| σύντομη περιγραφή: Είμαστε και πιο λίγοι σήμερα και τα λοιπά για το ζήτημα της αξιολόγησης, το οποίο ήδη σε προηγούμενο μάθημα σας προβλημάτισε πολύ. Και θέσετε διάφορα, έτσι, πολύ ενδιαφέροντα ερωτήματα και σας υπενθυμίζω επίσης ότι στα πρώτα-πρώτα μας μαθήματα, όταν είχατε διάφορα ερωτήματα, όταν λέγαμε για το ποια είναι τα προβλήματα που βιώσατε εσείς στη διδασκαλία της λογοτεχνίας και τα λοιπά, ένα από τα βασικά προβλήματα που εσείς είχατε επισημάνει, ήταν και η άδικη αξιολόγηση. Άδικη αξιολόγηση διότι δεν λαμβάνει υπόψη τις προσωπικές ερμηνείες που μπορεί να έχει ο μαθητής για τα κείμενα, λειτουργεί με την λογική του σωστού και λάθους, όπως και στα μαθήματα τα καθαρά γνωστικά και καταλήγει όλο αυτό βέβαια να προετοιμάζονται οι μαθητές, ακριβώς από το φόβο αυτό της αξιολόγησης, να προετοιμάζονται οι μαθητές με βάση τα λεγόμενα λησάρια, τα βοηθήματα που έχουν εκεί τις έτοιμες ερμηνείες, τις οποίες αναπαράγουν. Άρα λοιπόν αυτό όλο καταλαβαίνετε ότι δεν είναι σε καμία περίπτωση παιδαγωγικά αυτό που θα θέλαμε και πρέπει να αλλάξει. Από την άλλη μεριά επειδή επίσης το ρωτήσατε αξιολογείται με ρωτούσατε ξέρω εγώ η τάδε δραστηριότητα, αξιολογείται η συγγραφή ποιημάτων, αξιολογείται η δραματοποίηση. Όλα αξιολογούνται. Δηλαδή δεν γίνεται να πει μία διδακτική, εμείς είμαστε η διδακτική της λογοτεχνίας, το επιστημονικό αυτοπεδείο, δεν μπορεί να πει μην αξιολογείται κάτι. Δεν υπάρχει αυτό το πράγμα. Στην εκπαίδευση όλα αξιολογούνται. Τι θα πει όμως αξιολογούνται. Αξιολογούνται σημαίνει πρώτα απ'όλα ότι διορθώνονται δηλαδή η πρώτη απόπειρα που κάνουν τα παιδιά για να φτιάξουν, να ολοκληρώσουν μια εργασία δεν σημαίνει ότι είναι και η τελική, δεν σημαίνει ότι είναι και η τέλεια, η σωστή, η υπέροχη. Όχι βέβαια, έτσι δεν είναι, δεν το βλέπετε κι εσείς από όλα όσα κάνετε, τις εργασίες σας, αυτά τα πάντα. Άρα λοιπόν αξιολογός σημαίνει ότι συζητώ με το παιδί πάνω σε μια εργασία που έχει κάνει, συζητώ να την κάνει καλύτερα να διορθώσει τι μπορεί να γίνει καλύτερο. Αυτό γίνεται κυρίως ακριβώς στην χρονική στιγμή που ο εκπαιδευτικός όπως έχουμε πει δουλεύει με την κάθε ομάδα. Δηλαδή ο εκπαιδευτικός καθώς πηγαίνει από τραπεζάκι σε τραπεζάκι και δουλεύει με τις ομάδες, εκεί πάνω βλέπει τι κάνουν. Βλέπει καταρχάς ποιος δουλεύει περισσότερο, ποιος δουλεύει πιο αποτελεσματικά, ποιος λουφάρει. Τα βλέπει, δεν τα βλέπει. Τι θα κάνει, θα κλείσει τα μάτια του δηλαδή. Φυσικά θα προσπαθήσει να κινητοποιήσει το παιδί που δεν δουλεύει, φυσικά θα προσπαθήσει να βοηθήσει το παιδί που δεν δουλεύει, να βοηθήσει γενικότερα την ομάδα να συνεργαστεί καλύτερα. Οι εργασίες που κάνει η ομάδα βρίσκονται σε μία εξέλιξη, δεν γίνονται μια και έξω. Ας πούμε, θα σας πω ένα παράδειγμα. Είναι μία από τις δραστηριότητες να γράψει η ομάδα ή ένα παιδί από την ομάδα ως πάντων, ένα γράμμα, ξέρω εγώ, προς τον ήρωα. Το γράμμα αυτό μπορεί να γραφτεί σταδιακά. Σημαίνει ότι γράφεται μία φορά, το κοιτάει η ομάδα, πάνω εκεί μπορεί να πει και ο εκπαιδευτικός κάτι, ξέρεις εδώ δεν είναι καλό. Για σκεφτείτε βρε παιδιά, τι άλλο θα μπορούσε να γράψει για να είναι πιο πλήρεση, να δώσει μία έμφαση στα συναισθήματά του ή εδώ ή εκεί κάτι. Αυτό είναι αξιολόγηση. Αυτό που γίνεται τώρα να φτιάχνουν τα παιδιά κάτι, να γράφουν, να απαντάνε στα τετράδια τους της ερωτής, σε ό,τι κάνουν και τα λοιπά, το σκέφτομαι και γράφω το περίφημο που γράφει ό,τι μπορεί ο καθένας, το δίνει στον εκπαιδευτικό και ο εκπαιδευτικός το αξιολογεί. Αυτό είναι το λάθος. Αυτό είναι λάθος. Τι αξιολογεί. Αξιολογεί δηλαδή την πρώτη προσπάθεια. Ναι, όμως πως το παιδί θα πάει στη δεύτερη προσπάθεια. Πως θα πάει στην τρίτη προσπάθεια. Εντάξει, δεν λέω τώρα και για τρίτη, αλλά θέλω να σας πω ότι στοιχείοδος η δουλειά της εκπαίδευσης είναι να διορθώνει, ούτε κάθε δραματοποίηση είναι καλή. Δηλαδή σηκώνομαι, εγώ κάνω ό,τι μου κατεβαίνει και είναι μια καλή δραματοποίηση αυτό το πράγμα. Πως θα μάθουν τα παιδιά να κάνουν καλές δραματοποίησεις αν δεν διορθώνονται. Αν δεν καταλάβουν ότι η δραματοποίηση, θα τα πούμε αυτά και στο άλλο μάθημα βέβαια, αλλά είναι γνωστό, είναι κοινός τόπος, πρέπει να βγάζει ένα νόημα. Που οι άλλοι που με κοιτάνε να κάνω τη δραματοποίηση, πρέπει να κατανοούν τι κάνω. Αν εγώ λοιπόν κάνω κάτι και δεν κατανοούν οι άλλοι, σημαίνει ότι δεν το έκανα καλά. Άρα πρέπει να δω τι δεν έκανα καλά, έτσι στη δραματοποίηση ξέρω εγώ στο αυτό και μετά να κοιτάξω πως μπορώ να το κάνω καλύτερα. Για να βγει το νόημα, μήπως εγώ δεν το έχω το νόημα κατανοήσει, για αυτό δεν μπορώ να το βγάλω με τη δραματοποίηση. Ή δεν έχω καταλάβει την τεχνική, άρα πρέπει να καταλάβω την τεχνική, δηλαδή υπάρχουν πολλοί λόγοι. Λοιπόν, επομένως αξιολόγηση γίνεται, η αξιολόγηση δεν μπορεί να ξεχαστεί, δεν μπορεί να μείνει έξω από την τάξη η αξιολόγηση. Αλλά η αξιολόγηση δεν είναι ένας βαθμός και δεν είναι μια δραστηριότητα που την κάνεις επίτηδες για να αξιολογηθείς. Αυτό το ξεχνάμε. Και βέβαια στο δημοτικό έτσι κι αλλιώς δεν το είχαμε φτυχώς, δεν είχαμε διαγωνίσματα στο δημοτικό έτσι, δεν είναι. Α, πόσο ξέρω δεν έχω. Αλλά το νέο πρόγραμμα που είναι και για το γυμνάσιο έτσι κι αλλιώς και στο γυμνάσιο και αυτό ήταν μεγάλη καινοτομία και για το γυμνάσιο το νέο πρόγραμμα προτείνει κατάργηση των τεστ και των διαγωνισμάτων μέσα στη χρονιά ας πούμε. Διότι δεν μπαίνουν στη λογοτεχνία, σε μια λογοτεχνία που δουλεύει όπως είπαμε με μια ας το πούμε μέθοδο γενικότερα του project. Δεν μπορείς να βάλεις διαγωνίσματα και τεστ. Και δεν θέλεις να βάλεις και δεν χρειάζεται να βάλεις. Τι κάνεις όμως. Έχουν τα παιδιά φακέλους και οι ομάδες όταν δουλεύουν σε ομάδες έχουν φάκελο είναι αυτό το λεγόμενο πορτφόλιο έτσι το έχετε ακούσει. Λοιπόν προσέξτε τώρα εντάξει υπάρχουν άμα θέλουμε να είμαστε πολύ σχολαστικοί έχει και ο μαθητής το προσωπικό του και έχει και η ομάδα το δικό της. Έτσι από εκεί και πέρα υπάρχουν λίγο και πιο απλά πράγματα πιο απλές απλή τρόπη γιατί δεν μπορώ και εγώ τον πολισχολαστικισμό μου τη δίνει. Έτσι άρα να έχει η ομάδα το δικό της η ομάδα το φάκελο της και μέσα στην ομάδα λοιπόν όταν κάποιος κάνει μια εργασία ατομικά βάζει το λογμάτο από κάτω. Έτσι δεν είναι δηλαδή τον κάνουν δύο την εργασία από τους πέντε που έχει ομάδα δύο κάνουν την εργασία. Βάζουν το όνομά τους των δύο των τριών όσοι είναι δηλαδή δεν είναι οι εργασίες ανώνυμες. Φυσικά υπάρχουν και οι εργασίες ας πούμε ένα κολάζ. Έτσι που το κάνει όλη ομάδα πραγματικά το κάνει όλη ομάδα μαζί θα βάλει όλη ομάδα από κάτω ή θα βάλει γιατί οι ομάδες συνήθως παίρνουν και ορισμένα ονόματα. Ξέρετε που συμβαίνει αυτό όποτε θέλουν τα παιδιά άρα λοιπόν θα βάλει το όνομα όλης της ομάδας ή τα ονόματα τα ατομικά. Λοιπόν από εκεί και πέρα υπάρχουν ατομικές εργασίες στην πρώτη φάση μπορεί να υπάρξουν οι εργασίες αναζεύγη που είναι διαφορετικές. Άλλα ζεύγη από αυτά που γίνανε μετά από τις ομάδες ή μπορεί στην τρίτη φάση να χαλάσουν οι ομάδες και να φτιαχτούν άλλες ομάδες. Άρα ανάλογα λοιπόν πως έχει λειτουργήσει η τάξη μπορεί να υπάρχουν οι φάκελοι των ομάδων και οι φάκελοι οι ατομικοί και τα λοιπά. Ή των άλλων ομάδων να δημιουργηθούν άλλες ομάδες. Ο φάκελος είναι σπουδαίο πράγμα διότι και για την ίδια την ομάδα είναι σπουδαίο πράγμα για τον αναστοχασμό της. Ο φάκελος δεν είναι μόνο για την αξιολόγηση από τον εκπαιδευτικό. Στο τέλος ενός project το να κοιτάζει η ομάδα όλα όσα έκανε αναστοχάζεται και όλη τη διαδικασία. Φυσικά και ο εκπαιδευτικός μπορεί στο τέλος ενός project με την ησυχία του διότι ο εκπαιδευτικός τι κάνει. Κρατάει σημειώσεις. Έχει δουλειά αυτός ο τρόπος. Ο εκπαιδευτικός σε ένα project κρατάει ένα τύπο ημερολόγιο ας πούμε της εξέλιξης του project. Διότι άνθρωποι είμαστε δεν μπορούμε να τα θυμόμαστε όλα ξεχνάμε. Άρα λοιπόν κάθε μέρα τις ημέρες που δουλεύουν το project. Εκείνες τις ημέρες ο εκπαιδευτικός κρατάει το ημερολόγιο του που σημειώνει πως πήγε η κάθε ομάδα. Αν ένα παιδί αν έκανε κάποια παρατήρηση πάνω σε ένα παιδί. Όταν θα γίνουν οπωσδήποτε θα το κρατήσει το ημερολόγιο όταν θα γίνουν οι παρουσιάσεις των ομάδων. Δεν θα κρατήσει ημερολόγιο ο εκπαιδευτικός να γράψει πως του φάνηκε του εκπαιδευτικού συνολικά η παρουσίαση. Πως του φάνηκε η συμβολή του κάθε μαθητή από τους πέντε πως είναι που παρουσίασαν εκείνη τη μέρα. Άρα λοιπόν όλα αυτά είναι η αξιολόγηση. Και όλα αυτά θα οδηγήσουν τον εκπαιδευτικό να βάλει έναν βαθμό ό,τι βαθμό βάλει. Έτσι κι αλλιώς ξαναλέω το μεγάλο πρόβλημα είναι στο γυμνάσιο δεν είναι στο δημοτικό. Έτσι με την αξιολόγηση και με τους βαθμούς. Λοιπόν θέλετε ως εδώ καμιά ερώτηση θέλετε ως εδώ να κάνουμε κάποια συζήτηση μέχρι εδώ κάποια πορεία και τα λοιπά. Μέχρι εδώ είμαστε εντάξει. Λοιπόν πάμε στα πιο ουσιαστικά τώρα. Τα πιο ουσιαστικά είναι τα κριτήρια γενικότερα ας πούμε τα κριτήρια αξιολόγησης σε ένα μάθημα όπως είναι η λογοτεχνία. Σήμερα ας ξεκινήσουμε λίγο από το σήμερα. Γιατί κι άλλη φορά το έχουμε πει αυτό και θα ήθελα λίγο να το θυμηθείτε και θα ήθελα να το συνδέσετε και με αυτά που έχουμε πει για την πρώτη φάση και τα λοιπά. Σήμερα ποια νομίζετε ότι είναι τα κριτήρια της αξιολόγησης στη λογοτεχνία. Δεν θέλαμε να μου πείτε τώρα τα βοηθήματα αυτά τα είπαμε εντάξει δεν τα επαναλάβουμε. Δηλαδή ποια παιδιά από την εμπειρία σας ποια παιδιά είναι τα παιδιά που τα καταφέρουν καλύτερα στη λογοτεχνία και ποια παιδιά είναι αυτά που συνήθως δεν είναι καλοί μαθητές ας πούμε σε αυτό το μάθημα δεν τα καταφέρουν καλά και είναι αυτά που είναι σιωπηλά περιφοριοποιούνται και τα λοιπά. Γιατί από το ποια παιδιά όταν λέω ποια παιδιά εννοώ το προφίλ τους είναι εξωγωεπίδη δεν διαβάζουνε είναι επειδή δεν ενδιαφέρονται και δεν γουστάρουν τη λογοτεχνία. Υπάρχουν κάποια άλλα ζητήματα που τους εμποδίζουν να έχουν στη λογοτεχνία μια καλή επίδοση αυτό ρωτώ για να καταλάβουμε δηλαδή τι παίρνουμε υπόψη μας. Σήμερα και τι πρέπει να πάρουμε υπόψη μας σε μια άλλη αξιολόγηση. Ποιος θέλει να μιλήσει. Έλατε και από εδώ αν δεν χωράτε όπως θέλετε. Θα σκάσετε με αυτό το μάλινο στην αγκαλιά σας. Αφήστε το βάλετε από εδώ. Δεν γίνεται έτσι θα σκάσετε. Τι νομίζετε ότι ισχύει σήμερα. Ας πάρει κάποιος την πρωτοβουλία βρε παιδιά να ξεκινήσουμε μια συζήτηση. Τι λέει η εμπειρία σας. Εσείς ήσασταν καλοί μαθητές. Ναι στέλιο. Από πού θα το βρει να το μάθει απέξω. Ωραία. Άρα λοιπόν πρόσεξε τώρα αυτός ο οποίος αποστηθίζει πρέπει κάτι να έχει να αποστηθεί. Τι να έχει να έχει γράψει αυτά που έχει πει ο δάσκαλος. Άρα κρατάει εντάξει αφήστε τα λισάρια της στο δημοτικό. Άρα σημαίνει ότι γράφει με επιμέλεια ότι λέει ο δάσκαλος. Άρα σημαίνει ότι είναι και επιμελής μαθητής. Και σημαίνει ότι έχει και ένα επίπεδο σχολικού γραμματισμού ανεβασμένο διότι έχει τα τετραδιά του προσέχει στο μάθημα ακούει τι λέει ο δάσκαλος. Το καταγράφει έτσι σχολαστικά και μετά το μαθαίνει κιόλας και απέξω και είναι τέλειος ας πούμε. Αυτός ο μαθητής που έχει όλες όμως αυτές τις ικανότητες διότι και η αποστήθηση είναι ικανότητα κι αυτή εν τέλει. Και όλη η προετοιμασία που χρειάζεται που είπαμε για να φτάσει στην αποστήθηση. Αυτός λοιπόν ο μαθητής σημαίνει ότι προέρχεται από ένα περιβάλλον το οποίο είναι απολύτως συμβατό με τον σχολικό βηματισμό. Και με το σχολικό γραμματισμό. Δηλαδή σημαίνει δηλαδή ότι του έχουν πει κοίταξε παιδάκι μου θα προσέχεις το δάσκαλο θα τα γράφεις όλα. Είσαι πολύ τακτικός ας πούμε στη σημεία σου και μετά όταν γυρνάς σπίτι θα διαβάζεις πολύ καλά και θα τα μαθαίνεις απέξω για να πας να τα πεις και να είσαι καλός μαθητής. Αυτό είναι το περιβάλλον του σπιτιού που δημιουργεί αυτόν τον μαθητή. Ένα σπίτι το οποίο δίνει σημασία σε όλα αυτά. Έτσι δεν είναι. Άρα ήδη προσεγγίζουμε κάπως. Άλλο στη θέση, ναι. Μήπως ότι μπορεί να διαβάζει με την ευκολία που αρμόζει ουσιαστικά στη τάρυση του βρίσκοντος. Να διαβάζει δηλαδή η αναγνωστική του ικανότητα λέτε είναι αρκετά ικανοποιητική. Συμβαδίζει με το επίπεδο της τάξης. Άρα και εδώ έχουμε έναν μαθητή ο οποίος έχει από όλη του την προηγούμενη εκπαίδευση, αλλά και πάλι και από το σπίτι του έχει ένα καλό αναγνωστικό επίπεδο. Διότι αν δεν έχει καλό αναγνωστικό επίπεδο στο μάθημα της λογοτεχνίας, χάθηκε. Δεν έχουμε πει ότι η ανάγνωση είναι το παν για τη λογοτεχνία. Άρα λοιπόν όποιος μαθητής έχει... Δεν μιλώ απλώς για κάποιες μαθησιακές δυσκολίες και τα λοιπά που οπωσδήποτε είναι πολύ επιβαρυντικές για τη λογοτεχνία, αλλά απλώς στα προηγούμενα χρόνια δεν είχε την εξέλιξη που θα έπρεπε να είναι για την τάξη του, ή είναι ξένος ή είναι δίγλωσος και δεν είναι τα ελληνικά η μητρική του. Έχει μεγάλα προβλήματα. Συμφωνείτε στο μάθημα της λογοτεχνίας έτσι όπως γίνεται τώρα. Διότι τα κείμενα είναι ίδια για όλους και αν δεν μπορείς να το διαβάσεις το συγκεκριμένο και να το κατανοήσεις, ενώ ένας άλλος μπορεί, την πάτησες. Πρέπει να έχεις ένα γωνιό που να σε βοηθήσει στο σπίτι, ίσως να κατανοήσεις το κείμενο, ή να έχεις κάποιον να σε βοηθάει στα μαθήματα ξέρω εγώ και τα λοιπά. Πάλι σημαίνει ότι είσαι σε ένα επίπεδο κοινωνικό και τα λοιπά που σε προσέχουν πάρα πολύ. Σε προσέχουν πολύ τη σχολική σου φροντίδα, τη μάθησή σου και τα λοιπά. Άλλο, τι πρέπει να έχει ο καλός μαθητής σήμερα, τι άλλο έχει που τον βοηθάει να είναι καλός στη λογοτεχνία. Ναι Μαρία, αν διαβάζει βιβλία. Φυσικά, αν διαβάζει βιβλία λοιπόν, κατά κανόνα θα είναι πιο αποδοτικός. Όμως, εδώ πρέπει να πάρουμε και ένα άλλο υπόψη, είναι ότι αν διαβάζει πολλά βιβλία, αν όντως δηλαδή εδώ έχουμε να κάνουμε έναν πολύ συστηματικό αναγνώστη, γιατί υπάρχουν και τέτοια παιδιά, είναι πιθανόν να έχει πρόβλημα στο μάθημα της λογοτεχνίας. Δεν ξέρω αν σας έτυχε ποτέ καμία περίπτωση τέτοια. Γιατί, σας φαίνεται τώρα λίγο τρελό αυτό που λέω, αλλά γιατί μπορεί να έχει πρόβλημα, αν είναι πάντοτε ένα μάθημα παραδοσιακό, μιλάμε έτσι, ναι. Πολλοί στα κείμενα, μπορεί να μην τον ενδίφερνουν τα κείμενα, γιατί τα άλλα τα εκλέγει σύμφωνα με αυτά που του αρέσουν, αλλά τώρα μπορεί να μην τον ενδίφερνουν. Πολύ σωστά, αλλά και τι άλλο, ναι. Η ανάγνωση που κάνει στο σπίτι του, θα είναι μια ευχάριστη θεστηριότητα, ενώ αυτό που θα κάνει μες την τάξη, θα πρέπει να το βάλει σε κάποια καλούπια, να κάνει συγκεκριμένη θέση. Και δεν θέλει να μπει σε αυτά τα καλούπια, είχε σηκώσει χέρι, ναι και... Και ας πούμε, αν είναι σε ένα κειμείο που διαβάζει το σπίτι, η φαντασία του μπορεί να οργιάζει, τόσο πολύ ο δάσκαλος, τι μπορεί. Δεν μπορεί, δηλαδή αυτός, πολύ σωστά λέτε, έχει άλλες απαιτήσεις, έχει μάθει να διαβάζει, να βγάζει νοήματα, να καλπάζει φαντασία του κτλ. Και αυτά δεν μπορεί να τα δώσει, να τα εκφράσει, να τα δείξει μέσα στο μάθημα. Και αν είναι και λίγο snob, ακριβώς επειδή καταλαβαίνει την υπεροχή του, λέει βρε δεν με παρατάτε. Και εντάξει, κάνει μόνο τα βασικά και τελείως. Αυτό ξέρετε, δεν θα μου ήταν εύκολο και εγώ να το σκεφτώ και να το περιγράψω, αν δεν μου το εξηγούσε κάποια φορά μία φοιτήτρια. Δηλαδή κάναμε σε αυτό το μάθημα, κάναμε αυτή τη συζήτηση στα πρώτα που κάναμε και μαζί, ότι τι προβλήματα είχατε και αυτά και είχαμε πει αν είχατε πάει θεωρητική κατεύθυνση κτλ. Και σηκώνει μία φοιτήτρια το χέρι της και λέει ότι εγώ ήρθα εδώ από τη θετική κατεύθυνση, παρόλο που διαβάζω πάρα πολύ λογοτεχνία, γενικότερα διαβάζω πολλά αυλία. Και της λέω εγώ και γιατί πήγες στη θετική κατεύθυνση αφού σε αρέσει τόσο πολύ λογοτεχνία και διαβάζεις λογοτεχνία και είσαι καλή ας πούμε σε αυτό και μου λέει, μα όταν ήταν να αποφασίσουμε την κατεύθυνση εγώ είχα ήδη τρομοκρατηθεί πάρα πολύ απ' αυτό που γινόταν στη λογοτεχνία. Είχα τρομοκρατηθεί, είχα φοβηθεί, δεν μου άρεσε καθόλου το μάθημα της λογοτεχνίας και σκέφτηκα ότι αν πάω στη θεωρητική και κάνω και όλα αυτά τα φοβερά που κάνουν στη λογοτεχνία της κατεύθυνσης, θα χαλάσει τόσο πολύ η σχέση μου με τη λογοτεχνία, θα την αντιπαθήσω και προτίμησα να την αφήσω απ' έξω και να μην το βάλω αυτό το πράγμα που το αγαπώ, να το βάλω μέσα στη διαδικασία των εξετάσεων. Λοιπόν πρέπει να σας πω ότι μου έκανε μεγάλη εντύπωση αυτό, πιθανόν είναι σπάνια τέτοια περίπτωση, όμως σε μικρότερες δόσεις, νομίζω κι άλλη φορά σας είχα πει την εμπειρία μου με την κόρη μου, σας την έχω πει νομίζω που όχι ότι διάβαζε τίποτα φοβερά πράγματα, κάτι διάβαζε ας πούμε και κυρίως μιλούσαμε πάνω σε αυτά που διάβαζε κτλ είχαμε μια τέτοια συζήτηση στο σπίτι. Λοιπόν στο Γυμνάσιο ειδικά αυτό ξεκίνησε, όταν πήγαινε να πει κάτι στην τάξη κτλ για το κείμενο, μια φορά, δύο φορές, τρεις φορές ο καθηγητής το απέριψε, ψατίστηκε κι αυτή λοιπόν και έρχεται μια μεέμου λέει δεν θέλω να μιλάμε πια καθόλου για αυτά τα κείμεν του σχολείου δηλαδή κι όλα αυτά, δεν θέλω να μου λες τίποτα, ούτε κι εγώ θα λέω αυτά που νομίζω, δεν έχει κανένα νόημα να λέω αυτά που νομίζω, θα λέω αυτά που λέει ο κόσμος, θα πάρουμε τα βοηθήματα ό,τι είναι ας πούμε και τελείωσε υπόθεση. Δεν θα πληγώνομαι, δεν θα γίνεται κάθε φορά αυτή η ιστορία. Λοιπόν βλέπετε αυτό είναι το πρόβλημα. Λοιπόν άρα ας πάρουμε τώρα την άλλη περίπτωση, στο μαθητή λοιπόν που δεν είναι καλός, έτσι που δεν είναι καλός, δεν ασχολείται και τα λοιπά και δεν είναι καθόλου καλός το μάθημα της Λογοτεχνίας. Γιατί λέτε ότι αυτός δεν ασχολείται και δεν είναι καθόλου καλός, σε τι οφείλεται, είναι δηλαδή το θέσου διαφορετικά, είναι ένας μαθητής ο οποίος απλώς δεν του αρέσει η Λογοτεχνία ή έχει άλλα ζητήματα που τον εμποδίζουν, τι μπορεί να τον εμποδίζει πάρα πολύ, τι νομίζω ότι τον εμποδίζει πάρα πολύ. Τι είναι βασικό στο μάθημα της Λογοτεχνίας, είναι η έκφραση γνώμης, δηλαδή διαβάζετε το κείμενο και γίνονται υπερήφημες ερωτήσεις κατανόησης, τι νομίζετε για αυτό, τι νομίζετε για εκείνο, τι θέλει να πει, τι και τα λοιπά. Εκεί πρέπει ο μαθητής, όπως είπαμε, είναι αυτό το περίφημο και το άγχος του νοήματος, αν θυμάστε αναφέραμε και αυτή την έκφραση. Εκεί ο μαθητής πρέπει να βγει και να πει μια γνώμη. Η έκφραση γνώμης, το να βγεις μπροστά σε όλη την τάξη και να πεις μια γνώμη και τα λοιπά, είναι απλό για όλους τους μαθητές, είναι απλό πράγμα. Γιατί κάποιοι λένε τη γνώμη τους εύκολα και μάλιστα μιλάνε και πολλοί και κάποιοι δεν τη λένε καθόλου και είναι απόλυτα σιωπηλοί. Τι λέτε, τι παίζει εκεί. Εκτός από το χαρακτήρα που παίζει όλοι πολλές φορές είναι και οι ματαιώσες που έχουν. Ζείς ένα παιδί και να έχει πει αν προσπαθούσε να λέει τη γνώμη του και όλη την ώρα καταρρύπτονται. Και ο χαρακτήρας όμως που λες, δεν είναι κανένας χαρακτήρας που μας τον δίνει ο Θεός μόνο, έτσι. Φτιάχνεται ο χαρακτήρας και βασικά αυτό που δεν έχει κάποιος που μένει σιωπηλός είναι η αυτοπεποίθηση. Δηλαδή, δεν έχει την αυτοπεποίθηση να εκφράσει τη γνώμη του. Το οποίο η έλλειψη αυτοπεποίθησης είναι η παιδιά σε μεγάλο βαθμό, εκτός βέβαια, μην πάμε τώρα στην ψυχολογία και αυτά, βασικά υπάρχουν και οι χαρακτήρες και η ψυχολογία, αλλά όμως σε μεγάλο βαθμό η αυτοπεποίθηση είναι κοινωνικό θέμα, κοινωνικό ζήτημα. Δηλαδή τα παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με κοινωνική επιφάνεια και με ανεπτυγμένο πολιτισμικό υπόβαθρο και τα λοιπά, έχουν κατά τεκμήριο μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση να μπορούν να μιλάνε. Και δεν είναι ότι έχουν μόνο αυτοπεποίθηση μεγαλύτερη, έχουν και γλωσσική ικανότητα μεγαλύτερη για τη λογοτεχνία ειδικά. Στα μαθηματικά μπορεί να μην τα καταφέρουν, δεν λέω ότι θα τα καταφέρουν σε όλα, όμως στη λογοτεχνία ειδικά έχουν τη γλώσσα. Διότι η λογοτεχνία και οι ερωτήσεις και το μπουρμπουρ και όλα αυτά που γίνονται μετά από ένα κείμενο, είναι, χρειάζονται όπως ξέρετε ακόμα και στις μικρές τάξεις, ένα γλωσσικό ιδίωμα, ένα λεξιλόγιο, το οποίο υπάρχουν πάρα πολλά, πώς να το πω παιδιά, πάρα πολλά, ίσως είναι και η πλειοψηφία φυσικά, που δεν έχουν την πολιτισμική και κοινωνική ετοιμασία για αυτό το λεξιλόγιο. Πρέπει αυτό να το έχει συνδυτοποιήσει ο δάσκαλος, είναι το πρώτο που πρέπει να έχει συνδυτοποιήσει, δηλαδή και δυστυχώς πολλοί δεν το είχαν παλιά τουλάχιστον, δηλαδή βλέπεις ένα παιδί σιωπηλό, έχεις διαβάσει ένα κείμενο και το παιδί αυτό δεν έχει να πει τίποτε πάνω στο κείμενο και εσύ βγάζεις το συμπέρασμα ότι αυτό το παιδί δεν έβγαλε νόημα από το κείμενο, διότι δεν λέει τίποτα, λάθος συμπέρασμα. Το παιδί μπορεί να έχει βγάλει μια χαρά νόημα και μπορεί και όλα στο δικό του το νόημα να είναι και πολύ ψαγμένο να το πω έτσι ή αξιόλογο ή όπως θέλετε πείτε το, ή σύνθετο ή δεν ξέρω τι, όμως δεν το έχει εκφράσει. Αυτό πρέπει εσύ να το ξέρεις, να μην βγάζεις δηλαδή το συμπέρασμα αυτό το λάθος καταρχάς και το δεύτερο που πρέπει να σκεφτείς είναι πως λοιπόν θα κάνω τα σιωπηλά παιδιά μέσα στην τάξη μου να μιλήσουν, πως θα τα κάνω να μιλήσουν, διότι αν εγώ δεν προσπαθήσω να τα κάνω, δεν κάνω τίποτα και κάνω ας πούμε το μάθημα και όπως ξέρω και πάω στο τέλος μετά να τα αξιολογήσω ακριβώς αυτή η αξιολόγησή μου θα είναι απολύτως άδικη διότι θα βασίζεται μόνο στην προετοιμασία την κοινωνική την πολιτισμική προετοιμασία, τη γνωστική προετοιμασία που έχουν τα παιδιά από το σπίτι τους και όχι από αυτά που έχω κάνει εγώ μέσα στην τάξη. Καταλαβαίνετε ποια είναι η διαφορά και εδώ τώρα πως πλησιάζουμε ακριβώς στο ζήτημα των κριτηρίων διότι τι αξιολογώ, αξιολογώ το πολιτισμικό κεφάλαιο που φέρνουν τα παιδιά από το σπίτι τους να το βράσω. Αυτό είναι η δουλειά μου να αξιολογήσω δηλαδή αυτό σημαίνει ότι παίρνω ως δεδομένα τα πάντα έτσι στην κοινωνία, την κοινωνική διαστρομάτωση, τις κοινωνικές τάξεις κτλ κτλ και λέω ότι τι να κάνουμε, έτσι είναι η κοινωνία, στο σχολείο εγώ δεν μπορώ να κάνω τίποτα άλλο, άρα ό,τι μπορεί ο καθένας κάνει και επομένως αξιολογώ αυτό που φέρνει από το σπίτι του. Πως όμως αυτό, εντάξει νομίζω ότι όλοι συμφωνούμε ότι δεν είναι σωστό, πως όμως θα το αλλάξω, έτσι αυτό είναι το ζήτημα. Αυτά είναι τα μεγάλα διακυβεύματα στην αξιολόγηση, δεν είναι τι βαθμό θα βάλω, δεν είναι αν θα βάλω τεστ ή δεν θα βάλω τεστ και φυσικά αυτά τα διακυβεύματα δεν λύνονται με το να κλείσουμε τα μάτια μας και να πούμε απλώς δεν αξιολογούμε ή βάζουμε σε όλους τον ίδιο βαθμό και τελειώσαμε. Έτσι δεν λύνονται με αυτόν τον τρόπο. Πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε αυτά τα διακυβεύματα κατά τη γνώμη μου και ούτε μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε και συνολικά να βγάλουμε ξέρω εγώ κάποιους συνολικούς κανόνες. Η σωστή αντιμετώπιση είναι αφού έχουμε βέβαια αυτόν τον προβληματισμό να δούμε σε κάθε γνωστικό αντικείμενο, ας πούμε θα ξέρετε σίγουρα θα σας έχουν πει, στη δακτική των μαθηματικών γίνεται μια τεράστια συζήτηση για το ζήτημα του φύλου. Έτσι δηλαδή πως τυχαίνει και τα κορίτσια είναι συνήθως πιο αδύναμα είμαστε μαθηματικά ενώ τα γόρια είναι πιο δυνατά κτλ. Έχουν εκεί αυτό το πρόβλημα το οποίο πρέπει να το λύσουν στη δακτική των μαθηματικών με κάποιο τρόπο κι αυτοί. Σε εμάς στη δακτική της λογοτεχνίας το είχαμε πει από την αρχή και το ξαναλέω το πολιτισμικό κεφάλαιο. Έτσι δεν είναι το φύλο τόσο, σχεδόν καθόλου δεν είναι το φύλο. Το πολιτισμικό κεφάλαιο είναι αυτό που παίζει μεγάλο ρόλο. Επομένως φτάσαμε μετά από όλα αυτά σε ένα πρώτο κριτήριο ότι δεν αξιολογούμε αυτό το πολιτισμικό κεφάλαιο αλλά αξιολογούμε την ανταπόκριση του παιδιού και την προσπάθεια του παιδιού σε αυτά που γίνονται μέσα στην τάξη. Με την προϋπόθυση ότι γίνεται κάτι, εννοείται. Λοιπόν τι σημαίνει αυτό πρακτικά. Σημαίνει ότι μπορεί ένα παιδί να τα καταφέρνει με ευκολία σε όλα τα πράγματα μέσα στο μάθημα της λογοτεχνίας χωρίς να κάνει και τόση προσπάθεια διότι ακριβώς είναι πιο έτοιμο και μπορεί ένα άλλο παιδί το οποίο ξεκίνησε από μια αφετηρία πολύ πιο πίσω να προσπαθεί πολύ να δώσει ό,τι μπορεί να κάνει μεγάλη πρόοδο κατά τη διάρκεια των μαθημάτων της χρονιάς το τελικό το αποτέλεσμα δηλαδή το γράμμα που θα γράψει ξαναλέω μη φανταστείτε την εξέταση όταν λέω τελικό αποτέλεσμα το ίδιο το αποτέλεσμα μπορεί να μην είναι τόσο καλό όσο του άλλου δεν πειράζει μπορεί και να πάρει και ακόμα πιο μεγάλο βαθμό από το άλλο εγώ δεν λέω το άλλο θα πάρει σων και καλά θα μιλώ θα εξαρτηθεί και από άλλα θέματα που θα τα πούμε σε λίγο αλλά θέλω να πω ότι δεν αξιολογούμε το αποτέλεσμα και στη γλώσσα αυτό δεν ξέρω τι σας λένε αλλά και στη γλώσσα αυτό πρέπει να το πάρετε υπόψη σας δηλαδή δεν αξιολογούμε το τελικό κείμενο που γράφει ένα παιδί αν έχει συντακτικά αν έχει ορθογραφικά και τα λοιπά και τα λοιπά αλλά αξιολογούμε την πορεία που έχει κάνει μέχρι να το γράψει παίρνουμε υπόψη την αφετηρία από την οποία έχει ξεκινήσει και την βούληση που έχει να το διορθώσει διότι πολλά παιδιά που νομίζουν κιόλας ξέρετε υπάρχει το θέμα της χαμηλής αυτοπεποίθησης αλλά υπάρχει και εκείνο της πολύ ψηλής αυτοπεποίθησης που είναι πάλι πρόβλημα διότι πολλά παιδιά που νομίζουν ότι όλα τα κάνουν τέλεια όταν τους λες για να διορθώσουμε εδώ πέρα αυτό και τα λοιπά μου τρώνουν και δεν θέλουν να προσπαθήσουν παραπάνω διότι είναι καλομαθημένα και έχουνε μάθει να τους χαϊδεύουν και να τα επενούν και να τους λένε μπράβο μπράβο όλα τέλεια τα κάνεις αγόρι μου εσύ τι σχέση έχει αυτό με αξιολόγηση όλα τέλεια τα κάνεις είναι αξιολόγηση λοιπόν άρα όλα αυτά τα παίρνεις υπόψου για να αξιολογήσεις ορίστε πρέπει να πάρουμε υπόψη να μην συγκρίνουμε και καλό καλό και τα γραφτά σε πιο μεγάλη στάση είναι το απόλυτο λάθος αυτό είναι το απόλυτο λάθος και ξαναλέω δεν μιλούμε για εξετάσεις και για πανελλαδικές και τέτοια μιλούμε για την εκπαιδευτική διαδικασία τη ζωντανή που γίνεται μέσα στην τάξη δεν μπορείς να βάλεις εκεί πρότυπο πρότυπο κείμενο ας πούμε ότι αυτό ήταν το πρότυπο κείμενο το καλύτερο και όλα τα άλλα θα συγκριθούν σε σχέση με αυτό αν είναι δυνατόν και να σας πω και κάτι αυτά σιγά σιγά μόνα τους διευθετούνται και μέσω της μεθόδου project δηλαδή αυτό είχα πει πρώτο πρώτο σήμερα η αξιολόγηση έχει σχέση με τη μέθοδο της διδασκαλίας που έχεις ακολουθήσει νομίζω όμως ότι το ξέρετε πια εσείς αυτό δηλαδή δεν μπορεί να ακολουθείς μία εντελώς παραδοσιακή μέθοδο διδασκαλίας και να πεις ότι τώρα θα αλλάξω και θα κάνω την αξιολόγηση μου αλλιώτικη εντάξει μπορεί να κάνεις κάποια διορθωτικά πράγματα και καλό είναι να κάνεις όμως δεν θα την αλλάξεις δεν θα μπορέσεις ποτέ να την αλλάξεις την αξιολόγηση μόνο εάν δεν αλλάξεις όλη τη μέθοδο απ την άλλη αν εξυγχρονήσεις τη μέθοδο σου και κάνεις ας πούμε τη μέθοδο project θα καταλάβεις ότι δεν μπορείς να εφαρμόσεις την αξιολόγηση και τα κριτήρια της αξιολόγηση στα παλιά πρώτα πρώτα όλοι οι δάσκαλοι το λένε που αλλάζουν τη μέθοδο ότι αλλάζει η κατανομή των καλών και των κακών μαθητών μέσα στην τάξη αλλάζει δηλαδή αυτός ο οποίος με την παραδοσιακή μέθοδο θεωρείται καλός δεν σημαίνει ότι θα είναι το ίδιο καλός και με τη μέθοδο project χωρίς να σημαίνει ότι θα είναι κακός δηλαδή δεν στιγματίζουμε κανέναν άνθρωπο παιδί απλώς λέω ότι δεν σίγουρο και το σίγουρο πάντως είναι ότι κάποιοι μαθητές που είναι κακοί στην παραδοσιακή μέθοδο δείχνουν απρόσμενες δεξιότητες και απρόσμενα χαρακτηριστικά αν αλλάξει στη μέθοδο δηλαδή ανοίγει το μάτι τους, ξυπνάνε, δείχνουν ενδιαφέρον, συμμετέχουν, έχουν ωραίες ιδέες, παίρνουν πρωτοβουλίες, πολεμάνε, περιορίζουν την τροπαλωσύνη τους, τη διστακτικότητά τους κτλ γιατί υπάρχει και η ομάδα που λειτουργεί κτλ και έχουν μια πολύ διαφορετική εικόνα και επίδοση. Άρα λοιπόν το κυριότερο είναι να αλλάξουμε τη μέθοδο, αυτό είναι το κυριότερο και από εκεί και πέρα νομίζω ότι σιγά σιγά αν έχουμε κάποια βασικά κριτήρια στο μυαλό μας θα βρούμε και τις ισορροπίες μας στην αξιολόγηση γιατί από όλοι οι κανόνες ξέρετε δεν υπάρχουν δηλαδή και το αίσθημα της δικαιοσύνης που πρέπει να έχει ένας εκπαιδευτικός είναι ξέρετε και αρκετά υποκειμενικό και δυστυχώς δεν το έχουν όλοι οι άνθρωποι θα το έχετε παρατηρήσει δεν είναι δηλαδή κάτι που κυκλοφορεί και σε αυθονία. Άρα θα πρέπει εκεί ο εκπαιδευτικός να κάνει και με τον εαυτό του, η αξιολόγηση δηλαδή όπως και η μέθοδος θέλει μία προσπάθεια από τον εκπαιδευτικό να λύσει και δικά του εσωτερικά ζητήματα για το τι είναι δικαιοσύνη, για το τι είναι το σχολείο, για το τι είναι οι κοινωνικές τάξεις, για το τι είναι αυτό, τι είναι εκείνο και τα λοιπά και ποιος είναι ο δικός μου ρόλος. Ορίστε. Είπατε ότι άλλη μέθοδος μπορεί να βοηθάει ένα παιδί και άλλοι άλλο παιδί. Εμείς τι κάνουμε, μπορούμε να πληροφορευεύουμε τη διδασκαλιά μας ανάλογα από τα παιδιά. Όχι, όχι. Δεν είπα ακριβώς αυτό, ότι άλλη μέθοδος. Είπα ότι με την παραδοσιακή μέθοδο, η οποία έχει συνήθως και αρκετά χρόνια, η παραδοσιακή είναι πολλά χρόνια και τα παιδιά όσοι τα πιάνεις, ξέρω εγώ, στην πέμπτη τάξη ήδη έχουνε συνηθίσει. Λοιπόν, μέσα από αυτή τη συνήθεια έχουν αναδείξει κάποιες δεξιότητες κάποιοι μαθητές, όπως είπαμε, που συνήθως λέγονται αυτοί που είναι οι καλοί μαθητές. Αν αλλάξεις τη μέθοδο, και τη μέθοδο την αλλάξει για όλους, γιατί και θα την αλλάξει τη μέθοδο επειδή πιστεύεις ότι οι καινούργια είναι καλύτεροι. Και αυτό θα την αλλάξει κατά βάση. Λοιπόν, αν αλλάξει τη μέθοδο, θα υπάρχει ένα διάστημα όπου οι αξίες του καλού και του κακού θα περάσουν από μία αναταραχή και από μία αναμπαμπούλα μέχρι να αλλάξουν. Δηλαδή ο καλός θα πάθει μία ακολουμπρά. Έχω δει παιδιά και μου έχουν πει δάσκαλοι, όταν ας πούμε πάει ο εκπαιδευτικός να εφαρμόσει για πρώτη φορά την ομαδοσυνεργατική, καλοί μαθητές τα στυλώνουν και λένε εγώ δεν θέλω να εργαστώ με ομάδα. Και έρχεται και η μάνα αυτού νου ας πούμε η αυθηνής και λέει μπα και με ομάδα και τότε πως το παιδί μου θα διακριθεί και δηλαδή τι το παιδί μου θα κάνει όλη τη δουλειά και θα πάρουν όλη η ομάδα τον ίδιο βαθμό. Διότι εγώ έτσι με ο κόσμος είναι ότι θέλει νομίζει. Και πως τυχαίνει και αυτό το παιδί έχει αυτή τη μαμά. Τυχαίο δεν νομίζω. Λοιπόν αυτό θα συμβεί όταν αλλάζεις τη μέθοδο και σιγά σιγά βέβαια και πιστεύω ότι τα παιδιά έχουν πάρα πολλές δυνατότητες προσαρμογής και ειδικά έχουν πολλές δυνατότητες προσαρμογής στο καλό πράγμα. Εδώ έχουν στο κακό δυστυχώς. Δεν έχουν στο καλό. Επομένως τα παιδιά θα δούνε και θα καταλάβουν τα νέα κριτήρια. Τα νέα κριτήρια δηλαδή τι χρειάζεται τώρα να κάνω εγώ στο καινούριο τρόπο μαθήματος. Και θα προσαρμοστούν ανάλογα και θα αναπτύξουν εμείς λέμε ότι θα αναπτύξουν και καινούριες δεξιότητες κτλ κτλ. Λοιπόν θα κάνουμε τώρα ένα διάλειμμα. Δεν τελειώσαμε έχουμε λίγα ακόμα πράγματα να πούμε για την αξιολόγηση και πόσες εργασίες έχουμε σήμερα να παρουσιάσουμε. Μια δυο τρεις έχουμε τρεις. Μου τις έχετε στείλει όλοι το τελικό. Λοιπόν πάω να φέρω το μαραφέτη. Ζητάμε από τα παιδιά να γράψουνε συνήθως διάφορα κείμενα έτσι και στο μάθημα της λογοτεχνίας και με το νέο σύστημα με το νέο τρόπο ζητάμε να γράψουνε μπορεί να μην είναι τα παραδοσιακά περιλήψεις και τέτοια. Πάλι έχουμε διάφορα κείμενα. Πώς τα αξιολογούμε αυτά τα κείμενα. Ως κείμενα πια. Το λέω και μάλιστα αν είχαμε χρόνο θα σας έφερνα και μερικά κείμενα παιδικά από τάξεις να δείτε λίγο. Το ρωτάω διότι οι εκπαιδευτικοί έχουν την τάση να αξιολογούν τα κείμενα που γράφονται ας πούμε στο μάθημα της λογοτεχνίας με τα ίδια κριτήρια με τα κείμενα που γράφονται στο μάθημα της γλώσσας. Ας πούμε στο μάθημα της γλώσσας τι αξιολογούν σε ένα κείμενο του μαθητή. Τη δομή, την ορθογραφία, τη σύνταξη. Στο μάθημα της λογοτεχνίας έτσι θα αξιολογήσουμε τα κείμενα που γράφονται τα παιδιά δηλαδή τα γράμματα τα αυτά της, τα οπισθόφυλα που θα κάνουν αλλαγές ξέρω εγώ και τα λοιπά θα τα αξιολογήσουμε με βάση την ορθογραφία ή να το πω αλλιώς θα πάρουμε υπόψη την ορθογραφία δηλαδή ένα ορθογραφημένο κείμενο του παιδιού είναι καλύτερο από ένα άλλο που δεν είναι ορθογραφημένο. Όχι, γιατί είναι άλλα τα κριτήριά μας. Τα κριτήριά μας όταν αξιολογούμε κείμενα που γράφουν τα παιδιά σε σχέση με ένα λογοτεχνικό ανάγνωσμα που διαβάσανε έχουν σχέση, τα κριτήρια ξαναλέω, έχουν σχέση με την ανταπόκριση του παιδιού στο ανάγνωσμα. Δηλαδή τι να το κάνω εγώ να μου γράψει ένα κείμενο τέλεια ορθογραφημένο και συνταγμένο και με κάποια γενικώς σωστά πράγματα, δηλαδή πάντα υπάρχουν γενικώς σωστά πράγματα που μπορείς να γράψεις, διδάγματα, κοινούς τόπους, κάποιες βασικές γνώσεις και όλα αυτά. Όταν διαπιστώνω όταν από το κείμενο τέλος πάντων δεν φαίνεται ότι διάβασε το λογοτεχνικό ανάγνωσμα και ότι αυτό το λογοτεχνικό ανάγνωσμα κάτι του είπε, κάτι του είπε δηλαδή κάπως έβγαλε ένα νόημα πιο προσωπικό, έβγαλε ένα νόημα που του είναι χρήσιμο στη ζωή του. Έβγαλε ένα νόημα το οποίο μπορεί να το συνδέσει με προσωπικές εμπειρίες. Αυτό κοιτάμε. Όχι να είναι το κείμενο του τυπικά σωστό και τα λοιπά και θα σας λέω έχω κείμενα παιδιών που είναι άψογα. Άψογα. Τόσο άψογα που είναι σαν να τα έγραψε μεγάλος. Καταλάβατε ποιο είναι το πρόβλημα μετά. Τόσο άψογα που είναι σαν να τα έγραψε μεγάλος. Τι σημαίνει αυτό σημαίνει ότι το έγραψε όντως μεγάλος ή ότι αυτό το παιδί έχει χάσει την προσωπική του σχέση με τα πράματα και με τα κείμενα. Ότι δηλαδή έχει τρεσαριστεί. Μιλάμε για έκτη και παραπάνω τάξεις. Έχει τρεσαριστεί σε ένα λεκτικό και σε μια γλώσσα τυπική. Είναι αυτό που είπε ο Στέλιο στην αρχή. Δηλαδή από την πολλή παπαγαλία έχει μάθει, υιοθετήσει όλα τα βασικά στοιχεία ας πούμε της γλώσσας της σχολικής και τα κοπανάει παντού. Ό,τι και να του δώσουν να γράψει θα τα κοπανείς θα τα βάλει θα τα κάνει θα τα φτώσεις και σου λέει αφού όταν τα έβαλα εκεί ήταν σωστά και μου είπε ο δάσκαλος μπράβο. Τι πειράζει να τα βάλω και εδώ και να μου ξαναπεί μπράβο και δεν καταλαβαίνει ότι ήταν άλλο ξέρω εγώ το κείμενο το είδος κειμένου οι απαιτήσεις εκείνη την περίσταση και άλλη το καταλάβατε. Άρα λοιπόν στο ερώτημα τι αξιολογούμε σε ένα κείμενο των μαθητών που έχει γραφτεί πάνω σε ένα λογοτεχνικό βιβλίο αξιολογούμε την αυθεντικότητα παιδιά. Την αυθεντικότητα δηλαδή αυθεντικότητα είναι και αυτή μια λέξη πολύ ταλαιπωρημένη αυθεντικότητα σημαίνει να μιλάει προσωπικά να εκφράζει μία προσωπική του στάση με τον τρόπο που μπορεί το ίδιο το παιδί. Αν είναι μικρό αν είναι δευτέρα δημοτικού θα το εκφράσει ως δευτέρα δημοτικού αν είναι έκτη έτσι αποσδήποτε και τα λοιπά αλλά αυθεντικότητα ζητάμε και ηλικρίνια ζητάμε δηλαδή να έχει κάπως παιδευτεί για να το κάνει αυτό να γράψει να πει αυτό που έχει να πει και για το προφορικό ισχύει πάντοτε δηλαδή να έχει σκεφτεί λιγάκι να έχει παιδευτεί λιγάκι. Να μην βιάζεται να πει το προφανές να μην βιάζεται να πει αυτό που είναι το τυπικό ότι ναι βέβαια πρέπει ας πούμε να είμαστε καθαροί πρέπει να είμαστε δίκαιοι πρέπει να παίρνουμε υπόψη τους αδυνάτους πρέπει καταλάβατε αυτά. Τα υπάρχουν τέτοια υπάρχει με ένα ρεπερτόριο από διδάγματα από κοινοτοπίες και τώρα μάλιστα είναι και τα πολίτικα λοικορέκτ διδάγματα έτσι δηλαδή τα αντιρατσιστικά τα αυτά όλα πολύ ωραία αλλά ο σκοπός δεν είναι να μας βγαίνουνε όπως μας βγαίναν τα παραδοσιακά διδάγματα να μας βγαίνουνε τώρα τα καινούργια διδάγματα ως διδάγματα. Πάλι τι κάναμε έτσι δεν κάναμε τίποτα ο σκοπός είναι να περνάμε από μια διαδικασία έτσι πώς το λένε συσχέτησης με τα κείμενα να ακούμε και τον διπλανό μας αυτό επίσης είναι φοβερό κριτήριο δηλαδή είσαι διατεθειμένος να αλλάξεις την προσωπική σου άποψη. Είσαι ανοικτός στην άποψη του άλλου είσαι διατεθειμένος να διαπραγματευτείς το νόημα του κειμένου και αυτό είναι μία βασική ικανότητα μία βασική ένα κριτήριο που τελικώς έχουμε και από κει και πέρα η ορθότητα δεν είναι κριτήριο το είπαμε αυτό. Έτσι η ορθότητα δηλαδή δεν υπάρχει ορθότητα και ξαναλέω ειδικά στις μικρές τάξεις ειδικά στο δημοτικό γιατί αργότερα και τα λοιπά όταν αρχίσουν τα παιδιά παραδείγματος χάρη σε μεγάλες τάξεις να διαβάζουν πηχή κριτικές των κειμένων. Εκεί μπορεί να βάλεις το ζήτημα της ορθότητας όχι με ως ορθότητα αλλά με την έννοια ότι είσαι τώρα δεκαεφτά χρονών διαβάζεις μία κριτική για το κείμενο πρέπει να είσαι σε θέση να ελέγξεις αν αυτά που λέει η κριτική στέκουν και δεν λέει σαχλαμάρες. Άρα λοιπόν εκεί μπορεί να σκεφτούμε και άλλα κριτήρια στα μεγάλα παιδιά, στα πολύ μεγάλα παιδιά όμως στο δημοτικό σχολείο φυσικά και δεν τίθεται θέμα ορθότητας. Το κριτήριο είναι η έκφραση, η έκφραση της προσωπικής άποψης η οποία θέλουμε να είναι όσο το δυνατόν πιο προσωπική. Λοιπόν τέλος. Κάποια άλλα κριτήρια νομίζω είναι πολύ απλά και βασικά και τα ξέρετε όλοι δηλαδή τη συμμετοχή. Επειδή έχουμε ομάδα συνεργατική μετράμε τη συμμετοχή στην ομάδα, την ανάληψη πρωτοβουλιών, την επιθυμία, αυτό είναι στοιχείο και πρόοδο ενός μαθητή. Έτσι γιατί είπαμε ότι βλέπουμε στην ουσία την πρόοδό του, εμείς θέλουμε να δούμε την πρόοδό του. Το ερώτημα είναι πως όμως διαπιστώνουμε την πρόοδο στα παιδιά από τον Σεπτέμβριο, τον Οκτώβριο, ας πούμε μέχρι τον Ιούνιο. Έτσι έχουν κάνει τα παιδιά μια πρόοδο. Ποιες είναι όμως οι ενδείξεις αυτής της πρόοδου. Τι λέτε γι' αυτό, έχετε το σκεφτεί καθόλου, ναι. Μπορούμε στο σπαγέδι όπως είπαμε ότι θα έχουμε, να υπάρχουν κάποια κειμένα των παιδιών που γνωρίζουν από τις αρχές και κάποια στο τέλος και έτσι θα είναι η διαφορά. Ναι, πως όμως δηλαδή, φυσικά κάποια διαφορά θα φαίνεται, αλλά πως την περιγράφουμε αυτή τη διαφορά. Τι ψάχνουμε δηλαδή να βρούμε για να πούμε, α αυτό το παιδί έχει πρόοδο. Χρειάζομαστε τους λεγόμενους ενδείκτες, έτσι, της πρόοδου. Ποιοι είναι αυτοί οι ενδείκτες σε θέματα ανάγνωσης, σε θέματα λογοτεχνία, σε θέματα αυθεντικότητας, όλα αυτά δηλαδή που είπαμε ότι μας ενδιαφέρουν. Υπάρχουν κάποιοι ενδείκτες, όχι μόνο στα κείμενά τους, και στα κείμενά τους, αλλά στη γενικότερη συμπεριφορά τους και στη γενικότερη σχέση τους στο μάθημα της λογοτεχνίας. Τι ενδείκτες πιθανή μπορεί να σκεφτείτε, που θα λέγατε, α, μπράβο, αυτό το παιδί λοιπόν έκανε πρόοδο. Αφού το είδα αυτό, σημαίνει ότι έχει κάνει πρόοδο. Ναι, Μαρία. Πιθανόν να είναι πιο ενδεικτικός από ό,τι στην αρχή, να θέλει να συμμετέχει ακόμα περισσότερο, να έχει αυξηθεί σαν να μάθουμε ότι η αυτοπεποίθησή που λέγαμε προηγουμένως. Αυτό είναι το πρώτο που δεν είπαμε, γιατί τα άλλα είπαμε. Δηλαδή βλέπουμε ότι έχει αυξηθεί η αυτοπεποίθησή του, μιλάει πιο πολύ, μιλάει πιο σταθερά, έχει το θάρρος της γνώμης του, αυτό έχει βελτιωθεί, ενώ δεν το είχε. Ναι, με συγχωρείς όμως έκοψα. Όχι. Ήθελες και κάτι άλλο. Αν είναι μόνο το καμπό που θα σας πειρώσω είναι ότι δεν επαναπάβεται. Α, δεν επαναπάβεται. Τι σημαίνει επαναπάβομαι στην ανάγνωση, τι σημαίνει στην ανάγνωση επαναπάβομαι, δηλαδή τι κάνω. Ξέρω ότι διαβάζω ας πούμε εύκολα και καλά και είμαι καλός, ας πούμε διαβάζω εύκολα και καλά, ο καθένας όμως μπορεί να βελτιωθεί σε αυτό και να διαβάσει κάτι πιο δύσκολο την επόμενη φορά. Αυτό σημαίνει δεν επαναπάβομαι, δηλαδή την επόμενη φορά ζητάω να διαβάσω, ζητάω, παίρνω να διαβάσω, επιλέγω να διαβάσω κάτι λίγο πιο δύσκολο από αυτό που είχα διαβάσει την προηγούμενη. Ή δοκιμάζω, διακυνδυνεύω, ρισκάρω, δηλαδή παίρνω να διαβάσω ένα διαφορετικού είδους κείμενο από αυτό που έχω διαβάσει την προηγούμενη. Όχι επειδή είμαι καλός, εντάξει παίρνω πάντα τα εύκολα, κάνω δηλαδή και εγώ μόνος μου το κάνω αφού υπάρχει και το στοιχείο της επιλογής στο μάθημα, παίρνω κάτι πιο δύσκολο να διαβάσω, ρισκάρω ένα διαφορετικό είδος κείμενου. Τι άλλο, τι άλλο, κάνω μια διαφορετική δραστηριότητα, είμαι καλός στη ζωγραφική, στην αρχή χαίρομαι που υπάρχουν δραστηριότητες εικαστικές όπως είπαμε και τις αναλαμβάνω εγώ και τις κάνω ωραία, και αυτό είναι πολύ καλό, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι μια ζωή θα κάνω μόνο εικαστικές δραστηριότητες και δεν θα προσπαθήσω να κάνω και καμιά άλλη, ή αυτός που κάνει μια άλλη δεν θα προσπαθήσει να κάνει ένα άλλο είδος, δηλαδή αυτό που λέμε ότι στην ομαδοσυνεργατική μοιράζονται τα παιδιά τις δραστηριότητες, ανάλογα με τις κλήσεις τους και τις προτιμήσεις τους, προφανώς ισχύει για την αρχή, όμως δεν σημαίνει ότι ο καθένας οχυρώνεται πίσω από αυτό και δεν προσπαθεί να κάνει κάτι άλλο, και αυτό ο δάσκαλος θα παίρνει αυτό όχι στο μυαλό του σιγά σιγά να κυνητοποιεί τα παιδιά να κάνουν κάτι άλλο, όχι ο ζωγράφος θα μείνει ζωγράφος όλοι, που είναι μαθητική ζωή ή αυτός ο οποίος κάνει δραματοποίηση και είναι ο εξωστρεφής και ο εύκολος της κινήσεις και αυτά θα κάνει τις δραματοποίησεις και θα την περνάει μόνο με τις δραματοποίησεις, λοιπόν, άρα αυτό είναι πρόοδος τώρα για ένα παιδί να προσπαθεί να δοκιμάζει νέους τρόπους έκφρασης, κάτι που δεν του ήταν στην αρχή εύκολο να προσπαθεί να το μάθει, να το κάνει κτλ. Και ένα τελευταίο θέλω να πω, δεν ξέρω αν έχετε ακούσει τον όρο, μάλλον δύο όρους, τον έναν σίγουρα θα τον έχετε ακούσει, τη διαμορφωτική αξιολόγηση, έτσι ότι όλα αυτά που λέμε είναι η διαμορφωτική αξιολόγηση και το δεύτερο, είμαστε υπέρ, είναι όλα αυτά που λέμε, ο όρος που ταιριάζει είναι η λεγόμενη ορατή παιδαγωγική και όχι η αόρατη παιδαγωγική. Τι σημαίνει αυτό, το έχετε ξανασυναντήσει, ορατή παιδαγωγική, δηλαδή σημαίνει ότι όλα αυτά τα κριτήρια που έχουμε, που είπαμε ότι πρέπει να ακολουθούμε, να κυριαρχούν και τα λοιπά τα αξιολογήσεις, το τι ο δάσκαλος ακριβώς θεωρεί ότι αυτό που πρέπει να επιδιώκεται, όλα αυτά πρέπει να είναι στα παιδιά ορατά. Σήμερα και η παραδοσιακή αξιολόγηση είναι αόρατη. Τι σημαίνει αόρατη, αόρατη για τα παιδιά, για τους μαθητές. Δηλαδή δεν έχουν οι μαθητές στο μυαλό τους τα κριτήρια ποια είναι. Τα έχουν πάρα πολύ ασαφώς. Έτσι δεν είναι εσείς όταν αξιολογούσταν, είχατε ακριβώς με σαφήνια τα κριτήρια. Ως ένα βαθμό δεν μπορούν βέβαια να τα έχουν τελώς σαφή τα παιδιά διότι δεν γνωρίζουν ένα σωρό πράγματα ας πούμε πιστημονικά, όμως πολλές φορές δεν ξέρουν, όταν δηλαδή ο δάσκαλος λέει μπράβο και αυτό είναι καλό, δεν ξέρουν γιατί το λέει. Ή όταν σου γράφει ο δάσκαλος από κάτω σε ένα γραπτό προσπάθησε περισσότερο, δεν ξέρεις γιατί να προσπαθείς ακριβώς να κάνεις. Δηλαδή τι είναι αυτό, καταλαβαίνεις ότι κάτι δεν του αρέσει, καταλαβαίνεις ότι δεν το έχεις κάνει και πολύ καλά, όμως δεν ξέρεις και τι να προσπαθείς ακριβώς να κάνεις, αυτό είναι αόρατοι παιδαγωγική. Ξέρει ο δάσκαλος τα κριτήρια του, τα εφαρμόζει και δεν είναι γνωστά στους μαθητές. Λοιπόν, οι μαθητές πρέπει να τα γνωρίζουν, θα μου πείτε πως θα τα γνωρίζουν, θα τα γράψεις σε ένα κατάλογο από αυτούς τους καταλόγους που έχουν σε πολλές τάξεις, έχετε δει τι πρέπει να κάνουμε πρώτον αυτό, δεύτερον δεν μιλάμε στο διπλανό μας. Δεν εννοώ τέτοια πράγματα, εννοώ ότι ξεκινώντας αυτή τη σχέση, την καινούργια ο δάσκαλος, στην αρχή μιας σχολικής χρονιάς, καθώς ακριβώς γνωρίζετε με τους μαθητές και καθώς σιγά σιγά πάνε αυτά όλα, κάθε φορά που λέει κάτι, κάθε φορά που διορθώνει κάτι, κάθε φορά που επαινεί κάτι, κάθε φορά που λέει δεν το έκανες αυτό καλά, προσπάθησε να το διορθώσεις, προσπάθησε να το κάνεις καλύτερο και τα λοιπά, θα πρέπει να λέει γιατί, θα πρέπει να λέει γιατί, δηλαδή γιατί αυτό είναι τόσο ωραίο. Κοιτάξτε παιδιά αυτή τη δραματοποίηση, πάρα πολύ ωραία, σας άρεσε, ναι μας άρεσε, τα παιδιά τους άρεσε, αλλά δεν ξέρουν τα παιδιά να πούν και πολλοί γιατί τους άρεσε. Εκεί λοιπόν πρέπει να επαίνει ο δάσκος και να πει γιατί του άρεσε αυτό το νου. Γιατί αυτός ξέρει να πει γιατί του άρεσε, διότι η κίνηση, διότι το αντικείμενο που χρησιμοποιήσατε, διότι η έκφραση του προσώπου ήταν τεριαστεί με το κείμενο, με το νόημα, διότι το ένα, διότι το άλλο. Διαβάζουμε ξέρω εγώ τα γράμματα, διαβάζουμε ότι γράψαμε αυτά και τα λοιπά, στις παρουσιάσεις. Γιατί ήταν καλή αυτή η παρουσίαση. Εκεί λοιπόν λες το γιατί είναι καλό κάτι και γιατί κάτι πρέπει να το διορθώσει. Αυτό είναι, έτσι περνάς τα κριτήρια. Δεν θα πας να πεις στο παιδί αυτά που λέμε εμείς στο μάθημά μας, κριτήριο είναι η αυθεντικότητα. Δεν θα πεις αυτό, όμως εξηγώντας το γιατί είναι κάτι καλό και κάτι δεν καλό, έτσι μεταδίδεις αυτά τα κριτήρια και καταλαβαίνουν τα παιδιά ότι είναι αυτά τα κριτήρια. Θέλετε κάτι να ρωτήσετε. Λύσατε τα θέματα σας που με ρωτούσατε στο προηγούμενο μάθημα. Δυό τρεις ερωτήσεις που είχαμε, ορίστε. Μπορείτε λίγο να πείτε για τη διαμορφωτική εξολόγηση που είπατε, ότι όλα αυτά που είπατε είναι διαμορφωτική εξολόγηση. Ναι, υπάρχει η διαμορφωτική εξολόγηση που είναι η συνεχής εξολόγηση που έχει σκοπό να διαμορφώνει. Έτσι, έχει σκοπό να διαμορφώνει τον μαθητή και κατεπέκταση την τάξη και το μάθημα κιόλας. Διαμορφώνει και το μάθημα, δηλαδή αν υποτεθεί ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλάζει το μάθημα. Θα σας πω πολύ απλά, ότι μία δραστηριότητα δεν πήγε καλά, σημαίνει ότι μπορεί να μην ήταν η δραστηριότητα καλή, διατυπωμένη ή σωστά ή έξυπνη ή κατάλληλη για τα παιδιά. Άρα στην επόμενη φορά δεν τη βάζω. Αυτή είναι η διαμορφωτική εξολόγηση και βέβαια διαμορφώνει και το μαθητή, όπως είπαμε. Το αντίθετο της διαμορφωτικής είναι η τελική εξιολόγηση που αξιολογεί το τελικό αποτέλεσμα. Είτε είναι το τελικό αποτέλεσμα του τριμίνου, του διμίνου, ανάλογα πώς βάζουν. Τι κάνουν στα μέση εκπαίδευση. Βάζουν στην ουσία στον έλεγχο το βαθμό που πήρες στο διαγώνισμα, παραλλαγμένο, λίγο αλλαγμένο, ένα προς τα πάνω, ένα προς τα κάτω από αυτό που λέγεται γενική, αυτό που λέγεται προφορικά. Αυτό που λέγεται συμμετοχή, δεν ξέρω τι. Λοιπόν, αυτό είναι τελική εξιολόγηση. Εντάξει. Άλλη ερώτηση. Ωραία, σας ευχαριστώ πολύ. |
