| : Σας ευχαριστούμε που ήρθατε στην πόλη μας, ελπίζουμε να τη δείτε, να τη χαρείτε και να ανακαλύψω ότι είναι μια πόλη ανταγωνιστική, μια πόλη που δεν της χαρίστηκε ο τίτλος αλλά αγωνίστηκε και τον κέρδισε με την αξία της. Χρειάζεται να δοθούν συγχαρητήρια στη σύλληψη της ιδέας της πολιτικής πρωτεύουσας, ακριβώς γιατί με αφορμή την πολιτική πρωτεύουσα, η ίδια η πολιτική πρωτεύουσα ξεδιπλώνει άλλους θεσμούς που αφορούν τη χώρα μας και αφορούν και το μέλλον της περιφερειακής πολιτικής ανάπτυξης. Άρα είναι πολύ σημαντικό μια πόλη σαν τη δική μας να μπορεί να προβάλλει θεσμούς οι οποίοι θα εμπλουτίζουν τον πολιτισμό, θα δημιουργούν καινούργιες πολιτιστικές δράσεις και καινοτομίες. Σας ευχαριστούμε για μια ακόμα φορά που ήρθατε να πω κάτι που λέω πάντα ότι η Ελευσίνα θα μπορέσει να διοργανώσει και αυτό μέρα με τη μέρα το πιστεύω και φαίνεται την καλύτερη πολιτική πρωτεύουσα που έχει οργανωθεί μέχρι τώρα. Σας ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστούμε τον Δήμαρχο Ελευσίνα, τον κύριο Γιώργο Τσουκαλά και θα ήθελα να καλέσω την Πρόεδρο της Ελευσίνας 2021 Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, την κυρία Σοφία Βιερινού Κολόνια, να μας απευθύνει ένα χαιρετισμό. Ευχαριστώ πολύ, κυρία Διαπούλη. Θα ήθελα να σας πω καλησπέρα σας. Καλησπέρα σας, καλώς ήρθατε. Θέλω να συμφωνήσω πολύ με τον Δήμαρχό μας, πιστεύω και εγώ πολύ σε αυτό που κάνουμε και πιστεύω πολύ σε όλη την ομάδα που λειτουργεί την Ελευσίνα 2021. Θα μου επιτρέψετε λίγα λόγια. Είναι σήμερα μέρα ευφορίας, μεγάλης χαράς, γιατί ανοίγουμε έναν τετραήμερο γιορτασμό, αυτόν της δεύτερης επετίω από την απονομή του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2021, στην ιστορική πόλη της Ελευσίνας. Η παγκόσμια, μοναδική ιστορική αξία της κληρονομιάς της αρχαιότητας, αλλά και η σημασία της συμβολής της Ελευσίνας για την πιο ευρύτερη ελληνική ιστορία και την ανάπτυξη της χώρας, δεν μπορούν να αμφισβητηθούν. Εκείνο όμως που κατακτήθηκε, η προστιθέμενη αξία που έφερε η υποψηφιότητα της πόλης, η μετάβαση στην ευφόρια, είναι η πρόταση και ένα πρόγραμμα που έστειλαν σε ολόκληρη τη χώρα και την Ευρώπη τα μηνύματα της ιστορίας, αλλά το κυριότερο ένα όραμα για ένα ελπιδοφόρο αύριο, ένα δημιουργικό αύριο που θα συνδυάζει τις ιστορικές αφετηρίες με τις σύγχρονες δυνατότητες. Αυτό το όραμα και ο σύγχρονος πολιτισμός που ανθίζει χάρη στην τοπική κοινωνία, κέρδισαν τη σκέψη και τις καρδιές μας. Με ιδιαίτερη συγκίνηση, λοιπόν, σας καλωσορίζω απόψε εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Ελευσίνα 2021. Η μεγάλη και γενναιόδωρη συμμετοχή Ελλήνων και ξένων επιστημών, διανοημένων και καλλιτεχνών στις εργασίες της συνάντησης πολιτισμός 2030, διευρύνει την επικοινωνία της Ελευσίνας με την Ευρώπη και τον κόσμο, φέρνοντας στο επίκεντρο τη τέχνη και τον πολιτισμό. Κατά τη διάρκεια αυτής της τετραήμερης συνάντησης, περισσότεροι από 80 ομιλητές και 250 συμμετέχοντες συσθεματικές ομάδες εργασίας θα τοποθετηθούν, θα προβληματιστούν σε ζητήματα πολιτικής πολιτισμού, καλλιτεχνικής παραγωγής, πολιτιστικής βιομηχανίας, βιομηχανικής και αστικής κληρονομιάς. Προσδοκούμε σε καινοτόμες προτάσεις και αποτελέσματα που θα υποστηρίζουν μια υφόρο τοπική, περιφερειακή και εθνική ανάπτυξη, που θα εμπνέεται από την τέχνη και τον πολιτισμό και όχι μόνον, που καταθέτουν εδώ οι φίλοι μας από την Ευρώπη που μας κάνουν την τιμή να συμμετέχουν και να εργάζονται μαζί μας εδώ. Η αντιμετώπιση των ανασταλτικών παραγώντων και η εποφελής διαχείριση των πλεονεκτημάτων από τις εμπειρίες τους έχουν κεντρική σημασία για μας και θεωρούμε ότι η συγκριτική προσέγγιση τους αποτελεί εξαιρετική διδακτική για το έργο της Ελευσίνας 2021. Ένας μεγάλος στρατηγικός στόχος μας είναι η δικτύωση και ανάπτυξη των ικανοτήτων όλων των πολιτιστικών συντελεστών. Προσδοκούμε στην ανάδειξη του πολιτισμικού κεφαλαίου και της καλλιτεχνικής δημιουργίας που συμβάλουν σε μια υφόρο περιφερειακή και εθνική ανάπτυξη, η οποία εμπνεέται από τον πολιτισμό σε πλήρη εναρμόνιση με τους παγκόσμιους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης 2030. Παγκόσμοι κυβερνητικοί και μη κυβερνητικοί οργανισμοί έχουν πανηγυρικά αναγνωρίσει πλέον ότι επιπλέον της οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος ο πολιτισμός αποτελεί σήμερα το 4ο πυλώνα της βιωσιμότητας. Η πολιτιστική πρωτεύουσα Ελευσίνα 2021 συνιστά ένα καταλείτη βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, ενεργοποιώντας σημαντικά έργα υποδομών και αναβάθμισης δημόσιων χώρων, αλλά κυρίως την ανάδειξη και επανάχρηση χαρακτηρισμένων σημαντικών κτιρίων βιομηχανικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς του 20ου αιώνα, όπου θα στεγαστούν δραστηριότητές της και αργότερα θα χρησιμοποιούνται από το λαό και το δήμο της πόλης. Η πολιτιστική πρωτεύουσα επιδιώκει την αλλαγή του σημερινού παραγωγικού μοντέλου, με ένα νέο πρότυπο τοπικής βιώσιμης ανάπτυξης, μέσω της ανάδυσης ενός ευνοϊκότερου οικονομικού περιβάλλοντος για την τοπική κοινωνία, μέσα από καινοτόμες δραστηριότητες που δημιουργούν επιχειρηματικές ευκαιρίες και ευνοούν τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε δημιουργικά επαγγέλματα. Πιλώνας του έργου της εταιρείας είναι το προσωπικό μας, που εργάζεται με αυτοθυσία και αφοσίωση για την υλοποίηση του συνολικού μας έργου και των καλλιτεχνικών μας προγραμμάτων. Η γενεόδερο υποστήριξη του φαγγέλου Ελευσίνα 21 μετάβασε την ευφόρεια από την τοπική κοινωνία, το δήμο, την περιφέρεια, όλες τις υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, άλλων εμπλεκομένων Υπουργείων και Αρχών, τους τοπικούς φορείς, το δίκτυο των τοπικών μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων, το εργατικό κέντρο που μας φιλοξενεί και μας δέχεται σήμερα, τους χορηγούς μας, αποτελεί πηγή έμπνευσης και ισχυρό προωθητικό παράγοντα για το απαιτητικό έργο της Ελευσίνας 21. Η αυφορία είναι μια έννοια συνηφασμένη με τη γέννηση και την ιστορία της Ελευσίνας. Εδώ έγινε θρησκεία, ένα πιστεύω και τρόπο ζωής και το μήνυμά της μας καλεί σήμερα σε μια μετάβαση στην ευφορία. Καλώς ήρθατε. Και τέλος, θα ήθελα να καλέσω τον πρόεδρο του έργα, του Υπαλληλικού Κέντρου Ελευσίνας, τον κ. Βαγγέλη Λίγο, που είναι ο οικοδεσπονιστής. Να μας απευθύνει ένα σύντομο χαιρετισμό. Ευχαριστώ. Κύριε Υπουργέ, κύριε Δήμαρχε, κύριοι της Δίκησης Πολιτικής Πρωτεύουσας, φίλες και φίλοι. Είναι ιδιαίτερη χαρά για μας να υποδεχόμαστε τέτοιες εκδηλώσεις στο Συνδικάτο. Το Συνδικάτο είναι κομμάτι της κοινωνίας, δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτό, γιατί αυτά τα κτίρια έχουν γίνει από εισφορές εργαζόμενων και ως εκ τούτου πρέπει να ανταποδίδονται στην κοινωνία και γιατί πιστεύουμε και έχουμε στηρίξει το θεσμό της πολιτιστικής πρωτεύουσας. Σε αυτή την περιοχή που δραστηριοποιείται η μισή βαριά βιομηχανία της χώρας, έτσι κι αλλιώς υπήρχε πολιτισμός χιλιάδες χρόνια πριν. Είναι όμως μια ευκαιρία να ξεφύγουμε από κάποια κατεστημένα που δεν είναι η ώρα να αναλύσουμε για ποιον λόγο μπήκαν στη συζήτηση. Το τι είναι η Ελευσίνα κι αν είναι μια πόλη η οποία έχει μόλινση ή έχει οτιδήποτε, δεν είναι αυτό η Ελευσίνα και δεν είναι αυτό η περιοχή. Πρέπει, μαζί με τον παραγωμένο πλούτο που είναι περίπου το 27% του ΑΕΠ της χώρας που παράγεται στην περιοχή, να παράγεται και πολιτισμός. Και εμείς ελπιστούμε ότι μέσα από την διαδικασία όλη αυτής της πολιτιστικής πρωτεύουσας, να μείνει ένα άλλο αποτύπωμα μετά το 21. Αυτό το οφείλουμε και για τους εργαζόμενους και για τους δημοσιοί. Γιατί εκ των πραγμάτων είναι και εργαζόμενοι, αλλά το οφείλουμε και στη νέα γενιά. Και σε όποια προσπάθεια γίνεται για να πετύχει καλύτερα η πολιτιστική πρωτεύουσα, εμείς θα είμαστε δίπλα σε αυτό. Και επειδή το Συνδικάτο, κυρία υπουργέ, πρέπει να είναι και ενδιακδικητικό, θα πρέπει να σας πούμε ότι πρέπει να εξαντλήσετε όλα αυτά, και να ξεπεράσετε ό,τι έχει σχέση με γραφειοκρατία, γιατί ξέρουμε ότι στην ελληνική κεντρική διοίκηση υπάρχει και γραφειοκρατία, να ξεπεραστούν όλα τα θέματα, ούτως ώστε να πάμε σε αυτό που είπε ο δήμαρχος, να είναι η Ελευσίνα η καλύτερη πολιτιστική πρωτεύουσα που έχει γίνει μέχρι σήμερα. Με αυτά, λοιπόν, σας καλωσορίζουμε και ευχόμαστε καλή επίπεδο. Η Συνάντηση Πολιτισμός 2030 είναι μια συνάντηση. Είναι, δηλαδή, για να βρεθούμε όλοι μαζί, να δημιουργήσουμε ένα φυσικό πρόγραμμα, να δημιουργηθούμε ένα πρόγραμμα, να δημιουργηθούμε ένα πρόγραμμα, να δημιουργηθούμε ένα πρόγραμμα, να δημιουργηθούμε ένα πρόγραμμα, να δημιουργηθούμε ένα πρόγραμμα, να δημιουργηθούμε ένα πρόγραμμα, να δημιουργηθούμε ένα πρόγραμμα, να δημιουργηθούμε ένα πρόγραμμα, να δημιουργηθούμε ένα φυσικό χώρο ανταλλαγής και γνωριμίας και διαλόγου. Οπότε, η παρουσία σας είναι ουσιαστική εδώ και όσο πιο κοντά είμαστε, νομίζω, τόσο καλύτερα θα εξελιχθεί και η συνάντηση. Έλατε, ελάτε. Αν μπορώ να πω και στους υπευθύνους της αίθουσας και της διοργάνωσης να παροτρύνουν τον κόσμο να έρχεται μέσα και να κάθεται μπροστά. Επίσης, κάτι άλλο σημαντικό, το οποίο μάλλον πρέπει να το πω στα αγγλικά. Αν υπάρχουν άνθρωποι που χρειάζονται διαδικασίας, ευχαριστούμε πως παρακολουθείτε τον εφευρετικό εργαστηριότητα πάνω στα αγγλικά. Είναι μεγάλη μας τιμή, αλλά και χαρά, να έχουμε κοντά μας, στην Ελευσίνα, την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, την κυρία Μυρσίνη Ζορμπά. Και θα μου επιτρέψετε να πω δύο λόγια, γιατί πέρα από τη θεσμική σύνδεση, υπάρχει και μια ουσιαστική σύνδεση. Όταν ξεκινήσαμε το σχεδιασμό του προγράμματος Πολιτισμός 2030, το οποίο είναι ένα πρόγραμμα που στοχεύει στην περιφερειακή πολιτισμική ανάπτυξη, στο πώς θα μπορούσαμε να ενισχύσουμε τις ικανότητες της περιφέρειας σε επίπεδο πολιτιστικής διαχείρισης και πολιτιστικής ανάπτυξης. Ο πρώτος άνθρωπος που σκεφτήκαμε ήταν η κυρία Ζορμπά, λόγω της μεγάλης της εμπειρίας και γνώσης του χώρου, λόγω της προηγούμενης ενασχόλησής της με το δίκτυο πόλεων. Δεν ξέρω πόσο συνειδητοποιούμε όταν αναφερόμαστε στο Φεστιβάλ της Καλαμάτας ή στο Φεστιβάλ της Δράμας ότι αυτά είναι παιδιά του δικτύου πόλεων. Χρειάστηκε μια πολιτική για να δημιουργηθούν αυτοί οι θεσμοί, να ενδυναμωθούν και να καθιερωθούν. Αυτή η πολιτική ήταν το δίκτυο πόλεων, το οποίο είχε σχεδιάσει η κυρία Ζορμπά ως σύμβουλος του Υπουργού Πολιτισμού Θάνου Μικρούτσικου. Έτσι, λοιπόν, προσκαλέσαμε την κυρία Ζορμπά να μας συνδράμει στον σχεδιασμό αυτής της συνάντησης και αυτού του προγράμματος πολύ πριν την υπουργοποίησή της. Οπότε υπάρχει σε μεγάλο βαθμό το πρόγραμμα της συνάντησης. Είναι παιδί της κυρίας Ζορμπά. Και με αυτά θα ήθελα για άλλη μια φορά να σας καλωσορίσω στην Ελευσίνα και να ξεκινήσουμε τις εργασίες της συνάντησης με την κεντρική ομιλία της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού της κυρίας Ζορμπά. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ, Κέλλη. Καλησπέρα σε όλους, κύριε Δήμαρχε, κύριε Πρόεδρε, κυρία Πρόεδρε. Ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία και αυτή την ευκαιρία που μου δίνετε. Είναι αλήθεια ότι το καλοκαίρι φέτος νωρίς, πριν τον Αύγουστο, δουλέψαμε μαζί με την ομάδα εδώ της Ελευσίνας. Και πρέπει να πω ότι με έφερε η πραγματική χαρά που ένιωσα με την ανακήρυξη της πόλης, σε πολιτιστική πρωτεύουσα. Πριν απ' όλα ασφαλώς, γιατί αποτελεί μια σημαντική διάκριση για την πόλη. Αλλά και επειδή εξαρχίσει η ομάδα διεκδίκησης, έθεσε στο σώμα του φαγγέλου που επεξεργάστηκε και που όλοι είδαμε, τον πυρήνα και την προοπτική δυναμικών ιδεών που αφορούν την ίδια την πολιτική του πολιτισμού και τους δρόντες στο εσωτερικό του. Νομίζω ότι αυτή η αίθουσα μπορεί να μας κάνει πολύ αισιόδοξους, γιατί είστε όλοι δρόντες του πολιτισμού. Το πεδίο της καλλιτεχνικής παραγωγής και των συντελεστών του ήταν μια συζήτηση που κάναμε το καλοκαίρι πόσο το πρόγραμμα αυτό του 2030 θα είναι πολιτιστικό και πόσο θα είναι δημιουργικό καλλιτεχνικό. Έθεσε την πόλη στη σχέση της με τη μνήμη. Έχετε δει και ότι εργατικοί αγώνες είναι κάτι που χαρακτηρίζει αυτή την πόλη. Ακόμη και όταν δεν μπαίνουμε μέσα και περνάμε έξω, αυτή η βιομηχανική περιοχή μας κάνει να σκεφτόμαστε τη βιομηχανία και τους εργάτες της. Την πόλη, λοιπόν, σε σχέση με τη μνήμη και τα δίκτυα των κοινοτήτων που της συναποτελούν, την παραγωγική διάσταση της βιομηχανίας, που σήμερα βέβαια μας ενδιαφέρει και κάτι που δεν θα φανταζόμασταν πριν από μερικές δεκαετίες, αφορά και την πολιτιστική βιομηχανία και τις μεταμορφώσεις του τοπικού, αυτού που έχει γεννηθεί εδώ και έχει αναπτυχθεί, μέσα από τη σχέση του με το υπερτοπικό και το παγκόσμιο, το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα. Και αυτός ο Φάκελος πραγματικά νομίζω ότι συνόψιζε ότι καλύτερο μπορούσε κανείς να ελπίζει ότι θα διαβάσει. Όλα τα παραπάνω εντάσσονται στη συζήτηση για ένα σύγχρονο μοντέλο δημόσιας πολιτικής για τον πολιτισμό και αυτό απαιτεί εκτός των άλλων το σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας περιφερειακής πολιτισμικής πολιτικής. Το είπε η Κέλυ πριν, έχουμε δύο εμπειρίες. Μία η οποία υλοποιήθηκε σε ένα βαθμό, αυτή του Θάνου Μεκρούτσικου και του Εθνικού Σχεδίου Δικτύου Πόλεων και έχουμε μία δεύτερη που ήταν η κατάθεση ενός φακέλου της Λευκής Βίβλου στην Υπουργία του Παύλου Γερουλάνη. Είναι καλό να θυμόμαστε τα προηγούμενα γιατί νομίζω ότι στηρίζεται το σήμερα εκεί. Σήμερα λοιπόν καλούμαστε να διαμορφώσουμε μία περιφερειακή πολιτισμική πολιτική στην κατεύθυνση της ανασυγκρότησης, της ταυτότητας και της ανάδειξης των πόλεων και των περιφεριών με κεντρικούς άξονες τη συμπερίληψη όλων των ομάδων του πληθυσμού χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Κάτι που μπορεί να ακούγεται εύκολο αλλά δεν είναι. Στις παρυφές της πόλης σε θύλακες που είναι υποβαθμισμένοι μένουν ξεχασμένες πολλές ομάδες. Όταν συλλαμβάνουμε ή προσπαθούμε να υλοποιήσουμε πολιτιστικά γεγονότα συνήθως γίνονται στο κέντρο, γίνονται εκεί που ο κόσμος συχνάζει. Χωρίς, λοιπόν, διακρίσεις και αποκλεισμούς προκειμένου να μπορέσουμε να πετύχουμε την πολιτισμική συνοχή η οποία δεν είναι κάτι αυτονόητο καθόλου. Αντίθετα, νομίζω ότι ο πολιτισμός διαπνέται από μεγάλες εσωτερικές συγκρούς και από μεγάλες διαφοροποιήσεις. Υπάρχουν ολόκληρες ομάδες του πληθυσμού που δεν τις αγγίζει ούτε η δημόσια πολιτική αλλά ούτε και η καλλιτεχνική δημιουργία. Να μπορέσουμε, όμως, να δούμε με ποιον τρόπο οι καινούριες μέθοδοι θα μας βοηθήσουν σε αυτό και το καλοκαίρι δοκιμάσαμε στο Φεστιβάλ του Συνεικισμού συμμετοχικές διαδικασίες. Δεν είναι απλό, δεν είναι εύκολο, δεν είμαστε συνηθισμένοι, αλλά νομίζω ότι αξίζει τον κόπο. Και να δούμε πώς όλα αυτά θα μπορέσουν να γίνουν μια παραγωγική και οικονομική αναζωογόνηση της περιοχής με χρήση πόρων, οι οποίοι μπορεί να είναι μπροστά στα μάτια μας, αλλά μέχρι χθες μπορεί να μην τους βλέπαμε, να μην ξέραμε τον τρόπο να τους αξιοποιήσουμε, άρα παραγνωρισμένοι ή υποβαθμισμένοι. Και μιλάω για τις δεκαετίες όπου όλα αυτά τα κουφάρια των βιομηχανικών εγκαταστάσεων δεν αξιοποιήθηκαν ακριβώς γιατί δεν υπήρχε αυτή η αντίληψη, δεν υπήρχε αυτή η μάτια, δεν υπήρχε αυτή η προσέγγιση να αναζητήσουμε τον τρόπο που θα μπορούσαμε να τα ξαναχρησιμοποιήσουμε. Επομένως, μια περιφερειακή πολιτική πολιτισμού που θα αφορά τόσο το χρονικό ορίζοντα σχεδιασμού της πολιτικής αυτής, όσο και τη γεωγραφία του. Και πρέπει να πω ότι χαίρομαι πολύ γιατί αυτό το ξεκινάμε εδώ στη συζήτηση στην Ελευσίνα που ενδεχομένως πριν από μερικά χρόνια δεν θα το φανταζόμασταν καν ότι μπορεί να παίξει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο. Για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε λοιπόν περιφερειακά γραφεία σύγχρονου πολιτισμού. Όλοι ξέρετε ότι περιφερειακότητα διαθέτει μόνο η πολιτιστική κληρονομιά και έχουμε καθυστερήσει πάρα πολύ, είναι η στιγμή λοιπόν να μιλήσουμε για την περιφερειακή διάσταση του σύγχρονου πολιτισμού που θα έρθει να ανοίξει διάλογο και με την κληρονομιά. Αυτή τη στιγμή την έχουμε αφήσει στην περιφερειακή μοναξιά της θα έλεγα εγώ. Επομένως γραφεία περιφερειακά που θα δημιουργηθούν σε μεγάλους δήμους και περιφέρειες της χώρας και τα οποία σε ένα πρώτο επίπεδο θα ανοιχνεύσουν τα πεδία δραστηριότητας και το δυναμικό κοινό των οργανισμών. Πιστεύω ότι οι πολιστικοί φορείς, τους οποίους προσβλέπουμε συνήθως για να δούμε το πρόγραμμά τους, να δούμε πώς μπορούμε να συμμετέχουμε σε κάποιες εκδηλώσεις, πρέπει να γίνουν πια στο μυαλό μας ένας συνδυασμός του οργανισμού που εκπέμπει και του κοινού το οποίο συμμετέχει σε αυτόν. Χωρίς το κοινό του ένας οργανισμός δεν είναι τίποτε. Επομένως το κοινό των οργανισμών, των φορέων, των συλλογικοτήτων πολιτισμού, έχουμε δει ότι υπάρχουν πολλές άτυπες συλλογικότητες κάθε περιοχής. Θα πρέπει επομένως αυτά τα περιφερειακά γραφεία να είναι ανοιχτά να διαχειριστούν την επικοινωνία σε πρώτο επίπεδο ανάμεσα σε ένα ετερόκλητο πλήθος φορέων, οργανισμών, κινήσεων με κριτήριο κύριο τη δυναμική παρουσία και την επιρροή που αυτοί έχουν στο τοπικό κοινό τους, στην περιοχή τους και αυτό πρέπει να γίνει χωρίς προκαταλήψεις όσον αφορά τη θεσμική διάσταση, την ιστορικότητα, πόσο παλιός είναι ένας οργανισμός ή όχι, τον ιδιωτικό ή δημόσιο χαρακτήρα του, την τυπική ή άτυπη μορφή του. Το λέω αυτό γιατί πιστεύω ότι συνήθως ψάχνουμε να βρούμε την ομοιομορφία, βάζουμε στη σειρά τα ΔΥΠΕΘΕ, βάζουμε στη σειρά τις λέσχες κινηματογράφου. Όμως όλοι αυτοί μαζί, οι οποίοι μπορεί να διαφοροποιούνται στον χώρο στον οποίο δρούν, μπορούν να κάνουν μια εξαιρετική συντροφιά, πολύ πιο πλούσια και πιο δυναμική, από ότι αν μείνουν γραμμικά μόνοι σε μια κατεύθυνση. Σε αυτό λοιπόν τον διάλογο που πρέπει να ανοίξουμε έχουν ισότιμη θέση οι βιβλιοθήκες, οι πολιτιστικοί οργανισμοί, αλλά και τα βιβλιοπωλεία, οι δήμοι, τα οδεία, οι κινηματογραφικές λέσχες, τα μουσεία, οι σύλλογοι των φοιτητών, κινήσεις και ενώσεις πολιτών και καθένας που ενδιαφέρεται για τον πολιτισμό πρέπει να έχει μια θέση εκεί. Προκειμένου να πετύχουμε το διάλογο αλλά και την ευέλικτη συνεργασία και δικτύωση ανταλλαγής εμπειριών, που είναι πάρα πολύ σημαντικό, συνήθως ξεκινάμε από μερικές σκέψεις, μερικές ιδέες, μερικούς στόχους να κυνηγήσουμε, αλλά η ανταλλαγή εμπειριών θεωρώ ότι σε αυτή την περίπτωση που μιλάμε είναι ένας καινούριος τρόπος να βρεθούμε κοντά, να γνωρίσουμε ο ένας τι κάνει ο άλλος, και να προδιαγράψουμε επομένως μελλοντικές συμπράξεις, να δώσουμε χώρο επομένως σε όλα τα ζωντανά κύτταρα της κοινωνίας, τα οποία πολλά από αυτά δεν περιμένουν επιπράβευση, ζουν και βιώνουν τον πολιτισμό έτσι όπως τον αισθάνονται και όπως τον αγαπούν. Αυτό, λοιπόν, θα μπορεί στην ορίμανσή του να μας δώσει ένα δεύτερο στόχο, που είναι ένα επιχειρησιακό σχέδιο πολιτιστικής ανάπτυξης της περιφέρειας, της κάθε περιφέρειας. Αυτά τα περιφερειακά σχέδια πολιτισμικής ανάπτυξης πιστεύουμε ότι πρέπει να βρουν στο Υπουργείο Πολιτισμού τον αναγκαίο συνομιλητή και υποστηρικτή, καθώς σύντομα θα οργανωθεί, την περιμένουμε μέχρι το Δεκέμβρη, η ειδική γραμματική της Ευρώπης, η ειδική γραμματεία σύγχρονη πολιτισμού, η οποία θα είναι επικεφαλής αυτού που μέχρι σήμερα ήταν μια γενική διεύθυνση πολιτισμού με μερικές διευθύνσεις και διευθυντές. Νομίζω ότι θα διευρύνει τον ορίζοντά μας. Είναι η πρώτη φορά που εκτός από το Γενικό Γραμματέα Πολιτισμού, που είναι πάντοτε ένας αρχαιολόγος και αναφέρεται φυσικά στο σύνολο του Υπουργείου, αλλά μέσα από τη ματιά της πολιτισμικής κληρονομιάς, θα μπορέσουμε να έχουμε ένα πολιτικό σχεδιασμό υποστήριξης της περιφερειακής πολιτικής για τον πολιτισμό, μέσα στην καρδιά του Υπουργείου Πολιτισμού. Πλάε στον ειδικό γραμματέα βέβαια έχουμε σκεφτεί ότι χρειάζεται να λειτουργήσει μια επιτροπή περιφερειακής πολιτικής, η οποία θα μπορεί να αποτελείται στο μισό της μέρος από στελέχη του Υπουργείου. Πρέπει να σας πω ότι με μία πρώτη ματιά βρέθηκαν πάνω από 120 στελέχη του Υπουργείου, τα οποία δουλεύουν σε διάφορες διευθύνσεις και τμήματα. Έχουν όμως ολοκληρώσει σπουδές μεταπτυχιακές πολιτιστικής διαχείρισης και νομίζουμε ότι αυτό είναι ένας άλλος αφανής πόρος τον οποίο μπορούμε να αξιοποιήσουμε. Υπηρεσιακούς λοιπόν παράγοντες, αλλά και μη υπηρεσιακούς, δηλαδή ανθρώπους που θα φέρουν στο Υπουργείο την φρεσκάδα, τις καινούργιες ιδέες, αυτά τα αιτήματα που η κοινωνία έχει απέναντι σε μία τέτοια πολιτική. Αυτή η επιτροπή θεωρούμε ότι μπορεί να εργαστεί για το σχεδιασμό και την υλοποίηση της περιφερειακής πολιτικής από πλευράς Υπουργείου, την αναζήτηση πόρων, την επεξεργασία και την προκήρυξη προγραμμάτων που θα αναφέρονται στις περιφέρειες, επίσης να εργαστεί πάνω στις προδιαγραφές που θα πρέπει να έχουν τα επιχειρησιακά σχέδια, τα περιφερειακά, να οργανώσει έρευνες, μελέτες, συνεργίες και να υποστηρίξει τη δουλειά των περιφερειακών γραφείων. Γιατί? Διότι αυτά τα περιφερειακά γραφεία χρειάζονται αρχεία, χρειάζονται να αξιοποιήσουν μητρώα φορέων. Ένα από τα πιο σημαντικά που άκουσα να υπάρχει ομοφωνία στο Υπουργείο είναι το μητρώο φορέων, πολιτιστικών φορέων, το οποίο τώρα επαναφέρουμε να το επικαιροποιήσουμε και νομίζουμε ότι πολύ σύντομα, πάλι μέχρι ταξιτούγεννα, θα το έχουμε στη διάθεσή μας. Γιατί? Διότι προσφέρει τεχνική βοήθεια στα περιφερειακά γραφεία και αυτή η κεντρική επιτροπή που θα έχουμε θα μπορεί να αναλαμβάνει την συνολική ευθύνη, το σχεδιασμό και την υλοποίηση της πολιτικής σε συνεργασία πάντοτε με όλες τις περιφέρειες. Τι σημαίνει στην πράξη αυτό, ότι από τη μία μεριά θα έχουμε την καρδιακότητα, ότι από τη μία μεριά θα έχουμε την καλή συγκρότηση των περιφεριών σε μια καινούργια διάσταση και από την άλλη θα έχουμε έναν συνομιλητή, έναν συνεργάτη, έναν συνδιαμορφωτή από την πλευρά του Υπουργείου. Άλλωστε, θεωρούμε απαραίτητο για να γίνει αυτό και να προχωρήσει. Χρειαζόμαστε να έχουμε ένα ΕΣΠΑ 14-20 στο Υπουργείο, που αυτή τη φορά δεν το είχαμε, που θα διαθέτει για αυτό το σκοπό προσωπικό και χρήματα για να μπορούν να υλοποιηθούν προγράμματα μεγαλύτερης συνέπειας στην περιφέρεια. Παράλληλα, μέσα από το παραπάνω σχήμα, θεωρούμε σημαντικές τις κεντρικές όμως κατευθύνσεις του Υπουργείου στην πολιτιστική πολιτική του. Επομένως, καθώς ο πολιτισμός αποτελεί σήμερα σημαντικό παράγοντα για την καταπολέμηση διακρίσεων και ανισοτήτων, προκαταλήψεων και αποκλεισμού, για την κοινωνική συνοχή, τα τελευταία χρόνια μπορούμε να διακρίνουμε ότι πέρα από τις προηγούμενες αντιθέσεις, πολιτισμικές αντιθέσεις ήταν αυτές που διχάζουν την κοινωνία μας, αλλά και αντίθετα, αντίστροφα, για την ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεγγύης, για τη διαμόρφωση εντέλει μιας κοινωνίας δημοκρατίας, που ενισχύει τη δημιουργικότητα, την ελεύθερη και ισότιμη έκφραση, τη συμμετοχικότητα, να μην παραμένουμε θεατές, αλλά να μπορούμε να συμμετέχουμε πραγματικά, και τη διαμόρφωση εντέλει μιας νέας γενιάς, σκεπτόμενων, κριτικά σκεπτόμενων νέων ανθρώπων. Γι' αυτό το πεδίο διαλόγου με τις περιφέρειες και η υποστήριξη των προγραμμάτων θα μπορεί να αντιμετωπίσει και κάτι που μέχρι στιγμής το αφήνουμε να περνάει στο σχολιασμό ή στο περιθώριο. Δηλαδή, έχουμε την παρουσία κοινωνικοπολιτισμικών φαινομένων, όπως είναι, να σας πω μερικά παραδείγματα, η βία στα γήπετα. Δεν αφορά τον πολιτισμό αυτό το ζήτημα. Άραγε, ο τοπικισμός, η θρησκευτική μισαλοδοξία, ο σεξισμός, ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, όλα αυτά νομίζω ότι θα πρέπει να προβληματίζουν ένα Υπουργείο Πολιτισμού και θα πρέπει αυτός ο προβληματισμός του να μετατρέπεται σε προγράμματα που θα είναι και περιφερειακά. Ένα ακόμα στοιχείο που νομίζω ότι πρέπει να έχει η περιφερειακή πολιτική μας είναι οι χώροι. Δηλαδή, δεν μπορούμε να έχουμε ένα δίκτυο το οποίο θα είναι ILO, θα βρίσκεται μόνο σε μία δικτύωση, αλλά πρέπει να έχουμε κοινωνικούς πολιτιστικούς χώρους που θα βρίσκονται σε όλες τις περιφέρειες και θα μπορούν να στεγγάσουν και κοινωνικές εκδηλώσεις, θα μπορούν να έχουν και βιβλία και πληροφοριακά συστήματα και ψηφιακές εφαρμογές και επομένως θα αποτελέσουν ένα καινούριο πόλο έλξης στο κέντρο των περιφεριών ή των πόλων. Αυτό θα δίνει τη δυνατότητα επίσης να νιώθει κανείς, όταν βρίσκεται στην περιφέρεια, ένα βήμα κοντά είτε στην Ευρώπη είτε σταιστικά κέντρα είτε στις άλλες περιφέρειες που μπορεί να βρίσκονται σήμερα δίπλα του ή στις άλλες πόλεις με τις οποίες να τον χωρίζει πολύ μεγάλη απόσταση. Επομένως αυτό το σχέδιο πρέπει να το δούμε σε έναν ορίζοντα, ο οποίος δεν είναι αύριο, αλλά ένας ορίζοντας δεκαετίας, τον δούμε σε αυτήν την δεκαετία που λέμε 20-30. Για να κάνουμε αυτή τη μετάβαση με μία πραγματική προοπτική και με μία πραγματική προσδοκία ότι μπορούν να χτιστούν σήμερα αυτά τα οποία θα θεωρηθούν φυσικά για τα παιδιά που σήμερα είναι μικρά και αύριο θα είναι οι νέοι άνθρωποι. Παρόμοια είναι η τέση της πολιτικής που εφαρμόζεται σε άλλες χώρες. Αν έχεις κανείς μία ματιά στο διαδίκτυο θα δεις τη μεγάλη συζήτηση και τις έρευνες που γίνονται στο Arts Council σήμερα, αλλά και σε άλλες χώρες, στον Καναδά, στην Φιλανδία, πώς θα βγάλουμε τα εμπόδια, ξεκινάνε οι Φιλανδοί να σκέφτονται για να μπορέσουν όλοι να πλησιάσουν στον πολιτισμό. Επομένως, εκεί μας μαθαίνουν ότι το πρώτο που έχουμε να κάνουμε είναι να ρωτήσουμε τους ίδιους τους ανθρώπους και τις κοινότητες ποιες είναι οι πραγματικές πολιτισμικές τους ανάγκες, πριν δώσουμε εμείς τις απαντήσεις. Επομένως, αυτή η ιστορία που είναι μία ευρωπαϊκή ιστορία, η πολιτισμική πολιτική, νομίζω ότι σήμερα παίρνει μία καινούργια μορφή πάλι. Έχει αλλάξει πολλές φορές από το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς γεννήθηκε σαν ένα παρακλάδι του κράτους πρόνοιας. Ήταν μια ιδέα του Κέιντς. Δεδομένου ότι είχαμε μετά τον πόλεμο μία τεράστια αμφισβήτηση του ευρωπαϊκού πολιτισμού, που είχε οδηγηθεί στο ολοκληρωμένο, είχε δηλαδή μέσα του το κακό, το οποίο μερικοί δεν μπορούσαν να το αναγνωρίσουν, αλλά έτσι είναι τα πράγματα. Μας το έμαθε κι αυτό η Άννα Άρρετς λέγοντάς μας ότι το καλό βρίσκεται μαζί, ανάμεικτο με το κακό. Επομένως, ας μην κάνουμε τιμάται η προσπάθεια να τα ξεχωρίσουμε, ας σταθούμε απέναντι σε αυτό το μείγμα, με κριτική ματιά, για να μπορέσουμε να το κατανοήσουμε και να μπορέσουμε να απομακρυνθούμε προς την κατεύθυνση του καλού. Άρα, λοιπόν, όλη η προσπάθεια που ξεκίνησε ήταν να μπορέσουν οι άνθρωποι να νιώσουν ότι ένας νέος πολιτισμός μπορεί να γεννηθεί από τα αιρήπια του παλιού, μέσα από το τραύμα, δηλαδή, εκείνο, του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Επομένως, στη συνέχεια, έκανε πολλές αλλαγές πέρας από τη Γαλλία και το Μαλλρό, όπου και εκεί είναι πολιτική η ιστορία του, όμως, διότι ο Μαλλρό μπορεί να μας είναι γνωστός σαν ένας καλός συγγραφέας, σαν ένας διανοούμενος Γάλλος, αλλά στην πραγματικότητα χρησιμοποιεί σε την πολιτιστική πολιτική της εποχής του, κάνοντας ένα, θα το πω, ξέπλημα της απικιοκρατίας των Γάλλων για να μπορέσει να προχωρήσει με βήματα πιο θετικά από εκείνα που μέχρι η στιγμή η Γαλλία είχε και τα τραύματα που είχε από την απικιοκρατία. Επομένως, εδώ θέλουμε μια καινούργια πολιτική που θα δίνει χώρο σε όλα αυτά τα κρυμμένα μυστικά και θα δίνει χώρο στην καθημερινή βιωμένη κουλτούρα. Θα επιτρέπει δηλαδή σε όλους τους ανθρώπους να νιώσουν ότι αξίζει αυτό που κάθε μέρα σκέφτονται, συζητούν, παρακολουθούν, διαβάζουν, ονειρεύονται ή φοβούνται. Διότι όλα αυτά έχουν μέσα τους, είναι αναγκαίο να τα περιλάβουμε. Επομένως, δεν μιλάμε μόνο για τις τέχνες, δεν μιλάμε μόνο για τη δημιουργικότητα, μιλάμε και για εκείνα τα στοιχεία που συγκροτούν τις καινούργιες υποκειμενικότητες και επομένως συγκροτούν τις στάσεις, τις συμπεριφορές και τις νοοτροπίες με τις οποίες στην καθημερινή μας ζωή εκφραζόμαστε. Άρα, όχι για τους πολίτες μία καινούργια πολιτική, αλλά με τους πολίτες. Όχι για τους φορείς, αλλά με τους φορείς. Όχι για το κοινό, αλλά με το κοινό. Μπορεί να φαίνεται λίγο θεωρητικό, αλλά να σας πω κάτι. Αν δεν αλλάξουμε στάση, θα συνεχίσουμε να βαδίζουμε σε ένα δρόμο παράπονου και στηρότητας, όπως μέχρι τώρα, διότι νιώθουμε πολλές φορές μόνοι, λίγοι, σε κάτι πολύ σπουδαίο που βλέπουμε, που ακούμε, που σκεφτόμαστε. Αλλά το πιο σημαντικό, κατά τη γνώμη μου, είναι αυτή η σχέση μας με ότι ερχόμαστε σε επαφή να είναι μία σχέση στην οποία μπαίνουμε με έναν τρόπο και βγαίνουμε αλλαγμένοι. Αυτό είναι η βιωμένη κουλτούρα και νομίζω ότι αν πιστέψουμε σε αυτό και στις καινούριους τρόπους με τους οποίους δουλεύουμε, τότε θα έχουμε πραγματικά μία αλλαγμένη πόλη, μία αλλαγμένη ελευσύνα, μία αλλαγμένη κοινότητα εδώ, έναν καινούριο δυναμικό τρόπο να παράγουμε, να καταναλώνουμε πολιτισμό και κυρίως να μοιραζόμαστε πολιτισμό. Σας ευχαριστώ πολύ. Εμείς ευχαριστούμε πολύ. Νομίζω ότι έδωσε πολύ καθαρά το στίγμα ο Υπουργός Πολιτισμού. Πολύ καθαρά το στίγμα και αυτής της προσπάθειας, της προσπάθειας πολιτισμός 2030, της διευκολύτητας πολιτισμίας, της διευκολύτητας διευκολύτητας πολιτισμίας, της διευκολύτητας διευκολύτητας πολιτισμίας, της προσπάθειας πολιτισμός 2030, της διαφοράς ανάμεσα σε ένα συνέδριο και σε μία συνάντηση. Για αυτό επιμένω ότι πρόκειται για μία συνάντηση. Είμαστε εδώ όλοι, κάτοικοι, επαγγελματίες του χώρου, καλλιτέχνες, τοπικοί άρχοντες, για να βρούμε από κοινού μία λύση, για να περιγράψουμε από κοινού το πρόβλημα, να φανταστούμε από κοινού πιθανές λύσεις και να τις βάλουμε σε ένα χαρτί, ώστε να φτιαχτεί με αυτόν τον τρόπο ένας οδικός χάρτης, που μπορεί να μας βοηθήσει στο επίπεδο του σχεδιασμού και στο να προχωρήσει το επίπεδο του σχεδιασμού. Αυτή είναι η ουσία του προγράμματος πολιτισμός 2030 και γι' αυτό είναι σημαντικό να είμαστε εδώ και τις τέσσερις ημέρες να συμμετέχουμε ενεργά στις ομάδες εργασίας, οι οποίες θα ξεκινήσουν αμέσως μετά. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά και πάλι την Υπουργό Πολιτισμού, την κυρία Μυρσίνη Ζορμπά, που ήταν μαζί μας και έδωσε πολύ καθαρά το στίγμα της συνάντησης. Ελπίζω να σταθούμε αντάξει των προσδοκιών σας και με τα συμπεράσματα της Κυριακής. Να ευχαριστήσουμε πολύ τον Δήμαρχο της Ελευσίνας, την Πρόεδρο της Ελευσίνας 2021, τον Πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου και πιο πολύ από όλους εσάς που είστε εδώ και που από σήμερα και για τις επόμενες δύο μέρες θα εργαστείτε για τη διαμόρφωση ενός πρώτου οδικού χάρτη που μπορεί να βοηθήσει την περιφερειακή και πολιτισμική ανάπτυξη. Σας ευχαριστώ. Καλώς ήρθατε στην Ελευσίνα και καλή αρχή στις εργασίες. |
