| : Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα, Συσανίου και Σιατίστης, κύριε Παύλε και σημερινέ συγγυητή της εκδήλωσης, Σεβαστοί Πατέρες, κύριε Πρόεδρε του Δημοτικού Συμβουλίου, κύριε Περιφερειακέ Σύμβουλε, κύριοι δημοτικοί σύμβουλοι, κυρίες και κύριοι. Σας καλωσορίζουμε στην πέμπτη εκδήλωση της 22ης περίοδου του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστημίου Γεννητσών, που συνδιοργανώνεται από την ιστορική και λαογραφική εταιρεία Γεννητσών ο Φίλιππος και την Δημοτική Κοινοφυλή Επιχείρηση Πολιτισμού Αλληλεγγύης του Δήμου μας. Το Ανοικτό Λαϊκό Πανεπιστημίο είναι ένας θεσμός, 21 χρόνων πλέον, συνεχούς λειτουργίας, ένας θεσμός θα μπορούσαμε να πούμε αυθεντικά λαϊκός, στον οποίο όλοι έχουν πρόσβαση και μπορούν να παρακολουθήσουν τις εκδηλώσεις του και να οφειληθούν από αυτές. Οι εισηγητές ομιλητές με απλό τρόπο, υπομορφή εκλαικευμένων διαλέξεων, μεταδίδουν γνώσεις και εμπειρίες στους φίλους του θεσμού, που απευθύνεται σε όλες οι ηλικίες, ανεξάρτητα από το επίπεδο γνώσεων. Η σημερινή εκδήλωση έχει χαρακτήρα χριστουγεννιάτικο και χωρίζεται σε δύο μέρη. Στην αρχή, ο σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ισανίου και Ασιατίησης κ. Παύλος θα αναφερθεί, λόγω των ημερών, στο πώς και το γιατί των Χριστουγέννων και στη συνέχεια η χοροδία Βυζαντινής μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως Εδέσης Πέλις και Αλμοπίας, Ρωμανός ο Μελωδός, υπό τη διεύθυνση του Αριστοτέλη Βογιατζόγλου, καλλιτεχνικού διευθυντή της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Μητροπόλεως μας, θα ερμηνεύσει εκκλησιαστικούς χριστουγεννιάτικους ύμνους, βάζοντας μας στο κλίμα των ημερών. Ο σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ισανίου και Ασιατίησης είναι γεννημένος στη Χαλκίδα. Μετά το τέλος των πανεπιστημιακών του σπουδών χειροτονήθηκε διάκονος το 1973 και πρεσβύτερος το 1974. Από το 1998 ανέλαβε τη Γραμματεία της Συνοδικής Επιτροπής Χριστιανικής Αγωγής της Νεότητος, της Συνοδικής Υποεπιτροπής για τη Χρηματοδότηση των Χριστιανικών Οικογενειών της Στράκης, για την Απόκτηση Τρίτου Τέκνου, της Συνοδικής Υποεπιτροπής κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, της Συνοδικής Υποεπιτροπής Καλλιτεχνικών Εκδηλώσεων και της Ιδικής Συνοδικής Επιτροπής Γάμου Οικογένειας, Προστασίας Παιδιού και Δημογραφικού Προβλήματος. Επίσης, εξελέγει Πρόεδρος του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος, Τάσος Γεωργιάδης. Για την πλούσια κοινωνική του δράση έχει βραβευθεί από το Εμπορικό Επιμελητήριο του Νομού Εβίας και πρόσφατα από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Επιγραμματικά για το κοινωνικό έργο της Μητροπόλεως μπορούμε να αναφέρομαι, στην οποία προέστατε, μπορούμε να αναφέρομαι ότι εντάσσονται τέσσερα ιδρύματα που ανακοφίζουν και υποβοηθούν τους συνανθρώπους μας, όπως το Γυροκομείο Γυναικών Μικροκάστρου, το Ορφανοτροφείο Θηλαίων Μικροκάστρου, το Οικοτροφείο Αρέων Πενταλόφου με 90 τροφίμους, το Οικοτροφείο Θηλαίων Πενταλόφου επίσης με 40 τροφίμους. Υπάρχει Υδρύμα Νεότητας και λειτουργούν κατασκηνώσεις, όπως και στη Μητρόπολη μας, και Ταμείο Εκκλησιαστικής Διακονίας για τους Μεγαλύτερους Συνανθρώπους. Επίσης, πρόσφατα είναι να προγραμματιστεί ένα πρόγραμμα πολιτέκνων οικογενειών, κυρίως από την Αθήνα, οι οποίοι θα έλθουν και θα παραχωρηθεί σπίτι και γη για να βοηθηθούν όσο είναι δυνατόν λόγο της κρίσης που μαστείζει την κοινωνία μας. Και φυσικά, εάν επιθυμούν να μείνουν στην περιοχή εκείνη. Επίσης, υπάγονται στην περιφέρα της Μητροπόλεως έτσι για ενημέρωση πέντε ανδρικές μονές της Αγίας Τριάδος Βηθού, της Κοιμήσεως Θεοτόκου Σισανίου, της Μεταμορφώσης Σωτήρος Δριοβούνου, του Αγίου Αθανασίου Εράτηρας και της Αγίας Παρασκευής Πελεκάνου και δύο γυναικείες μονές της Κοιμήσεως Θεοτόκου Μικροκάστρου, της Γενεσίου Θεοτόκου Δριοβούνου και λειτουργεί στην Ιερά Μητρόπολη το δημοσιογραφικό της όργανο που είναι ο ραδιοσταθμός Ορθοδοξία και Παράδοση. Σεβασμιότατε, πριν σας καλέσουμε θα ήθελα λίγο τον Πρόεδρο της Ιστορικής και Λαουγραφικής Εταιρείας, έναν από τους ίδιους οργανωτές, να έρθει και να πευθύνει ένα χαιρετισμό. Σεβασμιότατε Μητροπολίτα, Σισανίου και Σχιατίστης, κύριε Παύλε, Εδεσημολογιότατε, Πατέρα Ιωάννη εκπρόσωπε του Μητροπολίτου μας, Σεβαστοί Πατέρες, κύριε Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, κύριε Περιφερειακέ, Σύμβουλε, κύριε εκπρόσωπε Ιαρχών, αξιότιμοι κυρίες και κύριοι. Σε λίγες ημέρες θα έχουμε Χριστούγεννα. Ίθηστε κατά τις μεγάλες δεσποτικές εορτές το θέμα του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστημίου να είναι συναφές με την γιορτή. Άς αναλογιστούμε πώς θα γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα εμείς οι Χριστιανοί. Πόσο μας αγγίζει η ενανθρώπιση του Χριστού για χάρη μας, για τη σωτηρία μας. Θα παραδοθούμε στις εφήμερες απολαύσεις του ρεβεγιών και του κρασιού, των δώρων και των ταξιδιών, των φώτων και των στολιδιών ή θα ακολουθήσουμε το φωτεινό αστέρι που θα μας φέρει ταπεινούς προσκυνητές στη φάντημα του Χριστού. Έχουμε τη μεγάλη χαρά και τιμή να φιλοξενούμε σήμερα το σεβασμιότατο Μητροπολίτη Συσανείου και Σιατίσης τον κ. Παύλο ο οποίος θα μας αναλύσει το πώς και το γιατί της γιορτής των Χριστουγέννων. Με τις ευχές του να προσπαθήσουμε να βρούμε το πραγματικό νόημα της γιορτής. Να ζήσουμε Χριστούγεννα μαζί με τον εορτάζοντα Χριστό ο οποίος μας προσμένει στην πόρτα της εκκλησίας αλλά και στην κάθε πόρτα του Πάσκοντος και φτουχού αδερφού μας. Καλά Χριστούγεννα. Ευχαριστώ. Ευχαριστούμε τον κ. Πρόεδρο να χαιρετήσουμε και την παρουσία του εκπρόσωπου του στρατηγού, τον κ. Δομουξίδη. Σεβασμιότατε ο λόγος εσάς τώρα. Δεν συμολογιόταν τα εκπρόσωπα του Σεβασμιοντά του Μητροπολίτου. Αγαπητοί άρχοντες και αγαπητοί αδελφοί. Ευχαριστώ καταρχήν πάρα πολύ για την πρόσκληση την τόσο τιμητική για μένα να απευθυνθώ σε σας σήμερα και μάλιστα καθώς βρισκόμαστε στις παραμονές της μεγάλης εορτής του μεγάλο γεγονότος των Χριστουγέννων. Χάρηκα πάρα πολύ για αυτά που είπε ο πρόεδρος της Λαογραφικής Εταιρείας όταν είπε πώς θα γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα. Για την αλήθεια ότι κινδυνεύουμε να κρατήσουμε το περίβλημα και να χάσουμε την ουσία. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να κατανοούμε ποια είναι η σημασία των εορτών για μας. Τι είναι οι εορτές? Είναι τα γεγονότα της ζωής του Χριστού. Αλλά τα γεγονότα της ζωής του Χριστού είναι γεγονότα της προσωπικής μας ζωής και ιστορίας. Δεν είναι άσχετα με εμάς, έγιναν για χάρη μας, ερμηνεύουν τη ζωή μας, την φωτίζουν και σε μια εποχή που γύρω μας υπάρχει τόσο σκοτάδι είναι πάρα πολύ σημαντικό να να ζητήσουμε το φως. Για να καταλάβουμε τα Χριστούγεννα πρέπει να ξεκινήσουμε από την αρχή της ιστορίας. Η ιστορία, η αρχή της ιστορίας είναι η δημιουργία του ανθρώπου που πηγάζει από την αγάπη του Θεού. Ο Θεός είναι αγάπη, δεν μας λέει ότι έχει, είναι αγάπη και όποιος είναι αγάπη πάντα δημιουργεί γιατί θέλει στο χώρο της δικής του αγάπης να καλέσω κι άλλους συμμετόχους και συνεργούς. Και ο Θεός δημιουργεί τον κόσμο των αγγέλων και των ανθρώπων για να είμαστε μέτοχοι στη δημιουργία του και στην αγάπη του. Όμως υπάρχει ένα γεγονός που είναι η πτώση του ανθρώπου. Τι είναι η πτώση του ανθρώπου? Η πτώση του ανθρώπου είναι μια πραγματική πτώση και έκπτωση από το χώρο της θείας ζωής στο χώρο του πόνου, της φθοράς, της αρρώστιας και τελικά του θανάτου. Η κατάσταση της παραδεισιακής ζωής λέγεται και κατάσταση της αρχαίγονης δικαιοσύνης. Εκεί λοιπόν δεν υπήρχε τίποτα από όλα αυτά που σήμερα γίνονται εφιάλτες μας. Ο άνθρωπος δεν αρρώστανε, δεν υπέφερε, δεν πονούσε, δεν πέφαινε. Όμως ο άνθρωπος θέλησε, ο προορισμός του, ο σκοπός της δημιουργίας του είναι να γίνει και αυτός Θεός μετέχοντας και κοινωνώντας τη ζωή του Τριαδικού Θεού. Όμως ο άνθρωπος θέλησε με να γίνει Θεός αλλά χωρίς το Θεό. Και γι' αυτό δέχτηκε την συνομιλία καταρχήν και τη συμβουλή στη συνέχεια με τον Όφη, με τον διάβολο ο οποίος ως διάβολος, ως οικοφάντης δηλαδή διαβάλλει την αγάπη του Θεού στους ανθρώπους. Και τους λέει ξέρετε γιατί ο Θεός δεν σας επέτρεψε να φάτε από τον καρπό του δέντρου του καλού και του καρπού γιατί τότε θα ανοίξουν τα μάτια σας και θα γίνετε και εσείς θεοί. Προσέχτε μια μικρή λεπτομέρεια. Δεν είχε ο διάβολος να υποσχεθεί στον άνθρωπο κάτι διαφορετικό από ότι ο Θεός. Ο Θεός τον έπλασε για να γίνει Θεός ο άνθρωπος. Αυτό που αλλάζει είναι ο δρόμος. Στην πρώτη περίπτωση η υπακοή στο θέλημα του Θεού θα οδηγούσε τον άνθρωπο στην μέθεξη στη ζωή του. Στη δεύτερη περίπτωση η ανυπακοή του ανθρώπου θα τον κάνει να χάσει αυτή την τριαδική ζωή και την αγάπη και να εκπέσει. Και η τελική πτώση του ήταν ο θάνατος. Η αιτία της πτώσεως του ανθρώπου και είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό γιατί μας αφορά και σήμερα είναι η φαντασίωση της ισοθείας. Ότι δηλαδή ο άνθρωπος θέλησε με να γίνει Θεός αλλά χωρίς το Θεό. Φαντάζομαι το καταλαβαίνετε δεν υπάρχει κανείς άνθρωπος σήμερα που να μη θέλει να είναι ευτυχισμένος. Που να μη θέλει να επιτύχει. Που να μη θέλει να προκόψει. Το ερώτημα όμως είναι πολύ απλό πως θα τα καταφέρεις μαζί με το Θεό ή χωρίς το Θεό. Και ξέρουμε ότι στα χρόνια μας αλλά και όχι μόνο του τα δω ο άνθρωπος προσπαθεί να γίνει Θεός αλλά χωρίς το Θεό. Προσπαθεί να φτιάξει τις κοινωνίες του αλλά μακριά από το Θεό. Αλλά μακριά από το Θεό. Το αν το κατάφερε ή όχι η εποχή που ζούμε και εμείς εδώ στην πατρίδα μας αλλά και πιο μακριά από μας είναι ξεκάθαρη. Ζούμε την παγκόσμια χρεοκοπία του ανθρώπου. Αφού φτάσαμε στο 2017 και δεν καταφέραμε πρώτον να έχουμε αγάπη, ενότητα, ειρήνη και χαρά μέσα στην καρδιά μας. Αφού δεν καταφέραμε να έχουμε ενότητα, αγάπη και χαρά μέσα στο σπίτι μας. Αφού δεν καταφέραμε στις μικρές κοινωνίες που ζούμε να είμαστε αγαπημένοι, είμαστε αποτυχημένοι. Ξέρετε πόσα παιδιά σήμερα έχουν χάσει το χαμόγελο μέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Αυτοί οι άνθρωποι που είναι οι γονείς είναι επιτυχημένοι ή αποτυχημένοι. Αυτοί οι άνθρωποι που σε κάποια στιγμή διάλεξαν ο ένας τον άλλον και τώρα δεν θέλουν να βλέπουν ο ένας τον άλλον. Είναι επιτυχημένοι ή αποτυχημένοι. Και το ερώτημα είναι γιατί απέτυχαν. Και η απάντηση είναι απλή, γιατί θέλησαν να ακολουθήσουν ένα δρόμο που δεν έχει μέσα την αγάπη. Τι έχει τον εγωισμό. Και ο εγωιστής άνθρωπος είναι ανήκανος και να αγαπήσει και να ερωτευτεί. Σήμερα το βλέπουμε πια γύρω μας. Ξέρετε ότι υπάρχουν πάρα πολλά νέα ζευγάρια που σήμερα παντρεύονται και πριν χρονήσει ο γάμος τους έχουν ήδη χωρίσει. Και όταν καμιά φορά μου έρχονται στη Μητρόπολη δεν τους ρωτώ γιατί χώρισαν, τους ρωτώ γιατί παντρεύτηκαν. Και δεν έχουν να μου απαντήσουν και τους λέω θα σας πω εγώ γιατί είστε ανήκανοι και να αγαπήσετε και να ερωτευτείτε. Βέβαια εδώ η δική μας γενιά των μεγάλων έχει μια τεράστια ευθύνη. Γιατί μεγαλώσαμε λάθος τα παιδιά μας και το πιο μεγάλο λάθος τα κάναμε εγωιστές. Και άρα ανήκανους να αγαπήσουν, να ερωτευτούν, αυτό που φτιάχνουν και αυτοί τους τα χέρια να το κρατήσουν. Βλέπετε λοιπόν ότι η αιτία της πτώσεως του καθενός από εμάς είναι πάντα η ίδια. Η φαντασίωση της ισοθείας. Το είπα, όποιος έχει εγωισμό δεν μπορεί να αγαπήσει ούτε καν τα παιδιά του τα ίδια. Και αυτό πια είναι τόσο ξεκάθαρο και είναι ένα φοβερό βίωμα των χρόνων μας. Δεν είναι τώρα η ώρα, αλλά επειδή επί 40 και πλέον χρόνια διατηρώ μια καθημερινή επαφή με τα παιδιά, ήδη προηγουμένως είπα ότι σήμερα το πρωί και αύριο θα επισκεφθώ κάποια σχολείο για να μιλήσω με τα παιδιά. Μπορώ να σας πω πολλά από αυτά, αλλά δεν είναι της ώρας. Ποια είναι η αιτία της πτώσεως, οι συνέπειες της πτώσεως, τις είπα. Η υποταγή μας στον πόνο, στη φθορά και τελικά στο θάνατο. Οι πατέρες της εκκλησίας μας είναι ξεκάθαροι. Ο Θεός δεν επίεισε το θάνατο. Ο θάνατος είναι η δική μας επιλογή, η άρνηση αυτού που είναι η ζωή. Και η ζωή δεν είναι μια βιολογική κατάσταση. Η απάντηση του Χριστού είναι εγόημη η αλήθεια και η ζωή. Κατά συνέπεια, λοιπόν, δεν υπάρχει ζωή και σήμερα πάλι το βλέπουμε. Και βλέπουμε τον πόνο του ανθρώπου και την αποτυχία του ανθρώπου. Το βλέπουμε ότι πίστεψε σε πράγματα που τελικά δεν του έλυσαν τα προβλήματα αλλά τα πολλαπλασίασαν. Έτσι ακριβώς μέσα στην ιστορία ήρθε κάποια στιγμή που ο Απόστολος Παύλος θα την ονομάσει το πλήρωμα του χρόνου. Τι θα πει πλήρωμα του χρόνου, ο κατάλληλος καιρός. Ποιος ήταν ο κατάλληλος καιρός, η συνειδητοποίηση από την τότε οικουμένη της αδυναμίας της αυτοσοτηρίας. Δεν μπορούμε να σωθούμε με τις δικές μας της δυνάμεις. Και επειδή ο λαός μας, ο ελληνικός, έχει μια μεγάλη παράδοση και μια βαθιά σκέψη, αυτή η πραγματικότητα του αρχαίου κόσμου υλοποιείται στην τραγωδία του αισχύλου ο Προμηθέας Δεσμώτης. Ποιος είναι ο Προμηθέας, είναι εκείνος που έκλεψε το ιερό πυρ από τους θεούς και καταδικάστηκε να είναι δεμένος σε ένα βράχο στον Κάφκασο με αλυσίδες και εκεί καθώς είναι δεμένος έρχεται ένα πτυνό κάθε λίγο και του τρώει το συκώτι. Και ο εξασθενημένος Προμηθέας προσπαθεί να βρει τη δύναμη να σπάσει τις αλυσίδες αλλά δεν μπορεί και εκεί που νομίζει ότι κάτι πάει να κάνει το πτυνό ξαναγυρίζει. Και ήρθε λέει πέρασε κάποια στιγμή από εκεί ο Ερμής ο άλλος θεός και τι του λέει ποτέ δεν θα πάρουν τέλος τα δεινά σου εκτός ενώ ο Θεός σε λυπηθεί και στήνει κάποιον δικό του να σε σώσει. Αυτή είναι η συνειδητοποίηση του αρχαίου κόσμου και μάλιστα με ελληνικό χαρακτήρα. Ποτέ δεν θα πάρουν τέλος τα δεινά σου. Άδικα προσπαθείς. Η σωτηρία σου δεν θα προέλθει από σένα. Δεν μπορείς πια να σωθείς. Αλλά αν ο Θεός σε λυπηθεί και στήνει κάποιον δικό του να σε σώσει. Που σημαίνει ότι οι άνθρωποι του παλαιού κόσμου συνειδητοποίησαν ότι η σωτηρία τους θα είναι μόνο έπειτα από ενεργία του Θεού. Ο Σωκράτης, ο άλλος μεγάλος σοφός, πλησιάζει ακόμη περισσότερο και λέει αυτού του κόπου μη περιμένεις τέλος εκτός εάν κάποιος Θεός σε διαδεχτεί στους πόνους σου. Πάρει τη θέση σου και σε διαδεχτεί στους πόνους σου. Ο Θεός δεν έπαψε ποτέ να είναι αγάπη, αλλά πρέπει να ξέρετε κάτι. Η αγάπη έχει μια συνώνυμη λέξη που λέγεται ευθύνη. Δεν υπάρχει αγάπη χωρίς ευθύνη και δεν υπάρχει ελευθερία χωρίς ευθύνη. Ο Θεός λοιπόν σέβεται απόλυτα την ελευθερία μας. Και θα δείτε τώρα με ποιον τρόπο τη σεβάστηκε. Πρώτον, όταν δημιούργησε τον άνθρωπο, ο Θεός που δεν αμφιβάλλει για τον εαυτό του, που δεν φοβάται για τον εαυτό του, έδωσε τη δυνατότητα στον άνθρωπο να πει όχι ακόμα και στον Θεό. Όμως τον προειδοποίησε. Δεν υπάρχει ζωή έξω από τον Θεό και προσέχτε. Η προειδοποίηση δεν σημαίνει τιμωρία αλλά επίγνωση της αλήθειας. Όταν ας πούμε λέτε στο παιδάκι σας, στο μικρό που είναι πάνω στην ταράτσα, πρός και μη βγεις παραέξω γιατί άμα βγεις θα πέσεις και θα σκοτωθείς, δεν το απειλείται να το σκοτώσετε, το αποκαλύπτεται ένα φυσικό νόμο. Αυτό έκανε ο Θεός. Μας απεκάλυψε ότι δεν υπάρχει ζωή έξω από τον Θεό. Έτσι λοιπόν ο άνθρωπος δοκίμασε και έπεσε. Και η πτώση του δεν ήταν ηθική. Δεν παρέβη μια εντολή, ήταν οντολογική. Ακροτηρίασε την ύπαρξή του. Ο Θεός, αγαπητοί μου αδελφοί, είναι δομικό στοιχείο του ανθρώπου. Ένα από τα υλικά που κατασκευαστήκαμε. Νομίζω ότι ξέρετε πάρα πολύ καλά τη σημασία που έχει για την οποιαδήποτε οικοδομή ή δομή. Συνήθως είναι το τσιμέντο, είναι το σίδερο, αν όμως κάτι από αυτά είναι σκάρτο, κάποια στιγμή οικοδομή καταραίει. Και τότε ψάχνουμε να βρούμε ποιος την έφτιαξε αυτή την οικοδομή. Ποιος δεν έκανε καλά τη δουλειά του. Ο Θεός όμως έκανε καλά τη δουλειά του. Αλλά έφτιαξε έναν άνθρωπο ελεύθερο, τόσο ελεύθερο, ώστε να πει όχι ακόμα και στο Θεό. Και ο άνθρωπος είπε όχι στο Θεό. Ο Θεός όμως δεν του κάκιοσε. Τον άφησε να υποστεί τις συνέπειες της ελευθερίας του, οι οποίες ήταν φοβερές. Και όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, τότε εξαπέστειλε ο Θεός τον Υιόν Αυτού. Ο λόγος του Εσχύλου πραγματοποιείται. Τώρα έρχεται όχι ένας άνθρωπος, όχι ένας καλός άνθρωπος, αλλά ο ίδιος ο Θεός να περάσει στην ιστορία του κόσμου. Τι γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα? Τη σάρκωση του Θεού. Ο λόγος, ο Θεός δηλαδή, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, σάρξ εγένετο και εσκύνωσεν εν ημίν. Πάλι, θα μας πει ο Απόστολος Παύλος, ο Θεός εφανερώθη εν σαρκή. Δηλαδή, ο Θεός έγινε αυτό που ποτέ δεν ήταν. Έκλεινε τους ουρανούς, τους λήγησε και κατέβηκε στη γη. Και αυτή η κίνηση του Θεού είναι αποτυπωμένη στους ναούς μας. Βλέπετε ο τρούλος από πάνω. Κατέρχεται, περάει στα τόξα και φτάνει σε εμάς. Γιατί πρέπει να ξέρετε ότι ένας ναός είναι μια μυκογραφία του κόσμου. Κάτω στο δάπεδο είμαστε εμείς. Ψηλά στον τρούλο είναι ο Παντοκράτορας. Και ανάμεσα στη γη και στον ουρανό, αν και θα έπρεπε να το πω μετά αυτό, είναι οι Άγιοι. Ποιοι είναι οι Άγιοι? Οι άνθρωποι που μέχρι χτες ήταν εδώ που είμαστε και εμείς. Και έχουμε πρόσφατη την ανακήρυξη του Οσίου Ιακώβου, από τον Όσιο Δαβίδη στην Εύβοια, των οποίων εγώ είχα την ευλογία να τον ζήσω 20 χρόνια δίπλα του και πάρα πολύ ακόμα άνθρωποι. Αυτός ήταν κάποτε εδώ, κοντά μας, δίπλα μας. Μιλάγαμε μαζί, τρώγαμε μαζί, μας λειτουργούσε και έφυγε. Πού πήγε, στο μηδέν και στο πουθενά? Όχι, στη Βασιλεία του Θεού. Και από εκεί και πριν ακόμα να κηρυχθεί, ενεργούσε και ενεργή και απαντούσε στα δικά μας τα αιτήματα. Μια μικρή παρένθεση. Δεν ξέρω, αγαπητοί αδελφοί, αν έχετε σκεφτεί τι είναι ο άνθρωπος χωρίς το Θεό. Μη σοκαριστείτε, ο άνθρωπος χωρίς το Θεό είναι ένα απλό σκουπίδι. Το είπα κάποτε, ξέρετε, σε κάποιον που μου είπε, εγώ, μου λέει, Μάθεος. Και εγώ χαμογέλασα και του είπα, δεν φανταζόμουν τόσο εύκολα πως θα παραδεχώσω ότι είσαι ένα υποψήφιο σκουπίδι. Δεν του άρεσε η λέξη. Σκουπίδι, εγώ, μου λέει. Λέω, ναι. Εκτός αν δεν πεθάνεις. Ε, καλά, μου λέει, θα πεθάνω. Λέω, ξέρεις τι θα πει, θα πεθάνεις. Θα γίνεις ένα ψώφιο κουφάρι. Κι αυτό δεν του άρεσε, αλλά αυτή είναι η αλήθεια όμως. Και τότε λέω και αυτοί που σ' αγαπάνε, θα πάνε να σε θάψουνε γρήγορα γιατί αυτό το κουφάρι θα βρωμάει άμα τα αφήσουνε. Αυτό λοιπόν είσαι. Ήρθες σε αδιέξοδο. Οπότε στην προσπάθειά του να βγει από το αδιέξοδο, μου λέει, και εσύ τι είσαι, μου λέει, μαζί με τον Θεό. Χαμογέλασα πάλι και του λέω, εγώ, του λέω, είμαι υποψήφιος Θεός. Πάλι ξαφνιάστηκε. Του λέει, κοίταξε ο Χριστός εμένα μου το ξακαθάρισε. Και μου είπε, εγώ είπα, είστε θεοί και παιδιά του υψής του όλοι σας. Δεν υπάρχει τρίτη επιλογή, του λέω. Ήρθα να βγει από το αδιέξοδο, μου λέει, και εσύ τι είσαι, μου λέει, μαζί με τον Θεό. Δεν υπάρχει τρίτη επιλογή, του λέω. Ή θα γίνεις σκουπίδι ή θα γίνεις Θεός. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και πάλι θα βάλω μια μικρή παρένθεση. Πολλοί άνθρωποι ρωτάνε, υπάρχει ο Θεός. Σήμερα λοιπόν ο ασεπίσκοπος σας λέει ξεκάθαρα, όχι, δεν υπάρχει ο Θεός. Όταν όμως ο Μωυσής τον ρώτησε, ποιος είσαι, ο Θεός τι απάντησε, εγώ είμαι ο ον. Ον είναι με το χί του ρήματος ημί. Τι θα πει αυτό, εγώ είμαι αυτός που είναι. Αυτός είναι ο Θεός. Δεν λέει που ήταν, δεν λέει που θα είναι, αυτός που είναι. Και ξέρουμε ότι το είναι, είναι χρόνος ενεστός, που σημαίνει την διαρκή πραγματικότητα. Και προσέχτε τώρα, τι σημαίνει υπάρχω, άρχω κατά από κάποιον άλλον. Ο Θεός λοιπόν δεν υπάρχει, αλλά ο Θεός είναι. Και επειδή ο Θεός είναι, γι' αυτό εμείς μπορούμε και υπάρχουμε. Κάτω από Κείνον και μέσα από Κείνον. Κάποιος θα έλεγε, γιατί εγώ ο άνθρωπος δεν μπορώ να είμαι, γιατί εγώ απέτυχα. Θα μπορούσα, αλλά υπάρχει ο θάνατος. Το μόνο σίγουρο γεγονός που κρατάμε στα χέρια μας, η μοναδική βεβαιότητα που έχουμε στη ζωή μας. Όσο κι αν δεν θέλουμε να τη σκεφτόμαστε, όσο κι αν προσπαθούμε να κρυφτούμε από αυτήν, όμως είναι αλήθεια. Ο Θεός λοιπόν γίνεται άνθρωπος. Και στο ερώτημα, γιατί ο Θεός έγινε άνθρωπος, θα σας θυμίσω πρώτον ένα στίχο των χαιρετισμών της Παναγίας. «Δια τούτο γαρ ο υψηλός Θεός εφάνι επ' γης ταπεινός άνθρωπος», ποιο? «Βουλόμενος ελκύσε προς το ύψος τους αυτό βοώντας αλληλούια». Θέλοντας δηλαδή να υψώσει στο ύψος της δικής του θεότητας και να μας κάνει κοινωνούς στη ζωή του αυτούς που θα τον δοξάζουν αναγνωρίζοντάς τον ότι είναι ο Θεός που είπε και έγιναν τα πάντα, που διέταξε και εκτίστηκαν. Έτσι λοιπόν, στο ερώτημα γιατί έγινε άνθρωπος ο Θεός, όλοι οι Πατέρες της Εκκλησίας μας απαντούν για να κάνει τον άνθρωπο Θεό. Δεν έκανα λάθος λοιπόν σε αυτό που είπα στον άθεο, ότι είμαι υποψήφιος Θεός και όλοι εσείς που είστε εδώ είστε υποψήφιοι Θεοί. Τώρα, το γιατί το είπα, έγινε άνθρωπος για να κάνει εμάς θεούς, πώς όμως τώρα, πώς έγινε όλοι αυτό. Ο Θεός προσέλαβε την ανθρώπινη φύση μας. Εμείς οι άνθρωποι αγαπητοί αδελφοί έχουμε δύο πράγματα, ένα κοινό και ένα ξεχωριστό. Το κοινό, είμαστε το ίδιο άνθρωποι όλοι και εδώ βρίσκεται και στηρίζεται η ισοτινία όλων των ανθρώπων. Έχουμε την ίδια κοινή ανθρώπινη φύση. Όμως ο καθένας μας είναι ένα μοναδικό, ξεχωριστό, ανεπανάληπτο, μοναδικό ανθρώπινο πρόσωπο. Γιατί είμαστε έτσι, γιατί αυτό είναι το καλούπι μας. Πώς υπάρχει ο θεός? Έχει μία θεία φύση που υποστασιάζει τρία πρόσωπα. Δεν είναι τρεις θεοί, είναι τρία πρόσωπα ξεχωριστά αλλά είναι ένας θεός. Αυτό είμαστε και εμείς, είμαστε όλοι άνθρωποι αλλά ο καθένας είναι μοναδικός. Και ξέρετε είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό να το καταναήσει ο καθένας μας. Κάποτε ένα παλικάρι είχε μπλεχθεί στα ναρκωτικά. Απεφάσισε κάποια στιγμή να κάνει ένα βήμα αλλά διεπιστώθη ότι είχε μία ασθένεια συνέπεια του τρόπου της ζωής του. Μπήκε στο νοσοκομείο. Έπειτα που αρκετό καιρό βγήκε όμως και αμέσως πήρε τηλέφωνο τον ιερέα και του είπε πάτερ είμαι ο Γιάννης που είσαι παιδί μου έξω από την πόρτα του νοσοκομείου. Βγήκα και είμαι τελείως καλά. Και του λέει ο ιερέας αυτό που δεν θα μάθουν οι εφημερίδες, αυτό που δεν τα ξέρουν, περίμενε εκεί που είσαι. Και πήγε το πήρε το παιδί για να πάνε μαζί σε μια κοινότητα η οποία κοινότητα απεξάρτησης, γιατί πια είναι η εποχή που πρέπει να λέμε ξεκάθαρες τις αλήθειες, στηρίζεται και στην ιατρική επιστήμη αλλά και στη χριστιανική πίστη. Στον δρόμο που πηγαίνανε του λέει το παλικάρι, πάτερ, ξέρεις πόσες φορές σκέφτηκα να αυτοκτονήσω. Εάν δεν το έκανα, το φύλω σε μία λέξη που μου είπες εκείνη τη φορά που σε αντιθήκαμε. Ποια λέξη παιδί μου, μου είπες. Παιδί μου, για το Θεό είσαι μοναδικός. Αυτή η λέξη με κράτησε όρθιο. Και αυτή είναι η αλήθεια σε μια εποχή που προσπαθούν να μας κάνουνε μάζα και αγέλη. Έτσι λοιπόν, τι έκανε δηλαδή όταν λέω προσέλαβε την ανθρώπινη φύση. Μπόλιασε την ανθρώπινη φύση μας με το θεϊκό του μπόλι. Γιατί την μπόλιασε, εσείς γιατί μπολιάσετε τα δέντρα. Για να σας δώσουν καλύτερους καρπούς, για να έχετε καλύτερα λουλούδια. Ο Θεός λοιπόν μπόλιασε την ανθρώπινη φύση μας για να την θεραπεύσει. Για να γίνει ικανή η ανθρώπινη φύση μας μπολιασμένη με το μπόλι του Θεού να συναντήσει το θάνατο και να φοβηθεί ο θάνατος τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος τον θάνατο. Αυτό σημαίνει πρόσληψη, ένωσε στο πρόσωπό του την ανθρώπινη φύση μας που την πήρε από τα άχατα σπλάχνα της Παναγίας. Η Παναγία μας ήταν άνθρωπος κατά πάντα όμοιος με εμάς. Και εκείνη επιλέχθηκε, γιατί ήταν αξία της επιλογής, να προσφέρει στο Θεό την ανθρώπινη φύση μας. Και γεννήθηκε ο Χριστός, αυτός που είναι την ίδια στιγμή τέλειος Θεός και την ίδια στιγμή τέλειος άνθρωπος. Η Εκκλησία τον ονομάζει Νέο Αδάμ. Γιατί? Γιατί έτσι ήταν ο πρώτος Αδάμ. Όταν βγήκε από τα χέρια του Θεού, δεν κινδύνευε από καμιά αρρώστια, από κανένα θάνατο. Νόσησε εξαιτίας του. Και τώρα έρχεται κάποιος που παίρνει τη θέση του παλαιού Αδάμ και γίνεται ο γενάρχης μιας καινούργιας ανθρωπότητας. Όσοι μπολιάζονται στο σώμα του Χριστού, παίρνουν τη ζωή του. Προσέχτε μια λεπτομέρεια όμως. Δείτε και εδώ το σεβασμό στην ελευθερία του ανθρώπου. Ο Θεός θεραπεύει μεν την ανθρώπινη φύση μας, αλλά αφήνει στην ελευθερία και την ευθύνη του κάθε συγκεκριμένου ανθρώπου να την δηθεί και να την κρατήσει. Γι' αυτό βαφτίζουμε τα παιδιά και μάλιστα μικρά. Για να είναι ικανά να νικήσουν το θάνατο. Όποιαδήποτε στιγμή κι αν φύγουν. Βέβαια, από ένα σημείο και μετά όμως, υπάρχει η ευθύνη του καθενός από μας, αυτή τη θεωμένη ανθρώπινη φύση, να την κρατήσει. Μισό λεπτάκι. Εδώ βρίσκεται η ευθύνη μας. Ο Θεός λοιπόν και πάλι δεν ήρθε εν δυνάμι και όπως θα έρθει τη Δευτέρα Παρουσία, θα μπορούσε να έρθει πως, όπως φανερώθηκε στους τρεις μαθητές, στη μεταμόρφωση. Η μεταμόρφωση τι έγινε, ο Θεός τους έδειξε ποιος ήταν. Και ένα μέρος της θεϊκής του δόξας. Και τι έκαναν οι τρεις μαθητές, έπεσαν μπρούμιντα. Αλλά από την άλλη μεριά όμως νιώθουν τόσο όμορφα και τόσο γλυκά ώστε τι παρακαλούν του Χριστό. Είναι καλό να μείνουμε για πάντα εδώ. Να φτιάξουμε τρεις σκηνές. Μία για σένα, μία για τον Μωυσή και μία για τον Ηλία. Για τον εαυτό τους. Αυτό που ζούσαν, η δόξα του Θεού ήταν για τους τροφή, κατοικία, ποτό, τα πάντα. Δηλαδή, εδώ βλέπουμε μία εικόνα του παραδείσου και μία εικόνα της βασιλείας του Θεού. Και αν το λίγο που έζησαν από τη δόξα του Θεού τους έκανε να ζητούν να μείνουν για πάντα εκεί, σκεφτείτε όταν ο άνθρωπος θα ζήσει σε όλη τη δόξα του Θεού. Ο Θεός λοιπόν σεβάστηκε στην αριθμή. Ο Θεός λοιπόν σεβάστηκε στην αρχή και σέβαται πάντα τον άνθρωπο. Δεν μας σώζει αν δεν το θέλουμε. Ποια είναι η διαφορά από πρώτα τώρα. Πρώτα και να ήθελε ο άνθρωπος να σωθεί, δεν μπορούσε. Τώρα μας έδωκε εξουσία σ' όσους θέλουμε να γίνουμε παιδιά του Θεού. Εξουσία τέκνα Θεού γενέστε. Προσέχτε τώρα μια λεπτομέρεια. Ο Χριστός δεν μας σώζει με κάτι που κάνει, αλλά με αυτό που γίνεται. Γίνεται θεάνθρωπος και από την άλλη μεριά μας ενώνει με τον εαυτό του. Γι' αυτό οι άγγελοι λένε στον κόσμο, γεννήθηκε για σάς σήμερα Σωτήρας. Με αυτό που είναι, γεννήθηκε και αυτή η γέννηση είναι η Σωτηρία. Γιατί τώρα εγώ μπορώ να γίνω μέλος αυτής της γέννησης. Πώς? Με το να μπολιαστώ στο σώμα του Χριστού, με το Άγιο βάπτισμα. Δεν είναι μια τελετή, δυστυχώς, όπως την έχουμε καταντήσει πολύ σήμερα, τόσο άσχημη, ώστε να κάνουμε ένα σωρό αναοησίες στην βάπτιση των παιδιών μας και μερικές φορές να την αναβάλουμε γιατί δεν βρίσκουμε κέντρο για να κάνουμε το γλέντι. Το γλέντι για τη βάπτιση είναι η θέση. Το γλέντι για τη βάπτιση είναι η θεία κοινωνία. Αυτό είναι το γλέντι. Όλα τα υπόλοιπα δείχνουν την ανοησία μας, την ματαιοδοξία μας, αν θέλετε και το στραβό δρόμο που από τη μικρή ηλικία δείχνουμε στα παιδιά μας. Τι θα πει σωτήρας. Η λέξη σώζομαι σημαίνει γίνομαι σώος. Τι θα πει η λέξη σώος ακέραιος. Άρα λοιπόν ο Θεός μας χαρίζει τη χαμένη μας ακαιρεότητα καθώς μας ενώνει με τον εαυτό του δια του βαπτίσματος και μας τρέφει με τη ζωή του, τη θεία κοινωνία και με το λόγο του, το Άγιο Ευαγγέλιο. Όλοι σας ξέρετε ότι αν μείνετε κάμια εβδομάδα νηστικοί θα αρχίσετε να παραπατάτε. Όλοι σας γνωρίζετε ότι αν σας κλείσει κάποιος τη μύτη και το στόμα θα κινδυνεύσετε να σκάσετε. Ξέρετε δηλαδή ότι ο άνθρωπος για να ζήσει θέλει τροφή και αναπνοή. Αυτό το ξέρουμε. Δεν ξέρουμε όμως ποια είναι η τροφή και η αναπνοή της ψυχής μας. Κάποτε μιλούσα σε μια σχολή γονέων και τους ρώτησα «Πιστεύετε πως τα παιδιά σας έχουν και ψυχή» Με κοίταξαν περίεργα. Λέω το ερώτημά μου το εννοώ γιατί βλέπω τι κάνετε για τα σώματα των παιδιών σας δεν βλέπω να κάνετε τίποτα πολύ από εσάς και την ψυχή των παιδιών σας. Όταν αυτή θα τα προδώσει θα είναι αργά. Η τροφή της ψυχής ποια είναι πρώτον το είπα ο λόγος του Θεού. Τι μας είπε ο Χριστός. Ο άνθρωπος δεν θα ζήσει μόνο με ψωμί αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει από το στόμα του Θεού. Και κάθε κυριακή στη θεία μας που είναι το τραπέζι που μας κάνει ο Θεός το πρώτο πιάτο είναι το Ευαγγέλιο. Πώς άρχισε το Ευαγγέλιο χτες κυριακή. «Είπεν ο Κύριος». Προσέξατε αυτές τις δύο λέξεις. Είπε ο Κύριος. Δεν λέει ο παπάς τα δικά του. Διαβάζει ο παπάς αυτό που είπε ο Κύριος. Πόσο το προσέξετε. Είπε ο Κύριος. Πόσο το προσέχουμε. Και το δεύτερο. Ουκε πάρτο μόνο ζήσεται άνθρωπος. Μάλλον είναι το ίδιο αυτό αλλά στην γλώσσα την αρχαία. Το δεύτερο. Εάν δεν κοινωνίσετε το σώμα και το αίμα του υιού του ανθρώπου δεν θα ζήσετε. Και δεν εννοούσε τη βιολογική μας ζωή αλλά την πνευματική μας ζωή. Όταν τα παιδιά σας είναι μικρά τους κάνατε εμβόλια και ξαναρώτησα άλλους γονείς κάνατε εμβόλια στα παιδιά σας. Και οι γονείς μου είπαν και βέβαια πάτερα και δεν τα λυπάστε τόσο μικρά που είναι που τα πονάτε. Μα τι λέτε πάτερα. Αυτά τα κάνουμε για το καλό τους, για την υγεία τους. Λέω καλά, όλα τώρα θα ρωστήσουνε. Όχι, μου λέει. Δεν είναι μόνο για σήμερα τα εμβόλια, είναι για όλη τους τη ζωή. Α, καλά. Δεν μου λέτε πνευματικά εμβόλια τους κάνετε. Και ξαφνικά αρχίζω να μιλάω κινέζικα. Ποια είναι τα πνευματικά εμβόλια. Το μπόλιασμα του μικρού παιδιού στη χάρη του Θεού. Το μπόλιασμα του παιδιού στη ζωή της προσευχής. Το βάπτισμα του παιδιού για τον ουσιαστικό λόγο που είπα. Ο Χριστός το είπε στον Νικόδημο καθαρά. Αν κάποιος δεν γεννηθεί άνωθεν, δεν θα δει τη βασιλεία του Θεού. Και στην απορία του Νικόδημου, τι θα πει να γεννηθεί άνωθεν. Η απάντηση του Χριστού είναι ξεκάθαρη. Αν κάποιος δεν γεννηθεί εξίδατος και πνεύματος. Αυτό είναι η βάπτιση. Στο νερό επικαλούμε θα τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Είναι η ευχές που διαβάζουμε τα Θεοφάνια. Ως το οποίος βαπτιστεί, ραντιστεί, ποιεί από αυτό να γίνει μέτοχος της Θείας ζωής. Έτσι, λοιπόν, με απέραντο σεβασμό στην ελευθερία μας ο Θεός μας ενώνει με τον εαυτό του και μας παρέχει τη δυνατότητα να νικήσουμε το θάνατο. Να γίνουμε εμείς φοβεροί για το θάνατο. Πριν από δύο χρόνια στη Μητρόπολη μας πέθανε ένα νέο παλικάρι δεκαεφτά χρόνων. Ξάπνιασε τους πάντες, πάγωσε την τάξη των συμμαθητών του και τα υπόλοιπα παιδιά. Όταν το κηδέψαμε, ήρθε κάποιος και μου είπε «Οι γονείς σας παρακαλούν να μείνουν για πέντε λεπτά μόνοι τους με το παιδί τους στην εκκλησία». Είπα ευχαρίστως, ήμουν κι εγώ όμως εκεί. Και άκουσα τη μητέρα που μου είπε, που είπε όχι εμένα, στο παιδί μου, «πριν από δεκαεφτά χρόνια ο Θεός σε χάρισε στον κόσμο αυτό μέσα από εμάς. Εμείς σήμερα σε συνοδεύουμε στον δρόμο του Θεού και τους ευχόμαστε καλό ταξίδι». Μου έκανε εντύπωση τα λόγια αυτής της μάνας. Έτσι κι αλλιώς το είχα πρόγραμμα, τώρα το έκανα το συντομότερο, να τους επισκεφθώ. Και άκουσα πράγματα που μου άφησαν κατάπληκτο. Αυτό το παιδί των δεκαεφτά χρόνων, ένα παιδί συνηθισμένο σαν όλα τα άλλα, πηγαίνει μάλιστα να πιει καφέ με τους συμμαρτές του και εκεί έπεσε κάτω, είχε πει στους γονείς του πρώτον «Πατέρα και μάνα, σας αγαπάω, αλλά όχι πιο πολύ από τον Χριστό». Δεύτερο, σαν να το ήξερε, «Αν κάποια μέρα φύγω από αυτή τη ζωή, δεν θέλω να στενοχωρηθείτε. Για μένα τότε αρχίζει η πραγματική μου ζωή». Και το τρίτο, που εγώ το διάβασα με τα μάτια μου, σε ένα τετράδιό του είχε σημειώσει, «Εάν κάποια στιγμή κινδυνεύσω να αρνηθώ τον Χριστό, προτιμώ να πεθάνω». |
