Διάλεξη 5: Οπότε, να ξεκινήσουμε την πέμπτη ενότητα που έχει αποκλειστικά ως θέμα τα ασύρματα δίκτυα. Δηλαδή, θα δούμε όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που αφορούν ασύρματα τοπικά δίκτυα. Πριν ξεκινήσουμε να δούμε λίγο την ορολογία των ασυρμάτων δικτύων. Καταρχήν, έχουμε ακούσει φανταζόμε τον όρο σημείο πρόσβαση, access point. Τι σημαίνει, σημαίνει το σταθμό, τον ενεργό εκείνο εξοπλισμό, ο οποίος επικοινωνεί τόσο με το ασύρματο δίκτυο, όσο και με ένα ενσύρματο δίκτυο, το οποίο στην ορολογία των ασυρμάτων δικτύων το ονομάζω σύστημα διανομής, distribution system. Το σύστημα διανομής τι είναι, δηλαδή το υπόλοιπο ενσύρματο δίκτυο που μπορεί να ανασχίδεται στο ίντερνετ ή όχι. Το τερματικό, δηλαδή στην ουσία η κάρτα Wi-Fi, η κάρτα η οποία μου δίνει δυνατότητες πρόσβαση στο ασύρματο δίκτυο. Θα δείτε επίσης τον όρο basic service set, δηλαδή είναι κάτι αντίστοιχο σαν την έννοια της κυψελίδας στη κινητή τηλεφωνία, δηλαδή ομάδα τερματικών που χρησιμοποιούν την ίδια συχνότητα, έτσι που βρίσκονται στο ίδιο κανάλι, στο Wi-Fi. Η πύλη, portal, δηλαδή η γέφυρα μεταξύ του σύστηματος διανομής και εξωτερικών δικτύων. Εξωτερικών δικτύων συνήθως μπορεί να είναι η είσοδος προς το ίντερνετ, έτσι. Το σύστημα διανομής είναι το σύστημα, δηλαδή το ενσύρματο, μπορεί να γίνει ενσύρματο, μπορεί να γίνει και ασύρματα, πολλών τέτοιων basic service set σε ένα που ονομάζεται extended service set. Και φυσικά ένας αναγνωριστής που μου δίνει το όνομα του δικτύου, έτσι. Το SSID, φαντάζομαι ότι πρέπει να το έχετε δει και στα Windows και σε Wi-Fi routers, δηλαδή Service Set Identifier, το όνομα του δικτύου μου. Δηλαδή με την ορολογία του IEEE θα έχω τι, έχω εδώ ένα basic service set, δηλαδή όλα αυτά λειτουργούν στην ίδια συνδρομή στο ίδιο κανάλι. Έχω το access point, βλέπετε το access point λειτουργεί από τη μία πλευρά, λειτουργεί ως θερματικό ασυρματό και από την άλλη συνδέεται σε ένα σύστημα διανομής. Τώρα, το σύστημα διανομής μπορεί να είναι ασύρματο, μπορεί να είναι ενσύρματο και υπάρχει εδώ το portal, δηλαδή η διασύνδεση με ένα ενσύρματο δίκτυο. Που να συνδέεται με το internet μπορεί όχι. Εδώ είναι άλλο basic service set, όλο αυτό ονομάζεται extended service set, πάντα με βάση τα πρότυπα του IEEE 802.11. Να δούμε κάποιες άλλες ορολογίες του IEEE 802.11. Η λειτουργία του συντονισμού, δηλαδή όχι της συνάρτησης. Η λογική είναι η λειτουργία που καθορίζει πότε ένα σταθμός λειτουργεί σε ένα basic set και πότε είναι σε θέση να λαμβάνει ασύρματα πακέτα. Η επέκταση του συνόλου των υπηρεσιών, δηλαδή το extended service set που είδαμε πριν. Εντάξει, η μονάδα το MPDU, η MAC μονάδα δεδομένων πρωτοκόλου που το ξέρουμε και από τα ενσύρματα δίκτυα. Η μονάδα δεδομένων υπηρεσίας MAC, δηλαδή η πληροφορία που παραδείγονται ως μονάδα μεταξύ των διαφορών χρηστών και φυσικά ο σταθμός ή τερματικό οποιαδήποτε συσκευή που παρέχει λειτουργίες IEEE 802.11. Και MAC αλλά και φυσικό επίπεδο. Ναι, αυτό το είδαμε για το basic service set, δηλαδή το basic service set αν θέλουμε να το δούμε σχηματικά. Αντίστοιχο με το cell στο GSM, έτσι στη γυνητή τηλεφωνία. Αυτά γιατί τα ξανα είπα. Ναι, αυτό που δεν είπα είναι ότι μπορεί να υπάρχει και ένα next ad dependent basic service set, δηλαδή ένα basic service set χωρίς access point, γιατί για να επικοινωνούν μεταξύ τους οι σταθμοί δεν χρειάζεται access point, μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους χωρίς service set. Από την ιδιάμετρος της κυψελίδας, όχι του κυτάρου, έτσι καθορίζεται από την απόσταση κάλυψης μεταξύ των δύο ασήματων σταθμών. Δηλαδή το ανεξάρτητο basic service set θα είναι κάτι τέτοιο. Βλέπετε έχω εδώ απλά τερματικά που επικοινωνούν μεταξύ τους. Για το extended service set θα έχω ένα νέο basic service set με σωματωμένο ένα σύστημα διανομής, όπου το σύστημα διανομής μπορεί να είναι ενσύρματο, όπως εδώ, ή μπορεί να είναι ασύρματο. Μπορεί και το σύστημα διανομής που συνδέει δύο διαφορετικά cells και όλο αυτό μαζί ονομάζεται extended service set. Και όλα αυτά που λέμε έχουν να κάνουν με την ολογία του IEEE 802.11, όπως ακριβώς περιγράφεται στα πρότυπα. Πάλι ξανά λέω ότι εδώ αυτά ορίζουν λογικές συσκευές, δηλαδή μπορεί αυτό που ορίζεται ως access point να έχει ταυτόχρονα και το σύστημα διανομής ενσωματωμένο. Δηλαδή σε μια συσκευή μπορεί να λειτουργούν περισσότερες από αυτές τις καταστάσεις που βλέπουμε. Ποιες τοπολογίες έχουμε στα σύρματα δίκτυα. Η τοπολογία με σημείο πρόσβασης, νομίζω ότι το καταλαβαίνουμε όλοι, είναι η κλασική τοπολογία. Υπάρχει τοπολογία ομότιμων κόμβων, peer to peer ή ad hoc, όπου δεν έχω σημείο πρόσβασης και αυτό το καταλαβαίνουμε, το έχουμε δει και σε άλλες περιπτώσεις. Μια άλλη τοπολογία θα μπορούσε να είναι η τοπολογία γέφυρας, πως πολλαπλά σημεία, δηλαδή έχω μία σύρματη γέφυρα κάπου σε ένα κτίριο και επικοινωνώ έτσι, επεκτείνω δηλαδή το LAN μου ασύρματα. Επικοινωνώ με άλλα δίκτυα, εδώ υπάρχει και μία σύρματη υποδομή και με αυτόν τον τρόπο μπορώ να επικοινωνήσω και να επεκτείνω το δίκτυό μου. Τώρα, πως είναι το πακέτο στο IEEE 8211 έτσι, είναι παρόμοιο με τα πακέτα που έχουμε δει στα υπόλοιπα τοπικά δίκτυα, δηλαδή στην αρχή υπάρχει επικεφαλίδα, στην αρχή μετά υπάρχει το preamble έτσι για το συγκροσμό ταξίμπο-μπούκι-δέκτη, υπάρχει η επικεφαλίδα, τα δεδομένα μου και φυσικά ένα CRC στο τέλος, δηλαδή είναι η ίδια μορφή Mac πακέτου που έχουμε δει και σε άλλα δίκτυα. Εδώ όμως στα ασύρματα δίκτυα έχουμε κάποιες ιδιαιτερότητες. Ποιες είναι αυτές? Είχαμε δει ότι με τα suite στα ενσύρματα μπορεί να επικοινώνουν ταυτόχρονα πολύ έτσι, στο ασύρματο όμως δεν μπορεί να γίνει αυτό, γιατί το μέσον ασύρματο. Δηλαδή γιατί ακριβώς όλοι μιλούν με το ίδιο κανάλι και από την ίδια συχνότητα αυτό σημαίνει ότι πρέπει μόνο ένας να μιλάει κάθε φορά. Άρα λοιπόν τώρα εδώ έχουμε πάλι ένα αντίστοιχο αλγόριθμο που χρησιμοποιείται, είναι ο CRSS multiple action with collision avoidance, με αποφυγή συγκρούσης. Και λέει παράδειγμα με ανθρώπους γύρω από ένα τραπέζι, είναι φυσικά, δηλαδή σκεφτείτε, όταν είστε γύρω από ένα τραπέζι, το αντίστοιχο είναι τι? Όταν είστε γύρω από ένα τραπέζι μπορούν να μιλάνε πολύ ταυτόχρονα, όχι, μπορεί μόνο ένας να μιλάει και οι υπόλοιποι θα ακούνε έτσι, κάτι αντίστοιχο είναι και στα ασύρματα δέκτυα. Και εδώ έχουμε κάποιες ιδιαιτερότητες οι οποίες υπάρχουν μόνο στα ασύρματα δέκτυα, δηλαδή έχουμε κάποιες καταστάσεις που προκύπτουν και για τις οποίες έχουν αλλάχτεί τα πρότυπα ethernet για να δουλέψουν στα ασύρματα δέκτυα. Και μια τέτοια κατάσταση είναι το λεγόμενο πρόβλημα του κρυμμένου θερματικού, το Hidden Terminal. Τι σημαίνει αυτό, δηλαδή έχουμε τον α, β και τον σε. Και προσέξτε τώρα, ο α δεν μπορεί να καταλάβει τον σε γιατί είναι εκτός της εμβελιάς του, επίσης ο σε δεν μπορεί να καταλάβει τον α γιατί είναι εκτός της εμβελιάς του. Και εδώ έχουμε το β. Ο σε θέλει να εκπέμψει προς το β, αυτό θα εκπέμπει ο α. Άρα ο σε πάει να στείλει στο β θεωρώντας ότι έχει ελεύθερο μέσο. Τότε θα γίνει σύγκρουση, θα υπάρχει κολλίζων εδώ στο β, αλλά ο α δεν μπορεί να λάβει τη σύγκρουση γιατί είναι κρυμμένος για το σε. Άρα δηλαδή έχουμε μια κατάσταση όπου, γιατί δεν ξέρω ένα στον άλλον, δεν μπορώ να ανοιχνεύσω τη σύγκρουση. Το καταλαβαίνουμε αυτό σαν πρόβλημα, δηλαδή κάτι που δεν υπάρχει στα ενσύρματα δίκτυα. Πώς λύνεται αυτό? Θα γίνει ανήχνευση φέροντος, όχι όπως γινόταν στα ενσύρματα στο πομπό, δηλαδή εγώ που πάω να στείλω να ακούσω το μέσο αν είναι ελεύθερο, αλλά θα ρωτήσω αυτόν στον οποίο πάω να στείλω, το δέκτη, εάν είναι ελεύθερο το μέσο, δηλαδή θα γίνει ανήχνευση φέροντος στο δέκτη. Οι που λέγεται εικονική ανήχνευση φέροντος, δηλαδή μπορώ να δω το δέκτη αν ακούει κάτι. Αν τότε ναι, δηλαδή θα στείλει ο α, στέλνει στο β και λέει ready to send. Τότε ο β στέλνει και στους δυο ένα μήνυμα clear to send, που σημαίνει ότι είμαι έτοιμος να στείλω. Αυτά λίγο είναι αρκετά ενδιαφέροντα και είναι σημαντικά και για το μάθημα και θα τα ξανακάνουμε μάλλον και την άλλη φορά. Θα δείχουμε και το πρόβλημα του εκτεθημένου τερματικού που πρέπει να το εξηγήσω. Θα διακόψουμε εδώ και θα συνεχίσουμε στο επόμενο μάθημα. Λέγαμε λοιπόν για τα σήματα δίκτυα ποιος είναι ο τρόπος που υποστηρίζει πολλούς χρήστες. Δεν μπορούν να μιλήσουν όλοι ταυτόχρονα, είναι φανερό. Άρα λοιπόν, γιατί υπάρχει μόνο μια συχνότητα, ένα κανάλι. Άρα θα πρέπει να μιλάει ένας και οι άλλοι οι υπόλοιποι να ακούνε. Ο αλγόριθμος αυτός λέγεται career sense multiple access with collision avoidance, με αποφυγή σύγκρουσης. Για παράδειγμα μπορούμε να φανταστούμε διάφορους ανθρώπους γύρω από ένα τραπέζι. Πώς λειτουργεί αυτό. Δημιουργούνται εδώ διάφορα ζητήματα στα σήματα δίκτυα τα οποία δεν υπάρχουν στα εσύρματα. Δηλαδή για παράδειγμα υπάρχει το λεγόμενο πρόβλημα του κρυμμένου τερματικού. Δηλαδή αν θεωρούσουμε ότι έχουμε τρία τερματικά, τρία σήματα τερματικά, τον α, το β και τον σε. Ο α θέλει να εκπέμψει στο β. Επίσης ο σε θέλει να εκπέμψει στο β. Ο α και ο σε δεν γνωρίζουν την ύπαξη ενός του άλλου γιατί είναι εκτός εμβέλειας. Άρα δηλαδή τι θα γίνει. Όταν ξεκινάει να εκπέμπει ο σε θα θεωρήσει ότι το μέσο είναι λεύτερο. Άρα μπορεί να εκπέμψει. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να γίνει ένα collision στο β. Να εκπέμψει ταυτόχρονα και ο α και ο β και ο α δεν μπορεί να λάβει αυτή τη σύγκρουση γιατί ο α είναι κρυμμένος για το σε. Άρα λοιπόν η λύση και θα ήθελα λίγο να το προσέξουμε καλά λίγο αυτά τα προβλήματα είναι ποια. Η λύση είναι, γιατί εκπλώς σε αυτό το πρόβλημα υπάρχει μόνο στα σύρματα δίκτυα, να γίνεται ανοίχνευση φέροντος. Όχι στο πομπό αλλά που, αλλά στο δέκτη. Η ανοίχνευση αυτή φέροντος την ονομάζουμε εικονική ανοίχνευση φέροντος. Δηλαδή ρωτάει ο α το β ακούς κανέναν α δεν ακούω τότε μπορώ να εκπέμψω. Δηλαδή στέλνω ένα μήνυμα ready to send δηλαδή ρωτάω είμαι έτοιμος να στείλω ακούσες κανένα. Αν μου απαντήσει clear to send τότε σημαίνει ότι είσαι έτοιμος μπορείς να στείλεις. Δηλαδή η ανοίχνευση φέροντος δεν γίνεται στα σύρματα δίκτυα στο πομπό αλλά στο δέκτη. Ρωτάμε αυτόν που θέλουμε να του στείλουμε μήνυμα είσαι έτοιμος να λάβεις το μήνυμά μου. Το άλλο πρόβλημα είναι το πρόβλημα του λεγόμενου εκτεθειμένου θερματικού. Για να δούμε πάλι το πρόβλημα. Δηλαδή εδώ έχω ο α ο β εκπέμπει στον α. Εδώ δεν φαίνεται όμως ο ν τέλος πάντων. Ναι χάθηκε ο ν τέλος πάντων. Εδώ υπάρχει ο ν ο οποίος ο σ θέλει να εκπέμπει στον ν. Εδώ ακούει ο σ. Τι γίνεται τώρα. Ο σ κανονικά ο ν είναι από εδώ παιδιά. Δηλαδή ο α εκπέμπει στον β αυτή δυο μιλά μεταξύ τους και ο σ θέλει να εκπέμπει στον ν. Αλλά ακούει ότι γίνεται χρήση του μέσου. Άρα λοιπόν γιατί ακριβώς πιάνει την εμβέλεια του β. Άρα λοιπόν αυτό τον αποτρέπει να εκπέμψει στον ν. Που θα μπορούσε να εκπέμψει στον ν γιατί δεν θα εμπόδιζε αυτήν την εκπομπή. Τότε λέμε ότι ο σ είναι εκτεθειμένος στον ν. Αυτό λέγεται το exposed terminal problem. Να εδώ το βλέπουμε. Εδώ φάνηκε και ο ν. Σε αυτή την περίπτωση τι κάνουμε. Ο β στέλνει ένα ready to send στον α και στο σε. Δηλαδή λέει ότι αλλά το ready to send αυτό λέει ότι θα εκπέμψω τόσα bytes είμαι ο β προς τον α. Προς τα που θα τα στείλω έτσι. Απαντά ο α βλέποντας αυτό ότι θέλει να του στείλεις αυτόν. Απαντά είμαι clear to send. Ο σ που λαμβάνει αυτό βλέπει ότι ο β δεν θα εκπέμψει προς αυτόν. Αλλά προς ένα άλλο τροματικό τον α. Άρα αυτός είναι έτοιμος μπορεί να στείλει ένα ready to send στον δ. Και συνέχεια να λάβει την απάντηση clear to send από τον δ. Δηλαδή βλέπουμε ότι στα σύρματα δίκτυα συναντάμε καταστάσεις. Σε τέτοιες καταστάσεις που δεν τις συναντάμε στα ενσύρματα. Αυτά φυσικά θέλω να τα ξέρετε πολύ καλά. Τα προβλήματα και τις λύσεις τους και να καταλάβουμε τις λύσεις τους. Τώρα να δούμε λίγο τα πρότυπα για σύρματα δίκτυα. Το πρώτο πρότυπο 802.11 που εγκρίθηκε το 1997. Πάλι όριζε σαν ζώνη λειτουργία στα 2,4 GHz. Θα δούμε τους τρόπους μετάδοσης. Είχε έναν μέγιστο data rate από 1 έως μέγιστο 2 Mbps. Στη συνέχεια βγήκε το 802.11.B που έφτανε μέχρι έναν μέγιστο data rate 11 Mbps. Το A που πήγαινε σε μία τελείως άλλη λογική συχνότητα στα 5 GHz και έφτανε μέχρι 94 Mbps. Παρόλο που το A το 1999 ήταν πρωτοποριακό, είχε πολύ μεγάλες ταχύτητες, στην αγορά δεν περπάτησα και πολύ. Δηλαδή δεν θα δείτε πολλά τώρα προϊόντα που υποστηρίζουν και A. Στη συνέχεια είχαμε το G το 2003 πάλι στα 2,4 GHz που φτάνει μέχρι τα 54 Mbps. Πιο πρόσφατα το 2009 βγήκε το NE 802.11.N που υποστηρίζει μέχρι 600 Mbps. Ακόμα πιο πρόσφατα, δεν έχω εδώ κάποια διαφάνεια να σας το δείξω, έχει βγει το IEEE 802.11.AC που υποστηρίζει πλέον ταχύτητες στα Giga Bps και υποστηρίζει πολλαπλές, δηλαδή επεκτείνει το N ακόμα περισσότερο. Να δούμε λίγο και τους τρόπους μετάδοσης σε κάθε μία από αυτές τις περιπτώσεις, να δούμε λίγο αναλυτικότητα αυτές τις περιπτώσεις. Αυτές τις περιπτώσεις, αν δείτε λίγο, όσοι έχετε λάπτοπ και κάνετε κλικ στην αστυρματικάρτα δικτύου, αν δείτε τις ιδιότητες, θα σας λέει και για τρόπο λειτουργίας, δηλαδή πολύ πιθανόν να δείτε 802.11.B, G και N. Αυτά, θα τα δείτε, είναι αυτά εννοεί με ποιο τρόπο. Όλες αυτές βέβαια οι τεχνολογίες είναι συμβατές προς τα πίσω, δηλαδή ένα access point που είναι 802.11.1 μπορεί να λειτουργήσει και με παλαιότερα σταχύτητες, δηλαδή να λειτουργήσει σαν B. Όλα αυτά έχουν και συμβατότητα προς τα πίσω. Τώρα, να δούμε λίγο και κάποιους τρόπους μετάδοσης. Έχουμε τρόπους μετάδοσης Spread Spectrum, έτσι, διευρυμένου φάσματος. Ήταν κάτι το οποίο δεν το κάναμε στα τελικοκοινωνικά συστήματα. Έχουμε δύο είδους τέτοιους μετάδοσης. Αναπίδηση συχνότητας, δηλαδή frequency hopping, που σημαίνει τι, ότι είμαι ένα κανάλι, έχω μια συγκεκριμένη συχνότητα και μετά συνέχεια σε ένα τακτικό διάστημα αλλάζω συχνότητα, πάω σε άλλη συχνότητα. Frequency hopping, αναπίδηση συχνότητας. Ή Spread Spectrum Direct Sequence, που όπως θα δούμε τι είναι αυτό, παίρνω ένα σήμα στενής ζώνης και το απλώνω το φάσμα του. Απλώνω το φάσμα του σε όλη τη ζώνη. Ή η Ορθογονική Πολύπλεξη με Διέρεση Γνώτα στο OFDM, Ορθόγονal Frequency Division Multiplexing. Θα το κάνετε περισσότερο στη βριζονική επικοινωνία που θα κάνετε στο επόμενο εξάμινο. Απλά δε να πούμε τι είναι, είναι αυτό που χρησιμοποιείται πλέον εβραίος στα αστύρματα δίκτυα, η μέθοδος μετάδοσης και έχει πολλαπλές υποφέρουσες σε διαφορετικές συχνότητες που μεταδίδονται όλες μαζί. Και φυσικά το τελευταίο που εισάγει το 802.11.1 και θα το έχουν και όλα τα επόμενα είναι τα μάημο, δηλαδή πολλαπλή έξοδη, πολλαπλή έξοδη. Ξέρουμε ότι είναι κεραίες μάημο, τι σημαίνει μάημο, έτσι, σημαίνει ότι έχω πολλαπλές κεραίες για λήψη και εκπομπή, δηλαδή μέχρι τώρα είχα μία κεραία για λήψη, μία κεραία για εκπομπή. Τώρα μπορώ να έχω συνδυασμούς, δηλαδή μπορώ να έχω αυτό που λέμε πολυπλεξία στο χώρο και να έχω διαφορετικές κεραίες για λήψη και πολλαπλές κεραίες για λήψη και πολλαπλές κεραίες για εκπομπή. Το αποτέλεσμα είναι τι, γιατί η κάθε κεραία στέλνει ένα διαφορετικό stream, έτσι, να έχω τελικά πολύ μεγαλύτερες ταχύτητες δεδομένων. Έτσι επιτυγχάνω τις μεγάλες ταχύτητες δεδομένων, το 811.1 υποστήριζε κεραίες μέχρι 4 κεραίες, δηλαδή μπορούσας να έχεις 4 εκπομπή, 4 για λήψη, το καινούριο το πρότυπο υποστηρίζει μέχρι 8 κεραίες, έτσι, 8 για εκπομπή, 8 για λήψη. Και όσο περισσότερες κεραίες, προφανώς, μπορούμε να φτάσουμε σε πολύ υψηλότερες ταχύτητες. Να δούμε λίγο για το spread spectrum πιο αναλυτικά. Λοιπόν, είναι μια τεχνική, έτσι, η οποία ένας σήμα στενής ζώνης, τώρα εδώ παρένθεση, έτσι, ξαναγυρίζουμε στα τηλεπικοινωνιακά συστήματα, αυτά είναι θέματα τηλεπικοινωνικών συστήματων περισσότερο, όχι δικτύων, απλά γιατί δεν τα έχουμε κάνει στα τηλεπικοινωνιακά, θέλω να δούμε λίγο κάποια πράγματα εδώ. Απλώς είναι ένα τηλεπικοινωνιακό συστήμα στενής ζώνης σε μια αυρή ζώνη συχνοτήτων, έτσι. Και στη συνέχεια, πάλι με έναν αντίστοιχο τρόπο, ανακτάται το αρχικό σήμα από το δεύτερο. Δηλαδή, δύο πράγματα το χαρακτηρίζουν, το μεγάλο ευρωζώνης και η χαμηλή ισχύ. Δηλαδή, ένα σήμα, που θα είχαν ένα στενό σήμα, ζώνης, θα ήταν αυτό. Στη συνέχεια, γιατί το απλώνωστο φάσμα, έτσι, γίνεται κάπως έτσι. Δηλαδή, έχουν την ίδια πληροφορία, απλά αυτό χρησιμοποιεί λιγότερη ισχύ. Έτσι, οι τεχνικές αυτές press spectrum, αρχικά πάλι έχουνε στρατιωτική προέλευση, έτσι. Δηλαδή, ήταν κάποιες στρατιωτικές τεχνικές, οι οποίες ήταν για να μπορέσεις να μεταδίδεις ένα σήμα, δηλαδή σχεδόν στα πίδα του θορύβου, έτσι ώστε να μην μπορεί να σε καταλάβει ο άλλος, έτσι. Να ξεκίνησαν, έχουν στρατιωτική τέτοια, έτσι, προέλευση. Η μία, είπαμε, είναι η frequency hopping, δηλαδή εδώ τι γίνεται. Ψευδοτυχαία, με βάση μία ψευδοτυχαία ακολουθεί, αλλάζω συχνότητα, πάλι χρησιμοπούσε η frequency hopping για τα σήματα δε χρησιμοποιεί πάλι τη ζώνη 2,4 GHz, τη χωρίζει αυτή τη ζώνη σε 79 κανάλια και η αναπήτηση μεταξύ των καναλιών αυτών γίνεται δυόμιση φορές ένα second. Δηλαδή, αν θα ήθελα να το δω σχηματικά, έτσι, θα έβλεπα κάτι τέτοιο. Δηλαδή, σε σχέση με το χρόνο, έτσι, βλέπατε, κανάλι 1, κανάλι 2, κτλ, έτσι. Ανάλογα με το χρόνο αλλάζω και, δηλαδή, εδώ έχω συχνότητες, έτσι. Τα τρία διαφορετικά κανάλια, έχω τρία διαφορετικά κανάλια που αλλάζουν, ανάλογα με το χρόνο, συχνότητες. Έτσι, θα έβλεπα κάτι τέτοιο. Τέτοιο. Η άμεση ακολουθία τι κάνει. Στην ουσία παίρνει την πληροφορία και αυτή την πληροφορία τη συνδυάζει με κάποια άλλα bits και την μεγαλώνει, την επεκτείνει. Δηλαδή, με βάση μια ακολουθία ψευδοτυχαίων αριθμών, η οποία ονομάζεται το λεγόμενο chipping code, συνδυάζεται με την ακολουθία των bits εισόδου και τελικά παράγεται αυτό που λέμε chips στην έξοδο. Τόσο περισσότερα chips έχω, τόσο μεγαλώνει η αντίσταση παρεμβολές, καθώς το σήματι απλώνεται σε περισσότερες συχνότητες. Σε αυτή την περίπτωση το FASMA είναι 22MHz στα στήματα δεχτεία. Σε μια τέτοια περίπτωση, δηλαδή μια πολύ απλή διαφάνεια, σκέφτετε ότι έχω ένα data bit και για κάθε bit data το επεκτείνω στα 8 bits. Με μια spreading sequence το κάνω ένα XOR και τελικά το chip sequence που θα στείλω θα είναι αυτό. Για το 0 πάλι το ίδιο. Αυτή είναι η βασική αρχή λειτουργίας για direct sequence spread spectrum. Για την OFDM πάλι να πούμε λίγο γρήγορα τι είναι. Είπαμε ότι κατανέμη τα εδομένα σε ένα μεγάλο αριθμό καναλιών. Οι φέρουσες απέχουν τακτικά διαστήματα μεταξύ τους. Αν τις δούμε είναι αυτό που λέμε ορθογωνικές, δηλαδή δεν ταυτίζονται τα μέγιστα. Για να μην έχω παρεμβολές δεν ταυτίζονται τα μέγιστα μεταξύ τους και όπου έχει μηδενικό η μία η άλλη έχει μέγιστο και το καθεξής. Γιατί είναι πολύ στενές αυτές οι φέρουσες και επιλέγονται με αυτόν τον τρόπο. Δηλαδή έχω διάφορα υποκανάλια. Εδώ γίνονται και μετασχηματισμούς με τα τρέμποτα δομένα και με κάποια FFT. Υπάρχουν διαστήματα ασφαλεία κατά ταξί του κάθε καναλιού και αντίστοιχα μπαίνουν τα OFDM σύμβολα. Περισσότερα για την OFDM θα κάνετε στο μάθημα στο άλλο εξάμινο, απλά να ξέρουμε λίγο τι είναι. Τώρα για το φυσικό επίπεδο είπαμε ότι για τα δημοφιλή πρότυπα οι διαφορετικές ταχύτες δεδομένων του A, του B και του G και απλά και έχουν επικρατήσει και οι ονομασίες. Δηλαδή το αρχικό λεγόταν 8211 μετά έχει επικρατήσει γι' αυτό για το 802α έχει Wi-Fi 5 από το 5 GHz. Και γενικά θα δείτε τον όρο Wi-Fi σκέτο που σημαίνει B, G, N και θα σημαίνει και AC αργότερα. Το φυσικό επίπεδο του πρώτου ήταν, είπαμε, direct sequence spray spectrum. Είχε ταχύτες 1-2 Mbps. Τα κανάλια τώρα τα οποία έχουν παραμείνει ίδια και για τις επόμενες προδιαγραφές είναι 13 περίπου στους ευρωπαϊκές χώρες και στην Ελλάδα. Ένα στην Ιαπωνία. Έχει κάθε κανάλι ευρώ 5 Γιγραχείες και αφού και πέρα χρησιμοποιείται μία BPSK ή μία QPSK διαμόρφωση, όχι κωδικοποίηση, διαμόρφωση. Το frequency hopping είπαμε ήταν 23 κανάλια στην Ιαπωνία, 70 στη ΣΥΠΑ. Το είχαμε δει και αυτό, και μία γκαουσιανή FSK διαμόρφωση. Το A χρησιμοποιεί, η μεγάλη διαφορά του σε σκέση με τα άλλα είναι ότι χρησιμοποιεί μόνο τη ζώνη των 5 Γιγραχ. Υποστήριζει ταχύτες μετάδος μέχρι 54 Mbps και ήταν από τα πρώτα που χρησιμοποίησε την OFDM για τεχνική διαμόρφωσης. Δηλαδή είχαμε πολλαπλε σφαίρους σε διαφορετικές συγκνότητες. Η διαμόρφωση, δηλαδή αυτό το τελικό OFDM σήμα τι γινότανε. Τελικά διαμορφώνονταν κατά BPSK, QPSK ή 16 QAM και ανάλογα με τη τεχνική διαμόρφωση και το ρυθμό κωδικοποίηση, καθορίζεται και η ταχύτητα των δομένων. Γιατί όσο ανέφερα και τη QAM, πάλι παρένθεση, τι σημαίνει QAM. Σημαίνει ότι, να θυμηθούμε λίγο από τα τηλεπικοινωνιακά, ότι έχω τους Q και I άξονες, 16 QAM τι σημαίνει. Για να θέτω, διαφορετικά πλάτη και διαφορετικές φάσεις, δηλαδή και αυτό το συνδυασμό και σε αυτούς τους συνδυασμούς το χρησιμοποιώ για να έχω 16 διαφορετικά σύμβολα. Για να αντιστοιχίσω, 4 bit. Δηλαδή, το κάθε σύμβολο είναι ένας διαφορετικός συνδυασμός πλάτους και φάσεις. Και αντίστοιχα, οι 64 QAM θα είναι κάτι τέτοιο. Όπου εδώ έχω 64 διαφορετικά σύμβολα για 6 bit. Και πάμε τώρα σε διαμορφώσεις. Αυτά είναι και το I. Υπάρχουν και διαμορφώσεις. 1024 QAM για 10 bits. Το B είπαμε ότι είχε ρυθμούς δεδομένων 5,5 και 11 Mbps. Το chipping rate, δηλαδή ο ρυθμός αυτού του chips ήταν σαν 10 MHz. Χρησιμοποιεί δύο διαφορετικές μέθοδους διαμορφωσής. Την complementary code keying, η οποία δίνει έναν υψηλότερο ρυθμό μετάδοση με το ίδιο ευρωζώνης. Και την packet binary convolutional coding. Να δούμε λίγο σύντομα. Απλά γιατί τα αναφέρουμε. Γενικά η λογική δική μου είναι ότι όταν αναφέρω κάτι ένα ακρονήμιο θέλω να εξηγήσω και τι είναι. Και αυτό λέω για εσάς για τις εργασίες σας. Δηλαδή δεν μπορώ να αναφέρω ένα ακρονήμιο και να μην εξηγήσω τι είναι. Οπότε γι' αυτό πάμε να δούμε ότι το complementary code keying τι είναι. Δηλαδή αν είχα τέσσερα bit, τα πρώτα δύο κατευθείαν διαμορφώνονται κατά QPSK, τα υπόλοιπα δύο τα αντιστοιχώ τέσσερα σύμβολα, δηλαδή τέσσερις κωδικές λέξεις στον 8 bit και τα διαμορφώνον και αυτά κατά QPSK και τελικά βγάζω το ολικό αποτέλεσμα. Αντίστοιχα κάνω και στα 8 bit, δηλαδή όταν έχω, για να φτάσω τα 10 Mbps, εδώ τα δύο πρώτα πάλι κατά QPSK απευθείας, ενώ στα υπόλοιπα, τα υπόλοιπα 6 bit, τα αντιστοιχώ σε 64 κωδικές λέξεις, έτσι, τον 8 bit και πάλι τα διαμορφώνον όλο μαζί βγαίνει σαν QPSK. Εντάξει, το packet binary convolution coding είναι κάτι τέτοιο, δηλαδή χρησιμοποιεί συνελικτικούς κώδικες και αυτό που λέμε code word scrambling, το ανακάτεμα των κωδικών λέξεων, κάνω πρώτα μια κωδικοποίηση, μετά τα αντιστοιχώ αυτά σαν σύμβολα QPSK ή 8 PSK και συνέχεια κάνω ένα scrambling και τελικά αυτό το τελικό σήμα το εκπέμπω, έτσι, είναι αυτή περίπου πολύ γενικά αυτή η τεχνική. Τώρα, το G που βγήκε μετά το B έκανε επέκταση ταχύτητα στα 54 Mbps στην ουσία σε πολύ μεγαλύτερες τιμές, πάλι και αυτό λειτουργεί αποκλειστικά στην μπάντα των 2,4 GHz, είναι συμβατό με συσκευές 802.11b, δηλαδή υπάρχει συμβατότητα μπροστά πίσω, μπορεί να λειτουργήσει και σαν B. Αυτό, η διαφορά, το νέο που εισήγαγε ήταν ότι είχε κάποια, αυτά που τα ονομάζει extended rate physical, δηλαδή ορίζει κάποια νέα φυσικά επίπεδα είτε μέσω OFDM είτε packet binary convolutional coding, έτσι ώστε να υποστηρίζει διαφορετικές ταχύτητες, δηλαδή οι διαφορές πάλι είναι αποκλειστικά και μόνο στο φυσικό επίπεδο, δηλαδή στον τρόπο κωδικοποιήσεις αλλά και στον τρόπο διαμόρφωσης, έτσι ώστε να υποστηρίζει διαφορετικές ταχύτητες. Όλα αυτά που λέμε, το Mac υποεπίπεδο παραμένει το ίδιο. Τώρα μιλάμε καθαρά για το φυσικό επίπεδο. Εντάξει, ανάλογα με την απόσταση τώρα, προφανώς η ταχύτητα τι κάνει, η ταχύτητα δεδομένου αν θέλουμε να δούμε, δηλαδή η ταχύτητα δεδομένου με βάση την απόσταση, όσο μεγαλύτερη ταχύτητα θέλω να έχω, πρέπει να είμαι όλο το δυνατό σε κοντινότερη απόσταση. Και αν θέλω να δω τα κανάλια στην Ευρώπη, στα 2,4MHz τα βλέπα κάτι τέτοιο, δηλαδή έχω 13, προσέξτε, κανάλια των 5MHz, τα οποία όμως είναι λίγο αλληλοποικαλυπτόμενα. Δηλαδή, οι κεντρικές συχνότητες είναι κοντά, βλέπετε αυτό είναι 412, αυτό είναι 414 κλπ. Άρα λοιπόν, για να δουλέψει το σύστημα, δεν μπορώ να έχω, αν έχω τρία γειτονικά δίκτυα, να τα αναθέσω το κανάλι 1, το κανάλι 2, το κανάλι 3. Πρέπει να αναθέσω μία αλληλοποικαλυπτόμενα κανάλια, οπότε π.χ. θα χρησιμοποιήσω το κανάλι 1, το κανάλι 5, το κανάλι 9 και ούτω καθεξής. Δηλαδή, υπάρχει μία λογική, αυτό γιατί το δείχνω, για να δείξω ότι τα κανάλια είναι αλληλοποικαλυπτόμενα, άρα δεν μπορώ να χρησιμοποιήσω γειτονικά κανάλια, για να κάνω ανάθεση συχνοτήτων. Δηλαδή, για παράδειγμα, βλέπετε, θα βάλω το πρώτο κανάλι, θα το βάλω π.χ. στο 1, το άλλο στο 6, το άλλο στο 11 και ούτω καθεξής. Δηλαδή, βλέπετε, υπάρχουν διαφορετικοί συνδυασμοί κανάλιων μη επικαλυπτόμενων. Δηλαδή, όταν φτιάχνουμε ένα σύσματο δίκτυο, το οποίο θα έχει πολλά access points, πρέπει να κάνουμε αυτό. Βέβαια, πολλές φορές οι rooters που έχουμε στο σπίτι έχουν και την λειτουργία auto, δηλαδή, αν εντοπίσουν άλλα δίκτυα κοντά να είναι σε άλλο κανάλι, μπορεί να επιλέξουν μόνοι τους το κανάλι τους. Και επίσης και στην κάρτα δικτύου του υπολογιστή σας, πολλές κάρτες δικτύου υποστηρίζουν να μπορείς να επιλέξεις εσύ το κανάλι σου. Και στα 5 GHz έχω πάλι αντίστοιχα κανάλια, σε αυτό ορίζονταν 52 κανάλια με κεντρική συνομή γύρω από τα 5 GHz. Το εύρος, σε αυτή την περίπτωσή, στάνε 20 MHz, σε αντίσταση με τα 5 MHz που είδαμε στα 2,4. Δηλαδή, στα 5 GHz έχω κανάλια μεγαλύτερου εύρους, άρα μπορώ να μεταδώσω και σε ψηλότερο ρυθμό. Μου δίνει και άπλα ανέκτημα, έχω μεγαλύτερο εύρός ζώνης διαθέσιμο. Και τελευταία με το N, ορίζονται και κανάλια των 40 MHz. Τα κανάλια αυτά, προφανώς είναι διπλάσια, είναι οι μέγιστες ταχύτητες του 8211N. Προκύττουμε βέβαια σε αυτά τα κανάλια. Στο καινούριο πρότυπο, στο 8211 AC, ορίζονται κανάλια μέχρι και 80 MHz. Δηλαδή, τα κανάλια αυτά διπλασιάζονται και επιτυχάνουν ταχύτητες των Gigabps. Τώρα, να δούμε λίγο, ποιες είναι οι νέες δυνατότητες που υπάρχουν στο 8211. Και αυτά θέλω να τα ξέρετε πολύ καλά. Θα θεωρώ σημαντικά, γιατί είναι οι νέες δυνατότητες που υπάρχουν από εδώ και πέρα και σε όλα τα υπόλοιπα πρότυπα. Είναι οι πολλαπλές κεραίες. Είναι τα κανάλια εδώ 40 MHz, το οποίο ονομάζεται channel bonding. Είναι η βελτιωμένη ο FDM σε σχέση με παλαιότερα πρότυπα. Είναι κάποιες βελτιώσεις που έχουν γίνει και στο μάκεπο επίπεδο, στο να το κάνουν καταλειότερο για πολυμασικές αφαρμογές. Και φυσικά, ότι οι πολύ ψηλότεροι ρυθμί δεδομένων που φτάνουν τα 600 Mbps. Αυτό, είπαμε, είναι με 4 κεραίες εκπομπής και 4 λήψεις, το μέγιστο. Δηλαδή, σε μια τέτοια περίπτωση έχω, ενώ τα παλαιότερα ήταν καταλειότερα για δίκτυα υπολογιστών, το 8211N, δηλαδή αν είχα εδώ ένα access point παλαιότερης τεχνολογίας, είναι μόνο κατάλληλο για δίκτυα υπολογιστών. Το access point, όμως, της νέας τεχνολογίας, βλέπετε ότι όσο πιο κόκκινο σημαίνει όσο πιο μεγαλύτερη ταχύτητα. Μπορεί να υποστηρίξει πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα, πάλι στον ίδιο χώρο. Τώρα, η τρόπη λειτουργίας του 811N είναι το legacy mode, ο συμβατός τρόπος. Δηλαδή, σε αυτή μπορεί να υποστηρικτούν και πακέτα συμβατά μεταπολογούμενα πρότυπα, είτε το A, είτε το B, είτε το G. Μπορεί να δουλέψει με βάση το mixed mode, όπου το preamp είναι συμβατό με τα προηγούμενα, αλλά υποστηρίζει και MIMO FDM, δηλαδή δουλεύει καλύτερα. Ή μπορεί να δουλέψει με έναν καινούριο αποκλειστικά τρόπο, greenfield mode, όπου έχω προθέματα που αποκλειστικά είναι για MIMO FDM και σε αυτόν τον νέο τρόπο υποστηρίζουμε τους υψηλούς ηθμούς δεδομένων. Αυτό σημαίνει ότι αν έχω έναν υπολογιστή που η κάρτα δικτύου του έχει 802.11n και επίσης και το router μου υποστηρίζει αυτό, θα μπορούσα να τα βάλω και τα δύο στο mode αυτόν τον τρόπο λειτουργίας το αποκλειστικά καινούριο, έτσι ώστε να έχω τη μέγιστη ταχύτητα, εφόσον δεν έχω παλαιότερες συσκευές. Δηλαδή για παράδειγμα, βλέπετε ότι στο legacy mode δουλεύουν όλοι αν ο ενεργός κόμβος είναι αυτός και αυτός είναι ενεργός, στο legacy mode δουλεύουν όλοι οι παλαιότεροι και στο μικτό κόμβο, ενώ αντίθετα στο greenfield mode ένας παλαιότερος κόμβος 802.11g δεν θα δούλευε, δηλαδή θα ήταν ενεργός, δεν θα μπορούσε να επικοινωνήσει. Τώρα πάλι εδώ να δούμε κάποια παραδείγματα κάλυψης όπου οι διάφοροι χρωματισμοί είναι μεγαBPS, όσο πιο πράσινο τόσο περισσότερο μεγαBPS, ενώ είναι τα λιγότερα μεγαBPS, δηλαδή ας πούμε ότι έχω αυτό το χώρο, έχω εδώ το access point, έχω αυτούς τους διάφορους χώρους, αυτό το κτίριο και χρησιμοποιώ το 802.11g στα 2.4, έχω αυτή την εικόνα της κάλυψης, εδώ δηλαδή κοντά στο access point μόνο μπορώ να φτάσω τα 54Mbps, βλέπετε εδώ είναι το πράσινο μόνο. Τι θα γίνει τώρα εμάς αυτό, το αλλάξω αυτό και βάλω ένα 802.11n. Εντάξει προφανώς βλέπετε ότι η εικόνα αλλάζει κατευθείαν, έχω σε περισσότερους χώρους το πράσινο, υψηλότερες ταχύτητες και η κάλυψη έχει αυξηθεί πάρα πολύ, δηλαδή και εκεί τα άσπρα τα σημεία που δεν πιάνει καθόλου. Αντίστοιχα αν η εικόνα είναι αυτή, αν είχα το 802.11α πάλι στον ίδιο χώρο, πάλι για 54Mbps, η κάλυψη μου θα ήταν περίπου αυτή. Πάω πάλι και εδώ βάζω και το N. Το αποτέλεσμα είναι πάλι βλέπετε πολύ υψηρότερη κάλυψη, δηλαδή όλοι αυτοί οι χώροι καλύπτονται στα 54Mbps. Άρα δηλαδή και στα 5GHz μου δίνει πλεονέκτημα μεγαλύτερης κάλυψης. Τώρα εάν θέλω πάλι στους ίδιους χώρους να χρησιμοποιήσω τις νέες δυνατότητες MIMO, τότε θα έφτανα μέχρι τα 150Mbps, δηλαδή με καθαρά τρόπο καλύψη με το Greenfield Mode, βλέπετε ότι εδώ θα είχα 150, το πράσινο θα ήταν 54 και εκεί πάλι θα είχα 1.2Mbps. Δηλαδή εδώ είναι το ίδιο κυρός αλλά με τον νέο τρόπο λειτουργίας. Και να δούμε και τη διαφορά πάλι στα 5GHz, πάλι με τον νέο τρόπο λειτουργίας με 20MHz κανάλι. Αν πάω και αλλάξω το κανάλι και το κάνω στα 40MHz, βλέπετε τι γίνεται, στα 40MHz φτάνω τα 300Mbps. Πάντα εδώ όμως μιλάμε για τον νέο τρόπο λειτουργίας. Δηλαδή καθαρά 8211N τερματικά με MIMO και σε λειτουργία 40MHz κανάλι. Σε πολλά επίσης Access Point κεντρούτες υπάρχει επιλογή 20MHz ή 40MHz κανάλι. Τώρα φαντάζομαι ότι θα έχετε δει οι περισσότεροι, δηλαδή σε ένα Access Point απλά ένα παράδειγμα διαχείρισης. Δηλαδή συνήθως το channel είναι auto, το mode σημαίνει 11BGN, το είδος του καναλιού 40MHz με 30MHz, το maximum rate και τα λοιπά. Όλα αυτά που λέμε τώρα στο μάθημα θεωρητικά, αν τα δείτε, αν πάτε στο Wi-Fi router σας και πάτε να το κάνετε διαχείριση, θα τα δείτε σαν επιλογές. Υπάρχουν σαν επιλογές. Και φυσικά μπορείτε να δείτε, γιατί το έβαλα αυτό, για να δείτε ας πω ότι το Access Point θα έχει μια MAC διεύθυνση για το ενσύρματο interface, θα έχει την IP διεύθυνση, θα έχει ένα subnet mask και από εκεί και πέρα θα έχει τα χαρακτηριστικά του wireless και θα έχει άλλη MAC διεύθυνση για το wireless interface. Όχι, ψέματα, είναι η ίδια MAC. Εντάξει, η ίδια MAC είναι για το wireless στο συγκεκριμένο. Αυτά θα είναι μερικά από τις ιδιότητες που έχει ένα Wi-Fi. Δεν ξέρω αν έχετε δει το δικό σας router, όλοι οι routers αυτοί υποστηρίζουν διαχείριση μέσω Web, μπορείτε να μπείτε μέσω Web και να δείτε το Wi-Fi router που έχετε στο σπίτι σας και θα δείτε ακριβώς αυτά τα χαρακτηριστικά. Τώρα, οι τρόποι λειτουργίας, αφού είδαμε κάποια χαρακτηριστικά σε φυσικό επίπεδο, να δούμε λίγο πιο σύντομα κάποιους τρόπους λειτουργίας στο MAC υπό επίπεδο. Υπάρχουν δύο βασικοί τρόποι λειτουργίας. Αυτό ισχύει για όλα τα σημαντά δίκτυα. Υπάρχει ο τρόπος DCF, δηλαδή Distributed Coordination Faction, που σημαίνει ότι όλοι μπορούν να μιλήσουν, δηλαδή ο συντονισμός είναι αυτό που λέμε κατανεμημένος. Και υπάρχει η λειτουργία PCF, δηλαδή Point Coordination Faction, όπου υπάρχει ένα σημείο, δηλαδή, που κάνει τον συντονισμό. Αυτό σημαίνει ότι μία συσκευή παίρνει τον όλο ο συντονιστή και αυτή επιτρέπει, όχι, να μιλήσει το κάθε τερματικό. Εντάξει, πάλι εδώ είπαμε, η λειτουργία που χρησιμοποιεί τον DCF είναι η CSMA, Carrier Sense Multiple Access. Έχουμε δει λειτουργίες αντίστοιχες στα προηγούμενα. Αυτά απλά, δεν θέλω να τα πω αυτά, απλά να πούμε λίγο για τις υπηρεσίες στομάκικο επίπεδο. Έχουμε την υπηρεσία διανομής, δηλαδή, η υπηρεσία που χρησιμοποιείται όταν θέλω να τα αλλάξω Mac πλαίσια, έχω την υπηρεσία ολοκλήρωσης, δηλαδή, επιτρέπει τη μεταφορά δεδομένου μεταξύ Mac frames μεταξύ 802.11, δηλαδή ασύρματα καθαρά πλαίσια και ενσύρματα πλαίσια, ποιοδήποτε LAN. Η αξιόπιστη παράδοση δεδομένων σε αυτό το Mac, γενικά ακριβώς γιατί, ένα άλλο ζήτημα στο Mac είναι το θέμα της αξιόπιστης παράδοσης δεδομένων. Γενικά, και το φυσικό επίπεδο αλλά και το Mac είναι αναξιόπιστα, γιατί είναι αναξιόπιστα, γιατί ακριβώς είναι ασύρματα, υπάρχουν θόρυβοι, υπάρχουν παρεβολές, έτσι. Μπορεί να έχω πολλές φορές και forwarder correcting codes, δηλαδή, κώδικες διόθεσης φαλμάτων και τα λοιπά, πάλι αυτά δεν μπορούν να απειληθούν. Η αντιμετώπιση μπορεί να γίνει σε κάποιο ψηλότερο επίπεδο, έτσι, όπως το επίπεδο μεταφοράς, δηλαδή, στο TCP, μπορεί να γίνει και σε επίπεδο, σε Mac. Πώς γίνεται σε επίπεδο Mac, όταν έχω ένα, στο 802.11 έχω και μια ανταλλαγή πλασίων, δηλαδή, κάτι το οποίο δεν υπάρχει στα ενσύρματα βεβαίωσης, δηλαδή, ο σταθμός τερματικό το οποίο δέχεται το Mac πλαίσιο επιτυχώς, επιστρέφει πίσω μια επιβεβαίωση, κάτι που δεν υπάρχει στα ενσύρματα δίκτυα, έτσι. Εντάξει, πάλι αντιμετωπίζεται ως ατομική μονάδα, αν δεν έρθει η επιβεβαίωση, αν δεν έρθει το acknowledgement, σημαίνει ότι δεν έχει φτάσει το πλαίσιό μου, θα στέλνω πάλι το ίδιο πλαίσιο, έτσι, με μια τέτοια απλή λογική. Δηλαδή, αν θέλεμε να τα δούμε λίγο σχηματικά, το DCF, η συνάρτηση αυτή, η λειτουργία αυτή, δηλαδή η κατανεμημένη λειτουργία όπου έχω και το contention, δηλαδή το αγωνισμό για την πρόεδρο στο μέσο, είναι πάνω, είναι πιο κάτω και κάτω είναι όλα τα φυσικά επίπεδα, έτσι, τα διαφορετικά φυσικά επίπεδα, πιο πάνω είναι η λειτουργία PCF, point coordination, δηλαδή όπου υπάρχει ένα συντονιστής και δίνει το λόγο και φυσικά κοινό για όλα από πάνω είναι το logical link control. Τώρα, αυτό είπαμε και τα πλαίσια ανταλλαγής είπαμε ότι υπάρχει το request to send, δηλαδή, στέλνω ένα RTS πλαίσιο ότι είμαι έτοιμος να στείλω, θα πρέπει να μου απαντήσει με ένα clear to send, ότι είμαι έτοιμος να κάνω την αποστολή και στη συνέχεια εφόσον στείλω το πλαίσιο να μου απαντήσει με ένα acknowledgement. Τώρα, ένα άλλο θέμα το οποίο είναι σημαντικό σε ανώτερο βεβαίως επίπεδο στα ασύρματα δίκτυα είναι το θέμα της ιδιωτικότητας αλλά και της ασφάλειας, δηλαδή το πώς θα γίνεται η ταυτοποίηση του χρήστη. Βλέπετε ότι όλα αυτά τα δίκτυα υποστηρίζουν, τι κάνουν, δεν έχουν όλα κάποιο password, τα περισσότερα δίκτυα δεν είναι ελεύθερα, έχουν κάποιο password. Υπάρχουν διάφορα συστήματα ασφαλείας για τα ασύρματα δίκτυα, υπάρχουν και συστήματα κρυπτογράφησης δημόσιο κλειδιού. Τώρα δεν έχουμε κάνει για κρυπτογράφηση, δηλαδή στη κρυπτογραφία γενικά υπάρχουν δύο είδους κλειδιών, το ιδιωτικό και το δημόσιο. Το ιδιωτικό είναι αυτό το οποίο το παράγω εγώ με κάποιο τρόπο και δεν το ξέρει κανείς άλλος, ενώ το δημόσιο είναι αυτό το οποίο το παράγει κάποιος άλλος αλλά μου το δίνει και σε μένα, μπορώ να το δώσω και σε κάποιον άλλον. Και τι γίνεται συνήθως κωδικοποιώ τα μηνύματα που στέλνω κωδικοποιούνται με το ένα κλειδί ενώ η αποκωδικοποίηση μπορεί να γίνει μόνο με το άλλο, δηλαδή μπορώ να τα κωδικοποιήσω εγώ με το δημόσιο αλλά η αποκωδικοποίηση μπορεί να γίνει μόνο με το ιδιωτικό κλειδί το δικό μου. Κάτι τέτοιο, δηλαδή υπάρχει γενικά υπάρχει συμμετρική και ασύμετρη κρυπτογραφία όταν, δηλαδή συμμετρική σημαίνει ότι έχουμε το ίδιο κλειδί για να κωδικοποιήσουμε και να αποκωδικοποιήσουμε και ασύμετρη όταν έχουμε διαφορετικά κλειδιά, δηλαδή με ένα κλειδί γίνεται η κωδικοποίηση με άλλο κλειδί γίνεται η αποκωδικοποίηση. Εντάξει, δεν θα κάνουμε κρυπτογραφία, απλά το αναφέρω λίγο για να γραμμασμένουν απορίες σχετικά με το τι είναι δημόσιο κλειδί και τι όχι, ας πούμε. Τώρα, υπάρχει μετά η λειτουργία του de-authentication, δηλαδή κάθε φορά που πρέπει να υπάρχει έλεγχος σε αυτό δεν πρέπει να τερματιστεί. Το 82 δεν επιτρέπει προοριετική χρήση κρυπτογράφησης. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε το protocol web για την κρυπτογράφηση, που είναι το wired equivalent privacy. Ήταν αρκετά αδύναμο και έσπαγε αρκετά γρήγορα. Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν οι τεχνικές WPA Wi-Fi protected access. Τώρα είμαστε το WPA2, τα οποία δίνουν πολύ καλύτερη ασφάλεια. Και νομίζω εδώ τελειώσαμε την ενότητα. |