| : hemmo Εάν το ανθρώπινο μέλλον έχει μεγάλη ξηρασία όπως λένε οι ποιητές και εννοούν την πνευματική ξηρασία, εάν η ανθρώπινη δραστηριότητα αντικατασταθεί από τα ρομπότ και αν ο μελλοντικός άνθρωπος έρθει κάποια στιγμή αντιμέτωπος με τα τεχνολογικά του επιτεύγματα, τότε ένα σίγουρο όπλο διάσωσής του θα είναι το βιβλίο. Το βιβλίο που θα διαφυλάσει στα σπλάχνα του τη σοφία των αιώνων και τις διαχρονικές αξίες του ανθρώπινου πολιτισμού. Και οι βιβλιοθήκες τέλεια εναρμονισμένες με την ανθρώπινη εφευρετικότητα θα αποτελούν την πηγή για την πνευματική του ανόρθωση, ενώ παράλληλα θα είναι οι συνταποθήκες που θα θρέφουν την αναζήτησή του και την επιθυμία του για νέα πνευματική σπορά. Μία τέτοια συνταποθήκη του μέλλοντος είναι η Κεντρική Βιβλιοθήκη του Αριστοτελίου Πανεπστημίου Θεσσαλονίκης. Ιδρύθηκε στις 11 Ιουλίου του 1927 και από τότε επιτελεί ένα σπουδαίο πνευματικό έργο εθνικών διαστάσεων. Για πρώτη φορά ελληνική τηλεόραση και τηλεοπτική εκπομπή παρουσιάζουν όλα τα τμήματα και τους υπευθύνους, οι οποίοι μαζί με όλους τους εργαζόμενους στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Αριστοτελίου Πανεπστημίου Θεσσαλονίκης, επιτελούν ένα αξιοπρόσεκτο έργο σε πείσμα των καιρών και των δυσκολιών. Η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου είναι μια δεύτερη εθνική βιβλιοθήκη, όπως ακριβώς ή περίπου τη φαντάζονταν και οι ιδρυτές της το 1927, όταν και με προεδρικό διάταγμα πρωτοειδρήθηκε. Τι θέλαν τότε να δημιουργήσουν ή να βάλουν στα σκαριά, να δρομολογήσουν, μετά τις καταστροφές του 1922 και τις ανακατατάκεις που υπήρχαν στην ελληνική κοινωνία, με την ίδρυση του Πανεπιστημίου και την καρδιά του ή τους πνεύμονές του, που είναι μια βιβλιοθήκη, θέλαν ουσιαστικά όλων τον απελευθερωμένο βόρειο ελληνικό χώρο από την Ήπειρο μέχρι και τον Εύρω, να του δώσουν μια άλλη διάσταση, με βάση, δηλαδή υποδομή την εκπαίδευση. Γιατί θεωρούσαν ότι μέσω της εκπαίδευσης θα καλυτερεύσουν και οι αντιθέσεις και οι διαφωνίες και θα καλυτερεύσει και η ζωή των ίδιων αυτών των ανθρώπων, προσφύγων, που ήρθαν και εγκαταστάθηκαν εδώ με ένα μπόγο στο χέρι από τη Μικρά Ασία. Σταδιακά, τότε βέβαια, οι ίδιοι αυτοί οι άνθρωποι, οι ιδρυτές της βιβλιοθήκης, μιλάμε για τον Παπαναστασίου, τον Δελμούζο, πρόεδρος Δημοκρατίας τότε ο Κουντουριώτης, ο Παναγιστής Αλδάρης, υπουργός παιδείας, είχαν μια διαφορετική νοοτροπία ή λίγο διαφορετική νοοτροπία από τη σημερινή και προσπάθησαν, προκαλούσαν, υποστήριζαν μεγάλες ιδιωτικές βιβλιοθήκες να παραχωρούνται στις πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες, έτσι ώστε αυτά τα τεκμήρια και να διασωθούν, αλλά κυρίως να αποτελέσουν το κίνητρο, το έναυσμα για περισσότερη έρευνα, μελέτη, διδασκαλία και ούτω καθεξής. Η Βιβλιοθήκη του Αριστοτελίου Πανεπιστημίου μπορώ να πω ότι υπερβαίνει και τα όριά της και επειδή δεν έχει το προσωπικό που θα έπρεπε να είχε και διαφόρων ειδικότητων προσωπικό, αλλά εξυπηρετεί διδακτικά και ερευνητικά με καλά αποτελέσματα τις δραστηριότητες εκπαιδευτικές και ερευνητικές έντεκα σχολών του Πανεπιστημίου. Οπότε καταλαβαίνετε ότι δεν είμαστε μία εξειδικευμένη ως προς τη θεματική της βιβλιοθήκη, αλλά μία βιβλιοθήκη που έχει στις συλλογές της σχεδόν τα πάντα, όλα τα γνωστικά αντικείμενα που θεραπεύει το Πανεπιστημίου. Πασχολεί την Επιτροπή το γεγονός ότι θα έπρεπε αυτή η πρωτομεγέθηση πνευματική αισθία να είναι περισσότερο εξωστρεφής όχι μόνο προς την πόλη της Θεσσαλονίκης, αλλά και προς όλη τη χώρα. Πάντα προσπαθούσαν οι Επιτροπές να υποστηρίξουν κάποιο είδους εξωστρέφειες βιβλιοθήκης, αλλά ξέρετε στην ελληνική πραγματικότητα οι συνθήκες δεν είναι πάντα ιδανικές, ποτέ δεν είναι βέβαια όπως έχουμε συνειδητοποιήσει τελευταία, αλλά κάνανε κάποιες προσπάθειες. Δυστυχώς το προσωπικό δεν είναι αυτό που θα μπορούσε να υποστηρίξει παραδείγματος χάρην μεγάλου είδους εξωστρέφειες, αλλά η βιβλιοθήκη όπως θα σας εξηγήσει και η προσταμένη της διεύθυνσης συνεργάζεται με πάρα πολλές βιβλιοθήκες και τώρα τελευταία λόγο και της εντός εισαγωγικών καλής φήμης που έχει αποκτήσει το Πανεπιστήμιο και στην Ευρώπη, αρχίζουν να έρχονται αιτήματα από βιβλιοθικονόμους ευρωπαϊκών βιβλιοθυκών να θέλουν να περάσουν εδώ ένα μήνα, δύο μήνες, τρεις μήνες για μετεκπέδευση τους, για απόκτηση εμπειριών σε μια πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη του μεγέθους που είναι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, το οποίο έχει πάνω από 60.000 φοιτητές, περίπου 2.000 μελιδέπ, περίπου 1.000 άτομα προσωπικό και πάντα θα έχει περισσότερες ανάγκες γιατί ξέρετε η έρευνα και η διδασκαλία είναι πεδία όπου και εύκολα μπορούμε να ανταγωνιστούμε την Ευρώπη αλλά δεν τα προσέχουμε όπως θα έπρεπε να τα προσέχουμε παρά το γεγονός του 1927 είχαν διαβλέψει ότι μόνο μέσω εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και εκπαιδευτικών διαδικασιών παράδειγμα η ίδρυση πανεπιστήμιου στη Θεσσαλονίκη σε μια εποχή πολύ πιο δύσκολη από τη σημερινή πιστεύω αποφάσισαν να ιδρύσουν πανεπιστήμιο σε έναν χώρο που ήταν ερήπια και καλύβες προσφυγικές. Οι άνθρωποι προφανώς καταλάβαναν τη δύναμη που έχει η ίδρυση μιας τέτοιας μονάδας για την καθημερινή λειτουργία της ίδιας της ζωής των ανθρώπων αυτών. Κύριε Τζιφόπουλε θα χαρακτηρίζατε την βιβλιοθήκη του Αριστοτελίου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης συγχρονή με την έννοια ότι ναι αυτή η βιβλιοθήκη παρακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις και συνεχώς και η ίδια εξυγχρονίζεται. Ναι φυσικά γιατί τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα με τα ευρωπαϊκά προγράμματα έχει αναλάβει ακόμα και δραστηριότητες για να εξυπηρετήσει την διδακτική και ερευνητική δράση των τμήματων και των σχολών οι οποίες κανονικά δεν περιμένεται να είναι να ανήκουν στη βιβλιοθήκη αλλά επειδή οι πάλληλοι της βιβλιοθήκης δεν είναι αμοιγός μόνο βιβλιοθηκονόμη αλλά συνδυάζουν και άλλες ειδικότητες και αυτό είναι προστιθέμενη αξία και για την ίδια τη βιβλιοθήκη αλλά και για το Πανεπιστήμιο και έτσι μπορούν να υποστηρίξουν, βρίσκονται, αλλά αν είχαν μία μικρή βοήθεια πιστεύω ότι η πανεπιστημιακή μας βιβλιοθήκη δεν θα είχε να ζηλέψει σε τίποτα τις βιβλιοθήκες των μεγάλων ευρωπαϊκών πανεπιστημίων. Και η τελευταία μου ερώτηση. Η Μαργερίτ Γιουρσενάρ έχει χαρακτηρίσει το θεσμό των βιβλιοθηκών ως συταποθήκες του μέλλοντος. Συμφωνείτε? Συμφωνώ και επαυξάνω και εγώ αποκαλώ τη βιβλιοθήκη ως κυβωτό της συλλογικής μας μνήμης διότι και οι υπάλληλοι εδώ παρά τα όσα έχουν περάσει τα τελευταία χρόνια με τις διαθεσιμότητες και όλα τα συναθή με προσωπικό κόστος και κράτησαν τη βιβλιοθήκη όρθια και προστάτεψαν τις σπάνιες και πάρα πολύ σημαντικές συλλογές του παρελθόντος μας. Διότι για να μπορούμε να υπάρχουμε σήμερα, αν δεν γνωρίζουμε το παρελθόν και μάλιστα να το γνωρίζουμε και εις βάθος, τότε πάλι στραβά θα αρμενίζουμε. Οπότε η βιβλιοθήκη εδώ προσπαθεί και νομίζω ότι το έχει καταφέρει σε αρκετά μεγάλο βαθμό να διαφυλάξει αυτήν την κυβωτό της μνήμης και δεν αφορά η μνήμη αυτή μόνο τη Θεσσαλονίκη ή μόνο τη Μακεδονία, αλλά και την Ελλάδα και αρκετές φορές από τα λίγα που έχω δει υπερβαίνει και τα ελληνικά σύνορα, δηλαδή υπάρχουν αντικείμενα και τεκμήρια εδώ που αφορούν και ευρωπαϊκούς λαούς, τα οποία οι ευρωπαϊκοί λαοί αγνοούν. Η κεντρική βιβλιοθήκη του Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκη στεγάστηκε για 47 χρόνια στο ισόγειο του παλαιού κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής. Από το 1974 στεγάζεται σε δικό της κτίριο των αρχιτεκτώνων Παπαϊωάνου και Φινές στο κέντρο της Πανεπιστημίου Πολής. Στους δύο υπόγειους ορόφους φιλοξενούνται ισπάνιες και κλειστές συλλογές. Στο ισόγειο στεγάζονται οι διοικητικές υπηρεσίες και το αμφιθέατρο της βιβλιοθήκης, ενώ στον πρώτο όροφο βρίσκεται το 1300 θέσεων φοιτητικό αναγνωστήριο. Το 2000 εγγενιάστηκε το νέο κτίριο της κεντρικής βιβλιοθήκης, το οποίο οριοθετείται βορειοανατολικά και σε συνέχεια με το υπάρχουν κτίριο της βιβλιοθήκης. Σχεδιάστηκε από τον καθηγητή Αρχιτεκτονικού και Αστικού Σχεδιασμού του Τμήματος Αρχιτεκτώνων της Πολιτεχνικής Σχολής του Αριστοτελίου Πανεουστιμίου Θεσσαλονίκης Αναστάσιο Κωτσιόπουλο και της Αρχιτεκτόνησες Μόρφω Παπανικολάου Κερένα Σακελλαρίδου. Και μάλιστα έχει τιμηθεί στον σχετικό διαγωνισμό του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής με το πρώτο βραβείο Αρχιτεκτονική 2000 ως το καλύτερο δημόσιο κτίριο της Πενταετίας 1995-1999. Κυρία Νάστα είστε η προϊσταμένη της διεύθυνσης της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και θα ήθελα να μας δώσετε μια γενική εικόνα αυτού του σπουδαίου πνευματικού θεσμού. Η Βιβλιοθήκη του Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης συντηρήθηκε το 1927. Έως και το 1974 στεργαζόταν στην Παλιά Φιλοσοφική. Το 1974 έγινε δικό της κτίριο, το οποίο είναι του κ. Παπαϊωάνου και Φινές. Και το 2000 έγινε επέκταση και έγινε το κτίριο αυτό που είμαστε σήμερα. Περιλαμβάνει την κεντρική βιβλιοθήκη και 45 περιφερειακές βιβλιοθήκες που είναι βιβλιοθήκες τμήματων και σχολών. Ο όγκος της συλλογής φτάνει στο 1,5 εκατομμύριο τεκμήρια. Διαθέτει σπάνιο υλικό, διαθέτει χειρόγραφα, γραβούρες, χάρτες, βιβλία, περιοδικά και ηλεκτρονικό υλικό. Σε τι βάθος χρόνου είναι τα τεκμήριά σας εδώ. Ξεκινάνε από το 15ο αιώνα. Τα τελευταία χρόνια βέβαια έχουμε περάσει στο ηλεκτρονικό. Παίρνουμε ηλεκτρονικές βάσεις και ηλεκτρονικά περιοδικά και βιβλία πέρα από τα έντυπα που έχουμε. Σε αυτό βέβαια στα ηλεκτρονικά περιοδικά και στο ηλεκτρονικό υλικό έχει βοηθήσει πάρα πολύ και ο σύνδεσμος ελληνικών ακαδημαϊκών βιβλιοθυκών. Είναι το ΣΕΑΒ ή ΧΕΑΛΙΚ, το οποίο έχει συνδρομές για όλη την Ελλάδα. Περίπου οι τίτλοι που βλέπουν είναι 16.500 τίτλοι περιοδικών από το ΧΕΑΛΙΚ. Επειδή τον χώρο της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου τον επισκέπτονται μαθητές, φοιτητές όχι μόνο από τη Θεσσαλονίκη αλλά και από άλλες περιοχές της χώρας. Τι είναι αυτό που φροντίζεται περισσότερο στην ξενάγηση να δείξετε στα παιδιά. Πέρα από όπως είπατε έχουμε πολλούς που έρχονται και μεράσμους, φοιτητές μεράσμους ή εργαζόμενοι οι οποίοι είναι μεράσμους. Τους δείχνουμε τους χώρους της Βιβλιοθήκης και επειδή έχουμε μπεί πλέον, έχουμε περάσει την τεχνολογία, υπάρχει όλη η συλλογή της Βιβλιοθήκης και όλες οι πηγές, γίνονται μέσα από το SETSI-LibAuth.gr που είναι μια μηχανή μεταζύτησης η οποία είναι σε στυλ Google. Οπότε γίνεται η ξενάγηση και μέσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα ώστε να δουν το υλικό που είναι και φυσικά γίνεται η ξενάγηση της αναζήτησης και του υλικού που υπάρχει στη Βιβλιοθήκη μας. Ρώτησα τον κύριο Τζιφόπουλο αν θα χαρακτήριζε και θα συμφωνούσε αν είναι η βιβλιοθήκη σας σύγχρονη, αν δηλαδή παρακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις, μου είπε βεβαίως και ναι, αλλά και εγώ όμως περπατώντας εδώ στα διάφορα τμήματα είδα ότι πραγματικά φροντίζεται και εσείς να εξυγχρονίζεστε συνεχώς με νέα τμήματα. Βέβαια, πρέπει να σας πω ότι υπάρχουν τα τμήματα που έχουμε που είναι των ηλεκτρονικών μαθημάτων. Είναι το τμήμα του ιδρυματικού καταθετηρίου, όπου κατατεθούνται όλες οι επιστημονικές διατριβές και το τι εκδίδουν οι δικοί μας οι επιστήμονες έξω, το οποίο αυτό είναι ένα κριτήριο που μέσω της ΟΜΟΔΥΠ αξιολογείται η πνευματική παραγωγή του πανεπιστημίου. Το τμήμα των περιοδικών είδα. Το τμήμα των προσκτήσεων, αλλά έχουμε στη γεννούρια τεχνολογία, είναι το τμήμα της προθήκης και συνεδριοθήκης. Είναι περιοδικά τα οποία εκδίδονται ηλεκτρονικά για την προθήκη. Προς το παρόν είμαστε μόνο με το πανεπιστήμιο, όσοι εκδίδουν μέσα από το πανεπιστήμιο, αργότερα θα δούμε, ανοίξουμε τους ορίζοντες και λίγο προς τα έξω. Είναι το τμήμα πληροφόρησης, δανεισμού και διαδανεισμού, το οποίο θα σας μιλήσει αργότερα συνάδελφος. Είναι το τμήμα της βιβλιοτικονομικής επεξεργασίας. Είναι το βασικότερο, ας πούμε, αυτό είναι το πιο αρχαίο, αλλά σύγχρονιζεται και αυτό, που χρησιμοποιεί κανόνες καταλογογράφησης και ταξινόμησης. Εμείς χρησιμοποιούμε το σύστημα του Κογκρέσου. Υπάρχει το τμήμα, το οποίο έχουμε και τα κοινωνικά μέσα. Το οποίο έχουμε περάσει στο Twitter, στο Facebook. Τα έχουμε και αυτά, ώστε να διαφημιζόμαστε και υπάρχει ειδικό τμήμα που κρατάει το site της βιβλιοθήκης. Συνεχίζοντας, θα ήθελα να αναφέρω ότι είναι το τμήμα που υποστηρίζεται από τους πληροφορικούς της βιβλιοθήκης, οι οποίοι στηρίζουν το πληροφοριακό σύστημα της βιβλιοθήκης. Υπάρχει το τμήμα ψηφιοποίησης, το οποίο αυτή τη στιγμή έχουμε δυόμιση εκατομμύρια σελίδες ψηφιοποιημένο υλικό, το οποίο έχει ξεκινήσει με έργα από το ΕΣΠΑ. Και συνεχίζεται, υπάρχει ένα τμήμα που έχει τέσσερα άτομα και ασχολείται με αυτό. Και το υλικό αυτό ανεβαίνει σε ειδική σελίδα, την οποία υπάρχει όμως το URL του Πανεπιστημίου, οπότε έρχεται να φέρνουμε ότι είναι παραγωγή δικαίου μας. Βρισκόμαστε στο χώρο του Επιστημονικού Αναγνωστηρίου στην Κεντρική Βιβλιοθήκη στο Αριστοτέλεο Πανεπιστημίου. Είναι ένας χώρος όπου μπορεί να έρθει ο οποιοσδήποτε και να συμβουλευτεί το υλικό της βιβλιοθήκης, είτε αυτό είναι έντυπο είτε είναι ελεκτρονικό. Υπάρχει ένα μεγάλο πλήθος έντυπου υλικού, το οποίο είναι σε αρχαιακή μορφή και μπορεί να έρθει και να το συμβουλευτεί κατόπινε τίσιος. Παλόλα αυτά υπάρχει και υλικό το οποίο είναι πρόσφατο και μπορεί να το δανειστεί να το πάρει στο σπίτι του. Πέρα όμως από το έντυπο υλικό υπάρχει και το Αρχείο των Εβραϊκών Μαρτυριών, ένα αρχείο το οποίο υπάρχει σε συνεργασία με το Πανεπιστημίο του Βερολίνου και μπορεί να συνδεθεί με VPN σύνδεση και να ακούσει ζωντανά τις μαρτυρίες των επιζών των Εβραίων, είτε σε ελληνική γλώσσα είτε σε οποιαδήποτε άλλη. Επίσης υπάρχει και σταθμός ΑΜΕΑ για άτομα με πρόβλημα όρασης όπου υποστηρίζεται από την Κεντρική Βιβλιοθήκη. Όμως πέρα από όλα αυτά υπάρχουν και άλλες υπηρεσίες. Υπάρχει και μια πολύ καλή συνεργασία με ένα δίκτυο γενικότερα βιβλιοθηκών είτε της Ελλάδος είτε του εξωτερικού. Μπαίνουμε στη διαδικασία του διαδανεισμού, δηλαδή δεχόμαστε αιτήματα από άλλες βιβλιοθήκες ή ζητάμε εμείς από άλλες βιβλιοθήκες του εξωτερικού ή της Ελλάδος. Μια πολύ καλή συνεργασία που έχουμε είναι με βιβλιοθήκες της Γερμανίας Χαλίδα Βέργη, Τιουμπικέννα, Μόναχο και τα λοιπά, όπως επίσης και με την πρίτισσα Library. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν έχουμε και με άλλες βιβλιοθήκες της Ευρώπης. Πάρα πολλά αιτήματα δεχόμαστε από βιβλιοθήκες της Ευρώπης, κυρίως των Βαλκανικών χωρών. Ενδεικτικά μπορώ να σας πω ότι έχουμε δεχθεί γύρω στα 1.000 αιτήματα, ενώ εμείς έχουμε κάνει γύρω στα 1.400. Επίσης υπάρχει και η online πληροφόρηση, όπου μπορείτε να υποβάλετε σε ελεκτρονική μορφή τα αιτήματά σας και να έχετε μια άμεση ανταπόκριση σε οποιοδήποτε αίτημα σας αφορά, οποιαδήποτε απορία μπορείτε να έχετε σχετικά με τα θέματα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου ή και γενικότερα με την έρευνά σας. Επίσης θα μπορούσα να προσθέσω ότι ο χώρος διατίθεται και έχουμε πάρα πολλές ξεναγήσεις από σχολεία, τα οποία δεν είναι μόνο σχολεία της Θεσσαλονίκης, είναι σχολεία από όλη την Ελλάδα και έχουμε μια πολύ μεγάλη επισκεψιμότητα συγκεκριμένα. Μέσα στον προηγούμενο χρόνο δεχτήκαμε πάνω από 70.000 άτομα, τα οποία ήρθανε είτε για να επισκεφτούν το χώρο και να τον δουν, είτε για να εξυπηρετηθούν επάνω στις επιστημονικές τους ανάγκες. Σε το τμήμα αυτό έχουμε τη δυνατότητα να ακούσουμε μαρτυρίες επιζώντων από το Ευρωπαϊκό Λοκαύτομα, είτε αυτοί είναι βρέ, είτε είναι σε διάφορες μειονότητες. Μπορούμε να κάνουμε αναζήτηση είτε με διάφορα γρουπ, είτε ονομαστικά, είτε αν έχουμε το συγκεκριμένο άτομο ή ακόμα και με τόπους. Συνήθως όμως όλοι όσοι έρχονται γνωρίζουν κάποιο όνομα, οπότε ψάχνουν για να ακούσουν τη μαρτυρία του συγκεκριμένου. Εγώ σας είπα το όνομα του Δένιν Περαχιά. Οπότε και εγώ βάζω Δαβίδ για να το κάνω πιο συγκεκριμένο. Βρήκαμε τη λίστα με όσους είναι Δαβίδ Περαχιά. Πατώντας πάνω στο εικονίδιο μπορούμε να ακούσουμε το βίντεο και να κρατήσουμε τη μαρτυρία του, την οποία θα τη χρησιμοποιήσουμε για παραπέροπληροφορίες. Μπορούμε να το ακούμε μόνο με τα ακουστικά. Δεν είναι ανοιχτό, επειδή πρόκειται για ένα σταθμό εργασίας να μην ενοχλούμε τους υπόλοιπους. Και από εδώ και μετά ξεκινάει η μαρτυρία. Ξεκινάει πάντοτε με το πιστοποιητικό γέννησης και ακολουθεί η μαρτυρία του επιζώντος. Οι μαρτυρίες δεν είναι πάντοτε και των ίδιων, μπορεί να είναι και οι διάφοροι συγγενείς τους που δίνουν μαρτυρίες. Εδώ μας λέει και πότε έγινε η καταγραφή. Στις 7-8 του 1997. Από ποιον έγινε και ξεκινάει η μαρτυρία μας. Συνήθως αυτά τα χρησιμοποιούν οι φοιτητές του ιστορικού, των πολιτικών επιστημών για διάφορες εργασίες που γίνονται αλλά υπάρχουν και οι ερευνητές οι οποίοι γνωρίζοντας ότι υπάρχει αυτός ο σταθμός εργασίας εδώ στην Κιτρική Βιβλιοθήκη έρχονται και ακούνε τις διάφορες μαρτυρίες. Ανάμεσα στους πνευματικούς της αυρούς της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θασσαλονίκης είναι και η μοναδική αξία συλλογή βιβλίων και ιστορικών κημιλιών του Έλληνα ομογενούς από την Αίγυπτο Ιωάννη Τρικόγλου. Χειρόγραφα, παλέτυπα, σπάνια βιβλία, έργα τέχνης και κημίλια που μιλούν κυρίως για την ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Αποτελεί ένα κάφιγμα για την Κεντρική Βιβλιοθήκη του Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θασσαλονίκης. Το γεγονός είναι ότι υπάρχουν πολύ σημαντικές συλλογές βιβλίων και έργων τέχνης εδώ. Υπάρχει η συλλογή Τρικόγλου του πολύ γνωστού Αιγύπτου επιχειρηματή ο οποίος δώρισε έναν μεγάλο αριθμό βιβλίων και εργατών τέχνης εδώ. Υπάρχει η συλλογή Τρικόγλου του πολύ γνωστού Αιγύπτου επιχειρηματή ο οποίος δώρισε έναν μεγάλο αριθμό βιβλίων λίγο στις 12.000 και 1.000 έργα τέχνης στην Κεντρική Βιβλιοθήκη την δεκαετία του 60. Υπάρχει μια πολύ σημαντική συλλογή επίσης του Παύλου Καλιγά, του γνωστού λογοτέχνη και δικηγόρου. Η συλλογή του Νικολάου Πολίτη του λαογράφου, όπου υπάρχουν και σπάνιες εκδόσεις κυρίως θεατρικών έργων. Πολλές άλλες συλλογές του Μανώλη Τριανταφυλίδη με σπάνιες χειρογραφές εκδόσεις του Νικολάου Πολίτη είπαμε. Από εκεί και πέρα μπορούμε να σας δείξουμε κάποια πολύ σημαντικά τεκμήρια που υπάρχουν εδώ. Υπάρχει η χάρτα του Βρύγας σε μια από τις καλύτερες σωζόμενες εκτυπώσεις. Υπάρχει ο πρώτος χάρτας του Ελληνικού Κράτους του Άλτελ Χόφθεν από τη συλλογή Τρικούπη, που έδειξε ο Ιωάννης Τρικόγλου. Το πρώτο αναγνωστικό που τυπώθηκε στη Βιέννη της ελληνικής γλώσσας. Τα πρώτα σύνορα του Ελληνικού Κράτους, σπάνιες φωτογραφίες και εκδόσεις του Φρέντ Μπουασονά. Μουσικές εκδόσεις από το αρχείο του Ιωάννη Μάντακα, ο οποίος ήταν και πρώτος διευθυντής της χοροδίας του Πανεπιστημίου και ο οποίος δώρησε όλο το αρχείο του με όλα τα προγράμματα και τις ηχογραφίσεις από τη δεκαετία του 50 και μετά στο Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης και πολύ σημαντικά βιβλία, πρώτα σ' εκδόσεις ελλοκοτεχνών με αφιερώσεις προσωπικές μέσα, έργα τέχνης σημαντικών καλλιτεχνών, έχουμε ακόμα και έργα του Νικολάου Γιζη, του Δημητρίου Γαλάνη και από όλων άλλων καλλιτεχνών, χαρακτικά και πρωτότυπα έργα. Αυτές, νομίζω, είναι οι σημαντικότερες συλλογές που υπάρχουν στην Κεντρική Βιβλιοθήκη στον υπόγειο χώρο που το σκαμάσαμε τώρα, στην Τρικό Βιβλιοθήκη. Ο επισκέπτης μπορεί να δει το υλικό αυτό μετά από κάποια έτηση και από τη στιγμή που θα πει το λόγο για τον οποίο θέλει να ερευνήσει ένα βιβλίο, ένα εργοτέχνηση ή ένα σπάνιο χειρόγραφο. Υπάρχουν όμως και πολλά από τα έργα αυτά και τα βιβλία ψηφιοποιημένα στο διαδίκτυο, στη σελίδα ψηφιοθήκη, οπότε κάποιος μπορεί να πατήσει τη λέξη ψηφιοθήκης σε κάποια μηχανία αναζήτησης και θα βρει δύο εκατομμύρια σελίδες από τα βιβλία και τα έργα τέχνηση τα οποία υπάρχουν εδώ, ελεύθερα. Παρακαλώ. Παρακαλώ. Το Τυμήμα Προσκτήσεων βρίσκεται στο ισόγειο του παλαιού κτήριου της Κεντρικής Βιβλιοθήκης, είναι μεταξέλιξη του παλαιού τυμπήματος των περιοδικών, έρχεται να καλύψει τις καινούργιες ανάγκες, τις ανάγκες να διαχειριστεί η βιβλιοθήκη του Απηθήτα, τις ανάγκες προσκτήσης σε έντυπο και ηλεκτρονικό υλικό κεντρικά. Ο στόχος μας είναι η πρόσβαση σε ηλεκτρονικά περιοδικά, η διανομή των πανεπιστημιακών συγγραμμάτων του Ευδόξου, ο εμπλουτισμός της βιβλιοθήκης της Κεντρικής και των τμήματων των βιβλιοθήκων του Απηθήτα με έντυπα βιβλία και η πρόοδος να βαδίσουμε και στα ηλεκτρονικά βιβλία. Είμαστε περήφανοι για την ηλεκτρονική συλλογή που διαθέτει σήμερα η βιβλιοθήκη του Απηθήτα. Είναι μια συλλογή που άρχισε να δημιουργείται στην προηγούμενη δεκαετία. Λόγω της σπουδαιότητάς της και της υποστήριξης που έλαβε και από την Βρετανία και από τις Κεντρικές Υπηρεσίες του Πανεπιστημίου, μπόρεσε να συνδεχίσει να παρέχει πρόσβαση στους αναγνώστες της βιβλιοθήκης παρά τις δύσκολη οικονομική κατάσταση που βιώνει σήμερα η χώρα μας. Οι φοιτητές μας μετα σε προπτυχιακό επίπεδο, οι μεταπτυχιακοί, υποψήφιοι, διδάκτορες, δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν οι σπουδές τους από ανάλογα πανεπιστήμια του εξωτερικού σε σχέση με το ότι μπορεί να τους προσφέρει η βιβλιοθήκη του Απηθήτα σε ηλεκτρονικό υλικό. Είμαστε περήφανοι επίσης και για την καινούργια μας υπηρεσία, την υπηρεσία του Ευδόξου και ενδρικά διαχειριζόμαστε την προμήθεια συγγραμμάτων για όλες οι βιβλιοθήκες και για όλα τα τμήματα και με την ευκαιρία αυτήν μας δίνεται και σε μας η ευκαιρία να εμπλουτίσουμε τη συλλογή μας και με συγγράμματα για όλες τις αματικές περιοχές. Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι είναι η επιλογή του ηλεκτρονικού, είναι διαθέσιμο 7 μέρες την εβδομάδα και μπορούν οι φοιτητές μας, οι καθηγητές μας να μας στείλουν και προτάσεις σε περίπτωση που δεν υπάρχει στη συλλογή μας υλικό που το χρειάζονται και είναι απαραίτητο για τις σπουδές τους. Η συμβολή της βιβλιοθήκης στις εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες των φοιτητών είναι μοναδική και είμαστε ανοιχτοί και σε όλα τα άλλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας να έρθουν να μας επισκεφτούν και να μας γνωρίσουν. Το ιδρυματικό καταθετήριο επιστημονικών εργασιών είναι ο δικτυακός τόπος ο οποίος συγκεντρώνει, επεξεργάζεται, διαφυλάται και προβάλλει την ερευνητική παραγωγή του ΑΠΙΘΤΑ. Και όταν λέμε ερευνητική παραγωγή εννοούμε τη συλλογή των μεταπτυχιακών, τη συλλογή των διδακτορικών διατριβών και τις επιστημονικές δημοσιεύσεις των μελών ΔΕΠ. Κάθε φοιτητή στα πλαίσια της εκπόνησης του μεταπτυχιακού του και της διδακτορικής του διατριβής, βάσει πριτανικής απόφασης, οφείλει να καταθέτει ένα ψηφιακό αντίγραφο στο γραφείο μας, το οποίο στη συνέχεια εμείς επεξεργαζόμαστε, προσθέτουμε τις περιλήψεις και το αναρτούμε στο διαδίκτυο. Οι επιστημονικές δημοσιεύσεις των μελών ΔΕΠ είναι ένα ευρύ υλικό καθώς προέρχεται από 11 σχολές και από 41 τμήματα του πανεπιστημίου οπότε πρόκειται για λογοτεχνικό, κοινωνικό και καλλιτεχνικό υλικό. Σε όλο αυτό το υλικό ανεβάζουμε τα πλήρη κείμενα όπου είναι εφικτό, όπου δηλαδή δεν υπάρχουν θέματα πνευματικών δικαιωμάτων. Το σημαντικό στα καταθετήρια όπως το δικό μας και αυτά στα οποία αναπτύσσονται από τη δεκαετία του 90' σε όλο τον κόσμο και από το 2000 και στην Ελλάδα είναι ότι όλο αυτό το υλικό, το περιεχόμενο είναι προσβάσιμο στον απλό χρήστη του διαδικτύου. Το ιδρυματικό καταθετήριο υλοποιεί και αυτό που ονομάζουμε ανοιχτή πρόσβαση, δηλαδή τη δυνατότητα που έχει ο καθένας να έχει πρόσβαση σε αυτό το υλικό χωρίς κάποιο κόστος ή συνδρομή. Είναι σημαντικό να πούμε ότι το ιδρυματικό καταθετήριο είναι η κεντρική βάση βιβλιογραφικών δεδομένων που χρησιμοποιεί η Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας του Πανεπιστημίου προκειμένου να κάνει την ασωτερική και την εξωτερική αξιολόγηση του ιδρύματος, οπότε έχουμε στενή συνεργασία με τη Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας, με την Πανεπιστημιακή Πριεσία Καταλόγου για το μοναδικό προσδιορισμό των ονομάτων των συγγραφέων και με το κειδ που κάνει τις επικαιροποιήσεις του και το συγχρονισμό. Το ιδρυματικό καταθετήριο είναι μια συνησφορά στην παγκόσμια προσπάθεια η οποία γίνεται για να είναι οργανωμένες συλλογές του Πανεπιστημίου, να είναι ορατό, να είναι ορατή ερευνητική δραστηριότητα του Πανεπιστημίου και να έχει ο κόσμος πρόσβαση σε έγκριτο επιστημονικό περιεχόμενο. Βρισκόμαστε στην ιστοσελίδα της Κεντρικής Βιβλιοθήκης και βλέπουμε ήδη από την πρώτη σελίδα ότι υπάρχει αυτή η ένδειξη «νες καταχωρήσεις στο ιδρυματικό καταθετήριο», οπότε με το που κάνουμε κλικ εδώ οδηγούμαστε στην σελίδα του Ίκε. Από εδώ μπορεί να κάνει κάποιος αναζήτηση για οποιοδήποτε θέμα τον ενδιαφέρει με λέξεις κλειδιά, για παράδειγμα μια φράση, και να δει στα αποτελέσματα της έρευνας ότι έχει υλικό που προκύπτει από τις επιστημονικές εργασίες των Μελών ΔΕΠ, δακτορικές και μεταπτυχιακές διατριβές και τα ανοιχτά ακαδημαϊκά μαθήματα τα οποία τα φιλοξενούν ως συλλογή. Έτσι, λοιπόν, αν κάνει κάποιος κλικ στην πρώτη επιλογή μπορεί να δει όλες τις δημοσιεύσεις των καθηγητών επί του θέματος. Επιλέγω να ανοίξω την πρώτη εγγραφή, βλέπω ότι πρόκειται το τίτλο του συγγραφής, από ποιο τίμα προέρχεται αυτή η εγγραφή, την περίληψη και στο τέλος μου δίνει τη δυνατότητα να ανοίξω το pdf αρχείο. Αυτή είναι μια επιστημονική εργασία με θέμα τη διαβίουμαθηση. Το γραφείο ψηφιοποίησης ψηφιοποιεί, μετατρέπει δηλαδή την αναλογική μορφή των σπάνιων δημοσιευθέντων. Αυτό δημιουργεί όλες τις δημιουργίες της εργασίας. Αυτό δημιουργεί όλες τις δημιουργίες της εργασίας. Μετατρέπει δηλαδή την αναλογική μορφή των σπάνιων τεκμηρίων, χαρτών, αρχείων, παλετύπων, φωτογραφιών, των συλλογών της Βιβλιοθήκης και όλου του πανεπιστημίου, σε μια μορφή τέτοια ώστε να είναι ελεύθερα διαθέσιμη στους χρήστες σε όλους το διαδίκτυο. Αφού επεξαργαζόμαστε το υλικό αυτό, προσθέτουμε την κατάλληλη τεκμηρίωση, μια πρώτη επιστημονική βασική βιβλιογραφία και το διαθέτουμε ελεύθερα στο κοινό. Πέρα από τις δικές μας συλλογές, έχει ψηφιοποιηθεί και υλικό άλλων συλλογών, όπως της Βιβλιοθήκης Σαρβιρούπουλος του Πόντου, που φυλάσσεται στην Εύξη Νολέσκης Νάουσας, μια ιστορική βιβλιοθήκη, λογοτεχνικά αρχεία του αρχείου Τριανταφυλίδη, η βιβλιοθήκη του Νικοπολίτια, ένα μεγάλο μέρος της, χειρόγραφα του Πανεπιστημίου που ξεκινάνε από τον 10ο αιώνα και φτάνουν μέχρι τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, έργα τέχνης της συλλογής Τρικόγουλου, πολύτιμη χάρτες και παλέτυπα τα οποία ξεκινούν από τις αρχές της τυπογραφίας. Η αυαρχίδα της μονάδας ψηφιοποίησης της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Αριστοτωλίου Πανεπιστημίου είναι ο σαρωτής βιβλίων. Book Scanner λέγεται στη διεθνή ορολογία του και η δουλειά του είναι να ψηφιοποιεί βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες, φωτογραφίες, χωρίς να τα καταπονεί, χωρίς να τα καταστρέφει. Εδώ τι σαρώνουμε τώρα? Εδώ σαρώνουμε ένα βιβλίο το οποίο είναι από την βιβλιοθήκη του Νιγάμα Πολίτη. Έχει εκδοθεί το 1839 στην Ερμούπολη και είναι η Ορφανή της Χίου, μια από τις πολύ, πολύ σπάνιες εκδόσεις της βιβλιοθήκης. Το έχει συγγράψει ο Ιέκωβος Πιτζικίος. Βλέπετε, έχει χειρόγραφη αφιέρωση, έχει τη σφραγίδα του ίδιου του πολίτη και έχει και την πρώτη σφραγίδα της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου του Αριστοτελού, που είναι, από ό,τι βλέπετε, δεν εισιμιρινή, είναι διαφορετική. Είναι Άγιος Γιώργιος. Το βασικό χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου μηχανήματος είναι ότι δεν καταπονεί τα τεκμήρια, τα τεκμήρια έχει ένα σύστημα το οποίο μετακινούνται οι πλάκες, σαρώνουμε το λογισμικό καταγράφι της σάρωσης που κάνουμε και σε ψηφιακή και έγχρωμη πάντα αποτύπωση, οπότε κάνουμε κατά κάποιον τρόπο μια ψηφιακή αποτύπωση, μια ψηφιακή φωτογράφηση της κατάστασης που βρίσκεται αυτό το πολιτιστικό τεκμήριο, γιατί έτσι τα θεωρούμε και έτσι τα χειριζόμαστε τα βιβλία αυτά. Στη συνέχεια κάνουμε την ανάλογα επεξεργασία, προσθέτουμε το υδατογράφημα του πανεπιστημίου και αφού δημιουργήσουμε ένα ψηφιακό κατάστατο ας πούμε του πρωτότυπο τεκμήριου, το ανεβάζουμε στη βάση μας στην ψηφιοθήκη, ώστε να είναι ελεύθερα διαθέσιμα στον οποιοδήποτε. Μπορεί να το κατεβάσει και μπορεί να το χρησιμοποιήσει, να το διαβάσει, να το τυπώσει, έχει στη βιβλιοθήκη του. Η Κεντρική Βιβλιοθήκη στεγαζότανε αρχικά στο παλιό κτήριο της Φιλοσοφικής. Το 1974 ήρθε σε αυτό το κτήριο που βρισκόμαστε τώρα. Οι παραδοσιακοί και οι παραδοσιακοί που βρισκόμασαν στο κτήριο ήρθαν σε αυτό το κτήριο που βρισκόμασαν στο κτήριο της Φιλοσοφικής. Το 1974 ήρθε σε αυτό το κτήριο που βρισκόμαστε τώρα. Η πρώτη συλλογή καταρτίστηκε από δωρές διαφόρων της Εθνικής Βιβλιοθήκης, του Γιώργιου Κωνσταντινίδη, του Αλέξανδρο Πάλι, του Χριστομάνου, κτενά, γράβαρη. Ο Τωαμίων Ταλαξίμων επίσης είχε δώσει πάρα πολλά βιβλία και παλιά, σπάνια μερικά, στην Κεντρική Βιβλιοθήκη. Στη συνέχεια, διάφοροι επώνυμοι και μη δορίζανε τις συλλογές τους στην Κεντρική Βιβλιοθήκη. Αυτή τη στιγμή έχουμε αρκετές κλειστές συλλογές επωνύμων, οι οποίες έχουν πάρα πολύ σπάνιο υλικό. Έχουμε και τη Συλλογή των Σπανίων, όπου ξεχωρίσαμε τα πιο σπάνια και παλέτυπα και τα έχουμε εκεί φυλαγμένα σε ειδικό χώρο, με ειδική θερμοκρασία και ειδικές συνθήκες. Η πλειονότητα αυτών των τεκμηρίων έχει ψηφιοποιηθεί. Φυσικά, όπου μας επέτρεπε το κοπυράκι, η κατάσταση του τεκμηρίου. Άρα, οποιοςδήποτε έχει τη δυνατότητα, αυτή τη στιγμή, να δει στην ψηφιοθήκη μας πράγματα τα οποία ίσως δεν υπάρχουν και σε καμιά άλλη βιβλιοθήκη. Πρόσφατη δωρεά που έχει δεχτεί η Κεντρική Βιβλιοθήκη είναι του κυρίου Ιωάννη Μέγα και του Τίνου Χριστιανόπουλου. Του Τίνου Χριστιανόπουλου την περιμένουμε να έρθει προσεχώς. Του κυρίου Μέγα ήδη την επεξεργαζόμαστε. Και είναι πολύ σημαντική αυτή η δωρεά που μας έχει κάνει, γιατί μιλάει για την ιστορία της Θεσσαλονίκης. Μπορούμε να βγάλουμε εκθέσεις από αυτή τη δωρεά. Να προβάλλουμε το υλικό όπως πρέπει για την πόλη μας. Και ευχαριστούμε πάρα πολύ όλους αυτούς τους ανθρώπους, που με μεράκι και αγάπη συλλέγανε τα βιβλία τους και αποφασίζουν να τα δορίσουν στην Κεντρική Βιβλιοθήκη. Είναι σίγουρο ότι θα διασωθούν, θα συντηρηθούν και θα προβληθούν. Η Κεντρική Βιβλιοθήκη του Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης είναι μια βιβλιοθήκη που παρακολουθεί στενά τις τεχνολογικές εξελίξεις. Εξυγχρονίζεται διαρκώς προσφέροντας άπειρες δυνατότητες σε εκείνους που αγαπούν την πνευματική αναζήτηση, ενώ ειδικά για τους φοιτητές με τα διάφορα τμήματά της αποτελεί μια μοναδική αισθία έρευνας στο αχανές σύμπαν του διαδικτύου. Το εξειδικευμένο προσωπικό εξασφαλίζει την έγκυρη υποστήριξη σε όλες τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες, ενώ ο συνεχής εμπλουτισμός του υλικού και η συνεργασία με άλλες βιβλιοθήκες καθιστούν τη βιβλιοθήκη του Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης μια μεγάλη κυβωτό συλλογικής μνήμης. Κεντρική βιβλιοθήκη του Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μια σύγχρονη και πρωτοποριακή βιβλιοθήκη με έργο εθνικών διαστάσεων που διαρκώς ανανεώνεται, εμπλουτίζεται με νέες συλλογές με ηλεκτρονικό υλικό και σπάνια έντυπα τεκμήρια. Μία συταποθήκη του μέλλοντος. Ένα κάφχημα του Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ένα εκατομμύριο και πλέον τίτλοι βιβλίων περιμένουν τους λάτρεις της αναζήτησης της γνώσης για να προσφέρουν τα πιο συναρπαστικά ταξίδια. Μετά από την αρχή του δημοσιογραφίου, ο Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης δημιουργήθηκε στις αρχές του δημοσιογραφίου. Μετά από την αρχή του δημοσιογραφίου, ο Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης δημιουργήθηκε στις αρχές του δημοσιογραφίου. Μετά από την αρχή του δημοσιογραφίου, ο Αριστοτελίου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης δημιουργήθηκε στις αρχές του δημοσιογραφίου. |
