: [♪ Μουσική Επική Μουσική Υ flawed με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Μια προσπάθεια που αποσκοπεί στην ανάδειξη των καλών πρακτικών... για τη Δυτική Αττική, τη Δυτική Αθήνα και όχι μόνο. Έχετε τη δυνατότητα παρακολούθησης της εκπομπής αυτής από οπουδήποτε... και αν βρίσκεστε μέσω της επίσημης ιστοσελίδα στο atika.tv.gr... καθώς τη δυνατότητα να επικοινωνείτε μαζί μας... στο mail της εκπομπής, westatikapapa.atika.tv.gr. Στην ιστοσελίδα του Άντικα, στην ενότητα Web TV μπορείτε να ανατρέξετε... και να παρακολουθήσετε και τις προηγούμενες εκπομπές... εάν τις έχετε χάσει. Σήμερα πρόκειται να συζητήσουμε γύρω από τα άτομα με αναπηρία... και την αηφόρο ανάπτυξη με δύο εξαιρετικούς καλεσμένους... από το χώρο της πολιτικής ηγεσίας αλλά και της εκπαίδευσης... τους οποίους καλωσορίζω με μεγάλη μου χαρά στην εκπομπή. Μαζί μας βρίσκονται αρχικά ο εκλεκτός κύριος Αστέλιος Κυμπουρόπουλος... ψυχίατρος, σεξολόγος και ευρωβουλευτής. Κύριε Κυμπουρόπουλ, χαίρετε. Γεια σας και ευχαριστώ πολύ για την πρόσφυση. Εμείς ευχαριστούμε για την θυμητική αποδοχή της. Καθώς και ο κύριος Χάρης Ασημόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής... πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικής Εργασίας... της Σχολής Διοικητικών Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Κύριε καθηγητά, χαίρετε. Χαίρετε κυρία Τευζή. Θέλω να σας ευχαριστήσω που με καλέσατε στην εκπομπή σας... και επίσης να σας ευχαριστήσω πολύ που μου δώσατε την ευκαιρία να γνωρίσω τον κύριο Κυμπουρόπουλ. Είναι δική μας η χαρά που βρίσκεστε εδώ. Θα σας δώσω όμως το λόγο. Πάμε να δούμε το περίγραμμα των θεμάτων που θα συζητήσουμε. Παρακαλώ. Μερικές πόλεις που το έχουν καταφέρει αυτό και έχουν κερδίσει τα βραβεία του 2019 και του 2018... είναι η Ολλανδική πόλη Μπρέντα και η Γαλλική πόλη Λιών. Οι βιώσιμες πόλεις και κοινότητες άλλωστε αποτελούν τον ενδέκατο από τους 17 βιώσιμους αναπτυξιακούς στόχους του ΟΗΕ... όπου μεταξύ άλλων καταγράφεται ότι το μέλλον που θέλουμε περιλαμβάνει πόλεις με ευκαιρίες για όλους... με πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, στην ενέργεια, τη στέγαση, τις μεταφορές και άλλα... ενώ στον αντίστοιχο 8ο στόχο γίνεται αναφορά στην προώθηση της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς... οικονομικής ανάπτυξης, της απασχόλησης και της αξιοπρεπής εργασίας για όλους... όπου επισημαίνεται ότι οι ευκαιρίες απασχόλησης και αξιοπρεπής συνθήκες εργασίας... απαιτούνται για το σύνολο του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας. Πριν περάσω όμως στον πρώτο καλεσμένο, θα ήθελα να αναφέρω ότι και εδώ πέρα στα δικά μας... στην Κωμοτινή, στη Φράκη, έχει γίνει εξαιρετική πρόοδος και αποτελεί για τα ελληνικά δεδομένα... την πόλη πρότυπο σε προσβασιμότητα χάρις το Σύλλογο Περπατό... και μάλιστα μετακομίζουν εκεί και χρήστες αναπηρικών αμαξιδιών και από άλλα μέρη της Ελλάδας... για μια απειωτικότερη ζωή. Διαθέτει παντού τα κατά λαπεζοδρόμια, ράμπες, θέσεις παρκαρίσματος αμαία. Αγαπητέ κύριε Κυμπουρόπουλε, να περάσω σε εσάς. Έχετε δηλώσει ότι δεν είστε πολιτικός, είστε γιατρός... και φυσικά ενεργός πολίτης. Θα ήθελα να σας ρωτήσω, στην επίτευξη του έργου σας... ως ευρωβουλευτή συμβάλει η ιδιότητα του γιατρού στον τρόπο με τον οποίο επιλέγετε να πολιτεύεστε. Ευχαριστούμε πολύ. Παρακαλώ. Φαντάζομαι θα συμφωνείς και ο κύριος καθηγητής σχετικά με την ονομασία άτομα με αναπηρία. Τι σημαίνει αυτό. Είναι ένα συνθήκο οπαχιωμένος όρος, γιατί δεν μιλάμε, αναπηρία είναι κατάσταση, είναι συνθήκη. Όταν λοιπόν σε αυτούς τους διαφορετικούς ανθρώπους βάζει εμπόδιο, τότε δημιουργείται η αναπηρία. Αν αυτά τα εμπόδια δεν υπήρχαν, τότε θα μιλάγαμε απλά για ανθρώπους με πολυπίκελες ανάγκες. Άρα λοιπόν σε αυτόν τον ορισμό άτομα με αναπηρίας πρέπει να δούμε τι δηλώνουμε. Δηλώνουμε τη συνθήκη ή δηλώνουμε κακώς την ασθένεια. Γιατί η αναπηρία δεν είναι ασθένεια. Ασθένεια έχω, ναι. Έχω εγώ μια ικανονότητα να μην μπορώ να κουνάω τα χέρια μου, να κουνάω τα πόδια μου, να κουνιέμαι, να περπατώ μόνος μου. Αυτή είναι η ασθένειά μου. Όπως το ότι δεν υπάρχει προσβασιμότητα στην παιδεία, δεν υπάρχει προσβασιμότητα, πολύ σωστά είπατε, από τους 17 κανόνες των αισθητήσεων του ΕΕ. Δεν υπάρχει μια προσβασιμότητα στο σχολείο. Στην υγεία όλα αυτά είναι συνθήκη και δημιουργούν την αναπηρία. Γι' αυτό και ένας σωστότερος όρος είναι ανάπιος πολίτης, ανάπιος άνθρωπος, γιατί πάντα είμαι άνθρωπος, αλλά γίνομαι ανάπιος λόγω των συνθηκών της κοινωνίας. Και στην ερώτηση σας τώρα, θεωρώ ότι ως γιατρός και ως αυτή την δικότα που κατέχω, μου δίνεται η δυνατότητα να μπορώ να ακούω και να μπαίνω σε διάλογο. Αυτά τα στοιχεία με βοηθούν και μου δίνεται η δυνατότητα να συμμετέχω στις διαβουλεύσεις και τις συζητήσεις που γίνονται μέσα σε ένα πολιτικό πλαίσιο. Συμφωνώ και επαφεξάνω με τον ορισμό που δώσατε για τον ανάπηρο πολίτη. Να σημειώσω ότι στη συνταγματική αναθεώρηση του 2001, άτομα με αναπηρία αντικατέστησε τον όρο, τον ελληνικό ορισμό, άτομα με ειδικές ανάγκες, γι' αυτό χρησιμοποιείς αυτό, τον όρο αφορμόμενοι από το Σύνταγμα. Το Σύνταγμα το έχει στην εποχή που αναθεώρησε και είχε μια πολύ σωστή βάση. Ναι, τα πράγματα όμως εξελίσσονται, προχωράνε και μπορούμε πλέον, ανέτι δύο χιλιάδες 20, να δούμε μια νέα προοπτική και μια νέα συνθήκη του τι σημαίνει αναπηρία. Ακριβώς έτσι. Από το τωρινό σας πόσο στο Ευρωκοινοβούλιο στις Βρυξέλλες έτσι μέχρι στιγμής θα θέλαμε να μας πείτε άμα είστε ικανοποιημένος και αν διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση ένα στρατηγικό σχέδιο συνολικά για ένα καλύτερο αύριο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρχε στρατηγικό σχέδιο και πλάνο για την 2010-2020. Κάποια από αυτά έγιναν, πολλά από αυτά δεν εφαρμόστηκαν και δεν έλαβαν παρουσία σε ένα καθημερινό πλαίσιο στους ευρωπαίους ανάπηρους πολίτες. Από εκεί πέρα και είχα τη χαρά να είμαι συνεισηγητής από τη μεριά του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος για να διαμορφώσουμε τη στρατηγική για την αναπηρία για την μετά 2020 εποχή. Φτιάχτηκε το πλαίσιο, φτιάχτηκε η νομοθεσία και τώρα μέσα στον Μάτιο θα ψηφιστεί από την Ολομέλεια και σε κάποιο χρονικό, σύντομο χρονικό διάστημα θα εφαρμοστεί και σε ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Είστε και αντιπρόεδρος σε μια επιτροπή για τα... είμαι συμπρόεδρος, πρόεδρος στην επιτροπή που αφορά τα ζητήματα αναπηρίας σε ένα διατομιακό πλαίσιο disability in the group λέγεται η επιτροπή που βρίσκομαι. Όμως επίσης είμαι και μέλος στην επιτροπή που εξετάζει για το αν εφαρμόζεται ή όχι η διεθνή σύμβαση των δικαιωμάτων των ανθρώπων με αναπηρία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θέλετε να μας δώσετε έτσι και για τα δυο κάποιες αιμαλυτικότερες πληροφορίες για το έργο, τις δράσεις, τα πορίσματα. Ακόμα η επιτροπή πρώτη εξετάζει πώς μέσα στις πολιτικές νομοθεσίες και στις λειτουργίες γενικότερα του ευρωπαϊκού γίνεστε μπορούν να περάσουν και να εφαρμοστούν και να εξετάζεται πόσο καλά ή όχι συμμετέχουν οι ανάπηροι ευρωπαίοι πολίτες μέσα στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Η επιτροπή δεύτερη εξετάζει μέσα από διάφορες οπτικές αν η σύμβαση που ψηφίστηκε και από την Ελλάδα, όπως πολύ καλά είπατε το 2020 από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, αν εφαρμόζεται και αν τη χάνει τη συλλοποίησή της έτσι όπως έχει ψηφιστεί μέσα από τα 50 έρθρα και από το συμβιωματικό πρωτόκονο που έχει δημιουργηθεί το 2006. Αναμένουμε να δούμε τα απολύσματα. Αναμένουμε να δούμε τα απολύσματα ακριβώς. Αλλά πραγματικά η ευρωπαϊκή έδωση και το Κοινοβούλιο, και δεν το λέω έτσι επειδή είμαι εκεί πέρα, μοιάζεται και λειτουργεί όχι απτέλεια, τίποτα δεν είναι τέλειο, αλλά σε ένα μεγάλο βαθμό ενδιαφέρεται για τα δικαιώματα των ανάπτυρων πολιτών. Περισσότερο από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Δεν μπορώ να πω περισσότερο ή λιγότερο γιατί και το Κοινοβούλιο έχει ψηφίσει πολλούς νόμους. Αλλά στην τράξη τι γίνεται. Αυτή είναι η ουσία λοιπόν. Δεν υπάρχει έλεγχος τώρα αυτή η νόμη που έχουν ψηφιστεί εφαρμόζεται ή όχι. Που είναι και το σημαντικότερο σχέδιο. Και ακριβώς αυτό το κομμάτι είναι το σημαντικότερο. Δεν υπάρχει, έως το που συζητάμε, μια ανώτερη διαρχή ανεξάτετη που να ελέγχει το ανεφαρμόζεται νομοθετικό πλήσιο που έχει ψηφιστεί. Αποτελεί και μια πρόταση αυτό που λέτε. Ακριβώς, ακριβώς. Τώρα υπάρχουν συζητήσεις έως το καλοκαίρι μια τέτοια δομή να δημιουργηθεί. Μακάρι, μακάρι. Βλέπω τον κύριο καθηγητή που έφυγε καταφατικά σε όλα αυτά. Βλέπεις και σε μια συζήτηση για ένα πολύ σοβαρό ζήτημα. Ένα πάρα πολύ σοβαρό ζήτημα που απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες πολίτες. Σήμερα γίνεται αποδεχτό για τους πολίτες με αναπηρία το κοινωνικό μοντέλο επεξήγησης των ζητημάτων της αναπηρίας. Και επίσης επιπλέον και μια δικαιωματική προσέγγιση. Στην αρχή της συζήτησης αναφερθήκατε στη Διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρίας. Τα άτομα, οι πολίτες με αναπηρία έχουν δικαιώματα. Αυτά προσδιορίζονται σε διεθνείς συμβάσεις. Και πλέον έχουν γίνει αυτή η Διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα. Έχει γίνει και ενώ όμως το ελληνικό κράτος, δεν είναι μόνο το Σύνταγμα, είναι τα τελευταία χρόνια. Ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο το ελληνικό το 2012. Είναι νόμος του κράτους. Και πραγματικά τα προβλήματα έχουν ένα πλαίσιο ευρωπαϊκό. Υπάρχει αυτή η στρατηγική του 2010-2020 για την Ευρώπη. Είπε ο κ. Κυπουρόπουλος ότι υπάρχουν πολλές διακηρύξεις σε αυτό το στρατηγικό σχέδιο. Ίσως να μην γίνανε πάρα πολλά, ίσως να γίνανε πολύ λίγα. Το τόνισε ο κ. Κυπουρόπουλος. Ξέρει πολύ καλύτερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο τι γίνεται. Εγώ θα κάνω μια αναφορά λίγο για τους Έλληνες πολίτες με αναπηρία. Βάσει έτσι αυτής της σύμβασης. Υπάρχουν πάρα πολλοί, πάρα πολλά προβλήματα. Δικαιώματα τα οποία μπορεί να αναφέρονται στη σύμβαση και στο νόμο πια της Ελλάδας για τα δικαιώματα. Αλλά που οι Έλληνες πολίτες με αναπηρία δεν έχουν τη δυνατότητα αυτά να μπορούν να τα βλέπουν στην καθημερινή τους ζωή. Που είναι το σημαντικό έτσι. Που είναι και το σημαντικό. Και είπατε ένα παράδειγμα την Κομοτινή που είναι πραγματικά μια πόλη, ο κ. Κυπρόπουλος είπε και για άλλες πόλεις στην Ελλάδα. Μια πρότυπη πόλη σε σχέση με την προσβασιμότητα στο φυσικό περιβάλλον, στο δομημένο περιβάλλον. Ακριβώς λίγο πιο έξω από την Κομοτινή, όμως, συνεχίζει και λειτουργεί ένα ίδρυμα, ένα κλειστό ίδρυμα, ένα από τα παλιά ίδρυματα χρονίων παθήσεων. Ποιο, πώς ονομάζεται? Ένα από τα παλιά ΚΕΠΕΠ, δεν έχει σημασία το πολύ, ένα δημόσιο ίδρυμα, στο οποίο εκεί παραμένουν παιδιά νέοι και έφηβοι με αναπηρίες. Και από μια μελέτη που είχαμε κάνει παλαιότερα, πριν 10 χρόνια, αλλά που αυτά επαναλαμβάνονται, ξέρετε, τα παιδιά οι έφηβοι και οι νέοι αυτοί ζουν κλεισμένοι μέσα σε αυτό το έδειγμα, εσωκλειστοί και πολλές φορές χρησιμοποιούνται και τρόποι οι οποίοι δείχνουν παραμέληση και ιδρυματική κακοποίηση. Είναι σύνθετο το πρόβλημα. Ναι. Μου δίνετε τώρα μια πολύ καλή πάσα για να περάσω στην επόμενη ερώτηση στον κύριο Ευρωβουλευτή. Συχνά φέρνεται, κυρία Κυμπουροπούλη, ως παράδειγμα τη Σουηδία αναφορικά με την προηγμένη τακτική της, αλλά και γενικά φέρνουμε τη Σουηδία που λέει σχετικά ως παράδειγμα, γιατί είναι μια χώρα που φροντίζει τους πολίτες της, για τα άτομα με αναπηρία τα οποία βγαίνουν έξω από τα ιδρύματα και μετέχουν στην πολιτεία και την κοινωνία ως ενεργά μέλη της, όπως είναι και το φυσιολογικό. Είναι καθημερινή άνθρωποι. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα δεν υπάρχουν σχεδόν πουθενά ηχητικά φανάρια για τους τυφλούς. Αναφέρω ένα απλό μόνο παράδειγμα, που καθιστά δύσκολη τη συμμετοχή των συμπολιτών μας αυτών στα καθημερινά δρόμενα. Θα γίνει η Ελλάδα κάποια στιγμή επιτέλους το ίδιο φιλική με τις σκανδιναβικές χώρες ή θα μένουμε για πάντα στη θεωρία. Κοιτάξτε, όπως είπε και ο κύριος καθηγητής, είναι πολύ σημαντικό όλα αυτά που συζητάμε. Όταν όμως δεν έχουμε, ως τώρα που συζητάμε, ένα κράτος που να ξέρει τη νομοθεσία του και ένα κράτος το οποίο να σεβαίται γενικότερα τον πολίτη και ένα κράτος, ένα πλαίσιο, μια οικονομία η οποία να σεβαίται τους νόμους, πώς θα φτάσουμε και πώς θα καταφέρουμε να μιλήσουμε ειδικά για τους ανάπηρους πολίτες. Πώς θα κάνουμε αυτή τη συζήτηση, πώς θα μιλήσουμε για τα παιδιά, πώς θα μιλήσουμε για τους ηλικιωμένους, πώς θα μιλήσουμε για μια οικονομία η οποία και μια εργασία που μπορεί να τους δέχεται όλους. Πώς θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για όλα αυτά που είναι ουσιαστικότατα και είναι η επέμειση στο μέλλον. Πώς θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για αυτά όταν έχουμε φτιάξει τα βασικά μας. Και αυτό για μένα είναι το παράπονο. Ναι, η Σουηδία είναι πολύ καλή και άλλες χώρες είναι πολύ καλές. Το θέμα όμως είναι ότι η Σουηδία και άλλες χώρες ξεκίνησαν από μια φετηρία και είπανε τώρα βάζουμε το σημείο μηδέν και τώρα πάμε παρακάτω. Εμείς πότε το έχουμε κάνει τα τελευταία 2.000-20 χρόνια. Και δυστυχώς αυτό επαναλαβαίνεται. Ελπίζουμε. Ελπίζω πραγματικά. Ελπίζω. Και δεν το λέω έτσι επειδή είμαι μέλος αυτής της κυβέρνησης ως ευρωβουλευτής της. Πιστεύω ότι αυτή η κυβέρνηση τώρα είπε παιδιά δεν πάει άλλο. Πρέπει κάτι να κάνουμε κι αν δεν την κατάσω βαλιά. Και σε θέματα τα οποία όλα αυτά τα χρόνια κάναμε τα κλειστά μάτια. Πιστεύω ότι στείνει τα πόδια όρθια και πάει μπροστά. Και το λέω μέσα στην καρδιά μου αυτό. Γιατί αν δεν το κάνουμε τώρα αυτό, και το έχει αναγνωρίσει αυτή η κυβέρνηση, το τρένο θα φύγει. Και θα φύγει διαπαντός. Πρέπει να δοθεί βαρύτητα στην αξιοπρέπεια του κάθε πολίτη. Τη Φερμπίνη στο Δήμο Αθηναίων. Τα πεζοδρόμια. Δεν είναι μόνο τα άτομα με οποιασδήποτε μόρφη ή αναπήρεια. Και για τους απλούς πολίτες. Πέφτουμε, σκοντάφτουμε. Οι γέροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Δηλαδή θα πρέπει να δοθεί βαρύτητα στην αξιοπρέπεια του κάθε πολίτη. Από εκεί ξεκίνησε η σου ιδεία. Και πέτυχε. Εγώ θα πω μόνο αυτό. Δεν μπορούν οι ανάπηροι πολίτες, που είναι χρήσες ανάπηρικο αμαξιδίου, να ζητάνε επί χρόνια, να δημιουργηθεί προσβασιμότητα για να πάμε στο στρατιώτη. Για να γίνει μετά την εκλογή του κ. Μπακογιάννη. Κάτι τόσο απλό. Ήθελε μισή μέρα δουλειάς για να γίνει. Δεν είναι μόνο τα χρήματα. Δεν είναι ότι δεν γίνεται. Είναι η νοοτροπία. Και πρέπει, για να κάνουμε βήματα, να αλλάξουμε νοοτροπίες. Η νοοτροπία και η μέρημνα. Κύριε καθηγητάνε. Εγώ να συμφωνήσω πολύ σε αυτό που λέει ο κ. Κυπουρωόπουλος για τη νοοτροπία. Να σας φέρω ένα παράδειγμα. Το 2017, ακόμα υπήρχε η οικονομική κρίση και δύσκολα οικονομικά ζητήματα. Κατόρθωσε, η κυβέρνησε το 2017 να βρει 15 εκατομμύρια και να εξαγγείλει ένα πρόγραμμα από ιδρυματισμού για τα ιδρύματα της Αττικής και για το Ίδρυμα του Κεπέπ Λεχενών. Το 2017 βρεθήκαν 15 εκατομμύρια για αποειδρυματισμό. Ένα εξαιρετικό σχέδιο που είχε ένα σχέδιο πώς θα κλείσουν αυτά τα ιδρύματα, πώς θα γίνουν στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης, πώς θα γίνουν ανάδοχες οικογένειες, πώς θα αναπτυχθούν προγράμματα ανάδοχων οικογένειών για τα παιδιά που ήταν ακόμα μέσα στα, σε αυτά τα ιδρύματα. Από το 2017 μέχρι σήμερα, παρόλο που είχαν βρεθεί τα χρήματα, δεν είχε γίνει απολύτως τίποτα. Τέτοιου είδους εξαγγελίες έχουν γίνει τα τελευταία 30 χρόνια, πόσο παρακολουθώ εγώ, πάρα πολλές. Και υπάρχει ένα ζήτημα που αφορά τη νοοτροπία, το εγώ συμφωνώ απόλυτα με τον κ. Κυπρόπουλε, που επιπλέον δείχνει και ένα ζήτημα προκαταλήψεων. Και αν κανείς αυτό το εντάξει και σε ένα πλαίσιο μεγάλης γραφειοκρατίας, όλα αυτά είναι μεγάλα εμπόδια, που αναγύρονται επιπλέον από τα εμπόδια της ίδιας αναπηρίας που δημιουργεί η κοινωνία. Είναι ένα θέμα νοοτροπίας. Πιστεύω ότι στην Ελλάδα έχουμε την εμπειρία και από τη συνεργασία που έχουμε κάνει με διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, με τη Συηδία που λέτε και με άλλες χώρες. Υπάρχουν τα εργαλεία, ξέρουμε τι μπορούμε να κάνουμε. Με κάποιο τρόπο όμως, σαν να καθυστερούν τα πράγματα, σαν να πηγαίνουν πίσω, σαν να μην γίνεται απολύτως τίποτα. Και δεν είναι μόνο η προσβασιμότητα στο περιβάλλον και στις μετακινήσεις, τα πεζοδρόμια που λέτε. Είναι οι άνθρωποι που είναι από κλεισμένοι σε ιδρύματα ακόμα στην Ελλάδα, τραγικό, αναχρονιστικό, πρωτόγονο. Δεν υπάρχει πουθενά σε σύγχρονες ευρωπαϊκές χώρες. Πάνω από 7-8.000 άτομα αυτή τη στιγμή βρίσκονται κλεισμένοι σε ιδρύματα σε απαράδεκτε συνθήκες που βάζουν ζητήματα και περισσότερα. Και δεν υπάρχουν και στοιχεία και δεν υπάρχουν και καταγραφές, είναι ένα άλλο τραγικό δεδομένα. Τα άτομα με αναπηρία κινδυνεύουν και αντιμετωπίζουν σε πολύ μεγαλύτερα ποσοστά, ανεργία. Δεν έχουν πρόσβαση στην εργασία. Υπάρχουν πολλά ζητήματα σε σχέση με την εκπαίδευση, δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση. Σχολική διαρροή κινδυνεύουν. Υπάρχουν πολλά πολλά πολλά πολλά θέματα. Είναι πάρα πολλά τα προβλήματα. Και θέλει και ένα σχέδιο, ένα στρατηγικό σχέδιο ελληνικό για τα θέματα των πολιτών με αναπηρία. Αυτό που λέει ο κ. Καρδιτής, όντως υπήρχαν αυτά τα 15 εκατομμύρια που εκταμιεύθηκαν μέσα στην κρίση για να γίνει η αποδυνατοποίηση. Το θέμα είναι με τι σχέδιο πηγαίνουμε. Και αυτό για μένα είναι πολύ σημαντικό, γιατί αν βλέπουμε ένα σχέδιο το οποίο έχει δημιουργηθεί στα μυαλά των φινόντων, με μία λογική της δεκαετίας, της φρασμένης δεκαετίας δεν γίνεται. Για αυτό τώρα από γνώση που έχω δημιουργείται το σχέδιο, αυτή τη στιγμή στο Υφυπουργείο Πρόνοιας, δημιουργείται το σχέδιο στο οποίο αυτή η αποδυνατοποίηση θα επιτευχθεί. Όμως θέλουμε να δούμε τι θα γίνουν και πώς θα ορκωθεί αυτή η μετακίνηση από παλιού τύπου ιδέματα, των ατόγων αυτών που ζουν μέσα εκεί και στο μέλλον που ενδέχεται να ζήσουν, πώς θα μετακινηθούν στην κοινωνία. Κι αυτό υπάρχει ένα άλλο μεταβατικό, ένα άλλο βήμα το οποίο είναι κάτι που το κυνηγάμε οι ανάπηροι πολίτες, είναι αυτό που λέμε η έννοια του προσωπικού βοήθου. Η έννοια λοιπόν των ανθρώπων εκείνων που υποστηρίζουν τις δικές μου ανάγκες που εγώ δεν μπορώ να κάνω λόγω κάποιας ασθένειας ή νοσίματος ή διετραχής. Άρα λοιπόν πρέπει να δούμε αν θέλουμε να πάμε σε κάποιες μορφές αποδηματοποίησης που στο εξωτερικό έχουμε δει ότι δεν πέτυχαν ή θα πάμε σε νέου τύπου μορφές αποδηματοποίησης και αυτή είναι η έννοια του προσωπικού βοήθου που πιστεύω ότι δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τη ρόδα, έχει ανακαλυφτεί η ρόδα, πρέπει απλώς να εκτελέσουμε αυτή τη συνθήκη στα δικά μας εθνικά δεδομένα. Είστε ένας νέος άνθρωπος με εξαιρετικό χιούμορ. Σας είχα ακούσει έτσι με γλυκόπικρια αίσθηση μια φορά να λέτε ότι αν είναι σε αυτή τη χώρα οι πολίτες πάνε σε μια ξένη χώρα και δουν ανθρώπους ανάπηρους πολίτες μαζεμένους αναρωτιούνται μα τι γίνεται εδώ πέρα συνέδριο. Μιλήσαμε λοιπόν για την κρατική μέρη. Από πλευράς των πολιτών η ένταξη, θεωρείτε ότι είναι όρημη η κοινωνία αυτή τη στιγμή να τους εντάξει, να τους έχουμε ανάμεσά μας. Ξεκινάει από το λόγο που χρησιμοποιούμε. Δεν υπάρχει έννοια να είναι ανάμεσά μας. Είμαστε ανάμεσας σε όλους τους πολίτες. Το θέμα είναι και αυτό που είπαμε και με το οποίο καθηγητήθηκαν εμείς ένα πράγμα. Αν αλλάξει αυτό, θα αλλάξει όλη η ζωή μας νεοτροπία. Αν αλλάξει αυτό και πιστούμε ότι τι είναι ο άνθρωπος, και ο άνθρωπος είναι οι αξίες του, τα πιστεύω του, η ηθική του, η ανθηκότητά του, η ύπαξή του, η συμμετοχικότητά του, οπότε τίποτε τρόπο και αυτό όλα μαζί κάνουν κοινωνία, τότε θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε ότι όλοι οι άνθρωποι είτε χρησιμοποιούν αμαξίδιο, είτε χρησιμοποιούν λευκό παστούνι, είτε χρησιμοποιούν νοηματικοί ή ακουστικά, είτε μιλάνε με έναν άλλο τρόπο μη συνεχισμένο, είτε είναι κομμάτι της κοινωνίας, απαραίτητο, αναγκαίο και για να λειτουργεί σε αυτό που λέγεται κοινωνία χρειάζονται να συμμετέχουν όλοι. Αυτό το όλοι δεν είναι μία κουβέντα τσίχλα, είναι μία κουβέντα ουσιαστική και αναγκαία για να κατανοήσουμε εν τέλει τι είναι κοινωνία. Με βρίσκεται απόλυτα σύμφωνη. Να βάλουμε όμως στο σημείο αυτό μία άνοτελεια να περάσουμε σε μία σύντομη διακοπή για διαθμής και επιστρέφουμε κοντά σας. Κυρίες και κύριοι επιστρέψαμε κοντά σας. Μαζί μας βρίσκεται ο κύριος Τέλειος Κυμπουρόπουλος, ψυχίατρος, σεξολόγος και ευρωβουλευτής, καθώς και ο κύριος Χάρης Ασημόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Κύριοι καθηγητά, είστε πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικής Εργασίας. Μπορείτε να μας πείτε δύο λόγια για το τμήμα αυτό. Το Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας, το Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής είναι το τμήμα στο οποίο εκπαιδεύονται οι κοινωνικοί λειτουργοί. Το διαφκρινίζω αυτό, κοινωνική εργασία είναι ο όρος του επιστημονικού πεδίου. Οι επαγγελματίες απόφυτοι του Τμήματος Κοινωνικής Εργασίας ονομάζονται κοινωνική λειτουργή, που στελεχώνουν τις κοινωνικές υπηρεσίες που αφορούν πολλές ομάδες ανθρώπων ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού ή ευπαθών ομάδων του πληθυσμού. Το Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας σκόπο έχει την σύγχρονη εκπαίδευση των κοινωνικών λειτουργών στην Ελλάδα, την εκπαίδευσή τους στην αντιμετώπιση των σύγχρονων κοινωνικών προβλημάτων που πολλές φορές είναι προβλήματα κοινωνικά, μεταβαλόμενα προβλήματα, αλλάζουν τα προβλήματα, που σημαίνει ότι θα πρέπει διαρκώς να έχουμε σχέση με τα νέα δεδομένα και τα νέα δεδομένα από το πεδίο για να μπορούμε να βλέπουμε καλύτερα την εκπαίδευση των αυριανών κοινωνικών λειτουργών στην Ελλάδα. Έχει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα σπουδών, έχει ένα προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, έχουμε μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών σε δύο κατευθύνσεις, κλινική κοινωνική εργασία με παιδιά, αιθήκους και οικογένειες και κοινωνική εργασία, η δεύτερη κατεύθυνση, και έχουμε και διδακτορικό πρόγραμμα σπουδών εδώ και δύο χρόνια από τότε που έχουμε γίνει Πανεπιστήμιο για να προάγουμε την έρευνα που είναι ο δεύτερος σκοπός λειτουργίας του τμήματος κοινωνικής εργασίας, πώς είναι δυνατόν να ενισχύσουμε και να προάγουμε την έρευνα στα θέματα της κοινωνικής εργασίας στην Ελλάδα. Έχουμε υιοθετήσει τις κατευθύνσεις για τα προγράμματα σπουδών μας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σχολών Κοινωνικής Εργασίας, καθώς και της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κοινωνικής Εργασίας, που παίρνουν υπόψη τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκές, αλλά και της Παγκόσμης, έτσι ώστε να έχουμε ένα σύγχρονο πρόγραμμα σπουδών, εκπαίδευσης για τους αυριανούς κοινωνικούς λειτουργούς. Η κοινωνική εργασία είναι ένα επιστημονικό πεδίο, είναι μια εφαρμοσμένη κοινωνική επιστήμη που σκοπό έχει την κοινωνική αλλαγή, την κοινωνική ανάπτυξη και την ενδυνάμωση των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν διάφορες δυσκολίες. Τα βασικές της αρχές είναι οι αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης και οι αρχές της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που αυτά είναι και η ουσία και αντανακλούν την ουσία έτσι της κοινωνικής εργασίας σαν ένα πεδίο επιστημονικό. Βασιζόμαστε στις θεωρίες της κοινωνικής εργασίας, αλλά βασιζόμαστε και σε άλλες θεωρίες από το πεδίο των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών. Στην πράξη όμως, πού απορροφώνται οι απόφητοί σας στην αγορά εργασίας? Σας είπα εξ αρχής ότι οι κοινωνικοί λειτουργείς τελεχώνουν κοινωνικές υπηρεσίες. Πείτε μας μερικές. Επίσης θέλω να τονίσω ότι σε σχέση με άλλα επαγγέλματα, οι κοινωνικοί λειτουργείς έχουν μια πολύ καλύτερη επαγγελματική αποκατάσταση. Και αυτό γιατί καταρχήν έχουν επαγγελματικά δικαιώματα, έχουν επαγγελματικά δικαιώματα κατοχυρωμένα. Δηλαδή, βάσει των νόμων, οι κοινωνικοί λειτουργείς έχουν δικαιώματα σε σχέση με τη διάγνωση και την υποστήριξη και τη θεραπεία κοινωνικών και ψυχοκοινωνικών προβλημάτων. Να πούμε το πιο πιο παράδειγμα, τις υιοθεσίες έχουν ιδιαίτερο ρόλο. Οι κοινωνικοί λειτουργείς εργάζονται σε όλους τους τομείς που μπορείτε να σκεφτείτε ότι υπάρχουν οι άνθρωποι, δηλαδή στον τομέα της υγείας, κοινωνικής υπηρεσίας στα νοσοκομεία, στον τομέα της ψυχικής υγείας, κοινωνικής υπηρεσίας και κοινωνική λειτουργία σε διάφορες ψυχιατρικές υπηρεσίες, υπηρεσίες ψυχικής υγείας ή ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, στον τομέα των υπηρεσιών για τους πολίτες με αναπηρία, στον τομέα της εκπαίδευσης, σχολική κοινωνική εργασία, πλέον κοινωνικοί λειτουργείς προσλαμβάνονται και στην πρωτοβάθημα και στη δευτεροβάθημα εκπαίδευσης για να παρέχουν υπηρεσίες για παιδιά που έχουν ανάγκη και στους γονείς τους, στελεχώνουν διάφορα προγράμματα και υπηρεσίες για μετανάστες πρόσφυγες ή για άλλες μειονετικές ομάδες, στελεχώνουν τις κοινωνικές υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης στους δήμους και στις περιφέρειες, στον τομέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης στις φυλακές, στις αγγελίες ανηλίκων, σε όλους τους τομείς δηλαδή που υπάρχουν άνθρωποι, όλοι οι άνθρωποι σε ένα μεγάλο ποσοστό αντιμετωπίζουν δυσκολίες, προβλήματα, όλοι μας έχουμε και τις δυσκολίες, όλοι έχουμε και τις καλές πλευρές μας, αλλά έχουμε και τις δύσκολες πλευρές μας, οπότε όπου υπάρχουν άνθρωποι εκεί παρεμβαίνουν και κοινωνική λειτουργία. Θα κάνω μια παρέα σε αυτό και δεν ξέρω ελπίζω να συμφωνήσει ποιος καθηγητής. Είναι άδικο για τους κοινωνικούς λειτουργούς ενώ την 2020 να γίνεται αυτή η ερώτηση που βρίσκουν εργασία γιατί κανονικά θα πρέπει να βρίσκουν παντού. Η απάντησή θα ήταν παντού. Γιατί η έννοια του κοινωνικού λειτουργού είναι πολύ βαθιά και σημαντική για τη λειτουργία ενός κράτους. Η κοινωνική λειτουργία αποτελούνται δημοσιολαβητή μεταξύ της κοινωνίας και του κράτους και είναι με την πλευρά του πολίτη έτσι ώστε να μπορούν να εξυπηρετούν τις ανάγκες του και τις δικαιωμάσεις υποθέσεων που πρέπει να, όχι να εκπροσωπηθούν νομικά, αλλά να εκπροσωπηθούν κοινωνικοπολιτικά σε ένα κράτος. Όταν γίνεται ένας κυκαιόνας και δεν μπορείς να πας στο κράτος πρέπει να έχεις τη δραδότα να πηγαίνεις στον κοινωνικό λειτουργό. Δυστυχώς όμως στην Ελλάδα δεν το προσέξαμε όσο έπρεπε και δημιουργήσαμε και τις δομές και κίνηση του πλαίσιο που οι κοινωνικοί λειτουργού, όπως το έχω δει και εγώ σε άλλα κράτη, έχουν ένα κεντικό ρόλο στη διοίκηση και στην επικοινωνία του πολίτη με το κράτος. Και για μένα αυτό είναι κάτι το οποίο λείπει από το οργανόγραμμα και τη δομική λειτουργία του κράτους. Εξουκεί επέβαλα αυτή την ερώτηση για να αναδειχθεί η σημασία. Ο κοινωνός και ο κοινωνικός είναι απαραίτητος. Περάστιος, βέβαια. Και απόλυτα τεράστιος. Στο πεδίο που παρενδένουν οι κοινωνικοί λειτουργοί είναι αυτό ακριβώς που είπε ο κύριος Κυπουρόπουλος. Εγώ θα το πω λίγο με άλλα λόγια. Είναι στο πεδίο μεταξύ του κοινωνικού και του ψυχικού, δηλαδή τι συμβαίνει όταν μεγάλα κοινωνικά προβλήματα και πώς επηρεάζουν μεγάλα κοινωνικά προβλήματα, κοινωνικά εμπόδια, τους ανθρώπους, την λειτουργία τους, πώς επηρεάζουν την εσωτερική τους οργάνωση και τον ψυχισμό τους και πώς μπορεί να δυσλειτουργούν μέσα σε μια κοινωνία εξαιτίας μεγάλων κοινωνικών εμποδίων και προβλημάτων. Εκεί με συγκεκριμένες μεθόδους και συγκεκριμένους τρόπους και τεχνικές της κοινωνικής εργασίας, κοινωνικοί λειτουργοί εργάζονται με άτομα, ατομικά με τους ανθρώπους, εργάζονται και συνεργάζονται με ομάδες ανθρώπων, αλλά και με κοινότητες ανθρώπων που αντιμετωπίζουν τέτοια μεγάλα και δύσκολα προβλήματα και με τις κατάλληλες παρεμβάσεις προσπαθούν να τους ενδυναμώσουν. Και πολλές φορές η κοινωνική λειτουργή και είναι μέσα στο ρόλο μας και είναι και μέσα στις αξίες και στις αρχές μας, έχουμε και ένα ρόλο συνεργωρίας των ανθρώπων. Το τμήμα σας διαθέτει προγράμματα εράσμους, έχει έτσι ανοιχτεί την επικοινωνία με τη διεθνική κοινότητα με αυτόν ή με άλλους τρόπους. Έχουμε, το τμήμα μας έχει μια τέτοια προσέγγιση με την έννοια ότι θέλουμε να είμαστε ανοιχτοί και στις εμπειρίες της Ευρώπης αλλά και διεθνώς και συστηματικά αναπτύσσουμε τέτοια προγράμματα. Καταρχήν έχουμε και μέσα από το Πανεπιστήμιο είμαστε στα προγράμματα εράσμους και του Πανεπιστήμιου αρκετοί οι φοιτητές μας έχουν τη δυνατότητα για 6 μήνες ή για ένα χρόνο να πηγαίνουμε σε ξένα Πανεπιστήμια να παρακολουθούν εκεί πέρα μαθήματα ή να κάνουνε πρακτική άσκηση σε ξένα μοντέλα κοινωνικής φροντίδας που αυτό τους ανοίγει πάρα πολύ τους οριζοντές, τους έχουν πολλές εμπειρίες και νουριές εμπειρίες και επιστρέφουν μετά στη χώρα μας και μπορούν να ενθοτιστούν και κάποια τέτοια ζητήματα στην καθημερινή τους πρακτική στο μέλλον. Δεχόμαστε επισκέψεις από φοιτητές από ομάδες φοιτητών από ξένα Πανεπιστήμια. Έχουμε μια συστηματική συνεργασία και με Πανεπιστήμια της Αμερικής, από ένα Πανεπιστήμιο του Ισβοστώνιου στο ένα οτιμό κοινωνικής εργασίας, κάθε χρόνο τους οργανώνουμε εμείς στην Ελλάδα ένα 15-μερο εκπαίδευσης, τους ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τα ζητήματα των μεταναστών προσφύγων. Δεχόμαστε συναδέλφους από χώρες της Ευρώπης και εμείς επισκεφτόμαστε χώρες της Ευρώπης. Υπάρχει κινητικότητα και στο ακαδημαϊκό προσωπικό. Και μάλιστα κάνουμε και πολύ σημαντικά συνέδρια. Πριν έχουμε ένα θεσμό, κάθε δυο χρόνια κάνουμε ένα διεθνές συμπόσιο κοινωνικής εργασίας, το τμήμα μας, που το τελευταίο που κάναμε πριν δυο χρόνια ήταν το μεγαλύτερο συνέδριο κοινωνικών λειτουργών στην Ευρώπη. Είχαμε πάνω από χίλιες συμμετοχές, που για τους κοινωνικούς λειτουργούς αυτοί οι αριθμοί είναι πολύ μεγάλοι, δεν είναι ιατρικά συνέδρια. Και πραγματικά και τώρα οργανώνουμε την επόμενη χρονιά, μάλλον μέσα στη χρονιά, μέσα στο φθινόπωρο, το Νοέμβριο, θα κάνουμε ένα πάλι μεγάλο διεθνές συνέδριο. Εξαιρετική πρωτοβουλία. Κύριε Κυμπουρόπουλε, επειδή η εκπομπή αυτή είναι πρωτίστως λόγω του Πανεπιστημίου Ακαδημαϊκού Ενδιαφέροντος, και μας ενδιαφέρουν οι νέοι άνθρωποι και επειδή είστε ψυχίατρος, σεξολόγος, θα ήθελα υπό αυτή σας την ιδιότητα να μου απαντήσετε στο γιατί οι νέοι άνθρωποι ομολογουμένως αδυνατούν εκφράζουν τα συναισθήματά τους και δυσκολεύονται να συνάπτουν σχέσεις, είτε φιλικές ή ερωτικές. Το αυτό ανήκει περισσότερο σε, όχι σε ένα σεξουαλικό κομμάτι, αλλά αναφέρονται σε ένα κομμάτι το οποίο δυστυχώς είναι μια πραγματικότητα που λέει ότι η λογική πρέπει να επετερεί τους συναισθήματος. Έχουμε μάθει να μην λειτουργούμε με το συναισθήμα, έχουμε μάθει να μην αποδεχόμαστε αυτά που νιώθουμε, να μην ακούμε αυτά που νιώθουμε και η αλήθεια είναι όμως ότι σε καμία σχέση δεν μπορούμε να μπούμε με τη λογική. Η κόλλα που φέρνει κοντά 2-3 μια ομάδα ανθρώπους είναι το συνέστημα. Αν δεν υπάρχει συναισθηματική σύνδεση, τότε αυτό που δημιουργείται δεν είναι ομάδα, δεν είναι σχέση, είναι άνθρωποι που βρίσκονται στον ίδιο χώρο και εκτελούν μια κοινή εργασία. Η έννοια της σύνδεσης προσφέρει ένα πολύ μεγαλύτερο δυναμικό αποτέλεσμα. Θεωρώ ότι απουσιάζει αυτό, γιατί τα πράγματα κινούνται πολύ γρήγορα, γιατί όταν είμαστε μικροί επικεντρωνόμαστε στο γνωστικό κομμάτι και αφήνουμε αυτές τις, που για μένα είναι πολύ σημαντικά αυτό που λέμε soft skills, απ' έξω από ένα εκπαιδευτικό σύστημα που όταν μεγαλώσουμε τα χρειαζόμαστε μεν, αλλά δεν τα έχουμε διδαχτεί. Είχα διαβάσει κάποτε ότι οι άνθρωποι αποφασίζουν με το συνέστημα και τιολογούν με τη λογική, έτσι όπως το θέτετε μου το καταρρίπτεται. Το θέμα είναι ότι το συνέστημα είναι κάτι που υπάρχει, δεν μπορούμε να τον διώξουμε. Αλλά πρέπει να μάθουμε πρώτον να το ακούμε και δεύτερον να το κατανοούμε και τρίτον να δούμε πως μας οδηγεί. Κι εκεί είναι η λογική. Και να το ακολουθούμε κιόλας. Εξαρτάται. Εξαρτάται. Άρα παίζει το ρόλο της και η λογική μας λέτε. Όλα παίζουν όλο, αλλά να υπάρχουν όλα. Μην διώχνουμε εξαρτηθούμε κάτι. Κι αυτό που διώχνουμε συνήθως είναι το συνέστημα. Παλαιότερα οι άνθρωποι αλήθεια είναι πράγματι ή το ακολουθούσαν περισσότερο, είναι στη σύγχρονη εποχή που έπαψε να συμβαίνει αυτό τόσο πολύ. Έχουμε μάθει όλα τα πράγματα να τα κάνουμε τετράγωνα, να τα βάζουμε σε κουτιά όλα, να πρέπει από τώρα να ξέρω το στόχο της ζωής μου στα επόμενα 20 χρόνια. Αυτό δεν γίνεται. Αυτό κανένας ανθρώπινος εγκέφαλος δεν μπορεί να το εξετάσει. Γι' αυτό πρέπει να δημιουργούμε σχέσεις, στις δυνατούς θεσμούς και να ελέγχουμε, να κάνουμε μια εξέταση από που ξεκινήσουμε που έχουμε φτάσει και να δημιουργήσουμε γύρω μας έναν πυρήνα εκτίμησης, συμπαράστασης και συνεργασιών. Αυτά είναι πολύ γενικά. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε να πούμε πάνω σε αυτό, αλλά ένα γενικό πρέσβο είναι αυτό. Εγώ θα ήθελα λίγο να κάνω μια εστάση, λίγο στην ερώτησή σας. Νομίζω ότι γενικεύεται λίγο τα πράγματα. Δηλαδή δεν μπορεί κανείς να πει γενικά ότι παλιά ήτανε. Οι άνθρωποι εκφραζόντουσαν περισσότερο με το συναισθήμα, ενώ σήμερα δεν εκφράζονται. Ή ότι οι νέοι δεν μπορούν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Δεν ισχύει γενικά. Ένας νεαρός άντρας μπορεί κάποια λίγο παλαιότερη εποχή να έγραφε ερωτικές επιστολές, να εστέλνει λουλούδια, σήμερα περιοριζόμαστε σε ένα μήνυμα στο inbox. Το έθεσα έτσι ότι αλλάζει η αποτύπωση. Έχει συρρικνωθεί λίγο τρόπος που εκβηλώνουμε τα συναισθήματά μας. Γιατί έχει αλλάξει και ο τρόπος ζωής μας, έχει αλλάξει και η κοινωνία, έχει γίνει τελείως διαφορετική η κοινωνία με το πώς ήτανε πριν 50-60 χρόνια. Να σας φέρω ένα παράδειγμα. Π.χ. πριν 30 χρόνια ο όρος παιδική κακοποίηση δεν υπήρχε. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα εισήχθηκε όρος της παιδικής κακοποίησης τη δεκαετία του 70 από τον κ. Δοξιάδη, από τον τότε υπουργό υγείας. Δεν υπήρχε η έννοια της παιδικής κακοποίησης. Ήταν κάτι φυσιολογικό. Ήταν το κτήμα του γονιού και το κάνω τι ήθελε. Παρόμοια ήταν και η θέση των γυναικών. Αλλάζουν τα πράγματα. Αλλάζουν και οι αξίες μας, αλλάζουν και οι τρόπους που σκεφτόμαστε, τα θέματα της ζωής μας, γιατί αλλάζει πια και η κοινωνία έχει μία άλλη ταχύτητα. Παλιά γράφανε γράμματα, σήμερα οι άνθρωποι γράφουν μέσα από το ίντερνετ και επικοινώνουν μεταξύ τους. Και τα νέα παιδιά έτσι επικοινώνουν. Και οι απαιτήσεις της ζωής είναι πολύ πολύ πολύ πιο απαιτητικές και έντονες. Υπάρχουν όλα αυτά τα ζητήματα που τα εξήγησε πολύ καλά ο κύριος Κυπουρόπαρος. Και αυτά επηρεάζουν και τον τρόπο που επικοινωνούμε και τα συναισθήματά μας. Και δεν είναι μόνο η λογική και το συνέστημα. Οι άνθρωποι έχουμε πλευρές που κατανοούμε του τι μας συμβαίνει, έχουμε τη συνείδησή μας, συνειδητά λειτουργούμε στα πράγματα, αλλά έχουμε και πολλές πολλές πολλές πλευρές και πολλά. Τα περισσότερα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε είναι σε ένα συνείδητο επίπεδο. Πολλές φορές δεν καταλαβαίνουμε γιατί κάνουμε τα πράγματα. Και εκεί πέρα που υπάρχουν τεχνικές που μπορούμε να δούμε τι λειτουργεί αυτώματα, ασυνείδητο ασυνείδητο, και τι λειτουργεί μέσα από τη λογική μας το συνειδητό σε πολύ γενικές έννοιες. Αλλά αυτά είναι ζητήματα τα οποία πραγματικά έχουν αισχηθεί πολλά κυρά με λάδι για να συζητήσουμε. Πολύ σωστά, ειδικά το ζήτημα του ασυνείδητου δεν νομίζω ότι θα προλάβουμε να προκαλεί. Νομίζω ότι είναι λίγο πιο σύνθετα τα πράγματα και να μην γενικεύουμε δηλαδή ότι οι νέοι δεν μπορούν να εκφράσουν τα συναισθήματα. Τα συναισθήματα είναι διαχρονικό ζήτημα, δεν θα εκλείψει ποτέ. Και όταν υπάρχει αδυναμία έκφρασης τους αυτό δημιουργεί και άλλες ζητήματα στην προσωπικότητα ενός ανθρώπου. Εσείς θα μας τα πείτε ως γιατρός ακόμα πιο τεκμηριωμένο. Συμφωνώ με τον Καθηγητή, μην εξορλίζουμε τη σημερινή εποχή και παινεύουμε την παλιότερη εποχή. Υπήρχαν άλλες ιωπίες, άλλες συνθήκες, άλλες πραγματικότητες και υπάρχουν τέλεια αντίστοιχα σήμερα. Πρέπει λοιπόν να δούμε πώς θα βελτιστοποιήσουμε στο μέγιστο τις σχέσεις μας στο σήμερα και όχι να πηγαίνουμε με παραλήμματα και αντιγραφές του παρελθόντος, γιατί δεν γίνεται. Το πλαίσιο, το χρονικό κοινωνικό πολιτικό πλαίσιο του τέτε ήταν τελείως διαφορετικό από το σήμερα. Ως προστό συναισθηματικό λοιπόν κόσμο ενός ανθρώπου που προφανώς παίζει ρόλο η οικογένεια, τα παιδικά βιώματα, η παιδική ηλικία στη διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός ανθρώπου. Πολλοί κάνουν λόγο ότι μέχρι τα έξι έχει ολοκληρωθεί η προσωπικότητα και μετά ο χαρακτήρας απλώς έτσι μεταβάλλεται όσο μπορεί να μεταβληθεί πάνω στην ήδη δομημένη προσωπικότητα. Μπορεί η πολιτεία λοιπόν πέρα από την οικογένεια μέσω του σχολείου να βοηθήσει στην καλλιέργεια της ενσυνέσθησης και γενικός του συναισθηματικού κόσμου ενός ανθρώπου. Διδάσκεται το συνέσθημα. Δεν διδάσκεται το συνέσθημα. Διδάσκεται ο τρόπος που επικοινωνείς με τον άλλον, διδάσκεται το τι σημαίνει άνθρωπος και διδάσκεται το να κατανοείς τα συναισθηματά σου. Αυτά διδάσκονται. Όχι με την έννοια του βιβλίου αλλά με την έννοια μιας γνώσης η οποία δεν δέχεται βιβλία. Είναι πιο αισθαντική, πιο επικοινωνιακή αυτή η εκπαίδευση. Αλλά θεωρώ ναι απόλυτα που, μια και είμαστε σε χώρο πανεπιστημιακό, ναι η εκπαίδευση, η παιδεία μπορεί να συμβάλει θετικότατα προς μια τέτοια κατάσταση. Επειδή αναφερόμαστε στους νέους, αποτελείται έμπνευση για όλους εμάς που, εντάξει, μπορεί να μην έχουμε κινητικούς περιορισμούς αλλά σαφώς υπολυπώμαστε σε ψυχική δύναμη. Για να χρησιμοποιήσω έτσι μια δική σας έκφραση. Έχετε πει πως βάζετε το θέλω πιο πάνω από το μπορώ. Πόσο σημαντικό είναι αυτό στάση ζωής για τον καθέναν από εμάς? Αυτό που είπατε ναι το έχω πει αλλά είναι ένα κομμάτι που θεωρώ ότι ένας άτοπος στην πορεία ζωής του έχει να διχειριστεί ναι το θέλω, θέλω να κάνω πράγματα, θέλω να επιτύχω, υπάρχει κίνητο. Όπως, ξεκινάμε λίγο πιο πίσω, τι είναι το κίνητο και τι είναι αυτό το θέλω. Εγώ, πώς είπα, δεν έχω απάντηση. Δεν μπορεί κανένας, και εγώ θα το βγάζω από πάνω όταν σημαίνει αυτό, δεν μπορεί κανένας να πει κοίτα ο Κυμπρόπληρος είχε μεγάλο θέλω. Όχι, είχα θέλω, είχα συνθήκες ζωής, είχα οικογένεια, είχα στραθμούς και έκανα κάποιες επιλογές. Γιατί έκανα αυτές τις επιλογές και όχι τις άλλες, κανείς δεν ξέρει. Αυτό που μπορώ να πω και αυτό που ξέρω είναι ότι ήθελα, θέλω και όσο με κατά ηγεία μου καλά, θα θέλω να πηγαίνω μπροστά και να δημιουργώ. Αλλά αυτό είναι το δικό μου θέλω. Το πιο ενδικώστο θέλω, το πιο είναι του ακροατήτου, οποιονδήποτε, είναι προσωπικό και δεν έχει να κάνει σε καμία περίπτωση με συγκρίσεις. Νομίζω ότι ο καθένας έχει το αυτεξούσιο να το ορίσει για τον εαυτό του. Είναι όμως ζήτημα από ό,τι μας λέτε πολύ παραγοντικό το θέλω. Ξεκάθα. Για μένα ξεκάθα. Δεν ξέρω τι λέει και η κοινωνιολογική πλευρά. Πώς σχηματοποιείται το θέλω. Θα ήθελα κύριε καθηγητέ να μας απαντήσετε σε αυτό. Καθώς και αν θεωρείτε ότι ο χώρος της κοινωνικής εργασίας, σαν δεύτερο σκέλιος στις ερώτησεις μου, μπορεί να συνδεθεί με την αηφόρο ανάπτυξη που πάντα αφορά στο τρίπτυχο οικονομία και κοινωνία περιβάλλον και αφορά και στις επόμενες γενναίες. Για να ολοκληρώσουμε έτσι. Να ξεκινήσω λίγο από το πρώτο που συζητάγατε. Καταρχή να πω ότι ο κύριος Κυπουρόπουλος τραυματικά είναι ένας άνθρωπος που κανείς μπορεί να ταυτιστεί θετικά στο πώς ξεπερνιούνται μεγάλα εμπόδια. Σε αυτό, πέρα από το γιατί και πώς μπορέσει να το κάνει αυτό, πραγματικά ξεπερνάει πολύ μεγάλα εμπόδια που αυτή η κοινωνία μπορεί να δυσκολεύει τους ανθρώπους. Τώρα, το πώς θα γίνουμε ψυχικά ανθεκτικοί, γιατί έτσι αντιλαμβάνω την ερώτησή σας. Ποιοι είναι οι παράγοντες αυτοί που μας κάνουν ψυχικά ανθεκτικούς. Είναι πολλοί οι παράγοντες. Παίζει πάρα πολύ σημαντικό ρόλο η πρώτη, η παιδική ηλικία. Το να μπορεί κανείς από πολύ μωρό ακόμα να μπορεί να έχει μια καλή φροντίδα, μια καλή σχέση με αυτόν που τον φροντίζουν. Με τη μητέρα, η σχέση με τη μητέρα είναι πολύ σημαντική. Με τη μητέρα ή με τον πατέρα και με οποιοδήποτε τον φροντίζει, με τους φροντιστές του δηλαδή. Με τη μητέρα και με τον πατέρα του. Η επέδευση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, πάρα πολύ σημαντικό ρόλο. Πολλά άλλα κοινωνικά ζητήματα, παρέμβατος χάρη και εδώ λίγο να περάσω σε σχέση με το δεύτερο ερώτημά σας. Αν υπάρχει παρέμβατος χάρη φτώχια, αυτό γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά, ότι έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις σε όλα τα επίπεδα της ανάπτυξης ενός παιδιού. Αν δηλαδή ένα παιδί μεγαλώνει μέσα σε συνθήκες φτώχιας, αυτό μπορεί να επηρεάσει ακόμα και τη σωματική του ανάπτυξη, γιατί μπορεί να μην τρέφεται καλά, αυτό να το κάνει σωματικά να μην είναι ανθακτικό παιδί, να αρρωσταίνει περισσότερο. Μπορεί να το κάνει ψυχικά, πιο επιβαρυμένο παιδί από άλλα παιδιά που δεν αντιμετωπίζουν φτώχια, γιατί μπορεί να έχει γονείς που είναι εξαντλημμένοι από τη φτώχια, δεν μπορούν να το φροντίσουν καλά. Ξέρουμε ότι η φτώχια συνδέεται με παιδική παραμέληση, συνδέεται και με παιδική κακοποίηση, συνδέεται με σχολική διαρροή. Πολλά προβλήματα, τόσο ζητήματα παράγοντες ατομικοί, παράγοντες ατομικοί, ποιά είναι η ιστορία του παιδιού, διάφορα ζητήματα κληρονομικά παίζουν ρόλες στην ανθληκτικότητα, παράγοντες περιβαλλοντική, τι συνδέει γύρω από την οικογένεια, παράγοντες κοινωνική, σαν τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα που είπαμε. Οπότε η φτώχια είναι ένα μεγάλο κοινωνικό, οικονομικό πρόβλημα και κοινωνικό με σοβαρές κοινωνικές, αλλά και ψυχικές επιπτώσεις. Το γνωρίσαμε τώρα με την οικονομική κρίση στην Ελλάδα. Πώς δηλαδή τα μεγάλα ζητήματα της φτώχιας που αντιμετώπισε ο ελληνικός λαός, πώς μέσα σε λίγα χρόνια μέσα στην κρίση αυξηθήκαν τα προβλήματα ψυχικής υγείας του πληθυσμού. Τα θέματα της φτώχιας έχουν να κάνουμε την αυφόρο ανάπτυξη, ένα μεγάλο, δηλαδή τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα είναι ένας από τους πυλώνες που θέλει να αντιμετωπίσει η αυφόρος ανάπτυξη. Είναι οικονομία, είναι το περιβάλλον, είναι και η κοινωνία. Και τα βασικά είναι πώς θα αντιμετωπιστεί η φτώχια, καθώς και πώς θα αντιμετωπιστεί η κοινωνική απομόνος και ο κοινωνικός αποκλείσμος. Τα ζητήματα ιδιαίτερα, η κοινωνική λειτουργία, η κοινωνική εργασία, έχει άμεση σχέση και άμεση σύνδεση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρότεινε και θέλει να θεσπίσει μέχρι το 2050, με αφορμή την υποστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή, πρότεινε και θέλει να εφαρμόσει το Ευρωπαϊκό Πράσινο Ευρωπαϊκό Green Deal. Το οποίο θέλει να δώσει μία άλλη στροφή, μία άλλη κατεύθυνση στο πώς εργαζόμαστε, στο πώς επιχειρούμε το περιβάλλον, στο πώς ανεπιδρούμε μέσα στην καθημερινότητά μας. Αγαπητέ κύριε Κυμπουρόπουλε, κύριε Ευρωβουλευτάν, να σας ευχαριστήσουμε πάρα πολύ για την παρουσία σας εδώ. Ευχαριστώ πολύ και θεωρώ ότι ήταν ένας ωραίος διάλογος και μια ωραία διαδικασία ανταλλαγής απόψε. Συγχαρητήρια για το εξαιρετικό σας έργο. Αγαπητέ κύριε Καθηγητά, κύριε Σιμόπουλε, να σας ευχαριστήσουμε πολύ και εσάς. Εγώ σας ευχαριστώ πολύ και εγώ θέλω να ευχαριστήσω τον κύριο Κυμπουρόπουλο και εύχομαι και ελπίζω να έχουμε και άλλες ευκαιρίες να κάνουμε με τόσο έτσι ωραίες συζητήσεις. Θα ευχαριστήσουμε και όλους εσάς που μας παρακολουθήσατε και φυσικά να ανανεώσουμε το ραντεβού μας για το επόμενο Σάββατο. Γεια σας. |