| : Σε ευχαριστούμε τον Σενάδελφο του ΣΥΝΑΔΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕΛΕ� Σε ευχαριστούμε τον Πείριο Κασσότη για την εισηγησή του. Νομίζω πως τροφή για πολλές ερωτήσεις έχει δώσει. Εγώ δεν θα προσφέρατε δεύτερες ερωτήματα ενδιάμεσα. Θα εισηγηθεί και ο άλλος εισηγητήρας και μετά θα έχουν ερωτήσεις. Αλλά από τώρα εις προτιμάζουν τον Σενάδελφο, δεν ακούσαμε τίποτα. Είναι μια περίπτωση του ρομαντισμού για την δημιουργία του έθνος. Υπάρχει και γερμανική σχολή με την καταγωγή. Και εμείς οι Έλληνες, δηλαδή και οι Έλληνες, τώρα τον εφέρον, πολύ επιμένωνε, σε αυτή την πλευρά της δημιουργίας του έθνος, το όμεμον. Να δούμε κατά πόσο υπάρχει και αν όντως είναι από τα αναχαρακριστητά. Βέβαια ο Ρόδος το έχει θέσει από το πράγμα. Αν φτάσουμε τώρα και σε χώρες, είτε Αμερικής, είτε Ελληνικής, αφού το όμεμον υπάρχει και το καταξύς. Θα τα πούμε. Ευχαριστώ τον Κύριο Καθηγητή. Κύριε Χασιώτη, μου θύμισε τα μεταπτυχιακά της δεκαετίας του 80. Βλέπετε καθηγητές παλιού τύπου, παλιάς σκοπής, που σήμερα δύσκολα τους ανοιχνεύεται στα πανεπιστημίες. Μια ξερωμένον και ημών. Από εγώ μπορείτε να καταλάβετε στις εποχές κρίσης και σύγχυσης, πόσο ένας δομημένος και συγκροτημένος λόγος είναι απαραίτητος. Λυπάμαι που το λέω, στα παιδιά έχουν δημιουργήσει σύγχυση τελευταία χρόνια. Με όλα αυτά που αναφέρατε, πείτε τα μεταμονερνιστικά, πείτε τα αποδομιστικά, πείτε τα όπως θέλετε, πείτε τα άλλους που αμφισβητούν τον Σγορώνο. Αμφισβητούν τον Σγορώνο ακόμα μερικοί που δεν έχουν διαβάσει ούτε έχουν ερμηνήσει το έντε κατοστών από αυτά που έκανε ο Σγορώνος. Εγώ λυπάμαι, νιώθω απογοητευμένος πάρα πολύ, διότι έχουν δημιουργήσει τέτοια σύγχυση, του Ράχιστα του 90' και μετά που αποχώρησε η δική σας γενιά. Θυμήθηκε κάτι άλλο, αυτό που το λέγαμε στα μεταπτυχία. Είπατε τα στοιχεία που συγκροτούν το έθνος, όλα αυτά, αλλά και η θέληση για κράτος. Προκαταλάβατε τον Χρόχ, το καλύτερο μοντέλο είναι το δικό του και τώρα ξέρω πολλά για Χάντικτον. Ακούσαμε για και ένα μεταβατικό φαινόμενο, μια κοινωνία μεταβαίνει από γροτική στη βιομηχανική και τότε εμφανίζει το εθνικισμός. Και όταν η κοινωνία γίνει βιομηχανική, πλέον εξαλείφεται, θα εκλείψει ο εθνικισμός. Κολοκηθία Ριγανάτα. Ακούσαμε για φαντασιακές κοινότητες. Ακούσαμε για αυτοκίνητα. Πρέπει να διαβάσει κάποιος για να αποκτήσει η ευτογνωσία πόσοι μπορούσαν να διαβάσουν από αυτούς που κάναν την επανάσταση. Αγράμματι ήταν όλοι. Και στην Ελλάδα και στη Σερβία και στη Βουργαρία. Είχα Ιντούκη και Όδη. Όμως κάτι είχαν, δεν είναι κατσαβιάδες. Ακόμα και ο φίλος μας, ο Χομπισβάου, ο οποίος εντάξει πολύ εμπερικά καλά μας λέει ότι από την δυναμική του εθνικισμού δημιουργήθηκε η κοινωνία. Ο οποίος εντάξει πολύ εμπερικά καλά μας λέει ότι από την δυναμική του εθνικισμού δημιουργείται το έθνος και όχι το αντίθετο. Εδώ έχουμε ορισμένες πιπελάξεις. Επειδή το φαίνομενο είναι περίπλοκο και αυτοί που γράψαν για τους εθνικισμούς προσπαθούσαν με μια θεωρία να πιάσουν όλον τον κόσμο, δεν ισχύουν όλες αυτές οι θεωρίες. Γυρίζουμε ως ιστορικοί στη βάση. Θέλουμε τις πηγές. Εάν δεν έχουμε τις πηγές, δεν μπορούμε να κάνουμε ιστορία. Καλά τα θεωρητικά σχήματα που λειωθετούμε, αλλά κοιτάμε, ταιριάζουν. Αν δεν λειωθούν από τις πηγές, τα φέρουμε. Δυστυχώς, στην επόμενη εποχή μας δεν θέλουμε να δουλεύουμε πολύ με πηγές. Θέλουμε έτοιμα σχήματα, μοντέλα και με αυτά προσπαθούμε να εξηγήσουμε τα πάντα. Δεν θα επισκουράσω πολύ. Έχουμε διάκριση ιστορικών εθνών στα Βαλκάνια και νέων πολιτικών εθνών που δημιουργούνται στον 20ο αιώνα για πολιτικούς φόρους. Στην πρώτη περίπτωση, ισχύουν όλα αυτά που ακούσατε από τον κ. Καθηγή. Πρέπει να υπάρχει μια παράδοση. Πρέπει να υπάρχει ένα παρελθόν. Μπορεί να εξιδανηκέμει τον 19ο αιώνα να υπάρχει μια ιστορική μας. Πρέπει να υπάρχουν μια τάξη διανοημένων, κυρίως που δέχονται επιδράσεις από ρομαντισμό, από διαφωτισμό της δύσης, αλλά μεταφράζουν στα δικά τους δεδομένα. Έχει ένα άλλο σου βαλκανικός διαφωτισμός και άλλο σου ευρωπαϊκός διαφωτισμός. Στην Ευρώπη έχεις κράτοι. Όποιες διαργασίες γίνονται για να αποκτήσει το έθνο στην έννοια της πολιτικής κοινότητας, παραχώρηση δικαιωμάτων, γίνεται στα πλαίσια μιας κοινότητας η οποία υφίσταται μέσα κράτων. Εδώ έχουμε οθωμανική αυτοκρατορία. Πρέπει να αποκτήσεις την ξένη δυναστεία για να φτιάξεις κράτος. Δεν μπορεί να λειτουργήσει με καθαρά συνταγματικούς όρους. Αναγκαστικά θα μπει και η γλώσσα και η καταγωγή και το ποιος είμαι. Αυτό είναι απαραίτητο. Είναι πως στοιχεία από τη Γερμανική Σχολή. Αλλά και από τη Γερμανική Σχολή. Διότι οι ευρωπαϊκές σχολές δεν είχαν τα προβλήματα αυτά. Η Γαλλία ή η Αγγλία ήτανε κράτους. Όταν έγινε για Αγγλικό και Γαλλικό έθρος έγινε στα πλαίσια ενός κράτους που οι φίστατο. Είναι τα συντάγματα. Και η Γερμανία και η Ιταλία επειδή έχουν να αποτράψουν την αυστριακή επιρροή, την δαιμονία, τονίζουν και το στοιχείο λίγο της καταγωγής της γλώσσας. Αλλά το κράτος το φτιάχνουν σε 2, 3, 4 χρόνια, 5. Δεν είναι 100 χρόνια για να γίνει η εθνικογένεια. Όλοι αυτούν και ολοκληρώσουν. Πάμε τώρα να δούμε αυτά τα στοιχεία στα ιστορικά εθνικώς εκλογικά. Σέρβοι. Έχουν εκκλησία. Έχουν. Η εκκλησία των Σέρβων επί τροποκρατίας είναι το Πατριαρχείο του Ηπεκείου. Ή όταν φεύγουν από το Πέτσι και πηγαίνουν στη Βουβοδίνα από το 17ο αιώνα, είναι σημείο αναφοράς. Αυτή η εκκλησία λειτουργεί ως υποκατάστατο του κράτους. Αυτή διατηρεί τον θρύλο του Κωσσόβου. Αυτή κάνει την λειτουργία στην εκκλησιαστική συλλαγονική. Από εκεί μέσα από τις μπαλάντες ο απλός Σέρβος ξέρει ποιος είναι. Υπάρχει αυτή η έννοια. Δεύτερο, επαφή με Ευρώπη. Έχουν παρικίες στην Ευρώπη. Από την Ευρώπη τι θα έχεις? Θα έχεις τον Διαφωτισμό και τον Ρωμαντισμό αργότερα. Τι θα πάρω εγώ όμως από τον Διαφωτισμό. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι η κοσμική παιδεία, το βασικό, και δεύτερον η γλώσσα. Μία γλώσσα ως επικοινωνία. Τα άλλα που έχει ο Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός, διάκριση εξουσιαών και αθεισμός ακόμα και τα λοιπά, δεν είναι κάτι το οποίο εύκολα μας αγγίζει. Θέλουμε τον Ορθολογισμό και πως ο Ορθολογισμός συνάδει τελικά με τη χριστιανική πίστη. Αυτό είναι το ζητούμενο όλων των Διαφωτιστών, που οι περισσότεροι ήταν ιερωμένοι στα Βαλκάνια. Τίτερον ο Νικηφόρος, Θεοτόκης και ο Ευγένιος Βούλγαρης και όλα. Είναι ιερωμένοι, γιος Βουλούδη με τη λογική. Η καλύτερη ανάλυση νομίζω είναι του Κονδύλημα, του Παναγιώτη Κονδύλημα. Αυτό το μυαλό που χάθηκε δυστυχώς πολύ πρώωρα από την Ελλάδα και τώρα θα έκανε προσφέρει πάρα πολύ. Τρίτον, ο ρομαντισμός. Εκεί θα εκβάσει την εγκοδικοποίηση του ΕΠΟΙΣΤΟΚΑΝΙΟΒΟΚΚΑΡΑΤΙΣΤΗΣ, τα δημοτικά τραγούδια των Σέρβων, οι Μπαλάντες, όλα μιλάνε για τους ήρωες του Κοσόβου. Δεν είναι μύθος το Κόσοβο, η μάχη έγινε. Αυτό εξέτραφε τους Σέρβους επί τουρκοκρατιές. Όπως εμάς, ο Μπαρμανωμένος Βασιλιάς, κάτι αντίστοιχο. Άλλο στοιχείο, ορισμένα αστικά στρώματα, τα οποία είναι κυρίως μέσα στις παρικίες του εξωτερικού. Οι Σέρβοι έχουν εμπόρους στην Βοηβοντίνα, Σάββακεται, Εκκηλία, οι οποίοι χρηματοδοτούν τον αγώνα. Τέταρτον, μέσα στη Σερβία, στο Πασαλί και του Βελιγραδίου, υπάρχει η παράδοση των Χαϊντούκων. Ξεσηκώνεται ο κόσμος όταν οι Αυστριακοί κάνουν πόλεμο. Όταν μια χριστιανική δυναμή κατέρχεται, ξεσηκώνονται οι υπόδουλοι. Δεν περιμένουμε την αρχή της επανάστασης να μας διδάξει ότι η αρχή της νομιμότητας έχει καταλυθεί. Ο Σουρτάνος από την αρχή δεν έχει νομιμότητα. Όρες της εξεγέρσης τι μαρτυρούν? Καλύτερες συνθήκες διαβιούσης. Ξεσηκώνεται και αν εις πότε ξεσηκώνονται οι Βαλκάνοι, όταν μια χριστιανική δυναμή, είτε είναι Αυστρία, είτε Ρωσία, αργότερα μπαίνει στο παιχνίδι. Άρα έχουν πολεμικοί πύροι, έχουν και αυτοί χαϊντούκους, έχουν κλέφτες στα τουνάτια. Υπάρχει δεύτερον, στη διάρκεια των απολεών των πολέμων, τότε αποκτά μία δυναμική ιδέα της απελευθέρωσης, ακριβώς στα χρόνια εκείνα, από το 1799-1797, όταν έχουν διερώσει στα Επτάνης, δημιουργείται η ψευθέστηση ότι μπορεί η Γαλλία να κάνει κάτι νωρίτερα, δεν το κάνει, δεν μας απελευθαρώνουν, κανένας και τα λοιπά. Εμπάσεις περίπτωση, τότε προχωρούν και αυτοί σε μία εξέγερση, η οποία μπορεί να μην είναι από την αρχή κατά του Οθωμανικού κράτους, είναι κατά των Γεννητσάρων, σιγά σιγά. Όμως το έτημα είναι ανεξαρτησία, όταν έρχεται την υποστήριξη μιας μεγάλης δύναμης. Κανένας βαλκανικός λαός δεν κέρδισε την ανεξαρτησία του με νίκη κατά των Οθωμανών και με επιβολή τον δικό του όρο. Όλοι θέλαμε κάποια βοήθεια από κάποια μεγάλη δύναμη. Αυτό είναι δεδομένο. Εκεί ήταν οι Ρώσοι στην περίπτωση αυτή. Θέλω να πω τώρα ότι αυτοί οι Χαϊντούτοι που ξεσηκώνονται, ο Καραγιώτης, ο Μίλος ο Μπρένοβιτς, ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ευρώπης αργότερα, δεν ξέρα να γράφουν και να διαβάζουν, γιατί ξεσηκώνονται, δεν είχαν τίποτα για πιάτσιχο, επειδή αυτή είναι η νέα. Και πού είναι η μετάβαση από αγροτική κοινωνία σε διομηχανική για να εξηγήσει το φαινόμενο του εθνικισμού. Και ο Νοκοτρόλης θα πει, με επανάσταση γαλλική κι ο Ναπολέοντας ανοίξε τα μάτια του κόσμου. Τι διάβασε αυτός από γαλλική επανάσταση, τίποτα. Θα πει όμως και κάτι άλλο. Ο αγώνας των κλευτών είναι συνέχεια του αγώνα του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Έχει λήξει για μένα, πιστεύει αυτός. Από την τώρα που θα φτιάξεις κράτος, εμπεδώνεται η έννοια του έθνους, για όσους γνωστούς λόγους. Συνεπώς, δεν είναι το κράτος που θα δημιουργήσει το έθνος, το αντίθετο γίνεται στα ιστορικά έθνες, είναι η θέληση για κράτος. Εννοείται ότι υπάρχει η αφηρημένη σκέψη. Ποιο είναι το κράτος μου στο παρελθόν, το στέφανος του Σάνντου. Δεν θα πάρω τα ώρες. Και μόνο το γεγονός ότι είχα κράτος στο παρελθόν, νομιμοποιεί τον αγώνα μου τώρα, να φτιάξω εθνικό κράτος, και μόνο η ύπαρξη κράτος. Έτσι κινούνται και οι Ρουμάνε, μέχρι σ' ένα βαθμό, εκεί έχουμε άλλο πρόβλημα, είναι η Τρανσιλβανία το κέντρο. Ο ρουμανικός εθνικισμός εκολάχται στην Τρανσιλβανία, διότι είναι εκεί πέρα, είναι η ουνητική ρουμανική εκκλησία. Και η επαφή με τη δύση, εκεί εκολάχτεται ο ρουμανισμός, λόγω της συγγένειας της ρουμανικής γλώσσας με τη λατινική γλώσσα. Εκεί η διανόηση, η οποία αναπτύσσει το δέκατο νοδιώνα και πειράζεται από τον διαθρησμό, ανακαλείται τη λατινικότητα. Και αρχίζει σε λίγο μύθος ότι είμαστε από ορμαϊκών αιιώνων και τα λοιπά και από εκεί διαχαίεται μετά στις παραδονάβιες ηγεμονίες, έξω του 20ου αιώνα, όπου συναγωνίζεται με την ελληνική επιρροή όσο είναι οι φανταριώτες και όταν φεύγουν οι φανταριώτες, τελικά επικρατεί αυτή η αντίληψη. Η στροφή είναι πλέον προς το Παρίσι, η συγγένεια, από εκεί περιμένουμε τη Σωτηρία, ο λατινισμός και τα λοιπά. Ξένη τυριαρχία, εκεί δεν έχουμε άμεση τουρκοκρατία στις παραδονάβιες ηγεμονίες, είναι αυτό όμως, έχουμε τους ντόπιους φωγιάρους, έχουμε τους ρώσους μετά ως ξένη δυναμή, απελευθέρωση, αφοροσική πειδαιμονία. Αυτό είναι το αίτημά τους, γι' αυτό απέτυχη και ο Υψηλάνης επάνω, δεν είχαν λόγους οι Ορμάνοι, οι Πλάχοι να ξεσηχωθούν κατά προδοματικό κράτος, χώρις οικουζιαστικούς, δεν είχαν άμεση τουρκοκρατία. Δημιουργία συνέχως παραδονάβιων ηγεμονίων, αρχίζει η διαδικασία μετά της Εθνουγέννησης, η οποία τώρα πιάνει και τους αρχαίους δάκες, δάκο ρωμανισμός, όταν έχουν βλέψεις προς τη Δοκροτσά. Το ίδιο πρόβλημα μας, αρχαιότητα ή Βυζάντιο, δεν το ανακάτει ο Μπαρηγόπλος, ο Ρήγας είναι ο πρώτος που μίλησε για τον Μέγα Λέξανο. Πόσα έγρανε τη φυλάδα του Μεγάλου Λέξανου, εδουλόθυμεν έλεγε το 1453 ο Ρήγας, αυτός έκανε τη σύνθεση. Ο Κοραΐς μπορεί να αναφέρεται εκεί, διότι δεν καταλάβαινε η Ευρώπη Βυζάντιο τότε, η Ευρώπη δεν καταλάβαινε Βυζάντιο τότε, θεωρούσαν παρακμή. Η άλλη τώρα περίπτωση, Βουλγαροί και Αλβανοί, εδώ καθυστερούν τα πράγματα για διαφόρους λόγους, είτε επειδή δεν έχουν εκκλησία, διότι οι Βουλγαροί έχουν με την εξάρχεια αποκτήσει, είτε διότι έχουν διασποράσει το εξωτερικό, που να δεχθούν τις εφημεράσεις αυτές, είτε διότι δεν έχουν επικεί παράδοση, δεν είχαν οι Βουλγαροί έπος, πάλι με χρόνια με καιρούς και όλα θα έγιναν καλλιεργούνται, και είναι αποκομμένοι μεταξύ του Νάβιου Σκέμβου. Το μόνο κέντρο είναι η Οδυσσός. Οι Ρώσοι θα τους ανακαλύψουν και από εκεί και μετά θα αρχίσουν τη δημιουργία Βουλγαρικών σχολείων, εκκλησίας, για να αναγνωριστούν ως μηλέτης στα πλαίσια του Αμερικής Αναπληκτορίες, με ελευθμίσεις του Αντζημάτου που τους βοήθησαν, και τελικά γίνονται εξεγέρσεις και εκεί, αλλά δεν μπορούν. Ο Ρωσορκικός Πόλεμος, ο οποίος θα δημιουργήσει το Ρουμαντιβουλγαρικό κράτος του 1878, έστω όπως το δημιουργήσε, από εκεί και πέρα όμως είχε προηγηθεί η διεργασία, και σχολεία υπήρχαν, και εξεγέρσεις, και εκκλησία, και όλα αυτά. Άρα, όταν δημιουργείται η Βουλγαρία στο νέο του Βερολίνου, μπαίνει και η έννοια της μεγάλης Ρουμαβουλγαρίας, τα ξέρετε αυτό, άγιους στέφαλους και τα λοιπά. Ξέρει, αλλά τα στοιχεία υπάρχουν. Ο Δης μπορεί να αμφισβητήσει, από ένα σημείο και μετά, ότι υπάρχει Βουλγαρικό εθνικό κίνημα. Μπορεί ο Χατζηχρήστος να το θεωρούμε Έλληνα, όταν μιλάει στην εθνοσυνέδευση του Βολέτη. Σλάβικα μιλάει, εν πάση περιπτώσει, είναι φίλοι μας οι Βουλγαροί που πολέμιζαν στον αγώνα τον εδικό μας. Τριάντα χρόνια αργότερα, όμως, αρχίζει ο διαχωρισμός. Και πού θα βάλουμε τα σύνορα στον Βορρά, όσα φιμπλίζουν οι άλλοι, όλα τα κατεβάζουμε από τον Δούνεβη και τον Νέμ, που τα θέλαμε 1840. Η περίπτωση των Αλβανών, τα πράγματα είναι πολύ δυσκολότερα εδώ. Δεν έχουμε φιλετικές διακρίσεις, ρωσικές διακρίσεις, εθνικό δικιό, και όλα τα σχετικά. Ο Σαντζιμάτ μεταρρυθμίσεις δεν πέρασαν, δεν είχαν ελλοποιήθηκαν στις λεγόμενες αλβανικές χώρες. Δεν υπάρχει κρατική παράδοση, δεν είχαν μεσαιονικό κράτος. Υπήρχε, όμως, ένα πρόσωπο από τους ενδένους Κεντέρμπης, αποδεκτός από όλους, και μουσουρμάνους, και καθολικούς και ορθοδόξους. Μια αναφορά γίνεται στο έπος τους Κεντέρμπης, τους οδοντεκτικούς, τους Σακώνας, τους Νοταϊόλους. Υπάρχει η αναφορά στους αρχαίους Ινδρυούς. Είμαστε αρχαίο έθνος. Δεν έχει σε βασίλια κατά πόσο ισχύει ή δεν ισχύει. Αυτό προπογραμματίζεται πάρα πολύ. Δεν τον ειζητήσει. Και υπάρχει μια διανόηση. Άλλο ανεβάση δεν μπορεί αυτά να τα δεχθείτε. Το αλμανικό σχολείο δεν υπάρχει. Όταν δημιουργείται αλμανικό κράτος το 1812, ουσιαστικά το θέλουν οι Αυστριακοί και οι Ιτανοί και οι Γερμανοί για να αποκόψουν την έξοδο των Σέρμων στην Ανδριατική. Το πρώτο αλμανικό σχολείο που λειτούργησε το 1818 στην Κόριτσα έκλεισε διότι είχε βάλει στην Αλμανική Αυτορία όρων. Δεν θα πάρετε Μουσουρμάνους μέσα. Ορθόδοξοι δεν πήγαμε εκεί, πήγαμε σε ελληνικά σχολείο. Και τελικά δεν λειτούργησε αυτό. Εμπάνω, η ασχεσία είναι δυσκολότερη εδώ. Πώς θα ξεπεράσεις το φιλετικό, το φυς, την πατριά, όλα αυτά. Και ο Ερμανός τα φτιζόταν περισσότερα, την οικογένεια, το φιλίτιο κτλ. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, μια διαδικασία δύσκολη η οποία συνεχίζει μέχρι σήμερα. Αλλά δεν μπορεί να εμφισβητήσει κανείς, ούτε τον όνομα Αλβανός, άσχετα ονομάζοντας Σιπτάρη. Υπήρχε ελληρικό φίλο με το όνομα Αλβανιός, Αλβανή, που απάντερα επιβλήθηκε. Αυτοί δεν ονομάζονται ο Αλβανή, ονομάζονται Σιπτάρη. Δεν ισαρεστούνται όμως τους λέμε Αλβανούς. Ψέχουν πολύ καλά τι σημαίνει. Και ερχόμαστε τώρα στα νέα μπροφώματα. Σκοπιανοί. Πού είναι των 19ου αιώνα να αφύπνισθουν οι Σλάβοι της Μακεδονίας. Γιατί δεν εκδηλώνεται η εθνική τους αφύπνιση ως Σλάβο-Μακεδονική, με αυτό το πείραμα που γίνεται στα Σκόπτια από το 1944 και μετά. Δεν υπήρχαν αυτές οι προϋποθέσεις που είχαν οι άλλοι. Ιστορικό παρελθόν. Που να ψάχνω. Μεσαίωνας. Το Εντοσλαβικό, Μεσεωρικό, Βουλγαρικό κράτος. Αργότερα γίνεται Μακεδονικό τότε. Οι Βουλγαροί το χρησιμοποιούσαν το 19ο αιώνα. Ποιος θα με απελευθερώσει? Οι Βουλγαροί λένε εμείς. Τα αδέρφια μας οι Ρώσοι. Ένα στοιχείο είναι πως για να τονίσει την Ισλαμική, την Βουλγαρική ας το πούμε, στροφή τους. Άλλο στοιχείο η συγγένεια της γλώσσας μας. Μιλάτε ελληνικά από στα σχολεία και τέτοια. Αποξενώνεστε έτσι. Αυτά που μιλάτε στα χωριά σας μοιάζουν με τα αντικά μας. Δεν υπάρχει αμπαρέμφωτα το α, το β. Η εκμετάλλευση του γλωσσικού παράγοντα. Άρα όποιος ξέκοπε για διαφόρους λόγους από το Πατριαρχείο, από τον Ελληνισμό, από τα ελληνικά σχολεία και τα λοιπά, μπορούσε να διαμορφώσει μια Βουλγαρική ταυτότητα. Ποια είναι τα κριτήρια ένα ένδοξο παρελθόνου. Υπάρχει η νεσιονική Βουλγαρία. Πάντα πολεμούσαν οι Βουλγαροί με τους Βυζαντινούς. Αυτό μπορεί η Βουλγαρική, πρέπει να το επεκαλυστεί. Η συγγένεια της γλώσσας. Υπάρχει και αυτό. Η Ισλαμική καταδογή. Δεν είναι τόσο η καταγωγή, όσο το καθημερινό δημοψήφισμα του Ρενάν. Τρίτο στοιχείο, η Ρώση, η μεγάλη Σλαβική δύναμη που θα μας απελευθερώσει στα Μαλκάνια. Και αρχίζει συναιπώς αυτή η πάλη. Έρχονται και οι Σέρβοι από την άλλη. Αν θέλετε να μείνουν Έλληνες, με ποια κριτήρια. Η πολιτιστική επιρροή του Ελληνισμού. Και γίνεται μία πάλι πολλές φορές. Αν κάποιος θα γίνει Βούλγαρος ή αν θα μείνει Σλαβόφωνος Έλληνας. Έρχεται και η Σερβική πλευρά μετά, η οποία λέει τι. Κοιτάξτε. Εγώ στο folklore σας δεν έχετε ειναι η Βουλγαρική παράδοσης. Διότι αυτά που μιλάτε εσείς στους αγώνες μου είναι πάντα από την Σερβική χρονιά. Ο Μάρκο Κράλκηβης, ο Καραγιώρης και τα λοιπά. Δεν είναι η επική παράδοση. Δεν υπάρχουν. Ό,τι υπάρχει μέσα είναι από τον Στέφανο Δουσάν. Διότι τη Μακεδονία την πήραν οι Τούρκοι από τους Σέρβους, από την διάσπαση του κράτους Στέφανο Δουσάν, από τη μάχη στον Ευρώ. 1371 νομίζω. Είναι η πιο πρόσφατο το Σερβικό παρελθόν το οποίο ανιχνεύουν οι Σέρβοι. Όσον αφορά τη γλώσσα σας, μιλάμε για διαλέχτους μεταβατικές από τη Σερβική στη Βουλγαρική. Άρα με το ίδιο σκεπτικό μπορώ και εγώ να σας κάνω Σέρβους όπως οι Βουλγαροί. Και αρχίζει μία πάλι σχετικά με τη σταυτότητας. Άρα, δεν μπορούσε κάποιος, ο όρος Μακεδόνη φίσταται, ως διογραφικός όρος του Σόρυγκου. Αλλά με την τοπική ταυτότητα Μακεδόν, δεν μπορούσα να φτιάξω εθνική ταυτότητα. Ιάσα Μακεδόνετς ως τοπική ταυτότητα, αλλά μπορώ να πω ότι είμαι Βουλγαρός. Θα μπορώ να πω την εθνική ταυτότητα. Ή και το Έλλην, ή και το Σέρβους, σε πολύ μικρότερο βαθμό. Σε κάποιο σημείο αυτό το τοπικό Μακεδόν υποστασιοποιείται και εθνικοποιείται όταν αποδεσμεύεται από τις εξωτερικές εξαρτήσεις. Σέρβους, Βουλγαρος και Έλλην. Αυτό είναι μία διαδικασία, η οποία αρχίζει από τα τέλη του δεκάτωρα και αρχές του 20ου αιώνα και συνεχίζεται μέχρι σήμερα μπορώ να πω. Ποιος είναι καταλήτης εδώ για αυτό το πράγμα. Το εξής, ότι άρχικά όλοι ξεκινάνε προσκολημένοι στην βουλγαρική οργάνωση. Είτε είναι η εξαρχία, είτε τα βουλγαρικά ομιτάτα, είτε ο μακεδονικός αγώνας, είναι ελληνοβουλγαρική αντιπαράθεση. Άλλο αν στα χωριά, η χωρική είναι μετακινούμενη, πότε εξαρχική, πότε πατριαρχική, το α, το β. Αλλά μέσα στα δύο αυτά θα πεζόταν τελικά η εθνική ταυτότητα. Μια διανόηση, κατάλαβα, είναι ότι όσο παρνάνε τα χρόνια, ιδιαίτερα μετά το ίδιο, δεν μπορεί η Βουλγαρία να εκτιμώσει τον στόχο της. Να μας ενώσει. Να μας διανύει η εθνική κυριαρχία. Εδώ τώρα αρχίζει το πολιτικό παιχνίδι. Μήπως πρέπει να διαφοροποιηθούμε από τους βούλγαρους. Να πούμε ότι ακούστε κύριοι, 25 χρόνια από τον Άγιο Στέφανο μέχρι σήμερα, δεν μπορείτε να μας απελευθερώσετε. Συνεπώς, μήπως πρέπει να φτιάξουμε τεχνητά μια σλαβομακεδονική ταυτότητα. Αυτό λέγεται 1903, στο έργο του Μησίρκο, περί μακεδονικών υποθέσεων. Ξέρει ο Μησίρκο ότι αυτό είναι πολιτική σύμβαση. Ότι δεν έχει ιστορικό υπόβαθρο. Θα μας γελάσουν. Θα πούνε ότι πάντα δύο ταυτότητες υπήρχαν. Σέρβοι και Βουλγαροί. Μια μακεδονική ταυτότητα είναι, κάνει το ανιστόρητο. Αλλά ό,τι δεν υπάρχει, μπορεί να δημιουργηθεί. Αν το απαιτούν οι πολιτικές περιστάσεις. Και έχουμε στόχο, όπως είπατε, για τον περιορισμό, κάπως έτσι μπορεί κανείς να αντιληφθεί. Κατεχνητό. Τεχνητό στην αρχή. Τότε, όμως, το 1903, αυτό ήταν ακατανοητό. Γι' αυτό, ο Μησίρκο, ο οποίος τύπωσε το Θελάδιο 8, το έγραψε στη σλαβομακεδονική διάλεκτο. Και όχι στη βουλγαρική λόγια γλώσσα. Γιατί, όταν οι Βουλγαροί κάναν σχολεία, και οι Ρουμάνοι για το κοτσοβλαχικό, δεν βάζανε ούτε βλάχικα ούτε σλαβομακεδονικά. Βάζανε τη λόγια βουλγαρική και ρουμανική γλώσσα. Ήταν ξεκάθαρο τότε, ότι αυτό επειδήοκαν. Δεν είχε απήχηση. Η Βέμερο τον κήρυξε προδότη. Το κάψανε το βιβλίο του. Έδειχνε, όμως, κάτι άλλο. Ότι αν η βουλγαρική επιλογή τελικά αποτύχει, παραμένει και το άλλο, παράθυρο του σλαβομακεδονισμού. Για να γίνει, όμως, αυτό χρειάζεται μία δύναμη. Λοιπόν, αυτή είναι τα κομμουνιστικά κόμματα της Μεσοπαλέλη και η κομμουνιστική διεθνής, η οποία έχει λόγους να στηρίζει το μακεδονικό έθνος. Δεν βομβαρίσουμε το αυτά. Ευνοούν, όμως, και οι συνθήκες. Διότι στο μέσο, ο πληθυσμός εκεί πέρασε από συμπληγάδας. Έρχονται οι Σέρβοι. Εκδιώκουν τους Βουλγαρίσους. Έρχονται ξανά οι Βουλγαροί στον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Εκδιώκουν τους Σερβίζοντες. Στο Μεσοπόλεμο, ξανά έχουν Σερβική κυριαρχία, εξερβισμός, αντίδραση. Βουλγαρία, βεμέρο, ένοπλες συγκρούσεις. Στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, ξανά οι Βουλγαροί. Αρχικά τους δέχονται ως απελευθερωτές. Μετά αποειτέχονται. Και η Γερμανία χάνει τον πόλεμο. Τα κομμουνιστικά κόμματα έχουν έτοιμη πλατφόρμα του Μακεδονισμού. Είναι νέες γενιές τώρα στον αγώνα των Παρτιζάνων. Οι που γεννήθηκαν το 2020 είναι βεπίφοροι προς τον Μακεδονισμό. Εδώ η δημιουργία κράτους το 1944 είναι καταλήτης για την εθνογέννηση. Μέχρι τότε δεν ξέρουν πού θα πάνε τα πράγματα. Το 1941 τους βουλγαροί τους δέχονται ως απελευθερωτές. Αργά αποειτέχονται. Και μετά αποειτέχονται. Που είναι η διαφορά μας με αυτούς αν τους αναγνωρίζουμε ή όχι. Τους αναγνωρίζουμε ως μια διαδικασία διαφοροποίησης από Σέρβους και Βούλγαρος. Όχι ως ιστορικοέθνος, όπως τονίζουν σήμερα. Από εκεί που θα φτιάξεις κράτος επειδή δεν έχεις ιστορικές παρακαταθήκες. Ο μύθος προσφέρει. Όλα όσα γράφονται μετά είναι μηθαίνωματα. Και για τον Ασέωνα και πολύ περισσότερο με τον εκεί της πατριοδρομισμός σήμερα για τα αγάπη. Διότι όταν πάνε να γράψουν αυτή την ιστορία το 50 ή το 45 και μετά. Που θα να ζητήσουμε τις ρίζες μας. Η ιστορία αρχίζει με εμάς, με τους Παρτιζάνους. Για πάμε λίγο πίσω. Πάμε στο 1903. Ναι αλλά τότε στάρα Βουλγάρια λέγανε οι αγωνιστές του Ηλίτεμ. Ναι αλλά το λέγανε έτσι ως εξωτερικά λόγω βουλγαρικής επίδρασης. Ο ιστορικός τους πυρίμες ήταν Μακεδονικός. Αγωνιζούν οι αγωνιστές της ΑΟΚΑ για την Ένωση της Κύπρου. Ναι Έλληνες εκεί αλλά το κυπριακό στοιχείο έμπαινε μέσα περισσότερο. Η εξωτερική μορφή βουλγαρική, το εσωτερικό περιεχόμενο Μακεδονικό. Και αυτή τη διαλεκτική αντίθεση συνεχίζουν και μετά. Σήμερα μιλάμε για εξωτερικά πράγματα με την αρχαιότητα. Η αρχαιότητα δεν ήταν παλιά. Ανάλογα με τις πολιτικές συγκυρίες διαβρύνται και η ιστορικότητά τους. Ήτανε ο Μεσαίωνας πριν 30-40 χρόνια. Είχα να πείσουν ότι την βουλγαρική προπαγάνε. Σήμερα λόγω της ρεύσης με την Ελλάδα πάνε εδώ. Εδώ μιλάμε τώρα για πολιτικά μορφώματα, πολιτικές ταυτότητες, οι οποίες θέλουν να γίνουν ιστορικά έθνη, αλλά δεν έχουν τις προϋποθέσεις. Το ίδιο έχουν περίπτωση της Μολδαβίας. Εδώ δεν είναι τόσο δύσκολο. Διότι όταν η Μολδαβία-Βασαραβία εντάχτηκε στην τσελεχηρωσία του 1870, δεν είχε αρχίσει ακόμα η διαδικασία, ας το πούμε, εθνογέννησης της παραδουνάδιας και γεγονίας. Ο Ρουβόρος της Ρουμανίας μπαίνει μετά. Η Απλή Χωρική μιλούσαν μία ρουμανική διάλεκτο. Είναι ορθόδοξο και δημιουργεί πρόβλημα αυτό. Για ένα διάστημα όμως μένουν στη Ρουμανία. 1856-1878 η Νότιος-Βασαραβία. Αλλά όλο το Μεσοπόλεμο είναι μέσα στη Ρουμανία η Μολδαβία ή η Βασαραβία. Άρα 20 χρόνια, 25, είναι μέσα στον ρουμανικό κράτος της συντήκας ηρήνης. Ενώ τους Βούργαρους, οι Σκοπιανοί τους γνώρισαν σε τελείως τους πολέμους. Είτε πρώτος παγκόσμος είτε δεύτερος. Άρα δεν μπόρεσε να πεχτεί αυτή η διαφωτιστική βουργαρική πολιτική. Και βέβαια αναλλαγή κυριαρχίας. Πόλεμους έχουν μένει, έρχονται εδώ. Οπότε ο Μακεδονισμός φαινόταν η μοναδική διέξοδος από όλα αυτά τα δικαιώματα. Εδώ γίνεται αυτό. Το 1940 χάνουν τη Βασαραβία. Το 1941 ξανά πάλι την παίρνουν οι Ρουμάνιοι, μέχρι το 1944. Από εκεί και πέρα όταν πάνε να κάνουν τη Μολδαβική ταυτότητα στη Σοβιετική Ένωση, έχουμε πολλά προβλήματα όσον αφορά που θα αναζητήσουμε τις ρίζες. Και δημιουργούν αυτό τον μύθο. Άλλο Μολδαβή, άλλο Βλάχη. Οι Μολδαβοί δημιουργούν τους Ανατολικούς Λάδους, οι Βλάχοι με τους Νότιους Λάδους. Αυτό όμως έχει ένα πράγμα, ότι αυτά κατέρευσαν μετά το 90. Όλοι τότε δηλώσαν Ρουμάνι. Ισαγωγή ρουμανικής γλώσσας, ρουμανικού αλφαβιτού, ολατινικό, ρουμανικός εθνικός σύνος. Δε στε άπτα τε ρομούνε. Οι νέες γενιές ρουμανίζουν στη Μολδαβία. Κάτι τέτοιο δεν έγινε στα Σχόπια. Δεν είχαμε εμφάνιση βουλγαρίζουμε το 99 όπως περίμεναν οι Βουλγαροί. Είναι το πιο δυνατό το Σλαβομακεδονικό εθνικό αίσθημα, πείτε το όπως θέλετε, από ό,τι το Μολδαβικό. Ό,τι εμποδίζει την ένωση της Μολδαβίας με τη Ρουμανία είναι ακριβώς την ίδια εθνική περιπλοκή. Στο ότι αντιδρά ο Πούτην, ότι θα θα βρίξω την υπερβεριστερία, και η Ιουγκαρία, ότι θέλω αυτονομία σε μια περιοχή της τρανσιλμανίας, τσινούτου σε Πουιέσκα. Είναι ο λόγος που δεν γνωρίζει και η Ρουμανία το κόσμο, το συνολικό κόσμο. Αυτά είναι νέα μπροφώματα, αλλά εδώ έχουν αποδομηθεί. Τώρα καινούργια βοσμιακή μισουλμανική ταυτότητα. Εδώ είναι το τραγικό σήμερα. Όταν έγινε το Γιαίτσε το 1943 και αποφασίστηκε η ομοσπονδοποίηση της Ιουγκοσταβίας, ποια θα είναι τα νέα κράτη και οι νέες σταθμίδες μέσα στην νέα Ιουγκοσταβιακή Ιουγκοσταβία, Σουλβαίνη, Κροάτες, Μακεδόνης αναφέρονται, Μαύρο Μούνια αναφέρονται. Για Βόσνιους δεν λένε. Ήταν ως εθνωτική ομάδα ας το πούμε, οι Βόσνοι Μουσουμάνοι. Εδώ όμως τι γίνεται μες στην Βοσνία Αρχαγωγή, επειδή υπάρχουν κομματικές έρητες, μεταξύ Βόσνιου Μουσουρμάνων κομμουνιστών, Σέρνων και Κορουατών κομμουνιστών, οι κομματικές αυτές ελλήν, θέλουν να αναγνωριστούν ως ξεχωριστή ταυτότητα, να έχουν περισσότερα δικαιομότητα και περισσότερο λέγιν μέσα στην Βοσνία Αρχαγωγή. Και στις δεκαετία του 60 το Ιουγκοσταβικό σύνδημα τους αναγνωρίζει ως έθνος, πρωτοφανές, Μουσουλμανικό έθνος. Καμία έριζα δεν έχει. Εδώ τώρα αρχίζει το πρόβλημα. Που θα στραφούμε στα Ισλαμικά κράτη. Καντάφοι, Σαουδική Αραβία, κτίζουν τσαμιάς δεκαετία του 60-70, βοηθάει η αδεσμευτική πολιτική του ΠΥΤΟ, στέλνουν η ΜΑΜΕΝΤΑ, η Σαουδική Αραβία. Σιγά σιγά, οι νέες για νέες, μεγαλώνουμε το διαλόγιμα αυτό. Που θα αναζητήσουμε τις ρίζες μας στους βογόμιλους. Πάμε στην αίρεση του βογομιλισμού. Νο ξέρουμε ότι όταν μπήκε ο ΜΟΑΜΕΘΣ στην Βοσινία ρίζε βογόμιλ, είχε 361, η αίρεση του βογομιλισμού, σε μεγάλο βαθμό, είχε ουσιαστικά εκλείψει από την προπαγάντα που είχε κάνει η Παππική Εκκλησία τότε και οι Ουγγροί βασιλιάδες. Αλλά χρειάζουμε ένα μύθο, εδώ είναι ο μύθος. Κάθε εθνική ιδρυολογία του δεκατοριαχεί το μυθικό στοιχείο. Ο Δαμημύθος δεν μπορείς να κάνει κάτι, να υπάρχει και μια ιστορική βάση. Εδώ όλα είναι μη θέλω. Και ένας εξορεϊσμός του Οθωμανικού κράτους θα το φανέσει. Ο Οθωμανικός κράτους είναι αυτό το οποίο ουσιαστικά μας έφτει δόσει υπόσταση. Μιλάμε για Βοσιμισουρμάνα. Σήμερα βλέπετε, μετά την διάσημη Βουσλαβίας και με τον πόλεμο, από εκεί αρχίσαν οι πρώτοι που τζαχέτι να μπαίνουν. Σήμερα είναι κόλλα πτήρια ο ισλαμικού φρουνταβινταλισμού. Όλο αυτό. Βοσνία, Σαντζάκη, Νόβαπαρ, Νόβιμ Πάζαρ, Κόσοβο, Σκόπια και μάς μερικώς. Τα αφήνουμε αυτά. Λοιπόν, θέλω να πω ότι εάν δεν υπήρχε αυτή η ταυτότητα, ίσως το βοσνιακό σήμερα θα είχε ηλίθει. Γιατί δεν είναι κράτος, κουροφέξα. Δεν λειτουργεί ως κράτος. Μεταξύ Σερβίας και Κροεδίας θα είχε ηλίθει, όπως είχαν αποφασίσει παλαιότερον βιώσιμιτς με τον Τούτσμαν, αλλά έρχονται αυτοί και λευκούν ταυτότητα πλέον. Εδώ μπαίνει, έμπαινε παλιά η Σεωδική Αρπία, έμπαινε και η Τροκία με τον Νταβούττο Γλου, στο Σαράγερο εξεφώνησε ο Νταβούττο Γλου τον Εοθωμανισμό το 2009. Πάντα η Βοσνία είναι το κέντρο της πολιτικής του εαυτού, δεν ξέρω τι θα γίνει σήμερα με την κρίση που θέλουν, αλλά στον Πάλιστρο, το 2009 και μετά, τότε το Σαράγερο ήταν το κέντρο κατά καντρών. Η ταυτότητα είναι αυτή, Μπούρκες, Φερετζέδες, τα γνωστά όλα αυτά, Μπαχάπη, η Εψαοδική Αρπία και τα γνωστά. Και το τελευταίο το οποίο πάει να γίνει, δεν νομίζω όμως ότι θα πιάσει, είναι και η Αμαυροβουνιακή ταυτότητα. Το 19ο αιώνα στη Μαυροβούλη, ο Πέτρος Πέτροβιτς Λιέγκος, η δυναστία των Λιέγκων, όσο όλα τα κείμενά τους μιλάνε πάντα για Σέρβους. Το Κόσοβο είναι γι' αυτούς παράδοση κοινή. Και μάλιστα σήμερα, επειδή η κυβέρνηση Τζουκάνοβιτς στηρίζεται σε βόσπους Μουσουλμάνους, την κυβέρνηση μοιοψηφίας, ήθελε να γιορτάσει τον θάνατο του Λιέγκος του Πέτρου Πέτροβιτς Λιέγκου, ένα εθνική γιορτή 13 Νοεμβρίου νομίζω, και αντιδρούν οι βόσποι οι Μουσουλμάνοι. Όχι λέει, γιατί το πείημα του Λιέγκος, το στεφάνι των βουνών, που εξημεί τους αγώνες των Βαρβουνιών κατά των Τούρκων, ουσιαστικά είναι ένας διθύραμος για τις εθνογένες των Μουσουλμάνων, για την εθνοκάθαρση των Μουσουλμάνων. Άρα δεν μπορούμε να πάρουμε αυτόν τον Επίσκοπο να τον αγιοποιήσουμε κατά κάτι τώρα από τώρα, που έχουμε ένα λόγο στην Κυβέρνηση, όπως και οι Ελβανοί τώρα στα Σχότια, θα ζουν καθοριστικό ρόλο. Δηλαδή το τι γίνεται τώρα, αυτά τα κράτη, δεν είναι κράτη που έχουν ρίζες στο Άλθατο Β, είναι νέα. Εάν τα κράτη αυτά εκλείψουν, τότε και αυτές οι ταυτότητες είναι αμφίβολο αν θα επιβιώσουν. Σήμερα το βλέπει κανείς πολύ εντροπιές στα Σχότια, με την κρίση που έχουν, όπου οι Ελβανοί βάζουν όρους για την Κυβέρνηση και έχει πολιτικό διέξοδο. Θέλουμε η Αλβανική γλώσσα ισότιμη σε όλη την Επικράτεια. Θέλω αναγνώριση για αναγνωρισμίες σαν πανών, από το 12 μέχρι το 56 και πολλά άλλα έτηματα. Ποιος θα κάνει, πέρα από τη διένεξη με την Ελλάδα και με την Βουλγαρία που δεν τους αναγνωρίζουμε, δεν αναγνωρίζουμε την ιστορικότητα αυτού του έθνους, όχι το γεγονός ότι αυτοί διαφοροποιήθηκαν σε κάποια φάση από Σέρβους, Μούλγαρος και τα άλλα. Συνεχώς έχουμε και νέα ταυτόματα, είναι δημιουργήματα του κουμμουνισμού. Δεν υπάρχει ευθορία ότι μέσα στα κουμμουνιστικά θα θεστώ τα θεερμογενήτικα με την αντίδροξη τους στα άλλοι περιεθνούς. Αλλά η μέα τάξη πραγμάτων τα αποδεχότανε τους σε ευλογή πολλαπλές ταυτότητες στο ζετούμενο της παγκοσδιοποίησης. Δεν ξέρω πώς τα πράγματα θα εξετηθούν. Νομίζω σας κούρασα, αλλά σταματάω εδώ ότι και εγώ χωράστηκα. |
