθητές, δείτε και την ολιστική που λέμε ανάπτυξη. Ακούν τον κύριο Τζάλη, κατανοούν το λόγο, διαβάζουν την απιστολή στην ξένη γλώσσα, διαβάζουν τα στοιχεία επίσης κατασκευές των φοιτητών. Ό,τι βλέπετε είναι κατασκευές των φοιτητών. Τα κάνουμε για εξάσκηση πάνω σε συζητήματα που συζητάμε. Βλέπετε, κατασκευές με τα χαρακτηριστικά που φέρουν και με βάση όλη την αποστολή που παίρνει κάθε ομάδα, βλέπετε πώς δουλεύουν τα παιδάκια, συζητούν μεταξύ τους, οργανώνουν, ψάχνουν, ψάχνουν τον ύποπτο, ψάχνουν τον ύποπτο με τα στοιχεία που έχουν για τον ύποπτο και την αντίστοιχη χώρα, να τον βρούν στην αντίστοιχη χώρα. Αφού ταξιδεύσουν σε διάφορα, φου περάσουν, κάνουν ένα πέρασμα, συζητούν, υπάρχει γραμματέα σε κάθε ομάδα, μια που μιλάμε για task-based, η οποία γραμματέας, δείτε εδώ, καταγράφει τις συνολικές παρατηρήσεις που έχει η ομάδα. Η ομάδα δίνει αυτές τις λύσεις. Τις καταγράφει, να το task-based, συζητούμε, αλληλοδρούμε, καταγράφουμε, να και η διαδικασία της γραπτής έκθρασης. Σας λέω εδώ το ολιστικό, τι σημαίνει το ολιστικό, το πώς αναπτύσσουν ολιστικά. Στη συνέχεια, με αυτές τις σημειώσεις που είδατε, όλη η ομάδα παίρνει και συνθέτει ένα κείμενο, τόσο μπορούν να γράψουν σε αυτή την ηλικία, σκεφτείτε αυτό να το έχετε σε μεγαλύτερες ηλικίες βέβαια, και συνθέτει ένα κείμενο, το οποίο κείμενο παρουσιάζει ως λύση στο πρόβλημα της αναζήτησης του suspect, του υπόπτου, το ανακοινώνει στην τάξη. Μέχρι στιγμής, ενώ περιηγείται στις διάφορες χώρες, βλέπει, τώρα δεν μπορώ να σας εξηγήσω όλο το επιτραπέζιο πώς είναι, βλέπει στοιχεία, βλέπει μνημία, περνάει από μνημία, έχει τις καρτούλες από πίσω με τα μνημία τα αντίστοιχα, βλέπει ολόκληρη διαδικασία. Πείτε μου λίγο, σας παρακαλώ, πόσες δεξιότητες τα παιδιά έχουν αναπτύξει μέχρι τώρα ακούν, συζητούν, όλα αυτά γίνονται στη γλώσσα στόχο, απαγορεύεται. Το πολύ μπορεί να κάνουν και λίγο μίξη κωδίκων, αναλλαγή κωδίκων όπου δεν μπορούν, ξέρουμε τη διαδικασία της μίξης και αναλλαγής κωδίκων, έτσι. Καταγράφουν, συνθέτουν, ανασυνθέτουν, παρουσιάσουν. Πόσες δεξιότητες αναπτύσσουμε όλες. Να η ολιστική που λέμε, εντάξει. Στο μεταστάδιο θα πρέπει, πολύ συνοπτικά επαναλαμβάνω, σας τα παρουσιάσω τώρα γιατί δεν έχουμε χρόνο, στο μεταστάδιο θα πρέπει να έχουμε αυτό το λεγόμενο ανακύκλωση του λεξιλογίου και των δομών της γλώσσας. Γιατί πάμε ολιστικά και εδώ. Ξεκινάμε από το όλο και μετά φτάνουμε στα επιμέρους στοιχεία της γλώσσας τα οποία θέλουμε να τονίσουμε. Στην μία μπορεί να θέλαμε να τονίσουμε να μάθουν τις ημέρες. Στην άλλη να μάθουν μουσικά όργανα διάφορων περιοχών. Στην άλλη να μάθουν μνημεία από διάφορες περιοχές. Σε άλλο μάθημα φαγητά από αυτές τις περιοχές. Για να δούμε λοιπόν τώρα να κάνουμε αυτήν την ανακύκλωση του λεξιλογίου και την εμπέδοση του λεξιλογίου και να ξεφύγουμε πάλι από τον κλασικό και παραδοσιακό τρόπο, κάνουμε τέτοιες δραστηριότητες. Βλέπετε δραστηριότητες με σημαίες όπου γράφουν τα χαρακτηριστικά της σημαίας δίπλα, τα περιγράφουν. Τα κουστούνια. Τι είναι, πολιτισμικά στοιχεία της περιοχής και γράφουν και την περιοχή από την οποία προέρχεται το αντίστοιχο. Τα οποία κουστούνια στη συνέχεια πηγαίνουν στον πίνακα, στο χάρτη και τα κολλούν στην αντίστοιχη χώρα. Εδώ βλέπετε με το σαφάρι που περιηγούνται στην Αφρική και καταγράφουν και σημείων στη βλέπουν από αυτήν την περίεργη στους σαφάρι που κάνουν τα μουσικά όργανα. Άρα όλα αυτά είναι δραστηριότητες, τα επιμέρους ταχνίδια που σας είχα δείξει, το φωντινό παντογνώστη και όλα τα άλλα, τα οποία χρησιμοποιούμε στο τελικό στάδιο, το οποίο λέγεται, στο task based framework λέγεται language focus. Εστίαση στα επιμέρους δομικά και λεξιολογικά στοιχεία της γλώσσας στο. Με την πραγματική δεν ασχολείς καθόλου. Ασχολούμαστε. Μπράβο, στο μεταστάδιο. Δηλαδή, στο μεταστάδιο τους επισημάναμε τον ενεστώτα ή τον αόριστο, γι' αυτό θα δεις ότι εδώ γράφουνε, είναι έτσι περιγραφή που χρησιμοποιούν μόνο ενεστώτας. Βέβαια. Αλλά στο μεταστάδιο, όχι στα αρχικά στάδια. Είναι το λεγόμενο ολιστική προσέγγιση στη δασκαλία της γλώσσας. Το ολιστική, έτσι, δεν έχουμε το bottom-up, έχουμε το top-down. Από το όλο, φτάνουμε μετά στα επιμέρους δομικά χαρακτηριστικά. Και γραμματικά και λεξιολογικά χαρακτηριστικά. Πήραμε μια γεύση. Τι συνδυάσαμε εδώ? Γλώσσα, γεωγραφία και στοιχεία πολιτισμού άλλων και στοιχεία άλλων πολιτισμών. Πέρα από το δικό μας. Να σας δείξω τώρα τα λαϊκά παραμύθια λίγο. Να πάρετε επίσης μια ιδέα και θέλω μετά να κάνουμε συζήτηση και να μου πείτε απορίες. Εδώ τώρα ήταν το άλλο που λέω, γνωρίζω, του ουσιγείτον της της πατρίδας μέσα τα λαϊκά παραμύθια. Βλέπετε εδώ, αξιοποιείται λαϊκά παραμύθια. Μπορείτε να αξιοποιήσετε λόγω τα... ή μη σας πω και δάντε μποκάτσιο και τετράρκα σε μια απλοπλημένη εκδοχή να εξηκιώσετε μαθητές με αυτήν την εποχή. Κάνετε, κάνετε, κάνετε. Λέω μήπως εγώ η προηστορική μόνο έκανα. Το κάνετε στη γλώσσα τη γνωστή, έτσι, ή την κάνεις σε μετάφραση. Όχι στα ιταλικά. Όχι στα ιταλικά, ναι, αλλά της εποχής. Μπράβο, αυτό είναι γνωστή. Μια απλοπλημένη εκδοχή και να τους εισάγεται και σε αυτούς. Μπορεί να γίνει τέτοιο ολόκληρο πρόβλημα. Τα οποία μπορείτε να πάρετε εσείς και να απλοποιήσετε, να κάνετε περιγραφές των έργων απλοποιημένα. Ξεριτικό project μπορεί να γίνει. Λοιπόν, εδώ βλέπετε λαϊκά παραμύθια, αλλά με την τέχνη μπορεί να γίνει ξεριτικό project να κάνετε. Ξεριτικό με την τέχνη. Λαϊκά παραμύθια βλέπετε εδώ που έχουμε πάρει, τις χώρες βλέπετε αριστερά, τις ονομασίες και μάλιστα οι ονομασίες δεν δίνονταν μόνο στην γλώσσα, στην αγγλική, αλλά δίνονταν και στην γλώσσα, την ορίτσιμα, την αυθεντική γλώσσα, της χώρας καταγωγής. Γιατί γίνεται αυτό συνήθως? Για να εξηγηωθούν τα παιδιά και κάποιες χαρακτηριστικές λέξεις επίσης δίνονταν στην γλώσσα της χώρας καταγωγής. Πολυτροπικό. Ερχόμαστε στο πολυτροπικό, βέβαια εδώ σας έχω βάλει 100 διαφάνειες σε μία διαφάνεια. Τι να δείτε. Παρουσίαζαν τη χώρα, εδώ βλέπετε είναι η χώρα Σερβία, τη βλέπετε. Παρουσιαζόταν η χώρα με τραγούδια, ακουγόταν αντίστοιχα μουσική της αντίστοιχης χώρας και οι διαφάνειες με στοιχεία για τη χώρα αυτή βλέπετε, με στοιχεία γεωγραφίας και πολιτισμού γύρω από αυτή τη χώρα. Ό,τι μπορείτε να δείτε τώρα μέσα σε αυτή τη διαφάνεια που βλέπετε. Το παραμύθι παρουσιαζόταν βλέπετε και αυτό πάλι με αντίστοιχο ήχο. Με αντίστοιχους ήχους γιατί είχε μαγνητοφωνηθεί, το παραμύθι είχε μαγνητοφωνηθεί με αντίστοιχο ηχητικό background και εικόνα. Πώς ήτανε, τι περιβάλλον ήταν αυτό για να ακούσω, πολύ τροπικό. Εδώ βλέπετε οι μαθητές δουλεύουν σε ομάδες, επεξεργάζοντα το παραμύθι και προσπαθούν να το αποδώσουν το παραμύθι μέσα από εικόνα και λόγια, να το αποδώσουμε το δικό τους τρόπο. Άρα, κατανοούν, μπράβο, ακούν, ακούν πρώτα, έτσι κατανοούν. Στη συνέχεια μπαίνουν στη διαδικασία, αφού μιλάμε για task base σε ομάδες να διαβάσουν. Να το επεξεργαστούν περισσότερα και αυτό που καταλαβαίνουν, το μήνυμα που φέρει αυτό το παραμύθι, να το αποδώσουν. Και επειδή συνήθως είναι και περιορισμένο το λεξιλόγιο τους, μπορούν να το αποδώσουν και μέσα βλέπετε. Άλλοι μπορούν να κάνουν και κόμιξ όπως θέλουμε στη συνέχεια. Επίσης, κατάλαβα η στοιχεία για αυτή τη χώρα. Να μαζέψουν και αναφέρουν την επόμενη φορά, στοιχεία που αντιπροσωπεύουν αυτή τη χώρα και σε ομάδες να κατασκευάσουν πόστε. Ναι, βλέπετε Βουλγαρία, σας έφερα τώρα, Βουλγαρία, Αφείρον, Σερβία, Ρωμανία, σας έφερα της Ιταλίας. Παρακαλώ, με το συγχωρείτε. Λοιπόν, βλέπετε και γράφουμε και στοιχεία από μόνο τους σε ομάδες. Ουσιαστικά αυτό είναι ένα πολυτροπικό κείμενο. Κατασκευή πολυτροπικού κείμενου. Εδώ τα παιδάκια κάνουν και το τι ωραία που το κάναμε, βλέπουν τα χεράκια τους. Εδώ δείτε κάτι άλλο. Εδώ έχουμε, δείτε μια άλλη δραστηριότητα η οποία, να, οι παιχνιόδες δημιουργική δραστηριότητα, που μπορεί ουσιαστικά να είναι και η δημιουργική γραφή, παιδιά, για αυτή την ηλικία. Είναι τα λεγόμενα παραμυθο... Όχι, όχι, παραμυθοσαλάτες είναι το γνωστό εδώ. Τα relays, πείτε το όμως στα ελληνικά. Μου διαφέρνει τώρα ο όρος. Εδώ, δείτε τη σκηταλλοδρομία, relay είναι. Σκηταλλοδρομία παραμυθιού. Έλα, μου ήρθε. Τι κάνει, ο ένας παίρνει τη σκητάλη από τον άλλο. Ενδομαδικά, σε ομάδες. Πάλι μιλάμε για task based, έτσι. Στο τέλος, τα παιδιά, που μάθαν για όλα αυτά τα παραμύθια, γνώρισαν αυτούς τους πολιτισμούς, τους γειτονικούς πολιτισμούς, αφιερώσαμε ένα δύορο στο να συνθέσει κάθε ομάδα ένα σαν δικό της παραμύθι. Μέσα από αυτή τη μέθοδο. Σκηταλλοδρομία παραμυθιού. Έπαιρνε ο ένας, έγραφε. Διάβαζε, ο άλλος κατανοούσε. Συμπλήρωνε. Διάβαζαν ξανά, ο τρίτος ξανά συμπλήρωνε και ούτω καθεξής. Και εδώ βλέπετε αχνά βέβαια, δεν φαίνονται καλά, από μία ομάδα το παραμύθι το οποίο συνέθεσαν. Εδώ έχουμε και κατανόηση και παραγωγή γραπτουλόγου, αλλά και βομαδική συζήτηση, γιατί είχαν το περιθώριο να συνονιούνται και μεταξύ τους. Δεν μου αρέσει η μένα αυτό να το αλλάξουμε. Άρα λοιπόν πάμε και στη διαδικασία των revisions που μπορούσαν να κάνουν μέσα κατά τη διάρκεια της συγγραφής. Γιατί όπως ξέρουμε όταν γράφουμε δεν γράφουμε μία φορά και τελειώσαμε. Γράφουμε, αναθεωρούμε, ξαναναθεωρούμε, ξαναδιαβάζουμε, διορθώνουμε. Πλέον η διδασκαλία της γραπτής έκφρασης έχει μετατοπιστεί από αυτό που λέμε παραγωγή τελικού προϊόντος στην διαδικασία. Δεν μας ενδιαφέρει μόνο αυτό που παράγουμε, αλλά πώς το παράγουμε και τι υποδιεργασίες κάνουμε για να παράξουμε και να έχουμε το τελικό προϊόν. Είναι επίσης σημαντική. Ένα άλλο έτσι για να παίρνετε ιδέες, υλικό από την άλλη γλώσσα της Ακρόπολης. Εδώ βλέπετε κατασκέβασαν και μακέτα. Είναι αυτές. Ουσιαστικά παραγγείλαμε και τη μακέτα από κάτω, το Υπουργείο Πολιτισμού, η οποία μας τη δάνεισαν. Μακέτα κανονικά για να διδάξουμε τα πάντα. Και τα παιδιά κατασκεύασαν, παρακαλώ, και ένα βίντεο στο τέλος, το οποίο ξεναγούσαν στην Ακρόπολη. Το ετοίμασαν, βέβαια αυτή ήταν μια επίπονη διαδικασία, γιατί αυτή την ανέλαβε με τα πτυχιακή μας φοιτήτρια, η οποία μάλιστα έχει τελειώσει και αγγλική φιλολογία. Επίπονη διαδικασία, γιατί είχε πολλή δουλειά. Είχε πολλή δουλειά, διορθώσεις, ξανά διορθώσεις, εν πάση περιπτώσει μια ομάδα μαθητών αποτέλεσε τους ξεναγούς και κατασκεύασε βίντεο για να ξεναγεί, με βάση τη μακέτα, στην ξένη γλώσσα, να ξεναγεί στην Ακρόπολη τους τουρίστες. Τι έχουμε εδώ πάλι? Πολυτροπικό κείμενο. Το βίντεο είναι πολυτροπικό κείμενο. Εδώ βλέπετε πάλι κατασκευές και γράφουμε. Κατασκεύασαν επίσης έναν τουριστικό οδηγό. Αυτό μπορεί να γίνει εξαιρετικό. Να σας λέω ένα άλλο project. Γνωρίστε την Ιταλία μέσα από τα μάτια της Ελλάδας. Εξαιρετικό μπορεί να γίνει για την Ιταλία. Τα μνημεία, τον πολιτισμό της Ιταλίας, εξαιρετικό project. Όπου εδώ έχετε ξένη γλώσσα και στοιχεία πολιτισμού της άλλης χώρας εδώ, όχι της δικής μας χώρας, μιας άλλας χώρας. Τι είναι αυτό? Κλείνει. Και ταυτόχρονα μπορεί να είναι και στοιχεία γεωγραφίας. Μπορεί να τους μεταφέρεται από το Βορρά μέχρι κάτω Σιτσίλια με όλα τα στοιχεία της γεωγραφίας και τα πολιτισμικά στοιχεία που φέρει η Ιταλία, που είναι πάμπολα. Αυτό είναι εξαιρετικό. Εδώ βλέπετε και να κάνουν στο τέλος έναν οδηγό για την Ιταλία. Να κατασκευάσουν πώς κάνανε εδώ έναν τουριστικό οδηγό για την Ακρόπολη. Να το, δείτε και το εσωτερικό. Και εδώ είναι μαθητές των δεκαχρονών. Σκεφτείτε να έχετε 15-16 χρονών, παιδιά. Δεν σας μιλώ για μεγαλύτερους και για νήλικες. Εξαιρετικά πράγματα. Δείτε, γράψαν σε ομάδες. Η μία ομάδα είχε να κάνει εκείνο το κομμάτι, στο τέλος έγινε η σύνθεση, το έκανε μία ομάδα όλοι. Πάλι σε ομάδες τα παιδιά. Εδώ βλέπετε, κατασκεύασαν και κόμι. Το κόμικο αυτό ήταν η διαμάχη του Αθηναϊκού για την Ποσειδώνα. Δείτε πώς το κατασκεύασαν. Εδώ στην άλλη κάνουν πρόβες τα παιδιά για να παίξουν αυτή τη διαμάχη, να τη γραμματοποιήσουν. Και ένα απόσφασμα από ελικό να δείτε στο προστάδιο. Για να πάρετε ιδέες για την τέχνη. Δεν έχω φέρει την τέχνη. Έχω φέρει το enlightenment period. Ένα απόσφασμα, δείτε. Αυτό είναι πολυτροπικό κείμενο, το οποίο κατασκευάστηκε με μουσική της εποχής εκείνης από πίσω. Εννοείται, έτσι, μουσική. Εδώ μπορείτε να βάλετε και μουσική. Μου ήρθε η ιδέα. Μου γνωρίζω την Ιταλία και μουσική της αντίστοιχης περιοχής της Ιταλίας. Εξαιρετικό μπορεί να γίνει. Και αν δουλεύετε και σε ιδιωτικό σχολείο, μπορείτε να το παρουσιάσετε και στο τέλος. Λοιπόν, προχωρούμε. Ζήλεψα τώρα με αυτό το πρώτο που είπα. Αλλά τώρα εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε. Δείτε εδώ. Αυτό ήταν ελικό, το οποίο κατασκεύασε πάλι φοιτήτρια. Και τους παρουσίαζε. Και αφού γινόταν η πρώτη παρουσίαση με μουσική, με λεξιλόγιο, τους έδινε αντίστοιχο λεξιλόγιο, στη συνέχεια δούλευαν επ' αυτού του υλικού. Θέλω να σας πω ότι είναι επίπονη η διαδικασία. Εδώ βλέπετε, μπαίνει και την science της εποχής εκείνης. Να ο Νιουτάν. Έτσι μπορείτε να κάνετε κι εσείς τον Ντάντε. Να τους μάθετε στοιχεία για τον Ντάντε. Βλέπετε? Απλοποιημένα. Με εικόνες και με μουσική επαναλαμβάνω της εποχής, που εδώ δεν ακούγεται γιατί σας τα έχω φέρει, όμως θα πάω εικόνι του δικού μου. Ταυτόχρονα όμως βλέπετε, γιατί και άλλα γνωστικά αντικείμενα εμπλέκονται. Λοιπόν, και φεύγουμε από εδώ. Αυτό τι υλικό είναι? Πολυτροπικό. Να το πολυτροπικό υλικό. Και κλείνω με παιχνιόδις δραστηριότητες για μικρούς μαθητές, τις οποίες πολλές από αυτούς τους δραστηριότητες, δεν μπορούν να μιλούν. Αυτό είναι πραγματικό. Αυτό είναι πραγματικό. Κλείνω με παιχνιόδις δραστηριότητες για μικρούς μαθητές, τις οποίες πολλές από αυτές έχουν αξιοποιηθεί και για ενήλικες. Λοιπόν, δείτε εδώ. Αυτός είναι αγαπητός μου παλιός παιχνιτής. Επίσης, τον έχετε δει όσοι έχετε πάρει το βιβλίο και στο βιβλίο μου, συνεργάζομαι ακόμη από τώρα σε διάφορα project, ήταν τότε παιχνιτής, έχει κάνει πάρα πολύ δουλειά και έχει κάνει με βάση αυτά και σε πολύ μεγαλύτερες ηλικίες εφαρμογές, έχει κάνει και σε 15 χρονούς και σε 18 χρονούς με βάση αυτό που βλέπετε. Πειραματίζεται και σε μεγάλες ηλικίες πια. Λοιπόν, εδώ ουσιαστικά βλέπετε μια κινητική, εδώ μιλούμε τώρα για κινητικό παιχνίδι, όλα τα άλλα είδατε ότι είναι επικοινωνιακά παιχνίδια, παιχνίδια ρόλων, κατασκευές. Δείτε εδώ και το κινητικό παιχνίδι. Κινητικό παιχνίδι για να συστηθούμε. Δείτε εδώ πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε, το έχουμε ονομάσει The phone works both ways, στα αγγλικά το βάλαμε βέβαια εδώ, αυτό μπορεί να γίνει επίσης σε οποιαδήποτε γλώσσα, το σπασμένο τηλέφωνο που ουσιαστικά, γιατί το κάνουμε αυτό, για πολύ αρχάριους, για να επαναλαμβάνουν τις λέξεις που θέλουμε να μάθουμε. Για να μην τις επαναλαμβάνουμε τον κλασικό δομιστικό τρόπο, με έναν παιχνιόδι τρόπο. Ουσιαστικά ο στόχος μας είναι η επανάληψη, αλλά όχι επανάληψη με την κλασική μορφή. Εδώ δεν μπορεί να γίνει γέννηση και σε αυτό, σας το λέω, αλλά θα ήταν ναι. Εδώ μαθαίνουμε τα χρώματα. Δομινίκη, total physical response. Ο εκπαιδευτικός λέει τα χρώματα, ο μαθητής δεν απαντά, αλλά πηδάει μέσα στο αντίστοιχο στεφάνι, το οποίο φέρει το χρώμα. Τι βιλώνει, γιατί δεν έχει ανεπτυγμένα τις παραγωγικές δεξιότητες, έχει αναπτύξει ελαφρώς τις προσληπτικές δεξιότητες, μπορεί να κατανοήσει δυσκολεύτεως να παράγει λόγο. Μας δείχνει όμως ότι μπορεί να καταλάβει όταν του λέω, ας πούμε, το κόκκινο στεφάνι να πάει μέσα στο κόκκινο στεφάνι. Το μέσα, το έξω και λοιπά, ακριβώς. Εδώ μαθαίνουν τις μέρες πιασμένοι χεριχερίες, δεν μπορούν να γίνουν και μεγαλύτερους, αναστεφανάκι. Κάθε στεφάνι αντιπροσωπεύει μία διαφορετική μέρα. Αντί να καθίσουν τα παιδιά και να επαναλαμβάνουνε σε αφρανία τους στατικά τις μέρες στην ξένη γλώσσα, είναι ένας άλλος πιο παιχνιώδης τρόπος που τους δίνει πολύ μεγαλύτερο ερέθισμα. Εδώ βλέπετε παντομήμα, κάνει παντομήμα και οι άλλοι μαντεύουν τι. Εδώ παίζουν ρόλους με χειραψίες, παιχνίδι ρόλων. Εδώ ξετυλίγουν το πακέτο, ένα απλό παιχνίδι, το οποίο όμως μέσα στο πακέτο, προσέξτε τώρα, υπάρχουν συγκεκριμένες φράσεις τις οποίες θα πρέπει, ανοίγοντας ο ένας το πακέτο, θα πρέπει να τις διαβάσει, να τις κατανοήσει ο άλλος να ανταποκριθεί και να πάει στη συνέχεια. Αν ανταποκριθεί και το καταλάβει, μετά πάει στο ξετύλιγμα του άλλου πακέτου, που θα έχει άλλη φράση μέσα. Είναι το πακέτο τυλιγμένο σε μικρότερα πακέτα. Τι, ποιος είναι ο στόχος πάλι? Επανάληψη συγκεκριμένων δομών. Εδώ είναι και δομών. Μπορεί να είναι βέβαια. Αλλά όχι με τον παραδοσιακό τρόπο. Εδώ μαθαίνουμε με ένα διαφορετικό τρόπο, πάνω κάτω, δεξιά, αριστερά. Με κινητικό. Εδώ έχουμε ζωγραφομαχίες, εδώ είναι κατασκευή πάζλ. Και τα πάζλ είναι σε εξαιρετικός τρόπος. Εδώ είναι παιχνίδι ρόλων που κάνουν τους οδηγούς και οι ξαναγείς από την απέναντι και περιμένουν για να ξαναγήσουν. Εδώ βλέπετε πάλι παιχνίδι ρόλων. Γεύονται φαγητά και προσπαθούν να πούνε τι είναι αυτό το φαγητό. Είναι γλυκό, αλμυρό, ζεστό, κρύο. Πάλι ουσιαστικά είναι ένα παιχνίδι για να επαναλάβουμε συγκεκριμένο λεξιλόγιο που αφορά τη θεματική. Εδώ κάνουν διαχωρισμό. Εδώ βλέπετε με τις μπάλες που πάλι εξασκούνε το επάνω, κάτω, δεξιά, αριστερά. Αυτό το πράγμα μου φαίνεται. Αλλά με έναν παιχνιόδι τρόπο. Εδώ είναι το παιχνίδι της ανακύκλωσης. Πάλι μαθαίνουν μέσα, έξω, πάνω, κάτω, δεξιά, αριστερά. Και εδώ είναι ένας άλλος εναλλακτικός τρόπος για να κάνουν το πάζλ πιο κινητικός. Αντί να το κάνουν στατικά στο φρανείο τους, είναι κομματάκια διάσπαρτα. Πρέπει να βρουν, να σχηματίσουν την εικόνα και στη συνέχεια να την παρουσιάσουν και να μιλήσουν για αυτή την εικόνα, αλλά όχι με τον κλασικό στατικό τρόπο. |