: Είναι το ιερότερο κυμήλιο του νεότερου ελληνισμού, είναι ζωντανό, επί 104 χρόνια στέκεται αγέρωχο και είναι το μοναδικό κομμάτι ελληνικής επικράτειας που δεν έχει υποστήλει την ελληνική σημαία για 104 χρόνια. Σε ευχαριστώ. Σε ευχαριστώ. Σε ευχαριστώ. Σε ευχαριστώ. Διαθέτει πυροβόλα των 234 χιλιοστών μπροστά και πίσω. Πλευρικά διαθέτει τέσσερις δίδυμους πύργους των 190 χιλιοστών. Η ταχύτητα του ήταν 23 κόμβοι μέγιστη όταν το ταχύτερο τουρκικό πλοίο δεν υπερέβαινε τους 47 κόμβους. Φοβερή ταχυβολία, ένα βλήμα ανα 8 δευτερόλεπτα οι μεγάλες κάνες και ένα βλήμα ανα 6 δευτερόλεπτα οι μικρές. Είναι τα δύο στοιχεία στα οποία στηρίχθη ο πλήαρχος Κουντουριώτης, η ταχυβολία και ταχύτητα. Για να μπορέσει μέσα σε ένα μήνα να κάνει το θαύμα, να νικήσει σε δυο ναυμαχίες τον τεράστιο τουρκικό στόλο και να τον κλείσει μέσα στα Ταρτανέλια για 60 χρόνια. Η κορυφαία στιγμή του θωρυκτώ Αβέροφ και μαζί με το θωρυκτώ Αβέροφ του Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη και του πληρώματος του Έλληνα Ναύτη, γιατί και τα τρία μαζί έγραψαν ιστορία, είναι κατά τη ναυμαχία της Έλλης. Όταν το θωρυκτώ έχει έρθει μπροστά από τον τουρκικό στόλο και τον σφυροκοπά, τότε αποφασίζει ο ναύαρχος Κουντουριώτης να κινηθεί επάνω στην ναυαρχίδα την Τουρκική και να την εμβολήσει. Πάση δυνάμη κινείται να την κόψει στη μέση. Είναι η στιγμή που ο τούρκος ναύαρχος ο Ραμής βλέπει ένα θωρυκτώ να έρχεται κατά πάνω του και ένα ναύαρχο ακάλυπτο στην κόντρα γέφυρα επάνω, που δεν μπήκε ποτέ να καλυφθεί, να έρχεται να τον κόψει στη μέση. Είναι εκεί που σπάει και δίνει τη διαταγή πλέον στα υπόλοιπα τουρκικά πλοία να στρέψουν προς τα τατανέλια. Οι Τούρκοι μπερδεύονται, άλλοι στρίβουν δεξιά, άλλοι αριστερά, κινδυνεύουν να συγκρουστούν και τους δίνει κατά μόνας να κινηθούν όπως όπως και να φύγουν προς τα τατανέλια. Ο Κουτουριώτης αρπάζει την ευκαιρία και πλέον κυνηγά μόνος του με το Αβέρωφ τον Τούρικο στόλο δημιουργώντας το βλάβες φοβερές και εκατοντάδες νεπρούς. Εάν το Αβέρωφ ή όπως θα ονομαζόταν στα χέρια των Τούρκων, είχε πέσει στα χέρια των Τούρκων δεν νομίζω ότι θα είχαν αλλάξει τίποτα, διότι όπως είπαμε και πριν, τα σίδελα δεν γράφουν ιστορία. Εδώ μπήκε ένας ναύαρχος ο Παύρος Κουτουριώτης και το ελληνικό πλήρωμα με την ελληνική ψυχή. Αυτά τα τρία, το πιο σύγχρονο πλοίο στη Μεσόγειο τότε, ο Ναύαρχος Κουτουριώτης με την ορμή και το όραμά του και ένα πλήρωμα που είχε την αυτοσύνη και το πάθος του Έλληνα ναύτη, αυτό το εκκληκτικό τρίο έκανε αυτό το θαύμα να ελευθερώσουμε το Αιγαίο και να βοηθήσουμε το στρατό ξηράς να κερδίσει στους αγώνες που έδινε στη Μακεδονία και στη Θράκη και να κερδίσουμε στους βαρκανικούς πολέμους. Ο ενεργέτης ο Γεώργιος Αβέρωφ είχε αφήσει στη διαθήκη του την εντολή να παραχωρηθεί στο πολεμικό ναυτικό του εν τρίτων που ήταν περίπου 8 εκατομμύρια χρυσές δραχμές για την αγορά ενός πλοίου που να ήταν πολεμικό αλλά και για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Αυτό το ποσό χρησιμοποίησε η ελληνική κυβέρνηση όταν θέλησε να πάρει το Αβέρωφ και το έδωσε σαν προκαταβολή διότι το πλοίο στήχισε 23 περίπου εκατομμύρια χρυσές δραχμές. Στήχισε περίπου 30% παραπάνω από ότι θα στήχιζε ένα αντίστοιχο πλοίο σε άλλο ναυπηγείο και σε άλλη χώρα. Το πλοίο ήταν απίστευτης ναυπηγικής ικανότητας και τέχνης με φοβερά υλικά που τα βλέπουμε και μέχρι σήμερα και υπάρχουν και διατηρούνται και γι' αυτό στήχισε τόσο πολύ. Με τα 8 εκατομμύρια καταφέραμε και το καπαρώσαμε, τα υπόλοιπα εδόθησαν από το Ταμείο Εθνικού Στόλου με ράνους και με λεφτά του πολεμικού ναυτικού. Και είχε αφήσει ο ευεργέτης στην διαθήκη του την παράκληση, το πλοίο αυτό που θα αγοραστεί με αυτά τα λεφτά, να πάρει το όνομά του. Γι' αυτό και ονομάστηκε Γεώργιο Σαβέλα. Το πλοίο καταρχάς συντηρείται όπως όλα τα πλοία του πολεμικού ναυτικού από το ίδιο το πολεμικό ναυτικό με το σύστημα που έχει συντηρήσως. Επιπρόσθετα έχουμε την αυτοχρηματοδότηση από το μικρό εισιτήριο που έχουμε για τους επισκέπτες, όχι για τα παιδιά, τα παιδιά είναι δωρεάν για τους μαθητές. Και με αυτά τα χρήματα προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο για το πλοίο. Προσπαθούμε να ζωντανέψουμε τους χώρους, να τους αναπαλαιώσουμε και να τους κάνουμε λειτουργικούς. Υπάρχουν βέβαια και δωρητές. Κατά καιρούς, υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν την Ελλάδα, αγαπούν το πολεμικό ναυτικό και σέβονται την ιστορία, που έχουν δώσει χρήματα, άλλως λικότερα, άλλως περισσότερα, τα οποία έχουν πιάσει τόπο σε αυτό το πλοίο μέχρι το τελευταίο ευρώ. Εδώ βρισκόμαστε στο χώρο που ο Νάβαρχος, ο εκάστωτε Νάβαρχος και ο Παύλος Κουντουριώτης στην αρχή και μετά ο κάθε Νάβαρχος αρχηγός στόλου, έτρωγε με τους επιτελείς του. Παράλληλα βλέπουμε ένα αντίγραφο στολής επίσημης του Ναβάρχου της εποχής εκείνης. Εδώ βλέπουμε και την αυθεντική, μια πρωτότυπη στολή του Ναβάρχου, όπως και η πρωτότυπη, η αυθεντική στολή του Κουντουριώτη, όταν ήταν πλίαρχος κυβερνήτης στο φθορυκτό, όταν το έφερε από την Ιταλία. Εδώ είναι τα παράσιμα του Κουντουριώτη και σαν αρχηγού στόλου, αλλά και σαν Πρόεδρος Δημοκρατίας. Γιατί ήταν ο πρώτος Πρόεδρος Δημοκρατίας το 1919. Εδώ βρισκόμαστε στο δωμάτιο του κυβερνήτου του πλοίου, το αυθεντικό. Εδώ βρισκόμαστε στο δωμάτιο του κυβερνήτου του πλοίου, το αυθεντικό. Αντίστοιχα, εδώ βλέπουμε το δωμάτιο του υπάρχου, που συνεχίζει με το δωμάτιο του πρώτου μηχανικού, οι οποίοι έχουν κοινό λουτρό. Εδώ βρισκόμαστε στο κέντρο επιχειρήσεων της εποχής, συγκεκριμένα το 1947. Έως το 1952, που παροπλήστηκε το πλοίο, ήταν μόνιμη έδρα του αρχηγού στόλου και του επιτελείου του. Το πλοίο ήταν αγκυροβολημένο στην Ελευσίνα και εδώ βλέπουμε τα πλοία της εποχής, 47 με 52, όλα τα πολεμικά πλοία, όπου μπορούσαν να αναγραφεί η αποστολή του κάθε πλοίου, τι ώρα έφευγε και πού κατέπλεε και είχε το επιτελείο και ο αρχηγός στόλου έννοια της κινήσωσης του στόλου. Το πλοίο είχε αντεαεροπορικό σύστημα, το οποίο είχε τοποθετηθεί το 1927 στο μεγάλο εξυγχρονισμό που έγινε στην Τουλών της Γαλλίας και ήταν πολύ επιτυχές και εύστοχο. Κατά τη διάρκεια του Ελληνο-Ιταλικού πολέμου, το πλοίο ήταν αγκυροβολημένο στην Ελευσίνα και παρήχε μεγάλης αποτελεσματικότητας προστασίας στο αεροδρόμι της Ελευσίνας και στο ναύσταθμο της Σαλαμίνας και δεν υπέστηκε καμία ζημία από κανένα αεροπορικό βομβαρδισμό είτε από τους Ιταλούς είτε από τους Γερμανούς. Αργότερα, όταν μετέβη στη Μέση Ανατολή, προστάδευε τα λιμάνια από αεροπορικούς βομβαρδισμούς των Γερμανών μάλιστα εκτός από τα φίλια πλοία και οι σύμμαχοι ήθελαν να έχουν κοντά τους το Αβέρωφ για να τους προστατεύει με το αεροπορικό του σύστημα. Οι άνθρωποι που βρίσκονταν εκεί δεν πλησίαζαν σε απόσταση μικρότερη από 10 χιλιόμετρα. Βρισκόμαστε σε χώρο που χρησιμοποιούνταν για να κοιμούνται οι ναύτες. Εδώ εκτίθεται αντικείμενα των ανθρώπων που υπηρέτησαν το Αβέρωφ και δόθηκαν από τους απογόνους τους. Επίσης, εδώ βρίσκονται και ιερά αντικείμενα από την εκκλησία του πλοίου. Εδώ βλέπουμε κάποια κομμάτια από την εκκλησία του πλοίου. Το θορυκτό Αβέρωφ είχε εκκλησία από κατασκευής. Βρισκόμαστε στο εκκλησάκι του πλοίου, αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο, προστάτη του ναυτικού, αλλά και του Αβέρωφ, επί 104 χρόνια. Υπηρετούσε μόνιμα ιερέας στο Αβέρωφ, ο οποίος συχνά ασκούσε και το λειτούργημα του τασκάλου σε διαστήματα που δεν γίνονταν επιχειρήσεις. Βρισκόμαστε σε ένα από τους χώρους οι οποίοι είχαν τρεις βασικές χρήσεις. Κοιμούνται οι ναύτες σε ώρες που βρίσκονται στην οροφή κατά τη διάρκεια της ημέρας και κατεβαίνουν την ώρα του ύπνου. Τρώνε στα τραπέζια που και εκεί να ανεβαίνουν στην οροφή όταν πρέπει να κατεβούν οι ώρες. Φορτώνεται το κάρβουνο. Το πλοίο εκκινείτο με κάρβουνο, μεγιά άνθρατα. 1.500 τόνi κάρβουνο ήταν ο πλήρης φόρτος που έδιναν στο πλοίο μία φοβερή αυτονομία. Μπορούσε να πάει από εδώ ως την Αγγλία με 18,5 κόμβους μέση ταχύτητα χωρίς ανεφοδιασμό. Ή με 12-13 κόμβους ταχύτητα να διαπλέψει και τον Ατλαντικό και να φτάσει απέναντι στη Νέα Υόρκη πάλι επίσης χωρίς ανεφοδιασμό. Αυτό είναι το πραγματικό πρόβλημα. Αυτό έδινε μια ξεχωριστή δυνατότητα στο Αβέρωφ σε σχέση με τα πλοία της εποχής. Χρειαζόταν για τις επιχειρήσεις του Αιγαίου όπου οι αποστάσεις είναι μικρές, πολύ λίγο χρόνο για ανεφοδιασμό. Αυτό έχει μεγάλη σημασία γιατί κάθε φορά που ο τουρκικός τόλος έβγαινε στα Δαρδανέλια για επιχειρήσεις, το πρώτο πλοίο που έσπευδε για να τους αντιμετωπίσει ήταν το Αβέρωφ. Γι' αυτό και οι τουρκοί είχαν ονομάσει το Αβέρωφ διαβολοκάραβο, σειτάν παπόρο. Προστά τους όπου και αναπήγαιναν βρισκόταν το Αβέρωφ. Για τους Έλληνες πάλι ήταν ο τυχερός Μπαρμπαγιόργης, γιατί ουδέ ποτέ έπαθε κάποια σοβαρή ζημιά. Ούτε πριν το Δεύτερο Παγκόσμιο στις ναυμαχίες, ούτε και στο Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, ούτε έμεινε στάσιμο λόγο βλάβης και το σημαντικότερο υπήρξαν ελάχιστοι ναύτες, θύματα στο Αβέρωφ. Σε όλους αυτούς τους πολέμους υπήρξε μόνο ένας νεκρός και περίπου 15 τραυματίες. Όταν αυτό το πλοίο προκάλεσε στον αντίπαλο στόλο πάνω από 400 νεκρούς και σημαντικές ζημιές στα πλοία του στόλου, που χρειάστηκαν αρκετοί μήνες για να επισκευαστούν με τη βοήθεια των Γερμανών. Το δεύτερο πόλεμο έδειξε να είναι ο Μπαρπαγιώργης και στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου δεν έπαθαν σοβαρές ζημιές, ούτε αυτοβυθίστηκαν. Πήγε και γύρισε από τη Μέση Ανατολή, έδωσε και τη σημαία στην Ακρόπολη, που αποτελεί ύψη στη συμπολική πράξη και το έχουμε αλόβητο μέχρι σήμερα. Η τρίτη δουλειά λοιπόν που γίνεται εδώ είναι η φόρταση του κάρβουνου. Ο ανεφοδιασμός του κάρβουνου διαρκούσε δύο μέρες. Ήταν κάτι πολύ επώδυνο, κουραστικό. Συμμετείχε όλο το πλοίο, εκτός από τον κυβερνήτη και τον πρώτο μηχανικό. Τώρα βρισκόμαστε περίπου 7 μέτρα κάτω από τη φιφάνεια του νερού, στο δάπεδο του ενός από τα δύο μηχανοστάσια. Το πλοίο έχει δύο μηχανοστάσια, από τα οποία ξεκινούν δύο άξονες και καταλήγουν σε δύο έλικες. Η μηχανή είναι τετρακύλινδρη, η μία μηχανή, παλιδρομική, τριπλής εκ των όσεων. Τέσσερις κύλινδροι που κινούνται με ατμό από την επάνω πλευρά, με ατμό που παράγεται στα λεβιτοστάσια που είναι στα διπλανά διαμερίσματα. Εδώ βρισκόμαστε στο κέντρο ελέγχου των μηχανών. Εδώ βρίσκεται κατά τη διάρκεια των ταξιδίων και των αυμαχιών ο πρώτος μηχανικός και η μηχανική, η αξιωματική, οι οποίοι ήλεγχαν τη λειτουργία των μηχανών και τις βλάβες που παρουσιαζόταν δίνοντας τις κατάλληλες εντολές από φωναγωγούς προς τα μηχανοστάσια. Βρισκόμαστε στον ένα από τους τέσσερις πλευρικούς πύργους των 190 χιλιοστών που έχουν την ίδια θωράκιση με τους κύριους πύργους και το κυρίως πλοίο. 20 εκατοστά τσάλι πρωτογενές που δεν σφουριάζει. Τα ελάχιστα σημάδια των ευθρόν που μένουν αποτυπωμένους στο εξωτερικό του πλοίου. Το πλοίο είχε ξεχωριστό μαγειρίο των ασθενών και των υπαξιωματικών, ξεχωριστό μαγειρίο για τον άβαρχο και τους αξιωματικούς και άλλο μαγειρίο για τους ναύτες που ήταν και το μεγαλύτερο καθώς ήταν και πιο πολύ σε περίοδο ειρήνης 600 άτομα και σε περίοδο πολέμου 1200. Ο φούρνος του πλοίου παρίγαγε έως και 680 καρβέλια ψωμί την ημέρα και είχε τη δυνατότητα να εφοδιάζει και τα αλαπλία του στόλου που συνορμούσαν μαζί με την αβαρχίδα. Στο πρόστεγο το μπροστινό μέρος του πλοίου κάτω από τα κανόνια του προωρέου πύργου. Βλέπουμε τις τρεις άγγελς του πλοίου και το μηχανισμό χειροκίνητης ανελκίσεως της άγγερας των 8 τόνων σε περίπτωση που ατμοκίνητος εργάτης πάθει κάποια βλάβη. 36 ναύτες από 12 σε κάθε ένα από τα επίπεδα του πλοίου συνέβαλαν για την ανέλκηση της άγγερας. Βλέπουμε τις γέφυρες του πλοίου. Τη γέφυρα ειρήνη σε οποία ανοίγει και γίνεται τελείως ανοιχτή. Ακριβώς πίσω τη θωρακισμένη γέφυρα στην οποία δεν μπήκε ποτέ ο κουντουριώτης για να προφυλαχθεί στις ναυμαχίες παρόλες τις προπρέσεις των επιτελών του και τέλος επάνω την κόντρα γέφυρα από την οποία ο κουντουριώτης καθόλη τη διάρκεια των ναυμαχιών έδινε τις οδηγίες στο καράβι και ολόκληρο τον ελληνικό στόλο. Στο πάνω μέρος του ιστού βλέπουμε τον πύργο των οπτίρων δηλαδή των ναυτών που με τα κιάλια εντοπίζουν τον εχθρικό στόχο. Είναι ζήτημα εάν στην παγκόσμια ιστορία του πολεμικού ναυτικού θα μπορούσαμε να συναντήσουμε άλλο πολεμικό πλοίο που να συνδέθηκε για σχεδόν μισό αιώνα με την ιστορία και τα πεπερμένα ενός έθνους. Το θορυκτό Αβέροφ μοναδική ίσως εξαίρεση συνέδεσε άρρικτα το όνομά του με τη διαμόρφωση ιστορικών γεγονότων εθνικής εμβέλειας χωρίς ουδέποτε να γνωρίσει την ητά. Σήμερα το θορυκτό Αβέροφ στέκεται αγέροχο φωτεινό σύμβολο της ελληνικής ναυτοσύνης και του πολεμικού ηρωισμού. Το θορυκτό Αβέροφ στέκεται αγέροχο φωτεινό σύμβολο της ελληνικής ναυτοσύνης και του πολεμικού ηρωισμού. |