Διάλεξη 11 / Διάλεξη 11 / Διάλεξη 11

Διάλεξη 11: Σε αυτό το μάθημα θα κάνουμε μια μικρή ανασκόπηση όσον είδαμε έως τώρα, όσον αφορά την Ανάσταση, στα προηγούμενά μας μαθήματα. Κάναμε μια μεγάλη αναδρομή μέσα στις τέσσερις Ευαγγερικές αφηγήσεις και είδαμε πώς αφηγούνται οι τέσσερις Ευαγγεριστές την ιστορία της Ανάστασης. Νωρίτερα είχαμε...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Κύριος δημιουργός: Τσαλαμπούνη Αικατερίνη (Επίκουρη Καθηγήτρια)
Γλώσσα:el
Φορέας:Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Είδος:Ανοικτά μαθήματα
Συλλογή:Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας / Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης
Ημερομηνία έκδοσης: ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2015
Θέματα:
Άδεια Χρήσης:Αναφορά
Διαθέσιμο Online:https://delos.it.auth.gr/opendelos/videolecture/show?rid=f0b0d87b
Απομαγνητοφώνηση
Διάλεξη 11: Σε αυτό το μάθημα θα κάνουμε μια μικρή ανασκόπηση όσον είδαμε έως τώρα, όσον αφορά την Ανάσταση, στα προηγούμενά μας μαθήματα. Κάναμε μια μεγάλη αναδρομή μέσα στις τέσσερις Ευαγγερικές αφηγήσεις και είδαμε πώς αφηγούνται οι τέσσερις Ευαγγεριστές την ιστορία της Ανάστασης. Νωρίτερα είχαμε μιλήσει και για το Πρωτοφρυσιανικό κήρυμα και το όλο που παίζει η Ανάσταση μέσα στο Πρωτοφρυσιανικό αυτό κήρυμα. Μιλήσαμε για τις αρχαίες οικολογίες, πίστης, η οποία στρατικό στοιχείο είναι η Ανάσταση, αναφερθήκαμε επίσης αστυνομολογία, πίστης, η οποία διασώζει ο Παύλος στην Άφα τους Πολυθείους και τώρα θα δούμε στο σημερινό μας μάθημα ορισμένα πράγματα όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο εμφανίζεται η Ανάσταση στα υπόλοιπα ακείμενα της Καινής Διαθήκης. Βέβαια δεν θα τα δούμε όλα για λόγου συντομίας αλλά θα εστιάσουμε σε τρία βασικά ακείμενα στην Άφα Πέτρου, στην Προσεγγερήση του Στολή και στην Αποκάλυψη. Και η επιλογή δεν είναι τυχαία αλλά είναι κυρίως γιατί σε αυτά τα τρία κείμενα γίνεται πολύ ξεκάθαρη αναφορά στο θέμα της Ανάστασης. Βέβαια εδώ θα πρέπει να πούμε ότι η Ανάσταση είναι ένα σημαντικό θέμα για όλα τα κείμενα της Καινής Διαθήκης και βασική προϋπόθεση ακόμα και όταν δεν αναφέρεται ρητά. Ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονται τα πράγματα, ο λόγος που γίνεται για διάφορα πτυχές της ζωής της κοινότητας προϋποθέτει ακριβώς αυτή την Ανάσταση του Ιησού Χριστού. Βέβαια όπως είπαμε και στα προηγούμενα μάθηματα και όπως χατέστηκαν σαφές ποια από τα κείμενα μας τα Ευαγγενικά, η έμφαση κάθε φορά είναι διαφορετική, με αποτέλεσμα κάθε φορά να είναι και διαφορετική εικόνα που προκύπτει στην αφήγηση ή στο κύριμα που έχουμε όσον αφορά την Ανάσταση του Ιησού. Όμως δεν χωρίς καμία αφορία ότι η Ανάσταση αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο της καλλίας της Αρχαίας Εκκλησίας και αυτό ακριβώς αυτή η σπουδαιότητα αποτυπώνεται ακριβώς και μέσα στα κείμενα μας. Ήδη στον Παύλο είδαμε πως ο ίδιος ο Παύλος διασώζει ομολογίες της Αρχαίας Εκκλησίας προ-Παύλες, πως ο ίδιος αξιοποιεί στη συνέχεια την Ανάσταση στο κύριμά του, στην Εκκλησία της Κορύφω και πως πάνω σε αυτή την Ανάσταση του Ιησού θεμελιώνει και τον τρόπο που κατανοεί την ιστορία από την Ιαναγιά και καταδέχει την δασκαλία του περί της Αναστάσεως του Μεκρώνου. Περνούμε στα κείμενα μας, θα πούμε ότι πρόκειται για εντελώς διαφορετικά κείμενα. Τα δύο από αυτά ομοιάζουν ως πρωστοφυλλολογικό ιδέος, δηλαδή ότι πρόκειται και στις δυο περιπτώσεις για πιστολές. Το τρίτο βέβαια η Αποκάλυψη είναι εντελώς ιδιαίτερο κείμενο. Είναι μια αποταλυτική αφήληση, ένα σύνθετο κείμενο με ποιμέρους ενότητες, με οράματα, με πιστολές, με διδασκαλία, με αποκαλύψεις. Και αυτό, φυσικά, έχει κάποια σημασία για τον τρόπο με τον οποίο εμφανίζεται και την παρουσία, με τον τρόπο που αναπτύσσεται η έννοια της Ανάστασης μέσα σε αυτά τα κείμενα. Που πλέον, βέβαια, μιλάμε για κείμενα τα οποία γράφτηκαν σε πολύ διαφορετικές εποχές. Μεταξύ τους και αδερφούν σε πολύ διαφορετικά κοινά, καθώς οι κοινότητες που κρύβονται πίσω από το κάθε κείμενο είναι εντελώς διαφορετικές. Θα ξεκινήσω λίγο με την α' πέτρου. Η α' πέτρου είναι μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα επιστολή. Παρ' όπου φέρει το όνομα του πέτρους, είναι να διακρίνουμε μέσα σε αυτήν την στοιχεία, τα οποία έχουν να κάνουν με την Παύλια θεωργία. Άλλοι λένε, βέβαια, για μια δευτεροπαύλια επιστολή εδώ, άλλοι όμως λένε ότι πρόκειται εδώ κυρίως για μια επιστολή, η οποία διαλέγεται με την Παύλια παράδοση, χωρίς όμως αναγκαστικά να είναι κομμάτι ή προϊόν αυτής της παράδοσης. Σε κάθε περίπτωση, η α' πέτρου είναι μια επιστολή, η οποία σήμερα συγκαταλέει στις αυτές που τις ονομάζουμε καθολικές επιστολές. Μια επιστολή, η οποία προϋποθέτει μία κοινότητα, η οποία αντιμετωπίζει κινδύνους και αφηλίψεις και πιέσεις. Κάτι που την κάνει ακριβώς μέσα σε αυτή τη δοκιμασία, να ζητά απάντηση στα ερωτήματα της και να καταφέρει ακριβώς στα όσα γνωρίζει και στην πίστη της για τον Ιησού Χριστό. Επομένως η επιστολή έχει ως κύριο λόγο να δώσει παρηγοριά, να ενισχύσει τα μέλη της κοινότητας και να τα ενθαρρύνει και να τους δείξει, ο συγγραφέας εδώ, ποια είναι η θέση τους, ποιο είναι το νέο της ύπαρξής τους μέσα στον κόσμο και ποιος είναι ο ρόλος της κοινότητας μέσα στον κόσμο. Σεστικά, κατανοεί την κοινότητα ως μία ξεχωριστή ομάδα ανθρώπων, πρωίτες ενός άλλου κόσμου, μιας άλλης πραγματικότητας, η οποία όμως, το πραγματικότητα, αυτός ο κόσμος, αυτή η κοινότητα, πρέπει να πορευτεί μέσα στον κόσμο και πρέπει να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες τις οποίες, φυσικά, έχει να αντιμετωπίσει. Περνώντας τώρα στο θεολογικό κομμάτι, θα πρέπει να πούμε ότι η α' πέτου, χαρακτηρίζεται από μία... θα λέγαμε, η Ανάσταση στην α' πέτου, και γίνεται δυτός λόγος για την Ανάσταση από την Επιστολή, συνδέεται άμεσα με την χρηστολογία της Επιστολίας. Βρίσκονται εκεί ακριβώς όπου γίνεται λόγος για το ίδιο το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, το οποίο, όπως είπα και πριν, καταλαβαίνει μια πολύ σημαντική θέση μέσα στην ίδια την Επιστολή. Στην α' πέτου, ξεκάτρα λέγεται ότι η Ανάσταση λαμβάνει χώρα ακριβώς μέσω της δύναμης του Πνεύματος του Θεού. Λέει ας πούμε χαρακτηστικά στο 318 ότι και Χριστός άπαξ περί αμαρτιών πέθανε, δίκαιος υπεραδείκου. «Η ναημάς προσαγάγει το Θεό, θανάτρος εις μεν σαρκί, ζωοποιηθείς δε Πνεύματι». Εδώ βλέπουμε πάλι πώς η Ανάσταση, σαφώς, είναι το μάτι της αστρολογίας. Υπάρχει εδώ η έννοια της εξυλαστήριας της Ιησού Χριστού, μια ιδέα που βρίσκονται και στην Προσεχειρέωσα Απιστολή. Και είναι άπαξ η θυσία του Ιησού, γιατί βλέπουμε όντως και στον Προσεχειρέωσα Απιστολή, η αφάπαξ θυσία του Ιησού. Και δηλώνει το σκοπός, ο οποίος ήταν να μας φέρει στον Θεό, στον προελογική διάστηση της ασάρκωσης του Ιησού και του θανάτρου του, θανάτρος εις μεν σαρκί, ζωοποιηθείς δε Πνεύματι. Βρίσκονται διάφορες ιδέα στον Προσεχειρέωσα Απιστολή, βρίσκονται μία αντίστοιχη ιδέα, στο πρώτο καιόλας κεφάλαιο, φ. 3-4, όταν ο Παύλος, μιλώντας και πάλι για το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, θα πει «περί του Υιού αυτού του γεννωμένου εξπέρματος θα πει κατά σάρκα του οριστέντος Ιηού Θεού εν δυνάμει κατά Πνεύμα υγεωσύνης εξ αναστάσεως νεκρών». Βλέπω ότι το πιο σημαντικό κομμάτι στην α'-4 είναι η αναφορά που κάνει στην κάθετος τον άλλο. Πολύ σημαντικό μέσα στη Καλλιά Διαθήκη του Ιησού. Υπάρχει μία αναφορά στο τι έγινε ότι ο Ιησούς πέθονε. Είδαμε ότι τα Ευαγγελιά μας τελειώνουν σιωπή όσον αφορά αυτό το ζήτημα και όχι μόνο αυτό καλά καλά δεν περιμένουμε. Δεν περιγράφουν και το ίδιο το γεγονός της Ανάστασης παρά μονάχα τα αποτελέσματα της Ανάστασης. Τον κοινό τάφο, τον αίδους δύο νεαρούς, οι οποίοι στέκονται μέσα στο τάφο και μεταφέρουν τη ίδιη συκοπή. Επομένως εδώ έχουμε ένα ενδιαφέρον στοιχείο και το ενδιαφέρον ακολουθό στοιχείο, όπως είπατε πριν, είναι αυτή η περικοπή μας, η οποία στο τρίτο κεφάλαιο, στους στίχους 19 έως 21, όπως είπα είναι μια αφοβγαλία ανάφορα μέσα στο κείμενο, όμως που έχει υπονοκεφαλιάσει τους ερευνητές, γιατί ακριβώς είναι ένα κείμενο εξαιρετικά ασαφέσιμοι. Και θα δούμε και σε επόμενου μάθμου αυτό και θα δούμε και σήμερα κάποια πράγματα. Έδωσε οικροφή σε απόκλειπες μεταδυρυγήσεις για να συμπληρώσουν αυτό το κενό. Έχει βέβαια, οπωσδήποτε, και προεκτάσεις συνέχεια μέσα στη θεωργία της Εκκλησίας και βρίσκονται προεκτάσεις αυτής της ιδέας και στην Βυζαντινή Αγιογραφία Κύριου. Βλέπει λοιπόν εδώ στους στίχους 19 έως 21 λέει ο Χριστός, λέει σήμερα οι συγγραφές για τον Ιησού, ενώ και τη σεμφυλακή πνεύμα συμπορευθείς εκείρριξε. Απιθύσασι ποτέ, ότε απεδέξατο η του Θεού μακροθυμία εν ημέρες νοε κατασκευαζεμένης κληροτού, η Συνολίε, του τέστι οκτώ ψυχαί διεσόθησαν διέδρος. Ο αντίτιπο μην και ημάς σώζει βάπτισμα ους αρχώς απόθεσις ρίπ, αλλά συνειδήσειους αγαθείς επερότιμα. Λίγο πιο πριν εμπρότιμα εις θεόν εξαναστάσουσι ο Ιησού Χριστού κτλ ως στην ενδεξιά του βαθθεού, χορευήσης της ουραννών, υποταγέντων αυτό αγγέλων και εξουσών και δυνάμων. Λίγο πιο πριν είχε μιλήσει για το πρόσωπο του Ιησού και είχε μιλήσει για την Ανάσταση του Εμπνεύματοι. Στη συνέχεια όμως περνάει σε αυτόν τον αρκετά εγγυματικό στιγμό των 19 που λέει ακριβώς ότι στο διάστημα που πεθαίνει ο Ιησούς πηγαίνει και κηρύτη στους νεκρούς. Στον Άδη κηρύτη, στα πνεύματα λέει που είναι φυλακτισμένα στον Άδη. Και βέβαια δεν μας λέει ποια πνεύματα είναι εδώ, οι περισσότεροι δημοκρατές που συνέχουν μόνο με το ΝΟΕ. Ίσως όμως εδώ οι ψυχές αυτές, οι άνθρωποι στον ΝΟΕ, στην πορεία του ΝΟΕ οι οποίοι αθετούν το νόμο του Θεού και η φύση στην τιμωρία αποτελούν ακριβώς πρωτοτυπική αναφορά σε όλους τους υπόλοιπους ατηθείς ανθρώπους οι οποίοι στέφονται και ακόμα μακριά από το Θεό. Ίσως λοιπόν εδώ θα είναι μια πιο πιελική έννοια. Σε κάθε όμως περίπτωση, εδώ που λυγιαστικά η Α' Πέτρο κάνει λόγω για το κήρυμα του Ιησού στον Άδη και την κάθε δό του εκεί. Είναι πολύ δύσκολο κείμενο. Δεν ξέρω από πού ξεκινά. Είναι πολύ πιθανό βέβαια στην Αρχαία Εκκλησία, ακριβώς σε συνέχεια και όσο βλέπουμε να αναπτύσσουν τα εργατεία στην απόπλυχη γραμματεία αλλά και στην εικονογράφηση και τα λοιπά, ότι προφανώς υπήρχε μέσα στην Αρχαία Εκκλησία μια παράδοση που ήθελε τον Ιησού, η οποία μιλούσε για την κάθε δό του Ιησού στον Άδη και την δασκαλία εκεί, γιατί ακριβώς πρέπει να λυθεί το θεολογικό ζήτημα, τι έγινε με όσους πέθανε πριν από τον Ιησού Χριστό, πρώτον και δεύτερον η καθαρή απορία των ανθρώπων, που ήταν ο Ιησούς αυτές τις τρεις μέρες που απουσιάζει από την γη. Ενδιαφέρον λοιπόν έχει αυτή η ιδέα του κηρύγματος στους νεπρούς, αναστημένος Ιησούς κηρύτης στους νεπρούς και το δεύτερο στοιχείο βέβαια είναι ότι αυτό το κήρυγμα αντικατοπτρίζει μια γενικότερη ιδέα της οικουμενικότητας του κηρύγματος για τις οικηλεία και της οικουμενικής σημασίας που έχει η ίδια η ανάστηση. Γιατί ακριβώς στην Παλαιά Διαθήκη η ιδέα είναι ότι ο χώρος των νεκρών δεν είναι ο χώρος του Θεού, ο Ιαχβέ ακουσιάζει κατά κάποιον τρόπο από εκεί. Αφού υπάρχει μεγάλη, θα λέγαμε, απόσταση μεταξύ της αιών και του ίδιου του Θεού, είναι μια ιδέα η οποία αργότερα έθηκε πολλές επεξεργασίες σε κάθε περίπτωση. Σε κάθε περίπτωση όμως σαφώς υπάρχει μια απομάκνηση, θα λέγαμε, του Θεού από τον ίδιο τον. Άρα μια, τουλάχιστον στον τρόπο που παρουσιάζεται μέσα στην Παλαιά Διαθήκη, όπου έχουμε ακριβώς την αντίθετη εικόνα όπου ο Ιησούς ο ίδιος κατεβαίνει στον Άδη και ανακηρύχθηκε στους νεκρούς. Έτσι δεν υπάρχει πλέον κανένας, σύμφωνα με την αντίδυωση του συγγραφέα στην Αθαπέτρου, ο οποίος να μην γνωρίζει για τον Ιησού και τη σοβερία του και η Ανάσταση, ηφημένος με αυτόν τον τρόπο, παρακαλεί οικονομικό χαρακτήρα αφού φτάνει μέχρι και τελικώς με τον νεκρό. Εντάξει, νομίζω ότι αυτή η ιδέα αργότερα παίρνει μια διαφορετική μορφή, όχι παραγωγότερα, μέχρι στη ματιά εκκλησίας, με χέρο με ψιλισμό, παίρνει μια άλλη μορφή όταν ο Παύλος και οι υπόλοιποι συγγραφείς της Κίνης Διαθήκης και πολλοί άλλοι συγγραφείς, που λένε ότι εφόσον έχουμε Ανάσταση του Ιησού αυτό προϋποθέτει και την Ανάσταση των υπόλοιπων όσων δηλαδή τον ακολουθούν. Έχουμε πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό στην Α' Πέτρο, είναι η σύλληση που κάνει ο συγγραφέας της Ανάστασης με τη λειτουρική συνάφεια, δηλαδή όταν κάνει λόγο για την Ανάσταση ο συγγραφέας μας διατικώνει όσα λέει για την Ανάσταση μέσα σε πλαίσια, δηλαδή οι συγγυνικές ζαμές έχουν, θα λέγαμε, μια λειτουργική διατύπωση, ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα λέει η δότης ότι «Ούθαρτι σαριγυρίο η χρυσίο ελιτρόφι τε κτισματέασι μοναστροφίς πατροπαραδότου, αλλά τινί ο αίματι ως αμμου αμμου και ασπίλου χρυστού». Δεν είναι λειτουργική αναφορά στην Α' και στη Δυσσία του. Ή, ας πούμε, στο δεύτερο κεφάλαιο του τίμου 21 έως 25, όπου υπάρχει ένα σήμνο στα λέγματα της Εκκλησίας, «Εις τούτου γάρ εκκλήθηται, οτι και Χριστός αι πέθανε μο περνούν, ει μην υπολυμπά μοι υπογραμμούν, ει να υπακολουθείς τη σύγνηση αυτού, ως αμαρτία νο πεποίησε, ου δέ γρεθει δώρα της ονοστόματι αυτού, ως μυτορουμιουσκού καντελιδόρου, πάσχο βουπιπή, παρεδίγου δε το κρουν αντιδικαίος, ως τας αμαρτίας εινόν αυτος ανήναιγεν, εν τω σώματι αυτού επί το σταυρόν, ειναι τας αμαρτίας απογενόμενην δικαιοσύνη ζήσωμεν, και το μόλοπι αυτού η άθεται. Είτε γάρ ως πρόβατα πλωμόμενα, αλλά επιστράφτεν ειναι πιτωμημένα, κατά εκεί σκοπό το ψυχόνι μου μπορεί». Δεν είναι εξεκάθαρη αναφορά στην Ανάσταση, αλλά μπορεί να υποτύχωται, γιατί ακριβώς μέσα στο κείμενό μας «Πάθος και Ανάσταση» συνδέονται μεταξύ του λέμε ότι αυτό όλο το κήρυμα της Αιτισίδης ειναι μέσα από ένα ίμνο. Και ένας άλλος πολύ ρυθμικός κομμάτι, πάλι πιθανώς κατά μία εκτίμηση, προέρχεται από ίμνο. Είναι δίκαιος υπεραδίκου για τον Ιησού. Είναι ημάς που σαγάγει τον Θεό, σανατοθείς μέσα αρκεί, σαποεθείς δε Πνεύμα, το κείμενο το οποίο αναφερθήκαμε πριν. Λοιπόν, ότι μέσα στο κείμενο του Πέτρου, Σαφα Πέτρου, η Ανάσταση αποτελεί ένα από τα βασικά θεολογικά θέματα και λειτουργεί ως προϋπόθεση για όλα τα υπόλοιπα που θα ακολουθήσουν. Και φυσικά αυτό που είναι σημαντικό μέσα στο κείμενο της Σαφα Πέτρου, είναι ότι η Ανάσταση αυτή αποτελεί την προϋπόθεση για μία νέα ζωή των μελών της εκκλησίας. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Φαίνεται ήδικα από το τελευταίο κείμενο που ανέφερα, ότι Ιησού είναι το θάνατο από την Ανάσταση, που μας φέρνει κοντά στο Θεό και με αυτό τον τρόπο αυτό ακριβώς δίνει ένα νέο νόημα στη ζωή των Χριστιανών. Άρα λίγο νωρίτερα θα πει ο ίδιος ο συγγραφέας ότι εις τούτο εκλήθητε, τα μέλη της εκκλησίας, είναι ευλογία να τη λογίσετε σε σκάλες, να τη λογίσετε την ευλογία και ακριβώς αυτό είναι απόρεια του γεγονότος της Ανάστασης. Λοιπόν, η Ανάσταση βλέπουμε σε ένα κείμενο που ανήκει, ας πούμε, σε ένα μεταγενέστερο κύκλο κείμενων της Κοινής Διαθήκης. Συνεχίζει να αποτελεί ένα σημαντικό θέμα, βλέπουμε πόσο πέτρος, ή άλλο πέτρο να το εντάσσει μέσα στην όλη συζήτηση της επιστολής και πόσο αυτό, ας πούμε, η Ανάσταση έχει εφαρμουγεί και αναφορά στον και στα μέλη της κοινωνικής. Πριν να στράσουμε την προσεβραίουσα επιστολή, μια επιστολή που από τα αρχαία χρόνια δεν θεωρήθηκε παύλαιο επιστολή, αλλά πάντοτε απορριβόταν σε κάποιν από τους μαθητές του παύλου. Προσεβραίουσα επιστολή, λοιπόν, θα δούμε εδώ, επίσης, το όλο που παίζει η Ανάσταση. Δεν γενικά υπάρχει μια εκτίμηση στην έρευνα ότι η προσεβραίουσα επιστολή δεν είναι μια επιστολή που κάνει σαφείς αναφορές στην Ανάσταση του Ιησού Χριστού. Αυτό, όμως, είναι μια πολύ βιαστική εκτίμηση, γιατί κανείς, αν προσέξει και διαβάζει προσευχικά το κείμενο, θα δείτε ότι πολλές φορές γίνεται έμμεσα ή άμεσα αναφορά σε αυτό το γεγονός και δηλώνεται η σημασία που έχει αυτό το γεγονός, μέσα στην ιστορία της ουτερίας, ακόμα και δέχοντας στη ζωή των μελών της Εκκλησίας. Έτσι, χαρακτηριστικά, διαβάζει μέσα στην προσεβραίουσα επιστολή στο έκτο κεφάλαιο, στο σπίκο 2, που ο συγγραφέας τονίζει και ακριβώς αυτή τη σημασία της Ανάστασης, λέγοντας, θα αναπτύευα στο τοχαϊκό μου, και έχουμε και συνέχεια τη μετάφραση δυο αφέντες των της αρχής του θρηστού λόγου, επί την τελειότητα φερόμετρα. Μη πάλι θεμέλιο καταβαλόμενη μετανοίας από νεκρόν έργο και πίστος επί Θεόν, βαπτισμών διαταχής, επιθέσεως στο χειρόν, αναστάσεως στο νεκρόν και κρίματος ιωνίας, αφήσουμε λοιπόν όλες τις στοιχειώδες, χριστιανικές δασκαλίες και ας υπογορούσουμε ως τελειότητας, μη κάνουμε πάλι λόγια μετάνοια από νεκρά έργα για πίστος στο Θεό, για δασκαλία σχετικά με το βάπτισμα, για τη χειροθεσία, για την ανάσταση των νεκρών και για την αιώνια ζωή. Δηλαδή ο συγγραφέας συγκαταλέγει και την ανάσταση ανάμεσα σε αυτά τα οποία είναι η αρχή του Χριστού λόγου. Δηλαδή είναι ένα από τα συστατικά στοιχεία της αιωνίας δασκαλίας. Είναι μια πρώτη ένδειξο και για τον συγγραφέα της προσεβαίως ο Χριστού Λόγος, η ανάσταση δεν είναι ένα δικαίωμο λόγος, δεν είναι κάτι το οποίο απλώς περνάει απαρατήρητο ή δεν είναι τόσο σημαντικό με τη σκέψη, δηλαδή το θεωρεί ότι είναι μια βασική προϋπόθεση και απαρχεί από τις όλες τις ζήτησες που συνεχίσουν να πνήσει στην επιστολή. Για τον συγγραφέα της και τους συγκεκριμένους δημιουργούς, ουσιαστικά η ανάσταση είναι η νίκη του Θεού, όπως είναι για όλους τους υπόλοιπους χριστιανούς. Και το ενδιαφέρον είναι ότι στην προσεβαίως ο επιστολή η ανάσταση συνδέεται και με την αρχιερατικό αξίωμα του Ιησού, είναι μια βασική ιδέα που βρίσκουμε μέσα στην προσεβαίως ο επιστολής. Στην προσεβαίως ο επιστολή ο Ιησούς παρουσιάζεται ως ο αρχιερέας, κατά τον τύπο, η αρχιερέα του ιδιοκυβουδαϊκού λαού, ο οποίος προσφέρει θυσία τον εαυτό του, εφάπαξ, η ιδέα που είδαμε και στην αφαπέτου, και ουσιαστικά ο Ιησούς προσφέρει μια θυσία τελειότερη από αυτή που προσφέρουν οι Ιουβαίοι. Εκείνη, λοιπόν, στην ιδέα του αρχιερέα θα βρούμε να συνδέεται με αυτή και η ιδέα της Ανάστασης του Ιησού και να αποτελεί και αυτό το θετικό στοιχείο της ταυτότητας του Ιησού ως αρχιερέα. Μία πάρα πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα υπάρχει στο ενδέκατο κεφάλαιο, όσον φορά την Ανάσταση, ότι γίνεται μια διάκριση ανάμεσα σε δύο διαφορετικές κρίσεις του όρου Ανάστασης, δεκριμένα στο στίχο 5, στο ενδέκατο κεφάλαιο, ο συγκεφές εδώ μιλάει βέβαια για μια αναδρομή, θα λέγανε, εστιν προηγούμενη ιστορία της σωτηρίας, αν τρέχεις διάφορα πρόσωπα της Παλαιάς Διαθήκης για να πει ότι όλοι αυτοί με πίστη πεθαναν και περιμένοντας την Ανάσταση και τη σωτηρία τα οποία όμως τώρα πλέον τα γεύονται τα μέλη της κοινότητας. Λέει λοιπόν εκείνη η ερώτηση για τον Ενώχ, πίστη ενώχ μετετέθη του μη δίνει θάνατο και ούχε βρίσκετο διότι μετέθηκε να έρθει ο Θεός, πρόγραμμα τα θέσους αυτού μη μαρτύρεται βαριστικένε το Θεό. Κάνει μία εξέλιξη, λέει ότι ο Ενώχ δεν πέθανε, αλλά επειδή εκπλημβώστηκε πίστη ο Θεός τον μετέθεσε και τον οδήγησε στην άλλη ζωή, χωρίς να περάσει μέσα από το ενθάνατο. Και στη συνέχεια, στο στίχο 19 λέει πάλι, μιλώντας για τον Αβραάμ τον Ισαάκ και όλους αυτούς, για μη μεταφορική σημασία της Ανάστασης, όταν λέει για τον Αβραάμ, στην γνωστή ιστορία για τη θυσία του Ισαάκ, ότι λογισάμενος ότι και εκ νεκρών γίνει δυνατός ο Θεός, όθεν αυτό είναι και εμπαραβολή από τον Ισαάκ, δηλαδή ότι ο Ραμ ουσιαστικά προσέφερε τον γιο του, γιατί εκπλημβώστηκε την ευαιότητα, για την πίστη του, ότι ο Ισαάκ ο Θεός θα μπορούσε να φέρει τον γιο του και από τους νεκρούς και κατά κάποιον τρόπο, ουσιαστικά λέει αυτό συνέβη, ευχάρισε τον Ιησού Χριστό Θεός, χάρισε τη ζωή του στον Ισαάκ, το μιλώντας κατά κάποιον παραβολή όπως λέει, δηλαδή έγινε συμβουλική σημασία, κατανοήθηκε η Ανάσταση εδώ, τελικά τον πήρε και τον είχε αυτή. Και τέλος στο σπίχο 35 πάλι μιλώντας για την πίστη, κάνει λόγο για όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις θαυμάτων πίστη, θαυμάτων Ανάστασης, όπου λέει έλαβαν γυναίκες εξαναστάσσους νεκρούς αυτόν και άλλοι δε την πανίστησαν ού προσδεξάμεν την απολύτρωση, άλλοι πήραν τους λυκούς τους μέσα από ένα θαύμα Ανάστασης, άλλοι όμως πέθαναν ουσιαστικά, ού προσδεξάμεν την απολύτρωση, είναι ακρίτωνος Ανάσταση ως πίχος. Αυτό κάνει μια αντεποραβολή ανάμεσα στις Αναστάσεις που έχουμε μέσα στις αφηγήσεις της Βουλικές και την τελική Ανάσταση, την οποία την κρίτωνα Ανάσταση, την κλαίτερη Ανάσταση, ονομάζει εδώ σηγραφές, χωρίς να την προσδιορίσουμε με μεγάλη ακρίβεια αν είναι η Ανάσταση, εννοεί την Ανάσταση εκ των νεκρών κατά τα έσκατια, εννοεί ακριβώς και την Ανάσταση μέσα από την αποδοχή του Ευαγγένιου ή μπορεί να είναι και τα δύο μαζί. Σε κάθε περίπτωση βλέπουμε και εδώ πώς στη σκέψη του συγγραφέα η Ανάσταση είναι βασικός στρατικός διότι από τη δύσκολη υπόθεση όπως μου λέει για τη σωτουρία, για το έργο του Ρουσού και για το ρόλο και την ταυτότητα της κοινότητας. Και επίσης ένα ενδιαφέρον στοιχείο το οποίο αποτελεί στρατικό στοιχείο περί Αναστάσεως, το είδαμε και στις ευαγγενητιές μας αφηγήσεις, είναι η σύνδεση της Ανάστασης με την παρουσία. Η δευτέρα παρουσία θυμίζονται λίγο το καταλουκάνο ευαγγέλλειο και ειδικότητα της πράξης του αποστόλουμα που μ' αμυσούσε να λαμβάνεται στους ουρμούς αμέσως λίγες μέρες μετά την Ανάσταση και οι αγγέλης λένε ότι όπως τον βλέπετε να λαμβάνεται έτσι θα έφερξα να με την ίδια δόξα θα επανερθεί στο Μποσμάρα. Έχουμε εδώ μία ακόμα, θα λέγαμε, αναφορά στην σύνδεση στην Ανάσταση και την παρουσία και την ίδια ιδέα τη βρίσκουμε και στην προσεγραφή του αποστόλου, προφανώς γιατί ακριβώς αποτελεί η Ανάσταση προϋπόθεση και τις παρουσίες. Και λογική θα λέγαμε συνέπεια. Σε κάθε περίπτωση και η προσεγραφή του αποστολή, παρόλο που δεν είναι το θέμα της η Ανάσταση του Ιησού Χριστού, ουσιαστικά τη θεωρή βασικό συστατικό της όλης δασκαλίας της. Θα προσθέσουμε, όσοι είχαμε πει στην αρχή, θα μιλήσουμε για τον αρθαπέτου των προσεβρεούς και την αποτάσταση. Θα φτιάξω ακόμα ένα κείμενο, της πράξης του αποστόλου. Υπάρχει αυτό ήδη στο μάθημα για την Ανάσταση, όπως απαντά σε διάφορα κείμενα της Καινής Διαθήκης, έξω από τα Ευαγγενικά, ή πολλές φορές έκανα σύνδεση και με τις πράξεις και με τα πρώτα κεφάλαια. Ιδιαίτερα στο πρώτο, δεύτερο κεφάλαιο είναι πολύ σημαντικές ειδοχωρίες που μας δίνει το κείμενο για την Ανάσταση. Σαφώς, στις πράξεις του αποστόλου γίνεται η σύνδεση ανάμεσα στην επίγεια δράση του Ιησού και στην Ανάσταση. Υπάρχει αυτό ήδη στο καταδουκάν Ευαγγέλιο, στο τελευταίο κεφάλαιο, το οποίο θα πρέπει να πούμε ότι λειτουργεί ως αφηγηματική γέφυρα ανάμεσα στο τρίτο Ευαγγέλιο και στις πράξεις του αποστόλου, αλλά την ίδια σύνδεση βρίσκουμε και στις πράξεις του αποστόλου. Εκεί βλέπουμε χαρακτηστικά στο στίχο, στο στίχο τρία. Όταν ο συγγραφέας μιλάει για τις πρώτες μέρες, θα λέγαμε, μετά την Ανάσταση του Ιησού, ότι ο συγγραφέας μιλάει κατακτηριστικά ότι ο Ιησούς παρέστησε με αυτόν ζωντα μετά το παθύ, αυτόν εμπολίστικ μυρίς. Διημερώνται σαράκοντα οπτανόμινος αυτοίς και λέγοντα περί της βασιλείας του Θεού και συνεχίζει και συναριζόμινος παρήγγειλεν αυτοίς κτλ κτλ. Εδώ το ενδιαφέρον είναι καταρχάς ότι ο Ιησούς εμφανίζεται για σαράντα μέρες των μαθητές, ότι σε αυτές τις σαράντα μέρες αυτό που συζητά μαζί τους είναι η βασιλεία του Θεού και η βασιλεία του Θεού είναι ένας ισταρτικός στοιχείο του Κυρίου Ιησού, έτσι από τις πρώπες χάριες του προγραμμού και είναι επίσης και ένα δεύτερο στοιχείο που εδώ το συνδέει με τον Ιησού πριν από το πάθος, είναι ακριβώς αυτό που κάνει με τους μαθητές του, είναι ότι συμμετέχει μέσα σε ένα κοινό δίπλο. Αυτά είναι πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία, γιατί ακριβώς με αυτόν τον τρόπο συνδέονται ανάσταση και επίγεια δράση του Ιησού. Και όπως και σε άλλες αναφορές, τόσο στον Παύλο όσο όπως είδαμε και στην Α4, υπάρχει μια σύνδεση της ανάστασης με το Άγιο Πνεύμα. Για την ακρίβεια στην εις πράξη του Αποστώνα τονίζεται πολύ χαρακτηριστικά ότι η σημεία της ανάστασης είναι ακριβώς η δωρεά του Αγίου Πνεύματος. Λέει χαρακτηριστικά στους τίγους 22 έως 28 που έρχεται ουσιαστικά από την ομιλία του Πέτρου στο πλαίσιο της εκλογής ενός νέου μαθητή στη θέση κλιμιούδα. Λέει χαρακτηριστικά εκεί «Αξάμινος που Πέτρος από το βαπτίσματος Ιωάννη έως της ημέρας εις ανελήφθει αφημόν, μάρτυρα της Αναστάσεως αυτού γενέσθαι συνειμήν» Όλοι εμείς είμαστε οι μάρτυρες της Ανάστασης του και αποφασίζουν λοιπόν να διαλέξουν δύο μαθητές στη συνέχεια οι οποίοι θα αποτελέσουν και τους δοδομάρτυρες της Ανάστασης και στη συνέχεια ο Παύρος μιλώντας στο κείρυγμα του αμέσως μετά την πληγματοστή και μου ενδιαφέρουν ότι αμέσως μετά την πληγματοστή που είναι η δωρεά του Αγίου Πνεύματος γίνεται λόγος και για την Ανάσταση του Ιησού στο κείρυγμα, λέει χαρακτηριστικά «άντρες Ισραηλίτε, ακούστε τους λόγους τους, Ιησού τον αζωρέω, άνδρα από του Θεού, από δε δειγμένον εις σημάζει την άμεση και τέραση και συνείς, επίσης εδι' αυτού ο Θεός εν έσω εμώ, καθώς κι αυτοί είδατε, τούτου και ορισμένη βουλή και προγνώση του Θεού, έκδοτον λαβώδες διαχειρός άμα μου, το σπίξαντες αν είλετε, ο Ων Θεός ανέστησε, λύσα στ' ασοδείνας του θανάτου, καθότι ουτείν δυνατόν, χρατήστε αυτόν ύπα αυτού». Και συνεχίζει με μια παλευευτική προφητεία, «Δαβίδα λέγεις αυτόν, προωρώνει τον κύριο Ελλανό ποιόν τι απαντός, ότι εκδεξιόμουν αισθή να μη σαλαιφθώ, δια τούτου εφράμφε η καρδία μου και γαλιάσα τη γλώσσα μου, έτει δέ και εισάφη, κατασκηνώσε το πίδι, ότι όταν καταλήφεις την ψυχή μισάδου, βέβαια στου νόσου όσου μην ενδιαφέραν, ενώ ορισσάζομαι του ζωής, πληρώσαμε φροσύγειας, προσώπους». Εδώ, έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον, διότι το κύριο του Πέτρου, αμέσως μετά την 50η, είναι ένα κύριο που κάνει μία αναδρομή στη ζωή του, όπως βλέπουμε εδώ, μιλάει για την ανθρώπιση του, για το κύρινο του, μιλάει για το πάθος και την ανάστασή του και δηλώνει ακριβώς ότι, ουσιαστικά, με την ανάσταση του ο Θεός, έλυσε τα σωδίνα στο θανάτου, δηλαδή ουσιαστικά καταλήγει το θάνατος, μία ιδέα την οποία βρίσκουμε και στο κύριο του Παύλου και προφανώς αποτελεί ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του πρωτοχριστιανικού κηρύγματος. Και το δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι ότι η ανάσταση του Ιησού αποτελεί πνίγωση προφητείων και μάλιστα εδώ η προφητεία είναι από τους ψαλμούς, όπου το κείμενο εδώ αποδίδει στο καμπί και αυτό που λέγεται ότι «ου δε δώσεις νόση όσον δίνει αφθορά», αυτό εδώ κατανοείται ως μία πρόριση της Αναστάσεως. Βέβαια, όλα αυτά που λέμε, είπα και πριν τα πρώτα κεφάλαια των πράξεων πολύ σημαντικά, όλα αυτά που λέμε ουσιαστικά αναδεικνούν τη σημασία που έχει η ανάσταση και ό,τι είναι το πράξο και κατεπέκταση και για το πρωτοχριστιανικό κήρυγμα και το ενδιαφέρον είναι ότι ουσιαστικά η ανάσταση δίνει, συμματοδοτεί και μία νέα διβιβλιογία. Αυτό δηλώνει για παράδειγμα η παρουσία του Αγίου Πνεύματος στη μέρα της Παρουσίας της. Αυτό δηλώνει και στη συνέχεια στο κεφάλαιο 13 και πάλι το κείμενό μας. Όταν κάνει πάλι λόγο, εκεί έχουμε το κείμενο βέβαια του Παύου στην αδειόχεια της Πησιδίας, όπου λέει χαρακτηριστικά, μιλώντας και πάλι για τον Ιησού, λέει ας πούμε ότι κατοικούνται στην Ιερουσαλή και οι άρχοντες αυτού των αγνοήσαντες και τα φωνάστα των προφητών, που τα σκαφωρπάν σάρα των αγνοισκωμένων σκρύπναντας εκπληρώσαν και μηδεμίαν αιτίαν θανάτου ευρώντης, επίσης αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοί αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς αυτοίς